1
00:00:15,124 --> 00:00:18,331
Μπορεί πράγματι το μυαλό
να θεραπεύσει το σώμα;

2
00:00:18,346 --> 00:00:21,553
Και αν ναι, υπάρχουν 
κάποια επιστημονικά στοιχεία

3
00:00:21,553 --> 00:00:25,500
για να πείσουν 
τους δύσπιστους γιατρούς σαν εμένα;

4
00:00:25,516 --> 00:00:28,783
Αυτά τα ερωτήματα τροφοδότησαν
τα τελευταία χρόνια την έρευνά μου

5
00:00:28,796 --> 00:00:32,267
και αυτό που ανακάλυψα είναι
πως η επιστημονική κοινότητα,

6
00:00:32,267 --> 00:00:36,527
το ιατρικό κατεστημένο,
αποδεικνύει εδώ και πάνω από 50 χρόνια,

7
00:00:36,527 --> 00:00:38,754
πως το μυαλό μπορεί 
να θεραπεύσει το σώμα.

8
00:00:38,754 --> 00:00:41,474
Το ονομάζουμε «επίδραση 
του εικονικού φαρμάκου».

9
00:00:41,474 --> 00:00:43,965
Και προσπαθούμε να το ξεγελάσουμε
για δεκαετίες.

10
00:00:43,965 --> 00:00:45,640
(Γέλια)

11
00:00:45,640 --> 00:00:49,716
Η επίδραση του εικονικού φαρμάκου
είναι ένα αγκάθι για το ιατρικό κατεστημένο.

12
00:00:49,716 --> 00:00:53,142
Είναι μια άβολη αλήθεια που χώνεται
μέσα στην προσπάθεια

13
00:00:53,142 --> 00:00:57,722
για νέες θεραπείες και νέα χειρουργεία
στο ιατρικό κατεστημένο.

14
00:00:57,722 --> 00:01:02,766
Οπότε είναι ένα πρόβλημα!
Θεωρητικά.

15
00:01:02,766 --> 00:01:04,921
Όμως πιστεύω 
πως αυτό είναι μια καλή είδηση.

16
00:01:04,921 --> 00:01:07,246
Η επίδραση του εικονικού φαρμάκου
είναι εξαιρετική είδηση.

17
00:01:07,246 --> 00:01:09,398
Επειδή είναι απτή απόδειξη

18
00:01:09,398 --> 00:01:13,566
πως το σώμα εμπεριέχει
εκ γενετής μηχανισμούς αυτό-ίασης

19
00:01:13,566 --> 00:01:19,752
που μπορούν να προκαλέσουν
απίστευτα πράγματα στο σώμα.

20
00:01:19,752 --> 00:01:21,275
Οπότε αν αυτό σας εκπλήσσει,

21
00:01:21,275 --> 00:01:23,724
αν δυσκολεύεστε να πιστέψετε
πως το σώμα μπορεί να αυτό-ιαθεί,

22
00:01:23,724 --> 00:01:26,972
δεν χρειάζεται να ψάξετε πέρα 
από το Πρόγραμμα Αυτόματης Ύφεσης,

23
00:01:26,972 --> 00:01:30,357
μια βάση δεδομένων που καταρτίστηκε
από το Ινστιτούτο Νοητικών Επιστημών

24
00:01:30,357 --> 00:01:33,668
με περισσότερες από 3500 μελέτες
στην ιατρική βιβλιογραφία

25
00:01:33,668 --> 00:01:38,224
ασθενών που καλυτέρευσαν
από φαινομενικά «ανίατες» ασθένειες.

26
00:01:38,224 --> 00:01:40,291
Νομίζετε πως υπάρχουν ανίατες ασθένειες;

27
00:01:40,291 --> 00:01:43,559
Ορκίζομαι πως αν δείτε αυτή
τη βάση δεδομένων, θα τρελαθείτε.

28
00:01:43,559 --> 00:01:44,827
Βρίσκονται τα πάντα εκεί.

29
00:01:44,827 --> 00:01:48,596
Καρκίνοι στο 4ο στάδιο 
που εξαφανίστηκαν χωρίς θεραπεία.

30
00:01:48,596 --> 00:01:52,679
Ασθενείς θετικοί στον ιό HIV 
που έγιναν αρνητικοί.

31
00:01:52,679 --> 00:01:56,506
Καρδιοπάθειες, ανεπάρκεια νεφρών,
διαβήτης, υψηλή πίεση,

32
00:01:56,506 --> 00:01:59,533
ασθένειες του θυρεοειδούς,
αυτοάνοσα νοσήματα, εξαφανίστηκαν.

33
00:01:59,533 --> 00:02:02,952
Ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυτής
της ιατρικής βιβλιογραφίας

34
00:02:02,952 --> 00:02:08,420
είναι μια μελέτη του 1957, του κου Ράιτ,
με λεμφοσάρκωμα σε προχωρημένο στάδιο.

35
00:02:08,420 --> 00:02:12,307
Τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά
για τον κο Ράιτ και ο χρόνος του τελείωνε.

36
00:02:12,307 --> 00:02:18,255
Είχε όγκους στις μασχάλες, στο σβέρκο,
στο στήθος και στη σπονδυλική στήλη.

37
00:02:18,255 --> 00:02:20,334
Το συκώτι του και ο σπλήνας του
είχαν διογκωθεί

38
00:02:20,334 --> 00:02:22,981
και οι πνεύμονές του γέμιζαν
καθημερινά με δύο λίτρα υγρό

39
00:02:22,981 --> 00:02:25,033
το οποίο έπρεπε να αφαιρείται
για να μπορεί να αναπνέει.

40
00:02:25,033 --> 00:02:27,209
Όμως ο κύριος Ράιτ
δεν έχανε την ελπίδα του.

41
00:02:27,209 --> 00:02:30,400
Είχε ακούσει για ένα θαυματουργό φάρμακο
που ονομαζόταν Κρεμπιοζέν,

42
00:02:30,400 --> 00:02:32,075
και ικέτευε τον γιατρό του,

43
00:02:32,075 --> 00:02:34,998
«Έλα, δώσε μου λίγο από αυτό
το Κρεμπιοζέν. Όλα θα πάνε καλά.»

