WEBVTT

00:00:08.219 --> 00:00:10.820
ฉลามได้รับการยกย่อง
โดยวัฒนธรรมพื้นเมืองบางแห่ง

00:00:10.820 --> 00:00:12.619
ว่าเป็นเทพผู้ทรงพลัง

00:00:12.619 --> 00:00:17.049
ยกตัวอย่างเช่น ชาวฟิจิเชื่อว่า
เทพฉลาม ดาคูวาคา

00:00:17.049 --> 00:00:19.879
สามารถปกป้องชาวประมง
จากภยันตรายในทะเลได้

00:00:19.879 --> 00:00:24.249
และทุกวันนี้ ฉลามถูกมองว่า
เป็นสุดยอดนักล่าของมหาสมุทรของโลก

00:00:24.249 --> 00:00:27.489
และเป็นสัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง
ที่อยู่บนโลกมายาวนานที่สุดด้วย

00:00:27.489 --> 00:00:30.659
อะไรกันที่ทำให้ปลาชนิดนี้
คู่ควรกับตำนานโบราณ

00:00:30.659 --> 00:00:33.162
และประสบความสำเร็จเป็นอย่างดีในทะเล

00:00:33.162 --> 00:00:36.730
ความสามารถในการล่าส่วนใหญ่
มาจากลักษณะทางชีวภาพที่โดดเด่นของมัน

00:00:36.730 --> 00:00:42.070
ที่ถูกขัดเกลามายาวนานกว่า 400 ล้านปี

00:00:42.070 --> 00:00:45.421
โครงกระดูกอ่อนของมัน
มีความหนาแน่นน้อยกว่ากระดูกแข็ง

00:00:45.421 --> 00:00:48.030
และใช้พลังงานในการเคลื่อนที่น้อยกว่า

00:00:48.030 --> 00:00:52.121
ตับขนาดใหญ่ที่เป็นมันช่วยทำให้
ร่างกายที่ปราดเปรียวของมันลอยตัวได้

00:00:52.121 --> 00:00:56.061
และในขณะที่มัดกล้ามเนื้อของปลากระดูกแข็ง
ยึดกับโครงกระดูกของมันโดยตรง

00:00:56.061 --> 00:00:58.830
กล้ามเนื้อของฉลามยังเชื่อมกับผิวหนังของมัน

00:00:58.830 --> 00:01:02.101
การออกแบบที่แสนพิเศษนี้
ทำให้พวกมันกลายเป็นหลอดอัดความดัน

00:01:02.101 --> 00:01:07.320
ซึ่งผิวหนังที่เป็นหนามแหลมสามารถส่งแรง
จากกล้ามเนื้อไปยังหางได้อย่างมีประสิทธิภาพ

00:01:07.320 --> 00:01:10.392
ผิวหนังของฉลามยังมีลักษณะที่น่าทึ่งอีก

00:01:10.392 --> 00:01:12.460
แม้ว่าภายนอกของมันจะดูราบเรียบ

00:01:12.460 --> 00:01:15.661
ที่ระดับเล็ก ๆ มันมีผิวสัมผัสที่หยาบ

00:01:15.661 --> 00:01:18.291
นั่นเป็นเพราะเกล็ด
ที่หน้าตาเหมือนฟันเล็ก ๆ หลายพัน

00:01:18.291 --> 00:01:20.370
ที่เรียกว่า เกล็ดที่มีลักษณะเหมือนฟันบนผิว
(dermal denticle)

00:01:20.370 --> 00:01:24.021
แต่ละเกล็ดถูกเคลือบด้วยสารที่เรียกว่า
อีนามีลอย (enameloid)

00:01:24.021 --> 00:01:26.524
ซึ่งทำให้ผิวหนังกลายเป็นโล่ห์

00:01:26.524 --> 00:01:29.472
นอกจากนี้ โครงสร้างเกล็ดยังแตกต่างกัน
ไปตลอดลำตัว

00:01:29.472 --> 00:01:32.251
เพื่อลดเสียงและแรงต้าน

00:01:32.251 --> 00:01:34.421
เมื่อฉลามเคลื่อนที่แหวกน้ำ

00:01:34.421 --> 00:01:36.031
ฟันในปากของพวกมันก็เช่นกัน

00:01:36.031 --> 00:01:39.672
ฉลามผลิตฟันได้มากถึง 50,000 ซึ่
ในชั่วชีวิตของมัน

00:01:39.672 --> 00:01:42.351
โดยเฉลี่ย พวกมันสามารถเสียฟัน
ได้หนึ่งซึ่ต่อสัปดาห์

