WEBVTT

00:00:01.740 --> 00:00:05.090
უკვე შევქმენით ცვლადი
ვინსტონის თვალის ზომისთვის,

00:00:05.090 --> 00:00:07.740
რომელიც საშუალებას
გვაძლევს ბევრი ბეჭდვის გარეშე

00:00:07.740 --> 00:00:10.190
მარტივად შევცვალოთ
ვინსტონის თვალების ზომები.

00:00:10.190 --> 00:00:13.393
გაიხსენეთ, მანამდე ყოველთვის
ერთსა და იმავეს ვწერდით ოთხჯერ,

00:00:13.393 --> 00:00:15.966
როცა გვინდოდა მისი
თვალების ზომები შეგვეცვალა.

00:00:15.966 --> 00:00:19.212
შეგვიძლია გამოვიყენოთ ცვლადები
მაშინ, როცა ისინი ერთმანეთს არ უდრის?

00:00:19.212 --> 00:00:21.716
ვთქვათ, მინდა ვინსტონი ოდნავ გავამოძრაო.

00:00:21.716 --> 00:00:23.763
შემიძლია ყველა x კოორდინატის შეცვლა,

00:00:23.763 --> 00:00:27.933
მაგრამ ისინი ტოლი არაა, ამიტომ
უბრალოდ რამე ცვლადით ვერ შევცვლი.

00:00:27.933 --> 00:00:29.139
მაგრამ მოიცადეთ!

00:00:29.139 --> 00:00:31.825
მას შემდეგ, რაც ცვლადს
ერთ რიცხვს მივანიჭებ,

00:00:31.825 --> 00:00:33.943
შემიძლია მისი რიცხვივით გამოყენება,

00:00:33.943 --> 00:00:37.073
ანუ, ცვლადები შეგვიძლია
მათემატიკურ გამოსახულებებშიც გამოვიყენოთ.

00:00:37.073 --> 00:00:41.039
მოდით შევქმნათ ცვლადი
ვინსტონის x მდებარეობისთვის.

00:00:41.039 --> 00:00:43.024
დავარქვათ var x.

00:00:43.024 --> 00:00:48.036
საკმაოდ მარტივია. ახლა კი მივანიჭოთ
ვინსტონის x კოორდინატის მნიშვნელობა.

00:00:48.036 --> 00:00:51.339
მისი სახე დახატულია x კოორდინატზე - 200.

00:00:51.339 --> 00:00:55.053
ესეიგი var x ხდება 200.

00:00:55.053 --> 00:00:59.018
ახლა შემიძლია ეს რიცხვი x ცვლადით შევცვალო

00:00:59.018 --> 00:01:02.480
და როცა x შეიცვლება, ის
გაამოძრავებს ვინსტონის სახეს,

00:01:02.480 --> 00:01:04.982
მაგრამ არა თვალებსა და პირს.

00:01:04.982 --> 00:01:10.415
ამის შესასწორებლად, განვსაზღვროთ
თვალებისა და პირის კოორდინატები,

00:01:10.415 --> 00:01:14.082
სახის კოორდინატის მიხედვით.

00:01:14.082 --> 00:01:17.912
x კოორდინატები დანარჩენი
ელიფსების ცენტრები იქნება,

00:01:17.912 --> 00:01:20.462
ესეიგი მისი სახე დახატულია...

00:01:20.462 --> 00:01:24.596
-- ეს არის 200. ჯერ მის
მარცხენა თვალს მივხედოთ.

00:01:24.596 --> 00:01:29.608
ეს ელიფსი მისი მარცხენა თვალია.
როგორც ხედავთ, დახატულია 150-ზე.

00:01:29.608 --> 00:01:33.075
ეს არის 150.

00:01:33.075 --> 00:01:37.552
ვიცით, რომ 150 არის 200-ზე 50-ით ნაკლები.

00:01:37.552 --> 00:01:42.360
მისი მარცხენა თვალის x კოორდინატი
იქნება სახის x კოორდინატს მინუს 50

00:01:42.360 --> 00:01:48.020
ეს იქნება x-ს, ანუ სახის
კოორდინატს, მინუს 50.

00:01:48.020 --> 00:01:53.254
ახლა, თუ x-ს შეცვცლით,
თვალი სახეს აჰყვება.

00:01:53.254 --> 00:01:54.616
მეორე თვალიც შევასწოროთ.

00:01:54.616 --> 00:02:01.470
მარჯვენა თვალი 300-ზეა დახატული,

00:02:01.470 --> 00:02:05.754
300, მოგეხსენებათ, 200-ზე 100-ით ნაკლებია.

00:02:05.754 --> 00:02:09.902
ესეიგი მისი მარჯვენა თვალის x კოორდინატი
უნდა იყოს სახის xკოორდინატს პლუს 100

00:02:09.902 --> 00:02:12.535
ეს არის x პლუს 100.

00:02:12.535 --> 00:02:14.181
ახლა მხოლოდ პირი დაგვრჩა.

