0:00:07.720,0:00:10.040
Ở một số nền văn hóa

0:00:10.040,0:00:12.770
cá mập được coi như những vị thần [br]quyền năng

0:00:12.770,0:00:14.966
Ví dụ, người Fiji tin rằng thần[br]cá mập Dakuwaqa,

0:00:14.966,0:00:16.482
có thể bảo vệ ngư dân[br]ra khơi an toàn.

0:00:19.599,0:00:21.929
Và ngày nay, cá mập được công nhận[br]là động vật ăn thịt hàng đầu thế giới

0:00:24.439,0:00:26.189
và là một trong những loài động vật có[br]xương sống lâu đời nhất trên Trái Đất.

0:00:27.829,0:00:29.819
Điều gì khiến cho loài cá này trở thành[br]huyền thoại

0:00:31.559,0:00:33.469
và thành công trên biển?

0:00:33.469,0:00:36.072
Phần lớn khả năng săn mồi của chúng[br]xuất phát từ một tập hợp các đặc điểm

0:00:38.022,0:00:40.920
sinh học được trải qua hơn 400 triệu năm.

0:00:40.920,0:00:44.190
Bộ xương của chúng nhẹ hơn

0:00:44.190,0:00:47.711
và tốn ít năng lượng để di chuyển.

0:00:47.711,0:00:50.991
Lá gan lớn chứa dầu giúp cơ thể[br]nổi trong nước,

0:00:50.991,0:00:53.740
và trong khi các loài cá nhiều xương[br]có cơ bắp dính vào xương

0:00:55.631,0:00:57.661
cơ của cá mập dính cả vào da.

0:00:57.661,0:01:00.661
Cấu trúc đặc biệt này biến[br]chúng thành các ống chịu lực

0:01:03.040,0:01:05.270
thông qua làn da đàn hồi,[br]có thể truyền lực đến đuôi.

0:01:07.581,0:01:10.420
Da cá mập có những tính năng đáng chú ý.

0:01:10.420,0:01:12.512
Mặc dù có bề mặt mịn màng,

0:01:12.512,0:01:15.020
nhưng dưới kính hiển vi,[br]nó có kết cấu thô

0:01:15.020,0:01:17.911
nhờ hàng ngàn vảy nhỏ như răng

0:01:17.911,0:01:20.370
được gọi là răng bì.

0:01:20.370,0:01:23.411
Mỗi cái răng bì được bao phủ bởi chất[br]enameloid

0:01:23.411,0:01:25.571
giúp da cá mập trở thành[br]một tấm lá chắn.

0:01:27.344,0:01:29.792
Thêm vào đó, cấu trúc của da thay đổi

0:01:29.792,0:01:32.251
theo từng vị trí trên cơ thể để giảm độ

0:01:32.251,0:01:34.421
ồn và lực cản của nước khi nó di chuyển.

0:01:34.421,0:01:36.031
Về hàm răng của cá mập

0:01:36.031,0:01:37.711
chúng có thể mọc tới 50,000 chiếc[br]trong cả cuộc đời.

0:01:39.302,0:01:41.222
Trung bình, mỗi tuần cá mập sẽ rụng[br]1 chiếc răng

0:01:42.521,0:01:44.152
Và sau khi một chiếc răng rụng đi,

0:01:44.152,0:01:45.831
sẽ có một chiếc răng mới[br]nhanh chóng mọc lên.

0:01:45.831,0:01:47.151
Răng của chúng được phủ[br]bởi một lớp flo,

0:01:48.261,0:01:50.061
nên cá mập chẳng bao giờ bị sâu răng.

0:01:50.061,0:01:51.681
Nhưng răng của các loài cá mập[br]cũng khác nhau.

0:01:53.192,0:01:54.672
Nó phụ thuộc chủng loại và[br]loại thức ăn.

0:01:55.862,0:01:57.852
Một số loài có hàm răng dày và phẳng

0:01:57.852,0:01:59.652
dùng để nghiền nát các loài thân mềm

0:01:59.652,0:02:01.222
Một số loài khác có hàm răng nhọn[br]để kẹp chặt con mồi.

0:02:02.502,0:02:04.652
Loài cá mập trắng có những chiếc[br]răng nhỏ sắc nhọn ở hàm dưới để giữ

0:02:04.652,0:02:06.792
và răng hàm trên hình[br]tam giác để cắt

0:02:10.272,0:02:12.732
Sự đa dạng này cho phép cá mập có thể[br]săn mồi ở các vùng biển khác nhau.

0:02:16.442,0:02:19.586
Mỗi loài có một đặc điểm riêng biệt

0:02:19.586,0:02:22.302
- khả năng tách hàm ra khỏi miệng,

0:02:22.302,0:02:23.842
để miệng có thể mở rộng hơn,

0:02:23.842,0:02:26.072
và bất ngờ tấn công con mồi.