44
00:02:34,998 --> 00:02:38,523
Δυστυχώς το Κρεμπιοζέν ήταν διαθέσιμο
μόνο για ένα ερευνητικό πρωτόκολλο

45
00:02:38,523 --> 00:02:41,331
και το πρωτόκολλο ζητούσε
ο γιατρός να μπορεί να βεβαιώσει

46
00:02:41,331 --> 00:02:44,046
πως το άτομο είχε τουλάχιστον
τρεις μήνες ζωής.

47
00:02:44,046 --> 00:02:46,437
Και ο γιατρός του, ο Δρ. Γουέστ,
δεν μπορούσε να το κάνει.

48
00:02:46,437 --> 00:02:48,987
Όμως ο κύριος Ράιτ ήταν επίμονος
και δεν το έβαζε κάτω.

49
00:02:48,987 --> 00:02:51,013
Συνέχισε να ενοχλεί τον γιατρό του

50
00:02:51,013 --> 00:02:54,089
μέχρι που κάποια στιγμή του είπε,
«Εντάξει, θα σου δώσω το Κρεμπιοζέν.»

51
00:02:54,089 --> 00:02:56,381
Οπότε, μια Παρασκευή,
του έδωσε μια δόση,

52
00:02:56,381 --> 00:02:59,566
περιμένοντας πως ο κύριος Ράιτ 
δεν θα έβγαζε το σαββατοκύριακο.

53
00:02:59,566 --> 00:03:02,814
Όμως για μεγάλη του έκπληξη, όταν 
πήγε να δει τους ασθενείς του τη Δευτέρα,

54
00:03:02,814 --> 00:03:05,212
ο κος Ράιτ ήταν όρθιος,
περπατούσε στους θαλάμους

55
00:03:05,212 --> 00:03:08,639
και οι όγκοι του είχαν
συρρικνωθεί στο ήμισυ.

56
00:03:08,639 --> 00:03:11,118
Είχαν λιώσει σαν χιονόμπαλες
πάνω σε ζεστή σόμπα.

57
00:03:11,118 --> 00:03:14,074
Και δέκα μέρες αφού πήρε το Κρεμπιοζέν,
εξαφανίστηκαν.

58
00:03:14,074 --> 00:03:16,494
Έτσι, ο κος Ράιτ είχε σηκωθεί
και χόρευε σαν τρελός,

59
00:03:16,494 --> 00:03:20,763
και για δύο μήνες πίστευε πως 
το Κρεμπιοζέν ήταν το θαυματουργό φάρμακο,

60
00:03:20,763 --> 00:03:23,173
μέχρι που βγήκαν οι πρώτες εκθέσεις

61
00:03:23,173 --> 00:03:26,609
που έλεγαν πως δεν φαινόταν το Κρεμπιοζέν
να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό.

62
00:03:26,609 --> 00:03:30,286
Ο κύριος Ράιτ έπεσε σε κατάθλιψη
και ο καρκίνος επανεμφανίστηκε.

63
00:03:30,286 --> 00:03:34,998
Αυτή τη φορά ο Δρ. Γουέστ αποφάσισε 
να είναι πονηρός και είπε στον ασθενή,

64
00:03:34,998 --> 00:03:38,485
«Ξέρεις, το Κρεμπιοζέν που πήρες
ήταν αλλοιωμένο. Δεν ήταν καλό.

65
00:03:38,485 --> 00:03:42,487
Όμως βρήκα λίγο Κρεμπιοζέν καθαρό 
και σε μεγάλη περιεκτικότητα.

66
00:03:42,487 --> 00:03:45,249
Αυτό είναι καλό πράγμα».

67
00:03:45,249 --> 00:03:49,621
Τότε, έκανε ένεση στον κύριο Ράιτ 
μόνο με αποσταγμένο νερό.

68
00:03:49,621 --> 00:03:53,963
Και ξανά, οι όγκοι εξαφανίστηκαν
και το υγρό στους πνεύμονες έφυγε.

69
00:03:53,963 --> 00:03:57,227
Ο κύριος Ράιτ χόρευε όρθιος 
για άλλους δύο μήνες.

70
00:03:57,227 --> 00:04:01,683
Τότε η Αμερικανική Ιατρική Ένωση του 
το χάλασε, δημοσιεύοντας μια εθνική έρευνα

71
00:04:01,683 --> 00:04:05,884
που αποδείκνυε οριστικά 
πως το Κρεμπιοζέν ήταν άχρηστο.

72
00:04:05,884 --> 00:04:10,092
Δύο μέρες αφότου ο κύριος Ράιτ 
άκουσε αυτά τα νέα, πέθανε.

73
00:04:10,092 --> 00:04:12,384
Λίγο αργότερα, 
βρήκα μια άλλη μελέτη

74
00:04:12,384 --> 00:04:15,851
στην ιατρική βιβλιογραφία
που ήταν βγαλμένη από τα παραμύθια.

75
00:04:15,851 --> 00:04:18,386
Τρία μωρά κοριτσάκια γεννήθηκαν 
με τη βοήθεια μαμής,

76
00:04:18,386 --> 00:04:22,570
Παρασκευή και 13 στον βάλτο Όκιφενοκι, 
κοντά στα σύνορα της Τζόρτζια με τη Φλόριντα.

77
00:04:22,570 --> 00:04:25,022
Και η μαμή ανακοίνωσε 
πως αυτά τα τρία μωρά,

78
00:04:25,022 --> 00:04:27,968
γεννημένα μια τέτοια μοιραία μέρα,
ήταν όλα καταραμένα.

79
00:04:27,968 --> 00:04:31,267
Η πρώτη, είπε, θα πέθαινε 
πριν γίνει 16.

80
00:04:31,267 --> 00:04:34,035
Η δεύτερη, πριν γίνει 21.

81
00:04:34,035 --> 00:04:36,737
Η τρίτη, πριν γίνει 23.

82
00:04:36,737 --> 00:04:41,383
Αποδείχτηκε πως το πρώτο κορίτσι 
πέθανε τη μέρα προτού γίνει 16,

83
00:04:41,383 --> 00:04:44,654
το δεύτερο πέθανε τη μέρα
προτού γίνει 21,

84
00:04:44,654 --> 00:04:47,667
και το τρίτο κορίτσι, 
που ήξερε τι έπαθαν τα άλλα δύο,

85
00:04:47,667 --> 00:04:50,175
έμαθε για την κατάρα,
και τη μέρα πριν τα 23α γενέθλιά της,

86
00:04:50,175 --> 00:04:52,344
εμφανίστηκε στο νοσοκομείο
με υπεραερισμό,

87
00:04:52,344 --> 00:04:54,559
ικετεύοντάς τους να βεβαιωθούν
πως θα επιβιώσει.