00:02:14.181 --> 00:02:19.396
პირი დახატულია 250-ზე.

00:02:19.396 --> 00:02:22.895
250 არის 200-ს პლუს 50.

00:02:22.895 --> 00:02:30.983
ესეიგი პირის x კოორდინატი იქნება
სახის x კოორდინატს პლუს 50.

00:02:30.983 --> 00:02:33.347
-- ამ ნაწერებს მოვაშორებ --

00:02:33.347 --> 00:02:39.579
ახლა კი x-ის ცვლილებისას
ვინსტონის მთელი სახე მოძრაობს.

00:02:39.579 --> 00:02:42.792
საჭიროა კიდევ რამდენიმე
საინტერესო ფაქტი იცოდეთ ცვლადებზე.

00:02:42.792 --> 00:02:45.558
მას შემდეგ რაც შექმნით ცვლადს var x,

00:02:45.558 --> 00:02:48.395
შეგიძლიათ მიანიჭოთ
მნიშვნელობა რამდენჯერაც გინდათ.

00:02:48.395 --> 00:02:51.504
ანუ, x-ისთვის 198-ის მინიჭების შემდეგ,

00:02:51.504 --> 00:02:54.947
შეგვიძლია დავწეროთ: "x ხდება 300-ს",

00:02:54.947 --> 00:02:59.240
ან "x ხდება 150".

00:02:59.240 --> 00:03:03.432
ამიერიდან, კომპიუტერი x-ს იმ რიცხვად
აღიქვამს, რა რიცხვიც ბოლოს მივანიჭეთ.

00:03:03.432 --> 00:03:05.419
ამ შემთხვევაში - 150.

00:03:05.419 --> 00:03:08.235
var-ის აკრეფა თითო ცვლადისთვის
მხოლოდ ერთხელაა საჭირო.

00:03:08.235 --> 00:03:12.510
აქ რომ დამეწერა var x ხდება 150,

00:03:12.510 --> 00:03:15.825
მაშინ შეიქმნებოდა ახალი ცვლადი, სახელად x,

00:03:15.825 --> 00:03:18.394
რომელიც წინა ცვლად x-ს მთლიანად წაშლიდა

00:03:18.394 --> 00:03:21.563
ასეთი ცვლადები ნადგურდება, აღარ არსებობს.

00:03:21.563 --> 00:03:24.615
ამის შემდეგ, ცხადია, კომპიუტერი
მხოლოდ ახალ ცვლადს გამოიყენებდა.

00:03:24.615 --> 00:03:29.851
ზოგჯერ ასეთი რამის გაკეთება ცუდი შედეგების
გარეშეც შეიძლება, მაგრამ არ გირჩევთ.

00:03:29.851 --> 00:03:33.208
ამჯერად, მხოლოდ ერთხელ
გავაკეთებ: var x ხდება 150.

00:03:33.208 --> 00:03:37.186
ესეიგი უკვე წარმატებით შეგვიძლია
ვინსტონი ეკრანზე ვამოძრავოთ.

00:03:37.186 --> 00:03:40.254
გადავიდეთ ახალ საკითხზე.

00:03:40.254 --> 00:03:47.450
ყოველთვის, როცა ცვლადს რამეს
უტოლებთ, ყველაფერი კარგადაა, უსაფრთხოდ.

00:03:47.450 --> 00:03:53.532
რეალურად, ცვლადი მხოლოდ ტოლობის მარცხენა
მხარეს შეიძლება "გრძნობდეს თავს კარგად".

00:03:53.532 --> 00:03:57.348
ეს იმიტომ, რომ კომპიუტერი მას
მხოლოდ აქ აღიქვამს ცვლადად.

00:03:57.348 --> 00:04:00.037
სხვაგან, კომპიუტერი
მნიშვნელობებს კითხულობს.

00:04:00.037 --> 00:04:02.384
ესეიგი, რომ დავწეროთ:

00:04:02.384 --> 00:04:10.504
var x ხდება ათი და შემდეგ x ხდება x,

00:04:10.504 --> 00:04:11.727
-- თითქოს დამაბნეველია --

00:04:11.727 --> 00:04:20.372
მარცხნივ გვაქვს x, რაც ჩვეულებრივი
ცვლადია, დამოუკიდებელი და შეცვლადი,

00:04:20.372 --> 00:04:24.997
მარჯვნივ კი უბრალოდ რიცხვი ათი გვაქვს.

00:04:24.997 --> 00:04:28.939
ეს სინამდვილეში ნიშნავს, რომ
საშუალება გვაქვს ასეთი რაღაც გავაკეთოთ:

00:04:28.939 --> 00:04:33.535
შემიძლია ვთქვა x ხდება x + 1.

00:04:33.535 --> 00:04:37.019
ესეიგი, მარცხნივ ცვლადი ცვლადად რჩება,

00:04:37.019 --> 00:04:42.674
მარჯვნივ კი გვაქვს ცვლადი,
ოღონდ რიცხვის მნიშვნელობით,

00:04:42.674 --> 00:04:44.206
ანუ უბრალოდ ათი.