0:02:26.072,0:02:27.552
Trong quá trình tiến hóa,

0:02:27.552,0:02:29.402
não cá mập đã to ra, cùng với

0:02:29.402,0:02:32.162
sự phát triển các giác quan của chúng.

0:02:32.162,0:02:34.743
Cá mập ngày nay có thể ngửi thấy máu

0:02:34.743,0:02:36.052
dù chỉ một giọt và nghe thấy[br]âm thanh dưới nước từ cách xa 800m.

0:02:39.052,0:02:40.892
Chúng đặc biệt bắt sóng tốt những[br]tần số thấp,

0:02:40.892,0:02:42.833
bao gồm cả âm thanh của[br]những con cá sắp chết.

0:02:44.863,0:02:46.783
Và giống như mèo, cá mập có[br]màng phản quang gọi là tapeta lucida

0:02:48.523,0:02:50.383
ở phía sau mắt nhằm giúp

0:02:50.383,0:02:52.030
chúng cải thiện đáng kể tầm nhìn[br]trong ánh sáng yếu.

0:02:53.297,0:02:55.564
Nếu như các điều kiện này là

0:02:55.564,0:02:56.964
không đủ, cá mập thậm chí còn

0:02:56.964,0:02:58.294
có giác quan thứ 6.

0:02:58.294,0:03:00.304
Chúng có thể đi săn bằng cách sử dụng

0:03:00.304,0:03:02.203
một mạng lưới các tế bào electrosensory

0:03:02.203,0:03:04.184
được gọi là túi Lorenzini.

0:03:04.184,0:03:06.188
Những tế bào này được lấp đầy bởi lớp

0:03:06.188,0:03:08.158
dịch đặc biệt cho phép chúng phát

0:03:08.158,0:03:10.403
hiện các tín hiệu điện từ con mồi,

0:03:10.403,0:03:12.463
dù chỉ là một cơn co giật nhỏ của cơ bắp.

0:03:12.463,0:03:14.164
Một số loài cá mập nổi bật nhất,

0:03:14.164,0:03:16.326
như cá mập Trắng lớn, Mako,

0:03:16.326,0:03:19.076
Porbeagles, và cá mập Mặt Trăng

0:03:19.076,0:03:21.873
đều có một đặc điểm đáng ngạc nhiên:

0:03:21.873,0:03:23.954
đó là có dòng máu ấm trong một sinh

0:03:23.954,0:03:26.300
vật máu lạnh. Trong cơ thể của chúng,

0:03:26.300,0:03:28.224
có các bó động mạch và tĩnh mạch

0:03:28.224,0:03:30.557
được gọi là lưới vi mạch.

0:03:30.557,0:03:32.567
Tại đây, máu ở tĩnh mạch được làm ấm lên

0:03:32.567,0:03:34.266
bởi các cơ đang làm việc của cá mập

0:03:34.266,0:03:36.006
lưu thông ngay bên cạnh động mạch

0:03:36.006,0:03:38.116
chứa máu lạnh, giàu khí oxy từ mang cá.

0:03:38.116,0:03:40.446
Sự sắp xếp này vận chuyển nhiệt đến máu

0:03:40.446,0:03:42.216
và được vận chuyển ngược lại tới các

0:03:42.216,0:03:43.465
cơ quan trong cơ thể.

0:03:43.465,0:03:45.295
Khi các cơ bắp ấm hơn, cá mập sẽ trở

0:03:45.295,0:03:47.075
nên nhanh hơn, có thể bơi nhanh hơn

0:03:47.075,0:03:48.916
trong khi đó bụng ấm hơn còn hỗ trợ

0:03:48.916,0:03:50.536
tiêu hóa, và sự phát triển tốt hơn

0:03:50.536,0:03:52.394
của cá mập con trong tử cung.

0:03:52.394,0:03:54.025
Đôi mắt và não ấm hơn giúp cá mập

0:03:54.025,0:03:55.765
trở nên nhanh nhẹn dưới nước lạnh.

0:03:55.765,0:03:57.854
Với sự thích nghi tuyệt vời này,

0:03:57.854,0:03:59.804
500 loài cá mập đang sinh sống

0:03:59.804,0:04:01.734
trong đại dương của chúng ta

0:04:01.734,0:04:03.547
nhận được nhiều sự tôn kính[br]hơn là sợ hãi.

0:04:03.547,0:04:06.554
Không may rằng, một phần ba trong

0:04:06.554,0:04:08.454
số chúng bị đe dọa bởi nạn săn bắt cá.

0:04:08.454,0:04:10.535
Sau hàng triệu năm phát triển, những

0:04:10.535,0:04:12.903
động vật săn mồi hàng đầu này có thể chưa

0:04:12.903,0:04:21.213
đáp ứng thách thức lớn nhất của chúng.