0:00:01.014,0:00:02.825
Bugün konuşmama

0:00:02.825,0:00:04.891
bir şiiri paylaşarak başlayacağım,

0:00:04.891,0:00:08.026
Malavili arkadaşım

0:00:08.026,0:00:10.162
Eileen Piri yazdı.

0:00:10.162,0:00:13.506
Eileen yalnızca 13 yaşında,

0:00:13.506,0:00:19.380
ama yazdığımız şiirleri gözden geçirirken,

0:00:19.380,0:00:22.248
onun şiirini çok ilginç buldum,

0:00:22.248,0:00:24.245
çok harekete geçirici.

0:00:24.245,0:00:26.358
Bu yüzden size okuyacağım.

0:00:26.905,0:00:30.503
"Ne Zaman İstersem O Zaman Evlenirim"[br]başlığını koymuş şiirine.

0:00:30.503,0:00:33.359
(Gülüşmeler)

0:00:33.359,0:00:35.890
"Ne zaman istersem o zaman evlenirim.

0:00:35.890,0:00:40.790
Annem beni zorla evlendiremez.

0:00:40.790,0:00:43.994
Babam beni zorla evlendiremez.

0:00:45.526,0:00:48.336
Amcam, teyzem,

0:00:48.336,0:00:50.681
erkek ya da kız kardeşim

0:00:50.681,0:00:52.863
beni zorla evlendiremez.

0:00:53.885,0:00:56.254
Dünyadaki hiç kimse

0:00:56.254,0:00:59.550
beni zorla evlendiremez.

0:00:59.550,0:01:02.499
Ne zaman istersem o zaman evlenirim.

0:01:02.499,0:01:05.077
Beni dövseniz bile,

0:01:05.077,0:01:07.747
kovsanız bile,

0:01:07.747,0:01:10.928
bana kötü şeyler yapsanız bile,

0:01:10.928,0:01:14.364
ne zaman istersem o zaman evlenirim.

0:01:14.364,0:01:17.267
Ne zaman istersem o zaman evlenirim,

0:01:17.267,0:01:21.005
iyi bir eğitim almadan

0:01:21.005,0:01:25.323
ve yetişkin olmadan değil.

0:01:25.323,0:01:27.810
Ne zaman istersem o zaman evlenirim."

0:01:28.831,0:01:31.827
Bu şiir tuhaf gelebilir,

0:01:31.827,0:01:35.356
13 yaşında bir kızın yazdığı bir şiir,

0:01:35.356,0:01:40.139
fakat Eileen ile benim geldiğim yerde,

0:01:40.139,0:01:43.900
şimdi size okuduğum bu şiir,

0:01:43.900,0:01:47.616
bir savaşçının çığlığıdır.

0:01:47.616,0:01:50.541
Ben Malaviliyim.

0:01:51.191,0:01:55.115
Malavi en yoksul ülkelerden birisi,

0:01:55.115,0:01:57.994
çok yoksul,

0:01:57.994,0:02:02.522
burada cinsiyet eşitliği[br]konusu kuşkuludur.

0:02:02.522,0:02:04.844
Bu ülkede büyürken

0:02:04.844,0:02:08.095
yaşamda kendi seçimlerimi yapamam.

0:02:08.095,0:02:10.393
Hatta yaşamdaki kişisel fırsatları

0:02:10.393,0:02:13.389
bile keşfedemem.

0:02:13.389,0:02:15.919
Size iki farklı kızın

0:02:15.919,0:02:18.381
hikâyesini anlatacağım,

0:02:18.381,0:02:22.026
iki güzel kızın.

0:02:22.026,0:02:24.580
Bu kızlar

0:02:24.580,0:02:26.693
aynı çatının altında büyüdü.

0:02:26.693,0:02:29.410
Aynı yiyecekleri yediler.

0:02:29.410,0:02:32.173
Kimi zaman, elbiselerini paylaştılar,

0:02:32.173,0:02:34.982
hatta ayakkabılarını bile.