88
00:04:54,559 --> 00:04:57,007
Τελικά πέθανε εκείνη τη νύχτα.

89
00:04:57,007 --> 00:05:00,423
Αυτές οι δύο μελέτες είναι σπουδαία
παραδείγματα της ιατρικής βιβλιογραφίας

90
00:05:00,423 --> 00:05:05,427
για την επίδραση των εικονικών φαρμάκων και 
το αντίθετό τους, της εικονικής βλάβης.

91
00:05:05,427 --> 00:05:08,572
Όταν έλαβε ο κος Ράιτ το αποσταγμένο νερό
και έλιωσαν οι όγκοι του,

92
00:05:08,572 --> 00:05:11,329
αυτό είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα
της επίδρασης του εικονικού φαρμάκου.

93
00:05:11,329 --> 00:05:13,901
Όταν έχεις μια φαινομενικώς
αδρανή θεραπεία

94
00:05:13,901 --> 00:05:16,845
και παρ' όλα αυτά
κάτι συμβαίνει σωματικά,

95
00:05:16,845 --> 00:05:18,617
τόσο ώστε να εξαφανίζεται η ασθένεια.

96
00:05:18,617 --> 00:05:20,690
Η επίδραση της εικονικής βλάβης
είναι το αντίθετο.

97
00:05:20,690 --> 00:05:23,933
Τα καταραμένα κορίτσια είναι παράδειγμα
της επίδρασης της εικονικής βλάβης.

98
00:05:23,933 --> 00:05:27,357
Όταν το μυαλό πίστεψε 
πως κάτι κακό θα συμβεί στο σώμα,

99
00:05:27,357 --> 00:05:29,519
τότε αυτό εκδηλώθηκε.

100
00:05:29,519 --> 00:05:32,578
Η επιστημονική βιβλιογραφία,
τα ιατρικά περιοδικά

101
00:05:32,578 --> 00:05:34,131
όπως η Ιατρική Επιθεώρηση
της Νέας Αγγλίας

102
00:05:34,131 --> 00:05:36,080
και η Επιθεώρηση
της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης,

103
00:05:36,080 --> 00:05:40,983
αυτές οι εκδόσεις είναι γεμάτες αποδείξεις
πως η επίδραση του εικονικού φαρμάκου

104
00:05:40,983 --> 00:05:44,147
και η επίδραση της εικονικής
βλάβης είναι εξαιρετικά δυναμικές.

105
00:05:44,147 --> 00:05:46,295
Αυτό το γνωρίζουμε
από τη δεκαετία του 50,

106
00:05:46,295 --> 00:05:49,111
και έχουμε δει αμέτρητες μελέτες

107
00:05:49,111 --> 00:05:52,036
που δείχνουν ότι σχεδόν
σε οτιδήποτε μελετάς,

108
00:05:52,036 --> 00:05:55,946
αν δώσεις στους ανθρώπους
μια ψεύτικη θεραπεία, ένα χάπι ζάχαρης,

109
00:05:55,946 --> 00:05:59,963
μια αλατούχα ένεση, ή πιο αποτελεσματικά,
ένα ψεύτικο χειρουργείο,

110
00:05:59,963 --> 00:06:03,980
(Γέλια)
- ναι, πράγματι-

111
00:06:03,980 --> 00:06:07,799
στο 18-80% των περιπτώσεων,
οι άνθρωποι καλυτερεύουν.

112
00:06:07,799 --> 00:06:10,646
Και δεν είναι μόνο στο μυαλό,
αυτό νόμιζα στην αρχή,

113
00:06:10,646 --> 00:06:13,034
«Ω! Αισθάνονται απλώς καλύτερα,
σκέφτονται καλύτερα».

114
00:06:13,034 --> 00:06:15,716
Δεν είναι αυτό. Είναι η φυσιολογία τους,
που είναι μετρήσιμο.

115
00:06:15,716 --> 00:06:18,444
Μπορείς να δεις πραγματικά 
τι συμβαίνει στο σώμα.

116
00:06:18,444 --> 00:06:21,082
Για παράδειγμα, ασθενείς
που λάμβαναν εικονικά φάρμακα

117
00:06:21,082 --> 00:06:23,796
βρέθηκαν πως είχαν έλκη 
που θεραπεύτηκαν,

118
00:06:23,796 --> 00:06:28,234
έντερα με λιγότερες φλεγμονές,
βρόγχους που διαστέλλονταν,

119
00:06:28,234 --> 00:06:31,918
κρεατοελιές που εξαφανίζονταν, κύτταρα που
έμοιαζαν αλλιώς κάτω από το μικροσκόπιο.

120
00:06:31,918 --> 00:06:34,064
Είναι αποδείξιμο, 
συμβαίνει στο σώμα,

121
00:06:34,064 --> 00:06:36,686
παρ' όλο που αρχικά προκλήθηκε 
από το μυαλό.

122
00:06:36,686 --> 00:06:40,657
Οπότε, όταν τα βλέπεις αυτά... Κάποιες 
από τις μελέτες είναι απλά καταπληκτικές.

123
00:06:40,657 --> 00:06:42,199
Λατρεύω τις μελέτες του Ρόγκεν.

124
00:06:42,199 --> 00:06:44,434
Παίρνεις μερικούς φαλακρούς,
τους δίνεις εικονικά φάρμακα.

125
00:06:44,434 --> 00:06:48,161
Βγάζουν μαλλιά!
(Γέλια)

126
00:06:48,161 --> 00:06:52,320
Συμβαίνει και το αντίθετο, οπότε 
αν δώσετε σε κάποιους ένα εικονικό φάρμακο

127
00:06:52,320 --> 00:06:54,372
και τους πείτε πως είναι χημειοθεραπεία,

128
00:06:54,372 --> 00:06:56,782
κάνουν εμετούς 
και χάνουν τα μαλλιά τους.

129
00:06:56,782 --> 00:06:58,916
Οπότε αυτό πράγματι συμβαίνει στο σώμα.