00:01:42.351 --> 00:01:43.822
และแต่ละครั้งที่มันเสียฟันไปนั้น

00:01:43.822 --> 00:01:45.531
ฟันจะถูกแทนที่อย่างรวดเร็ว

00:01:45.531 --> 00:01:47.941
เนื่องจากชั้นของฟลูออไรด์
ที่เคลือบฟันของพวกมัน

00:01:47.941 --> 00:01:50.101
ฟันฉลามยังไม่ผุอีกด้วย

00:01:50.101 --> 00:01:52.442
แต่ฟันของฉลามไม่ได้เหมือนกันทั้งหมด

00:01:52.442 --> 00:01:55.302
พวกมันแตกต่างกันไปตามสายพันธุ์
และอาหารที่บริโภค

00:01:55.302 --> 00:01:56.842
บ้างก็แน่นและแบน

00:01:56.842 --> 00:01:59.182
ซึ่งเหมาะสำหรับการจับหอย

00:01:59.182 --> 00:02:02.082
บางพวกก็มีฟันคล้ายเข็ม
สำหรับการจับกินลูกปลา

00:02:02.082 --> 00:02:06.552
ปากของฉลามวาฬมีฟันล่างปลายแหลม
เอาไว้สำหรับยึดเหยื่อ

00:02:06.552 --> 00:02:10.212
และฟันบนรูปร่างสามเหลี่ยม
เอาไว้เฉือน

00:02:10.212 --> 00:02:16.442
ความหลากหลายนี้ทำให้ฉลามกำหนดเหยื่อ
ที่เป็นเป้าหมายได้ในมหาสมุทรที่กว้างใหญ่

00:02:16.442 --> 00:02:19.586
หลายสายพันธุ์ยังมีลักษณะจำเพาะ

00:02:19.586 --> 00:02:22.302
ซึ่งคือความสามารถในการดันขากรรไกรของมัน
ให้ยื่นออกมานอกปาก

00:02:22.302 --> 00:02:23.842
ทำให้เปิดปากได้กว้างกว่าเดิม

00:02:23.842 --> 00:02:26.072
และจับเหยื่อได้แบบไม่ให้ทันตั้งตัว

00:02:26.072 --> 00:02:27.552
ตลอดการวิวัฒนาการ

00:02:27.552 --> 00:02:29.402
สมองของฉลามได้ถูกขยาย

00:02:29.402 --> 00:02:32.162
พร้อม ๆ กับการเจริญเติบโต
ของอวัยวะรับสัมผัสของมัน

00:02:32.162 --> 00:02:34.743
ฉลามในยุคปัจจุบัน
สามารถดมกลิ่นเลือดไม่กี่หยด

00:02:34.743 --> 00:02:39.052
และได้ยินเสียงใต้น้ำ
จากระยะที่ห่างออกไป 800 เมตร

00:02:39.052 --> 00:02:41.663
พวกมันรับฟังความถี่ต่ำ ๆ ได้ค่อนข้างดี

00:02:41.663 --> 00:02:44.203
รวมถึงสัญญาณที่ถูกปล่อยออกมา
โดยปลาที่กำลังจะตาย

00:02:44.203 --> 00:02:48.553
เช่นเดียวกับแมว พวกมันมีเยื่อสะท้อน
ที่เรียกว่า ทาเพตา ลูซิดา (tapeta lucida)

00:02:48.553 --> 00:02:49.973
ที่ด้านหลังของดวงตา

00:02:49.973 --> 00:02:52.873
ซึ่งช่วยปรับปรุงการมองเห็นของมัน
ในที่ที่มีแสงสว่างน้อยได้อย่างมาก