0:02:34.982,0:02:39.649
Fakat yaşamları bambaşka

0:02:39.649,0:02:41.646
iki yola ayrıldı.

0:02:43.039,0:02:46.754
Kızlardan biri benim küçük kız kardeşim.

0:02:46.754,0:02:51.677
Küçük kız kardeşim, hamile kaldığında

0:02:51.677,0:02:54.329
yalnızca 11 yaşındaydı.

0:02:56.029,0:02:59.742
Çok can acıtıcı bir şey.

0:03:01.352,0:03:04.633
Yalnızca onun değil,[br]benim de canımı acıttı.

0:03:04.633,0:03:08.232
Ben de zor zamanlar yaşadım.

0:03:08.232,0:03:11.947
Kültürümde olduğu için,

0:03:11.947,0:03:14.942
ergenliğe ulaşınca

0:03:14.942,0:03:18.820
cinselliğe hazırlık kamplarına[br]gitmek zorundasınız.

0:03:18.820,0:03:21.118
Bu hazırlık kamplarında,

0:03:21.118,0:03:24.973
size, bir erkeğe nasıl[br]zevk vereceğiniz öğretiliyor.

0:03:24.973,0:03:26.761
Özel bir gün var.

0:03:26.761,0:03:29.965
adına "Çok Özel Gün" deniyor,

0:03:29.965,0:03:32.519
toplum tarafından[br]kiralanan bir adam

0:03:32.519,0:03:35.143
bu kampa geliyor

0:03:35.143,0:03:37.572
ve küçük kızlarla yatıyor.

0:03:39.252,0:03:41.766
Bu küçük kızların her gün yaşadığı

0:03:41.766,0:03:44.516
incinmeyi bir hayal edin.

0:03:46.766,0:03:49.925
Çoğu kız hamile kalıyor.

0:03:49.925,0:03:52.542
Hatta bu kızlar HIV, AIDS ve diğer

0:03:52.542,0:03:54.882
cinsel yolla bulaşan[br]hastalıklara yakalanıyor.

0:03:55.692,0:04:00.603
Benim küçük kız kardeşim[br]hamile kalanlardan oldu.

0:04:00.603,0:04:04.666
Bugün, yalnızca 16 yaşında

0:04:04.666,0:04:07.662
ve üç çocuğu var.

0:04:07.662,0:04:11.307
Ne ilk evliliği,

0:04:11.307,0:04:14.604
ne de ikincisi devam etmedi.

0:04:14.604,0:04:18.781
Diğer bir tarafta, diğer bir kız var.

0:04:19.341,0:04:21.314
İnsanı hayrete düşürüyor.

0:04:21.314,0:04:23.218
(Gülüşmeler)

0:04:23.218,0:04:26.163
(Alkış)

0:04:27.723,0:04:30.138
Hayrete düşürüyor diyorum çünkü öyle.

0:04:30.138,0:04:33.203
Olağanüstü birisi.

0:04:33.203,0:04:36.964
O kız benim. (Gülüşmeler)

0:04:36.964,0:04:39.982
13 yaşındayken,

0:04:39.982,0:04:43.396
artık büyüdüğüm,

0:04:43.396,0:04:46.228
yaşımın geldiği,

0:04:46.228,0:04:49.595
hazırlık kampına[br]gitmem gerektiği söylendi.

0:04:49.595,0:04:52.567
Bense "Ne?

0:04:52.567,0:04:56.549
Hazırlık kampına falan[br]gitmeyeceğim" dedim.

0:04:58.349,0:05:01.112
Kadın bana ne dedi biliyor musunuz?

0:05:01.112,0:05:04.734
"Aptal bir kızsın. İnatçı şey.

0:05:04.734,0:05:12.001
Halkımızın, toplumumuzun geleneklerine[br]saygı göstermiyorsun."

0:05:12.001,0:05:15.809
Hayır dedim, çünkü nereye[br]gideceğimi biliyordum.