130
00:06:58,916 --> 00:07:00,225
Η απορία μου ήταν,

131
00:07:00,225 --> 00:07:04,104
είναι μόνο η θετική πεποίθηση 
του μυαλού που το κάνει αυτό;

132
00:07:04,104 --> 00:07:07,069
Όχι, σύμφωνα με τον ερευνητή 
του Χάρβαρντ, Τεντ Κάπτσακ.

133
00:07:07,069 --> 00:07:10,926
Εκείνος πιστεύει 
πως το πιο σημαντικό μέρος

134
00:07:10,926 --> 00:07:15,086
είναι η ουσιαστική φροντίδα
όσων ασχολούνται με την υγεία.

135
00:07:15,086 --> 00:07:18,230
Πιο σημαντικό και από τη θετική 
στάση του μυαλού,

136
00:07:18,230 --> 00:07:23,474
που κάποιες μελέτες λένε πως ο γιατρός
είναι ή μπορεί να γίνει το εικονικό φάρμακο.

137
00:07:23,474 --> 00:07:25,457
Ο Τεντ Κάπτσακ ήθελε
να το μελετήσει αυτό

138
00:07:25,457 --> 00:07:28,294
και έκανε μια σπουδαία μελέτη 
παρατηρώντας ασθενείς

139
00:07:28,294 --> 00:07:30,531
που λάμβαναν εικονικά φάρμακα 
για μια ασθένεια,

140
00:07:30,531 --> 00:07:32,287
για τη θεραπεία μιας ασθένειας, 
και τους είπε,

141
00:07:32,287 --> 00:07:34,920
«Παίρνετε ένα εικονικό φάρμακο,
δεν έχει τίποτα,

142
00:07:34,920 --> 00:07:40,375
αδρανή υλικά, τίποτα δραστικό».
Συνέχισαν να βελτιώνονται.

143
00:07:40,375 --> 00:07:44,677
Το πιο πιθανό, υπέθεσε ο Κάπτσακ, επειδή
αισθανόντουσαν πως κάποιος τους φροντίζει,

144
00:07:44,677 --> 00:07:48,841
αισθανόντουσαν πως κάτι έκαναν,
αισθανόντουσαν πως κάποιος νοιαζόταν.

145
00:07:48,841 --> 00:07:53,489
Είναι κάπως εσφαλμένο να πεις 
πως μπορείς να θεραπεύσεις τον εαυτό σου.

146
00:07:53,489 --> 00:07:55,158
Το σώμα μπορεί να αυτοθεραπευτεί.

147
00:07:55,158 --> 00:07:57,935
Το σώμα έχει εκ γενετής
φυσικούς μηχανισμούς αποκατάστασης,

148
00:07:57,935 --> 00:08:02,168
αλλά τα επιστημονικά δεδομένα
αποδεικνύουν πως χρειάζεται

149
00:08:02,168 --> 00:08:06,616
η ουσιαστική φροντίδα του ιατρικού 
προσωπικού, κάποιου είδους θεραπευτή,

150
00:08:06,616 --> 00:08:08,882
για να διευκολύνει αυτή τη διαδικασία.

151
00:08:08,882 --> 00:08:10,932
Δεν είναι εύκολη διαδικασία
για να την περνάει κάποιος μόνος του,

152
00:08:10,932 --> 00:08:12,178
οπότε κάνει μεγάλη διαφορά

153
00:08:12,178 --> 00:08:14,903
αν έχει και κάποιος άλλος 
αυτή τη θετική στάση μαζί σου.

154
00:08:14,903 --> 00:08:18,810
Όμως παρ' όλο που ο γιατρός
μπορεί να είναι το εικονικό φάρμακο,

155
00:08:18,810 --> 00:08:21,455
ο γιατρός μπορεί επίσης
να είναι και η εικονική βλάβη.

156
00:08:21,455 --> 00:08:24,614
Οι ασθενείς χρειάζονται από εμάς
που τους παρέχουμε ιατρική φροντίδα,

157
00:08:24,614 --> 00:08:30,881
να είμαστε οι δυνάμεις της ίασης,
όχι του φόβου και της απαισιοδοξίας.

158
00:08:30,881 --> 00:08:34,518
Οπότε, κάθε φορά που ο γιατρός σας
σάς λέει, «Έχεις μια ανίατη ασθένεια,

159
00:08:34,518 --> 00:08:39,684
θα πρέπει να πάρεις αυτό το φάρμακο 
για το υπόλοιπο της ζωής σου»,

160
00:08:39,684 --> 00:08:41,841
ή, ω μη γένοιτο, παθαίνετε καρκίνο
και σας λένε,

161
00:08:41,841 --> 00:08:45,326
«Έχεις 5% πιθανότητα
για προσδόκιμο ζωής πέντε χρόνια»,

162
00:08:45,326 --> 00:08:49,211
αυτό δεν διαφέρει από εκείνη τη μαμή
που είπε στα τρία μωρά κορίτσια,

163
00:08:49,211 --> 00:08:50,989
πως ήταν καταραμένα.

164
00:08:50,989 --> 00:08:53,768
Είναι ένα είδος ιατρικής κατάρας
που έχει επικρατήσει πολύ.

165
00:08:53,768 --> 00:08:55,916
Ως γιατροί νομίζουμε
πως είμαστε ρεαλιστές.

166
00:08:55,916 --> 00:08:58,862
Δίνουμε το είδος πληροφορίας 
που νομίζουμε πως πρέπει να γνωρίζουν,

167
00:08:58,862 --> 00:09:00,948
όμως στην πραγματικότητα
μπορεί να τους κάνουμε κακό.

168
00:09:00,948 --> 00:09:03,896
Αντ' αυτού, πρέπει να είμαστε
πιο πολύ σαν τον Δρ. Γουέστ.

169
00:09:03,896 --> 00:09:06,075
Να πιάνουμε το αποσταγμένο νερό,
«Πράγματι κε Ράιτ,

170
00:09:06,075 --> 00:09:08,972
σας υπόσχομαι, αυτό
θα σας φέρει αποτελέσματα».

171
00:09:08,972 --> 00:09:12,731
Όμως πρέπει να βασιζόμαστε 
στους γιατρούς μας να μας ξεγελάσουν;

172
00:09:12,731 --> 00:09:19,231
Πρέπει να κάνουμε εικονικά χειρουργεία και
φάρμακα και να πάμε σε κλινικές δοκιμές;

173
00:09:19,231 --> 00:09:22,378
Αυτό είναι που οδήγησε
την επόμενη φάση της έρευνάς μου.