00:04:44.206 --> 00:04:47.199
შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ რომ
აქ წერია "x ხდება ათს პლუს ერთი",

00:04:47.199 --> 00:04:51.064
რაც ნიშნავს რომ x ხდება 11.

00:04:51.064 --> 00:04:54.319
ესეიგი მთელი ეს ხაზი
გულისხმობს რომ x ხდება 11,

00:04:54.319 --> 00:04:57.574
ანუ ამიერიდან x-ის მნიშვნელობა 11-ია.

00:04:57.574 --> 00:05:01.201
ვნახოთ რა მოხდება კიდევ ერთ
ცვლადს თუ შემოვიყვანთ განტოლებაში.

00:05:01.201 --> 00:05:10.473
დავწეროთ, var x ხდება 10, var y ხდება 20,

00:05:10.473 --> 00:05:13.835
x ხდება y --

00:05:13.835 --> 00:05:17.107
და y ხდება შვიდი.

00:05:17.111 --> 00:05:22.103
მე მაინტერესებს რა
იქნება x-ის მნიშვნელობა.

00:05:22.103 --> 00:05:23.531
ვნახოთ.

00:05:23.531 --> 00:05:27.176
ესეიგი, ამ ხაზში ვქმნით ახალ ცვლად x-ს,

00:05:27.176 --> 00:05:29.171
ვანიჭებთ მნიშვნელობას ათი,

00:05:29.171 --> 00:05:31.777
ესეიგი x-ის მნიშვნელობა ახლა არის ათი.

00:05:31.777 --> 00:05:33.799
ამ ხაზში ვქმნით ახალ ცვლად y-ს,

00:05:33.799 --> 00:05:35.751
და ვანიჭებთ მნიშვნელობას 20.

00:05:35.751 --> 00:05:39.345
ჯერჯერობით x-ს არ ვცვლით, x ისევ ათია.

00:05:39.345 --> 00:05:41.986
აქ ვამბობთ რომ x ხდება y.

00:05:41.986 --> 00:05:44.407
დამაბნეველი ჩანს, მაგრამ თუ დაუკვირდებით,

00:05:44.407 --> 00:05:48.453
ვიცით, რომ ამ ცვლადებიდან
მხოლოდ ერთია "უსაფრთხოდ",

00:05:48.453 --> 00:05:53.747
მეორე ცვლადი კი უბრალოდ რიცხვის როლშია.

00:05:53.747 --> 00:05:57.791
ესეიგი, აქ შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ
რომ y-ის ადგილას 20 წერია

00:05:57.791 --> 00:06:01.765
და ამიტომ ეს ხაზი
ნიშნავს რომ x ხდება 20.

00:06:01.772 --> 00:06:05.029
ესეიგი x-ის მნიშვნელობა ხდება 20.

00:06:05.029 --> 00:06:08.825
აქ კი, ამჯერად, y არის "უსაფრთხოდ",

00:06:08.825 --> 00:06:12.698
თუმცა ეს არცაა დამაბნეველი,
მარჯვნივ უბრალოდ რიცხვია.

00:06:12.698 --> 00:06:17.424
ახლა კი დიდი შეკითხვა: როცა
აქ y-ის მნიშვნელობას შევცვლით,

00:06:17.424 --> 00:06:20.780
შეცვლის თუ არა ეს ზემოთ x-ის მნიშვნელობას?

00:06:20.780 --> 00:06:26.048
ამის პასუხი არის:
არა! არა, არა, არა, არა, არა!

00:06:26.048 --> 00:06:31.760
უნდა გახსოვდეთ, რომ ზემოთ
y უბრალოდ რიცხვის როლშია.

00:06:31.760 --> 00:06:34.618
კომპიუტერი მას რიცხვად
აღიქვამს და არა ცვლადად,

00:06:34.618 --> 00:06:38.773
დაივიწყებს რომ მისი
შეცვლა შეიძლება და იტყვის:

00:06:38.773 --> 00:06:42.376
"y? აქ სინამდვილეში
ხომ 20 იგულისხმება?"

00:06:42.376 --> 00:06:46.625
ანუ აქ x-ს უბრალოდ ვანიჭებთ
რიცხვს და არა ცვლადს.

00:06:46.625 --> 00:06:50.249
ვანიჭებთ y-ის მნიშვნელობას, ანუ 20-ს.

00:06:50.249 --> 00:06:54.034
ესეიგი ეს ნიშნავს, რომ x-ის
მნიშვნელობა ისევ 20 იქნება,

00:06:54.034 --> 00:06:59.929
მიუხედავად იმისა, რომ შემდეგ
y-ს მნიშვნელობას ვუცვლით.

00:06:59.929 --> 00:07:01.670
ესეც ასე. გასაგებია?

00:07:01.670 --> 00:07:05.229
ახლა კი უკვე ცვლადების
ნამდვილი ექსპერტები ხართ.

00:07:05.229 --> 00:07:08.579
გილოცავთ!