0:05:15.809,0:05:18.433
Yaşamda ne istediğimi biliyordum.

0:05:19.773,0:05:22.738
Genç bir kız olarak birçok hayalim vardı.

0:05:24.238,0:05:27.883
İyi bir eğitim almak istiyordum,

0:05:27.883,0:05:30.363
gelecekte iyi bir iş bulmak için.

0:05:30.363,0:05:32.122
Kendimi avukat[br]olarak hayal ediyordum,

0:05:32.122,0:05:34.832
o büyük sandalyede oturarak.

0:05:34.832,0:05:37.138
Bunlar, her gün

0:05:37.138,0:05:40.468
kafamın içinde dolanan hayallerimdi.

0:05:40.468,0:05:42.302
Ve biliyordum ki bir gün,

0:05:42.302,0:05:46.876
toplumuma, bir şey;[br]küçük bir şey katacaktım.

0:05:46.876,0:05:49.407
Fakat her günkü reddeşimden sonra,

0:05:49.407,0:05:51.427
kadın bana,

0:05:51.427,0:05:54.817
"Kendine bir bak, büyüdün artık.[br]Küçük kız kardeşinin bebeği var.

0:05:54.817,0:05:56.303
Sen ne yapacaksın?"

0:05:56.303,0:06:01.017
Bu, her gün[br]kulaklarımda dolanan sesti

0:06:01.017,0:06:04.894
ve bu sesi; her kız, her gün

0:06:04.894,0:06:09.043
toplumun yapmalarını istediği bir şeyi[br]yapmadıklarında duyuyordu.

0:06:11.524,0:06:15.448
Kız kardeşimle benim[br]hikâyelerimizi kıyaslayınca

0:06:15.448,0:06:20.185
dedim ki, "Neden bir şeyler yapamıyorum?

0:06:20.185,0:06:25.246
Neden toplumumuzda[br]uzun süredir olan bir şeyi

0:06:25.246,0:06:27.661
değiştiremiyorum?"

0:06:27.661,0:06:30.169
İşte o zaman diğer kızları;

0:06:30.169,0:06:32.723
kız kardeşim gibi çocuğu olan,

0:06:32.723,0:06:36.187
okula gitmiş ama okumayı ve yazmayı[br]unutmuş olan kızları aradım.

0:06:36.187,0:06:38.297
Dedim ki, "Haydi, birbirimize

0:06:38.297,0:06:40.432
okumayı ve yazmayı;

0:06:40.432,0:06:44.240
kalemi tutmayı, okumayı,[br]kitabı tutmayı yeniden hatırlatabiliriz.

0:06:44.240,0:06:47.885
Onlarla çok güzel[br]vakit geçirdiğim zamanlardı.

0:06:47.885,0:06:52.157
Onlar hakkında yalnızca[br]azıcık bir şeyler öğrenmedim,

0:06:52.157,0:06:55.594
bana kendi hikâyelerini[br]anlatma fırsatı buldular,

0:06:55.594,0:06:57.405
her gün anne olarak

0:06:57.405,0:07:00.075
karşılaştıkları zorlukları.

0:07:00.075,0:07:02.072
Tam o sırada,

0:07:02.072,0:07:05.996
"Neden başımıza gelen[br]her şeyi bir araya toplayıp

0:07:05.996,0:07:09.873
annelerimize, geleneğimizin[br]büyüklerine sunarak

0:07:09.873,0:07:11.870
bunların yanlış olduğunu anlatmıyoruz?"

0:07:11.870,0:07:13.937
Bunu yapmak çok korkutucuydu,

0:07:13.937,0:07:15.910
çünkü geleneğimizin büyükleri,

0:07:15.910,0:07:18.114
zaten uzun zamandır bulunan şeylere

0:07:18.114,0:07:20.554
alışmış durumdaydılar.

0:07:20.554,0:07:22.481
Değiştirmesi zor bir şeydi,

0:07:22.481,0:07:25.105
ama denemeye değerdi.

0:07:25.105,0:07:27.357
Bu yüzden biz de denedik.

0:07:27.357,0:07:29.865
Çok zordu, ama şansımızı zorladık.

0:07:30.245,0:07:33.109
Ve benim halkımda, kızlar,[br]geleneksel büyüklerimize

0:07:33.109,0:07:35.669
bu kadar baskı yaptıktan sonra,

0:07:35.669,0:07:39.036
büyüklerimizin bizim haklarımızı savunup

0:07:39.036,0:07:43.425
18'inden önce hiçbir kız evlenmek zorunda[br]değildir diyen ilk topluluk olduğunu

0:07:43.425,0:07:45.654
söylemek için buradayım.

0:07:45.654,0:07:49.507
(Alkış)

0:07:53.502,0:07:55.243
Benim halkımda,

0:07:55.243,0:07:57.890
bir topluluğun

0:07:57.890,0:08:00.351
yönetmelik çıkarmak,

0:08:00.351,0:08:03.858
kızları koruyan ilk yönetmeliği[br]çıkarmak zorunda kaldığı

0:08:03.858,0:08:06.052
ilk andı.

0:08:06.052,0:08:07.840
Bununla yetinmedik.

0:08:07.840,0:08:10.789
Daha da ileri gittik.

0:08:10.789,0:08:14.643
Yalnızca topluluğumdaki kızlar için değil,[br]diğer küçük topluluklar için de

0:08:14.643,0:08:17.429
mücadelede kararlıydık.

0:08:17.429,0:08:21.562
Çocuk evliliğiyle ilgili[br]yasa önergesi Şubat'ta sunulduğunda

0:08:21.562,0:08:25.208
biz de Meclis'teydik.

0:08:25.208,0:08:29.294
Her gün, Meclis üyeleri içeri girerken,

0:08:29.294,0:08:32.383
onlara "Lütfen önergeyi[br]destekler misiniz?" diyorduk.

0:08:32.383,0:08:37.142
Ve buradaki gibi teknolojimiz yok,

0:08:37.142,0:08:39.139
ama küçük telefonlarımız var.

0:08:39.139,0:08:44.169
Biz de "Numaralarını bulup[br]telefonlarına ileti göndersek ya." dedik.

0:08:44.178,0:08:47.428
Ve bunu yaptık. İyi de oldu.

0:08:47.428,0:08:49.448
(Alkış)

0:08:49.448,0:08:52.421
Yasa önergesi meclisten geçince,[br]yeniden ileti gönderdik,

0:08:52.421,0:08:54.849
"Önergeyi desteklediğiniz[br]için teşekkürler."

0:08:54.849,0:08:55.919
(Gülüşmeler)

0:08:55.919,0:08:59.264
Ve önerge cumhurbaşkanı[br]tarafından imzalanıp

0:08:59.264,0:09:02.630
yasalaştığında, bu[br]olumlu bir gelişmeydi.

0:09:02.630,0:09:08.482
Artık, Malavi'de, evlenme yaşı[br]15'ten 18'e çıktı.

0:09:08.482,0:09:12.127
(Alkış)

0:09:14.495,0:09:18.071
Önergenin yasalaştığını[br]bilmek güzel,

0:09:18.071,0:09:21.113
ama size şunu diyeceğim:

0:09:21.113,0:09:25.501
Yasal evlenme yaşının 18[br]olduğu ülkeler var,

0:09:25.501,0:09:29.773
ama her gün kadınların ve kızların[br]çığlıklarını duymuyor muyuz?

0:09:29.773,0:09:35.416
Her gün, kızların[br]yaşamları hiç ediliyor.

0:09:35.416,0:09:41.870
Yöneticilerin sorumluluklarını[br]şereflendirmelerinin tam zamanı.