174
00:09:22,378 --> 00:09:24,271
Στην τελευταία μου ομιλία στο TEDx μίλησα

175
00:09:24,271 --> 00:09:26,349
για ένα νέο μοντέλο ευεξίας που ανέπτυξα,

176
00:09:26,349 --> 00:09:28,500
που ονομάζεται Πυραμίδα Ολικής Υγείας

177
00:09:28,500 --> 00:09:31,574
και αυτό προέκυψε 
ως μέρος της έρευνας μου

178
00:09:31,574 --> 00:09:35,664
προσπαθώντας να βρω πώς αλλιώς μπορούμε
να δαμάσουμε αυτή τη δύναμη του μυαλού

179
00:09:35,664 --> 00:09:39,189
που αποδεικνύεται φανερά από την επίδραση
του εικονικού φαρμάκου και βλάβης,

180
00:09:39,189 --> 00:09:41,778
μπορούμε να κάνουμε κάτι
χωρίς να είμαστε σε κλινική δοκιμή;

181
00:09:41,778 --> 00:09:45,488
Η υπόθεσή μου ήταν πως προκειμένου 
να θεραπεύσουμε τον εαυτό μας,

182
00:09:45,488 --> 00:09:47,492
προκειμένου να είμαστε 
στο βέλτιστο υγιείς,

183
00:09:47,492 --> 00:09:52,704
χρειαζόμαστε κάτι παραπάνω
από μια καλή δίαιτα, από τακτική άσκηση,

184
00:09:52,704 --> 00:09:55,824
από αρκετό ύπνο, να παίρνουμε βιταμίνες
ή να ακολουθούμε τις εντολές του γιατρού.

185
00:09:55,824 --> 00:09:58,236
Όλα αυτά είναι σπουδαία,
και κρίσιμα και σημαντικά.

186
00:09:58,236 --> 00:10:01,867
Όμως κατέληξα να πιστεύω
πως χρειαζόμαστε επίσης υγιείς σχέσεις,

187
00:10:01,867 --> 00:10:05,500
μια υγιή επαγγελματική ζωή,
μια υγιή δημιουργική ζωή,

188
00:10:05,500 --> 00:10:08,177
μια υγιή πνευματική ζωή,
μια υγιή σεξουαλική ζωή,

189
00:10:08,177 --> 00:10:10,685
μια υγιή οικονομική ζωή,
ένα υγιές περιβάλλον.

190
00:10:10,685 --> 00:10:14,194
Στην ουσία, χρειαζόμαστε 
ένα υγιές μυαλό.

191
00:10:14,194 --> 00:10:17,981
Ήθελα να προσπαθήσω να το αποδείξω, 
και έψαξα στην ιατρική βιβλιογραφία,

192
00:10:17,981 --> 00:10:20,799
και τα άφθονα στοιχεία που βρήκα,

193
00:10:20,799 --> 00:10:25,187
που αποδείκνυαν πως όλα αυτά τα πράγματα
είναι σημαντικά, πράγματι με συνεπήραν.

194
00:10:25,187 --> 00:10:27,562
Tα συνέταξα όλα στο βιβλίο μου
που θα κυκλοφορήσει,

195
00:10:27,562 --> 00:10:31,600
«Το Μυαλό Κυριαρχεί της Ιατρικής: Επιστημονική
απόδειξη πως μπορείτε να αυτoθεραπευτείτε».

196
00:10:31,600 --> 00:10:35,638
Όμως θέλω να σας παραθέσω κάποια 
πράγματα γι' αυτό στα οποία δίνω έμφαση.

197
00:10:35,638 --> 00:10:38,370
Μπορείτε να δείτε σε αυτή
την πυραμίδα ολικής υγείας

198
00:10:38,370 --> 00:10:40,945
πως όλες οι πλευρές έχουν τοποθετηθεί
πάνω σε έναν θεμέλιο λίθο

199
00:10:40,945 --> 00:10:43,136
τον οποίο ονομάζω το εσωτερικό φως
που σας καθοδηγεί.

200
00:10:43,136 --> 00:10:45,913
Για μένα, αυτό είναι το ουσιαστικό 
και αυθεντικό κομμάτι σας,

201
00:10:45,913 --> 00:10:47,691
που γνωρίζει τι είναι αληθινό για σας.

202
00:10:47,691 --> 00:10:51,808
Που θα σας πει την αλήθεια για το τι 
δεν είναι σε ισορροπία στη ζωή σας,

203
00:10:51,808 --> 00:10:54,759
ποιοι λίθοι στην πυραμίδα ολικής υγείας
μπορεί να βρίσκονται σε ανισορροπία.

204
00:10:54,759 --> 00:10:56,969
Και όπως βλέπετε, τοποθέτησα το σώμα,
τη σωματική υγεία,

205
00:10:56,969 --> 00:10:59,179
στην κορυφή
της πυραμίδας ολικής υγείας

206
00:10:59,179 --> 00:11:01,389
επειδή είναι το πιο ευάλωτο,
το πιο επισφαλές,

207
00:11:01,389 --> 00:11:03,560
και το πιο εύκολο
να βρεθεί σε ανισορροπία

208
00:11:03,560 --> 00:11:06,594
αν άλλα πράγματα στη ζωή σας
δεν πηγαίνουν και τόσο καλά.

209
00:11:06,594 --> 00:11:10,544
Αυτό που ανακάλυψα στα ιατρικά στοιχεία 
είναι πως οι σχέσεις έχουν σημασία.

210
00:11:10,544 --> 00:11:14,600
Οι άνθρωποι που έχουν ένα δυνατό κοινωνικό 
ιστό έχουν τις μισές καρδιακές ασθένειες

211
00:11:14,600 --> 00:11:17,008
σε σύγκριση με αυτούς 
που είναι μοναχικοί.

212
00:11:17,008 --> 00:11:22,972
Οι παντρεμένοι έχουν διπλάσιες πιθανότητες
μακροβιότητας από τους ανύπαντρους.

213
00:11:22,972 --> 00:11:25,004
Για την ακρίβεια,
το να θεραπεύσετε τη μοναξιά σας

214
00:11:25,004 --> 00:11:28,514
ίσως είναι το πιο σημαντικό 
προληπτικό μέτρο για το σώμα σας.