00:02:52.873 --> 00:02:55.174
ถ้าหากความสามารถเจ๋ง ๆ เหล่านี้
ยังไม่พอแล้วล่ะก็

00:02:55.174 --> 00:02:57.864
ฉลามยังมีสัมผัสที่หกที่เฉียบคม

00:02:57.864 --> 00:03:01.303
พวกมันยังสามารถล่า
โดยใช้เครือข่ายเซลล์รับสัมผัสไฟฟ้า

00:03:01.303 --> 00:03:04.184
ที่เรียกว่า แอมพูลา ออฟ ลอเรนซินิ
(ampullae of Lorenzini)

00:03:04.184 --> 00:03:06.528
เซลล์เหล่านี้ถูกบรรจุด้วยเจลที่มีความไวมาก

00:03:06.528 --> 00:03:09.773
ซึ่งทำให้พวกมันรับสัญญาณไฟฟ้าจากเหยื่อได้

00:03:09.773 --> 00:03:12.173
ซึ่งรวมถึงการกระตุกเพียงเล็กน้อย
ของกล้ามเนื้อ

00:03:12.173 --> 00:03:14.164
บางสายพันธุ์ของฉลามที่โดดเด่นที่สุด

00:03:14.164 --> 00:03:19.076
อย่างฉลามขาวใหญ่ มาโก (Mako)
พอร์บีเกิล (Porbeagle) และฉลามแซลมอน

00:03:19.076 --> 00:03:21.873
ประสบความสำเร็จจากลักษณะที่น่าทึ่งอีกอย่าง

00:03:21.873 --> 00:03:25.164
นั่นก็คือ เป็นสิ่งมีชีวิตเลือดเย็น
ที่มีเลือดอุ่น

00:03:25.164 --> 00:03:26.300
ภายในร่างกายของมัน

00:03:26.300 --> 00:03:28.224
พวกมันมีหลอดเลือดแดงและดำ

00:03:28.224 --> 00:03:30.557
ซึ่งเรียกว่า เรเต มิราบิลี (rate mirabile)

00:03:30.557 --> 00:03:33.516
ที่นี่เอง หลอดเลือดดำที่ถูกทำให้อุ่น
โดยการทำงานของกล้ามเนื้อของฉลาม

00:03:33.516 --> 00:03:38.116
วางตัวอยู่ข้าง ๆ หลอดเลือดแดงที่ลำเลียงเลือด
ที่เย็นและมีออกซิเจนสูงมาจากเหงือก

00:03:38.116 --> 00:03:40.536
การวางตัวนี้ส่งผ่านความร้อนให้กับเลือด

00:03:40.536 --> 00:03:43.465
ที่ถูกไหลเวียน
กลับไปยังอวัยวะสำคัญของร่างกาย

00:03:43.465 --> 00:03:46.065
กล้ามเนื้อที่อุ่นกว่าจะสามารถว่ายน้ำ
ได้อย่างรวดเร็ว และทรงพลังกว่า

00:03:46.065 --> 00:03:48.316
ในขณะที่ช่วงท้องที่อุ่นช่วยในการย่อยอาหาร

00:03:48.316 --> 00:03:51.654
และทำให้ตัวอ่อนในมดลูกมีพัฒนาการที่รวดเร็ว

00:03:51.654 --> 00:03:55.705
ตาและสมองที่อุ่นกว่า
ทำให้ฉลามตื่นตัวในน้ำที่เย็น

00:03:55.705 --> 00:04:00.274
ด้วยการปรับตัวที่น่าทึ่งนี้
มันน่าเกรงขามมากกว่าน่าหวาดกลัว

00:04:00.274 --> 00:04:03.487
จากฉลาม 500 สายพันธุ์
ที่ท่องไปทั่วมหาสมุทรของเรา

00:04:03.487 --> 00:04:06.554
น่าเสียดาย ที่หนึ่งในสาม
ของสายพันธุ์เหล่านี้กำลังถูกคุกคาม

00:04:06.554 --> 00:04:08.454
เนื่องจากการจับปลาที่มากเกินไป

00:04:08.454 --> 00:04:10.336
หลังจากการก่อร่างสร้างตัวมานับล้านปี

00:04:10.336 --> 00:04:13.686
สุดยอดนักล่าเหล่านี้ อาจต้องมาพบ
กับความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมัน