[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.33,0:00:09.49,Default,,0000,0000,0000,,Vào ngày 1 tháng 9 năm 1953 Dialogue: 0,0:00:09.49,0:00:11.60,Default,,0000,0000,0000,,William Scoville dùng \Nmột máy quay bằng tay Dialogue: 0,0:00:11.60,0:00:13.54,Default,,0000,0000,0000,,và một chiếc khoan cưa rẻ tiền Dialogue: 0,0:00:13.54,0:00:15.91,Default,,0000,0000,0000,,để mở hộp sọ của một chàng trai, Dialogue: 0,0:00:15.91,0:00:18.01,Default,,0000,0000,0000,,cắt đi một phần quan trọng\Ntrong bộ não Dialogue: 0,0:00:18.01,0:00:20.37,Default,,0000,0000,0000,,rồi hút chúng ra bằng một ống kim loại. Dialogue: 0,0:00:20.37,0:00:23.06,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đây không phải là trích đoạn\Ncủa phim kinh dị, Dialogue: 0,0:00:23.06,0:00:25.09,Default,,0000,0000,0000,,hay trong báo cáo vụ án \Ncủa cảnh sát Dialogue: 0,0:00:25.09,0:00:29.11,Default,,0000,0000,0000,,Bác sĩ Scoville là một trong những \Nbác sĩ thần kinh hàng đầu ở thời của ông Dialogue: 0,0:00:29.11,0:00:32.100,Default,,0000,0000,0000,,còn chàng trai trẻ tên là Henry Molaison, \Nmột bệnh nhân nổi tiếng, Dialogue: 0,0:00:32.100,0:00:34.67,Default,,0000,0000,0000,,được biết đến với cái tên "H.M". Dialogue: 0,0:00:34.67,0:00:37.48,Default,,0000,0000,0000,,Ca bệnh của anh đã mở ra\Nnhững khám phá tuyệt vời Dialogue: 0,0:00:37.48,0:00:39.29,Default,,0000,0000,0000,,về cách não bộ chúng ta làm việc. Dialogue: 0,0:00:40.05,0:00:43.14,Default,,0000,0000,0000,,Khi còn là cậu bé, \NHenry đã bị nứt sọ trong một tai nạn Dialogue: 0,0:00:43.14,0:00:45.53,Default,,0000,0000,0000,,và sớm bắt đầu các cơn co giật, Dialogue: 0,0:00:45.53,0:00:48.59,Default,,0000,0000,0000,,bất tỉnh và mất kiểm soát \Ncác chức năng cơ thể Dialogue: 0,0:00:48.59,0:00:51.59,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi trải qua những \Nđợt tập luyện hàng năm, Dialogue: 0,0:00:51.59,0:00:53.53,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí phải nghỉ học ở trường cấp ba Dialogue: 0,0:00:53.53,0:00:56.80,Default,,0000,0000,0000,,chàng trai tuyệt vọng ấy\Nđã gặp Bác sỹ Scoville Dialogue: 0,0:00:56.80,0:00:58.24,Default,,0000,0000,0000,,một người nổi tiếng liều lĩnh Dialogue: 0,0:00:58.24,0:01:00.54,Default,,0000,0000,0000,,chuyên thực hiện \Ncác ca phẫu thuật đầy rủi ro Dialogue: 0,0:01:00.54,0:01:02.51,Default,,0000,0000,0000,,Phẫu thuật thùy não\Nbộ phận từ lâu đã được dùng Dialogue: 0,0:01:02.51,0:01:04.03,Default,,0000,0000,0000,,để chữa bệnh tâm thần Dialogue: 0,0:01:04.03,0:01:07.76,Default,,0000,0000,0000,,dựa trên quan điểm các chức\Nnăng thần kinh được phân định chặt chẽ Dialogue: 0,0:01:07.77,0:01:10.33,Default,,0000,0000,0000,,tương ứng với các vùng não bộ khác nhau Dialogue: 0,0:01:10.33,0:01:12.21,Default,,0000,0000,0000,,Từng áp dụng thành công phương pháp này Dialogue: 0,0:01:12.21,0:01:14.48,Default,,0000,0000,0000,,để giảm co giật \Nở bệnh nhân rối loạn tâm thần, Dialogue: 0,0:01:14.48,0:01:16.98,Default,,0000,0000,0000,,Scoville