215
00:11:28,514 --> 00:11:32,504
Πιο σημαντικό από το να κόψετε 
το κάπνισμα ή να αρχίσετε να ασκείστε.

216
00:11:32,504 --> 00:11:34,678
Η πνευματική σας ζωή έχει σημασία.

217
00:11:34,678 --> 00:11:38,917
Όσοι συμμετέχουν σε θρησκευτικές τελετές
ζουν μέχρι και 14 χρόνια παραπάνω.

218
00:11:38,917 --> 00:11:40,601
Η επαγγελματική σας ζωή έχει σημασία.

219
00:11:40,601 --> 00:11:44,470
Μπορείτε πράγματι να εργαστείτε μέχρι θανάτου.
Στην Ιαπωνία το ονομάζουν κορόσι.

220
00:11:44,470 --> 00:11:50,878
Θάνατος από υπερβολική εργασία.
Οι επιζήσαντες όσων πέθαναν από κορόσι,

221
00:11:50,878 --> 00:11:54,213
μπορούν στην Ιαπωνία 
να κάνουν αίτηση αποζημίωσης.

222
00:11:54,213 --> 00:11:57,763
Όμως αυτό δεν γίνεται μόνο στην Ιαπωνία,
συμβαίνει ακόμα περισσότερο στις ΗΠΑ,

223
00:11:57,763 --> 00:11:59,897
απλώς εδώ δεν παίρνουμε αποζημίωση.

224
00:11:59,897 --> 00:12:02,893
Μια μελέτη έδειξε πως αυτοί
που δεν παίρνουν την άδειά τους,

225
00:12:02,893 --> 00:12:06,014
έχουν κατά ένα τρίτο περισσότερες 
πιθανότητες για καρδιοπάθειες.

226
00:12:06,014 --> 00:12:08,289
Η στάση ζωής έχει πράγματι σημασία.

227
00:12:08,289 --> 00:12:12,180
Οι ευτυχισμένοι ζουν 7 με 10 χρόνια
περισσότερο από τους δυστυχισμένους,

228
00:12:12,180 --> 00:12:18,055
και οι αισιόδοξοι έχουν 77% λιγότερες 
πιθανότητες για καρδιοπάθειες.

229
00:12:18,055 --> 00:12:19,864
Πώς συμβαίνει αυτό;

230
00:12:19,864 --> 00:12:23,584
Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο 
που κάνει το σώμα να αλλάξει;

231
00:12:23,584 --> 00:12:25,608
Αυτό είναι που με συνεπαίρνει.

232
00:12:25,608 --> 00:12:29,048
Ανακάλυψα πως ο εγκέφαλος 
επικοινωνεί με όλα τα κύτταρα στο σώμα

233
00:12:29,048 --> 00:12:31,523
μέσω των ορμονών 
και των νευροδιαβιβαστών.

234
00:12:31,523 --> 00:12:34,153
Για παράδειγμα, αν έχετε
μια αρνητική σκέψη, ή πεποίθηση,

235
00:12:34,153 --> 00:12:37,930
ή ένα αίσθημα στον εγκέφαλο, 
ο εγκέφαλος το λαμβάνει αυτό σαν απειλή.

236
00:12:37,930 --> 00:12:38,796
Κάτι δεν πάει καλά.

237
00:12:38,796 --> 00:12:40,938
Αν αισθάνεστε μοναξιά ή απαισιοδοξία,
η δουλειά δεν πάει καλά,

238
00:12:40,938 --> 00:12:45,099
βρίσκεστε σε μια τοξική σχέση,
η αμυγδαλή σας λέει, «Απειλή! Απειλή!»

239
00:12:45,099 --> 00:12:49,213
και ενεργοποιεί τον υποθάλαμο 
που συνομιλεί με την υπόφυση,

240
00:12:49,213 --> 00:12:53,142
που επικοινωνεί με τα επινεφρίδια 
και τα επινεφρίδια αρχίζουν να εκκρίνουν

241
00:12:53,142 --> 00:12:57,081
ορμόνες κατά του άγχους όπως κορτιζόλη, 
νορεπινεφρίνη, επινεφρίνη.

242
00:12:57,081 --> 00:13:00,788
Ενεργοποιεί αυτό που ο Γουόλτερ Κένεθ
στο Χάρβαρντ αποκαλεί αντίδραση στο άγχος,

243
00:13:00,788 --> 00:13:04,512
που ενεργοποιεί το συμπαθητικό 
νευρικό σύστημα,

244
00:13:04,512 --> 00:13:07,914
και σας βάζει σε θέση μάχης ή φυγής, 
η οποία είναι προσαρμοστική,

245
00:13:07,914 --> 00:13:11,318
είναι προστατευτική, εάν τρέχετε
να ξεφύγετε από ένα λιοντάρι του βουνού,

246
00:13:11,318 --> 00:13:14,961
όμως στην καθημερινή ζωή, πρέπει να έχετε
αυτή την άμεση αντιδράση στο άγχος

247
00:13:14,961 --> 00:13:17,698
αν υπάρχει απειλή, και μετά πρέπει 
να απενεργοποιηθεί αμέσως.

248
00:13:17,698 --> 00:13:21,066
Αυτό δεν συμβαίνει στις μέρες μας 
στην καθημερινότητά μας.

249
00:13:21,066 --> 00:13:24,387
Όμως ευτυχώς, υπάρχει μια εξισορρόπηση 
στην αντίδραση χαλάρωσης

250
00:13:24,387 --> 00:13:26,702
την οποία περιέγραψε
ο Χέρμπερτ Μπένσον στο Χάρβαρντ.

251
00:13:26,702 --> 00:13:30,786
Και όταν αυτό εμφανίζεται,
η αντίδραση στο άγχος απενεργοποιείται

252
00:13:30,786 --> 00:13:32,983
και ενεργοποιείται
το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα

253
00:13:32,983 --> 00:13:34,387
και οι θεραπευτικές ορμόνες

254
00:13:34,387 --> 00:13:38,831
όπως η οξυτοκίνη, η ντοπαμίνη,
τα νιτρικά οξείδια και οι ενδορφίνες,

255
00:13:38,831 --> 00:13:41,757
γεμίζουν το σώμα και ξεπλένουν
κάθε κύτταρο του σώματος.