0:09:41.870,0:09:44.239
Bu sorumluluğu şereflendirmek demek,

0:09:44.239,0:09:49.951
kızların sorunlarını her zaman[br]en öncelikli sorun olarak görmek demektir.

0:09:49.951,0:09:53.712
İkincil olarak görülmemeliyiz,

0:09:53.712,0:09:57.950
bilmeleri gerekiyor ki, bu odada[br]olduğumuz gibi, biz kadınlar

0:09:57.950,0:10:01.000
yalnızca kadın değiliz,[br]yalnızca kız değiliz,

0:10:01.000,0:10:02.980
biz sıradışıyız.

0:10:02.980,0:10:04.893
Daha fazlasını yapabiliriz.

0:10:04.893,0:10:07.888
Ve Malavi'ye,

0:10:07.888,0:10:10.790
yalnızca Malavi'ye değil,[br]diğer ülkelere de:

0:10:10.790,0:10:14.575
Var olan yasalarla ilgili olarak,

0:10:14.575,0:10:20.426
bir yasa uygulanana kadar yasa değildir.

0:10:20.426,0:10:23.839
Daha yeni meclisten geçen yasamızın

0:10:23.839,0:10:26.463
ve diğer ülkelerde uzun[br]süredir bulunan yasaların;

0:10:26.463,0:10:30.387
yerel çapta ve kızların[br]sorunlarının çok çarpıcı olduğu

0:10:30.387,0:10:32.570
topluluk çapında

0:10:32.570,0:10:37.956
halka duyurusu yapılmalıdır.

0:10:37.956,0:10:42.716
Kızlar sorunlarla, büyük sorunlarla[br]topluluk çapında her gün karşılaşıyor.

0:10:43.274,0:10:48.359
Eğer bu genç kızlar yasaların onları[br]koruduğunu bilirlerse,

0:10:48.359,0:10:51.145
kendilerini savunabilecekler,

0:10:51.145,0:10:54.816
çünkü onları koruyan[br]bir yasanın olduğunu bilecekler.

0:10:57.254,0:11:01.363
Ve söyleyeceğim diğer bir şey olarak,

0:11:01.363,0:11:05.961
kızların ve kadın sesini çıkarması

0:11:05.961,0:11:08.724
güzel, varlıklarını gösteriyorlar,

0:11:08.724,0:11:11.905
ama bunu tek başımıza yapamayız.

0:11:11.905,0:11:14.575
Erkek destekçilerin dahil olması,

0:11:14.575,0:11:16.525
adım atması ve[br]birlikte çalışması gerekiyor.

0:11:16.525,0:11:19.103
Bu işbirliği gerektiren bir iş.

0:11:19.103,0:11:21.843
İstediğimiz, her yerdeki[br]kızların istediğiyle aynı:

0:11:21.843,0:11:27.601
iyi eğitim ve her şey bir yana,[br]11'indeyken evlenmemek.

0:11:30.085,0:11:32.953
Ve daha da ötesi,

0:11:32.953,0:11:36.018
biliyorum ki birlikte,

0:11:36.018,0:11:39.966
kızları haklarından alıkoyan

0:11:39.966,0:11:43.135
yasal, kültürel ve siyasî yapıyı

0:11:43.135,0:11:47.906
değiştirebiliriz.

0:11:47.906,0:11:52.964
Bugün burada dikiliyorum

0:11:52.964,0:12:00.004
ve çocuk evliliklerini bir nesilde[br]bitirebileceğimizi söylüyorum.

0:12:00.677,0:12:02.860
Tam şu an,

0:12:02.860,0:12:07.294
bir kızın, bir kızın daha,[br]dünya genelindeki milyonlarca kızın

0:12:07.294,0:12:09.895
şunu diyebileceği an:

0:12:09.895,0:12:13.099
"Ne zaman istersem o zaman evlenirim."

0:12:13.099,0:12:16.144
(Alkış)

0:12:23.284,0:12:25.219
Teşekkür ederim. (Alkış)