256
00:13:41,757 --> 00:13:43,625
Το πιο καταπληκτικό με αυτό για μένα,

257
00:13:43,625 --> 00:13:47,032
είναι πως αυτοί οι φυσικοί μηχανισμοί 
αυτοθεραπείας που όλοι έχουμε,

258
00:13:47,032 --> 00:13:52,054
ενεργοποιούνται μόνο 
όταν το νευρικό σύστημα είναι ήρεμο.

259
00:13:52,054 --> 00:13:54,678
Οπότε, όταν έχετε 
αντιδράσεις άγχους,

260
00:13:54,678 --> 00:13:58,318
όλοι αυτοί οι φυσικοί μηχανισμοί
αυτοθεραπείας απενεργοποιούνται.

261
00:13:58,318 --> 00:14:03,127
Το σώμα προσπαθεί να παλέψει 
ή να ξεφύγει και όχι να αυτοθεραπευτεί.

262
00:14:03,127 --> 00:14:07,875
Οπότε, αν το σκεφτείτε αυτό,
πρέπει να αρχίσετε να αναρωτιέστε,

263
00:14:07,875 --> 00:14:12,317
«Πώς μπορώ να αρχίσω να αλλάζω 
την ισορροπία στο σώμα μου;»

264
00:14:12,317 --> 00:14:14,835
Μια μελέτη έδειξε 
πως κατά μέσο όρο

265
00:14:14,835 --> 00:14:17,788
έχουμε περισσότερες από 50
αντιδράσεις στο άγχος την ημέρα.

266
00:14:17,788 --> 00:14:21,481
Και αν έχετε μοναξιά, ή κατάθλιψη ή είστε
απαισιόδοξος ή δυστυχισμένος στη δουλειά,

267
00:14:21,481 --> 00:14:25,636
ή σε μια δυστυχισμένη σχέση, αυτός 
ο αριθμός θα αυξηθεί πάνω από το διπλάσιο.

268
00:14:25,636 --> 00:14:28,883
Αυτή η αντίδραση χαλάρωσης
είναι αυτό που νομίζουν οι ερευνητές

269
00:14:28,883 --> 00:14:30,822
πως εξηγεί το φαινόμενο
του εικονικού φαρμάκου.

270
00:14:30,822 --> 00:14:34,569
Οπότε αν λάβετε υποθετικά 
ένα νέο θαυματουργό φάρμακο,

271
00:14:34,569 --> 00:14:37,160
-δεν γνωρίζετε αν θα λάβετε
ένα εικονικό φάρμακο ή όχι-

272
00:14:37,160 --> 00:14:38,793
αυτό ενεργοποιεί
την αντίδραση χαλάρωσης,

273
00:14:38,793 --> 00:14:41,473
αυτόν τον συνδυασμό των θετικών 
πεποιθήσεων του μυαλού,

274
00:14:41,473 --> 00:14:44,460
και της φροντίδας
του ιατρικού προσωπικού

275
00:14:44,046 --> 00:14:45,526
που ηρεμεί το νευρικό σύστημα.

276
00:14:45,526 --> 00:14:49,594
Και τότε όλοι αυτοί οι φυσικοί μηχανισμοί 
αυτοθεραπείας μπορούν να ενεργοποιηθούν.

277
00:14:49,594 --> 00:14:52,124
Ευτυχώς όμως δεν χρειάζεται 
να βρίσκεστε σε κλινική δοκιμή

278
00:14:52,124 --> 00:14:54,280
για να ενεργοποιήσετε
τις αντιδράσεις χαλάρωσης.

279
00:14:54,280 --> 00:14:56,882
Υπάρχουν πολλές απλές, 
ευχάριστες δραστηριότητες

280
00:14:56,882 --> 00:14:58,772
που ενεργοποιούν
αντιδράσεις χαλάρωσης

281
00:14:58,772 --> 00:15:01,371
και αυτές έχουν αποδειχτεί 
στην ιατρική βιβλιογραφία.

282
00:15:01,371 --> 00:15:05,786
Οπότε μπορείτε να διαλογιστείτε,
να εκφραστείτε δημιουργικά

283
00:15:05,786 --> 00:15:09,293
να κάνετε μασάζ, γιόγκα ή τάι τσι,

284
00:15:09,293 --> 00:15:12,743
μπορείτε να βγείτε με φίλους,
να κάνετε μια εργασία που αγαπάτε,

285
00:15:12,743 --> 00:15:18,840
να κάνετε σεξ, να γελάσετε,
να ασκηθείτε, να παίξετε με ζώα.

286
00:15:18,840 --> 00:15:22,154
Οπότε σας ζητώ να αναλογιστείτε
την Πυραμίδα Ολικής Υγείας στη ζωή σας.

287
00:15:22,154 --> 00:15:25,813
Ποιοι λίθοι αυτής της πυραμίδας
μπορεί να βρίσκονται σε ανισορροπία;

288
00:15:25,813 --> 00:15:28,495
Καθ' ένας από αυτούς τους λίθους
μπορεί να είναι ένας παράγοντας

289
00:15:28,495 --> 00:15:32,224
για τη δημιουργία αντιδράσεων άγχους
ή αντιδράσεων χαλάρωσης.

290
00:15:32,224 --> 00:15:36,553
Πώς μπορείτε να ενεργοποιήσετε πιο πολλές
αντιδράσεις χαλάρωσης στο σώμα σας;

291
00:15:36,553 --> 00:15:38,144
Και το πιο σημαντικό,

292
00:15:38,144 --> 00:15:40,782
τι χρειάζεται το σώμα σας
προκειμένου να θεραπευτεί;

293
00:15:40,782 --> 00:15:43,503
Τι συνταγή πρέπει
να γράψετε για τον εαυτό σας;

294
00:15:43,503 --> 00:15:45,092
Και θα είστε αρκετά θαρραλέοι

295
00:15:45,092 --> 00:15:50,021
για να δράσετε πάνω στην αλήθεια όσων ήδη
ξέρει το εσωτερικό φως που σας καθοδηγεί;

296
00:15:50,021 --> 00:15:53,532
Πιστεύω πως το σύστημα υγείας
είναι διαλυμένο,

297
00:15:53,532 --> 00:15:58,104
κυρίως επειδή έχουμε χάσει το σεβασμό της
ικανότητας του σώματος να αυτοθεραπευτεί.

298
00:15:58,104 --> 00:16:00,554
Το ιατρικό κατεστημένο 
έγινε αλλαζονικό.

299
00:16:00,554 --> 00:16:03,416
Φτάσαμε να πιστεύουμε 
πως με όλη τη μοντέρνα τεχνολογία,

300
00:16:03,416 --> 00:16:05,585
και με όλα όσα μάθαμε 
τον περασμένο αιώνα,

301
00:16:05,585 --> 00:16:10,167
γίναμε κυρίαρχοι της φύσης,
και βρίσκουμε αποκρουστική τη σκέψη

302
00:16:10,167 --> 00:16:14,256
πως ίσως η φύση να τα καταφέρνει καλύτερα
από εμάς μερικές φορές.

303
00:16:14,256 --> 00:16:19,177
Και παρ' όλα αυτά, οι αυτόματες υφέσεις 
ανίατων ασθενειών είναι η απόδειξη

304
00:16:19,177 --> 00:16:22,200
πως μερικές φορές
η φύση είναι καλύτερη από εμάς.

305
00:16:22,020 --> 00:16:23,863
Είναι μια ναρκισσιστική πληγή 
για τους γιατρούς.

306
00:16:23,863 --> 00:16:25,169
Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε με αυτό.

307
00:16:25,169 --> 00:16:27,937
Μας κάνει να αισθανόμαστε αβοήθητοι, 
άχρηστοι και χωρίς ελπίδα.

308
00:16:27,937 --> 00:16:30,968
Όμως ευτυχώς, μας χρειάζονται.

309
00:16:30,968 --> 00:16:33,781
Ο γιατρός και οι άλλοι πάροχοι υγείας,

310
00:16:33,781 --> 00:16:36,297
είναι εντελώς ουσιαστικοί 
για αυτή τη διαδικασία.

311
00:16:36,297 --> 00:16:38,030
Πρέπει να το εναγκαλιάσουμε αυτό.

312
00:16:38,030 --> 00:16:41,010
Και οι ασθενείς πρέπει να αλλάξουν 
την οπτική τους πάνω σε αυτό.

313
00:16:41,010 --> 00:16:42,475
Δεν είναι μόνο οι γιατροί.

314
00:16:42,475 --> 00:16:45,539
Πρέπει οι ασθενείς να σταματήσετε να 
σκέφτεστε πως το σώμα σας δεν σας αφορά,

315
00:16:45,539 --> 00:16:48,957
και να παίρνετε τη δύναμή σας και να
την παραδίδετε σε άλλους πάροχους υγείας.

316
00:16:48,957 --> 00:16:53,749
Το σώμα σας σάς αφορά 
και το μυαλό σας έχει τεράστια δύναμη

317
00:16:53,749 --> 00:16:59,354
επικοινωνίας με το σώμα σας, τέτοια 
που το σώμα σας μπορεί να αυτοθεραπευτεί.

318
00:16:59,354 --> 00:17:03,405
Κάποτε είδα ένα όνειρο 
και στο όνειρό μου στεκόμουν

319
00:17:03,405 --> 00:17:06,533
και κοιτούσα κάτι βουνοπλαγιές
γεμάτες από εκατομμύρια ανθρώπους

320
00:17:06,533 --> 00:17:08,185
που στέκονταν ο ένας δίπλα στον άλλο,

321
00:17:08,185 --> 00:17:11,869
και κοιτούσαν όλοι νότια,
και φορούσαν παραδοσιακές στολές.

322
00:17:11,869 --> 00:17:14,915
Όμορφα χρώματα σκέπαζαν 
τις βουνοπλαγιές σαν μια κουβέρτα.

323
00:17:14,915 --> 00:17:18,238
Και υπήρχε μια φωτεινή ακτίνα φωτός
στα πρόσωπά τους

324
00:17:18,238 --> 00:17:21,517
και όλοι κοιτούσαν αυτό το φως,

325
00:17:21,517 --> 00:17:23,735
και αυτό σκέφτομαι
όταν σκέφτομαι το σύστημα υγείας.

326
00:17:23,735 --> 00:17:26,960
Φαντάζομαι όλους μας, να στεκόμαστε
και να αντικρίζουμε το φως.

327
00:17:26,960 --> 00:17:29,569
Οπότε σας παρακαλώ,
σταθείτε όρθιοι μαζί μου για μια στιγμή.

328
00:17:29,569 --> 00:17:31,692
Θα χρειαστούμε όλοι.

329
00:17:31,692 --> 00:17:36,368
Επειδή τα πράγματα έχουν χειροτερέψει,
δεν σημαίνει πως δεν θα καλυτερεύσουν.

330
00:17:36,368 --> 00:17:40,369
Πιστεύω πως όπως δεν υπάρχουν 
ανίατες ασθένειες,

331
00:17:40,369 --> 00:17:42,113
δεν υπάρχουν και ανίατα συστήματα.

332
00:17:42,113 --> 00:17:46,226
Όμως θα χρειαστούμε όλοι να ανοίξουμε 
την καρδιά μας και το μυαλό μας

333
00:17:46,226 --> 00:17:48,567
και να φέρουμε πίσω τη φροντίδα
στο σύστημα υγείας.

334
00:17:48,567 --> 00:17:50,891
Οπότε σας παρακαλώ,
πιάστε τα χέρια του διπλανού σας

335
00:17:50,891 --> 00:17:53,308
και ας δηλώσουμε εδώ την πρόθεση

336
00:17:53,308 --> 00:17:56,706
πως θα αλλάξουν τα πράγματα 
από δω και πέρα,

337
00:17:56,706 --> 00:18:01,610
πως θα αρχίσουμε αυτή την θεμελιώδη 
προσπάθεια και πως όλα ξεκινάνε με εσάς.

338
00:18:01,610 --> 00:18:05,086
Να γίνετε η αγάπη που θέλετε να δείτε
στο σύστημα υγείας,

339
00:18:05,086 --> 00:18:07,532
και πιστεύω πως μπορούν
να συμβούν θαύματα.

340
00:18:07,532 --> 00:18:13,560
Καθώς το κάνετε, εκκρίνετε οξυτοκίνη, 
ντοπαμίνη, θεραπεύετε τον εαυτό σας

341
00:18:13,056 --> 00:18:15,563
και καθώς το κάνουμε αυτό, μπορούμε 
να θεραπεύσουμε το σύστημα υγείας.

342
00:18:15,563 --> 00:18:17,398
Σας ευχαριστώ.

343
00:18:17,398 --> 00:18:22,295
(Χειροκρότημα)