quyết định loại bỏ \Nthùy cá ngựa của H.M, Dialogue: 0,0:01:16.98,0:01:21.22,Default,,0000,0000,0000,,một phần của hệ thống não rìa \Nchi phối cảm xúc con người, Dialogue: 0,0:01:21.22,0:01:23.67,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chưa ai biết về \Nchức năng thực sự của nó. Dialogue: 0,0:01:23.67,0:01:25.75,Default,,0000,0000,0000,,Ban đầu, ca phẫu thuật đã thành công, Dialogue: 0,0:01:25.75,0:01:28.71,Default,,0000,0000,0000,,những cơn co giật của H.M \Ngần như biến mất \N Dialogue: 0,0:01:28.71,0:01:30.53,Default,,0000,0000,0000,,mà không có thay đổi nào về tính cách Dialogue: 0,0:01:30.53,0:01:32.86,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí IQ của anh còn tăng lên. Dialogue: 0,0:01:32.86,0:01:36.03,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng có một vấn đề:\Ntrí nhớ của H.M bị ảnh hưởng nghiêm trọng Dialogue: 0,0:01:36.07,0:01:39.55,Default,,0000,0000,0000,,Ngoài việc mất toàn bộ kí ức\Ntừ 10 năm trở lại, Dialogue: 0,0:01:39.55,0:01:43.03,Default,,0000,0000,0000,,H.M không thể tạo lập kí ức mới, \Nmất khái niệm ngày tháng, Dialogue: 0,0:01:43.03,0:01:47.24,Default,,0000,0000,0000,,lặp đi lặp lại nhận xét, \Nvà thậm chí ăn nhiều bữa liên tục Dialogue: 0,0:01:47.53,0:01:51.78,Default,,0000,0000,0000,,Scoville đã trao đổi với một chuyên gia, \NWilder Penfield, về các kết quả đó, Dialogue: 0,0:01:51.78,0:01:54.95,Default,,0000,0000,0000,,ông ta đã gửi một nghiên cứu sinh\NTiến sĩ tên là Brenda Milner Dialogue: 0,0:01:54.95,0:01:57.15,Default,,0000,0000,0000,,đến nhà để tìm hiểu\Nvề trường hợp của H.M, Dialogue: 0,0:01:57.15,0:02:00.25,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà anh ta dành cả ngày \Nđể làm những công việc kì cục Dialogue: 0,0:02:00.26,0:02:03.75,Default,,0000,0000,0000,,hay xem đi xem lại \Nnhững bộ phim kinh điển. Dialogue: 0,0:02:03.75,0:02:06.42,Default,,0000,0000,0000,,Thông qua một loạt \Ncác cuộc thử nghiệm và phỏng vấn Dialogue: 0,0:02:06.42,0:02:08.80,Default,,0000,0000,0000,,Điều cô phát hiện ra \Nvừa đóng góp đáng kể Dialogue: 0,0:02:08.80,0:02:10.52,Default,,0000,0000,0000,,vào lĩnh vực nghiên cứu trí nhớ, Dialogue: 0,0:02:10.52,0:02:13.19,Default,,0000,0000,0000,,vừa tái định nghĩa kí ức \Nthực chất là như thế nào. Dialogue: 0,0:02:13.21,0:02:16.86,Default,,0000,0000,0000,,Một phát hiện của Milner \Nlàm sáng tỏ một thực tế rõ ràng: Dialogue: 0,0:02:16.86,0:02:19.46,Default,,0000,0000,0000,,dù H.M. không thể \Ntạo được kí ức mới, Dialogue: 0,0:02:19.46,0:02:21.50,Default,,0000,0000,0000,,anh ta vẫn lưu giữ thông tin Dialogue: 0,0:02:21.50,0:02:24.43,Default,,0000,0000,0000,,đủ lâu để hoàn chỉnh một câu nói Dialogue: 0,0:02:24.43,0:02:25.81,Default,,0000,0000,0000,,hay tìm ra phòng tắm ở đâu Dialogue: 0,0:02:25.81,0:02:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Khi Milner đưa anh ta \Nmột số ngẫu nhiên, Dialogue: 0,0:02:28.34,0:02:30.64,Default,,0000,0000,0000,,anh ta có thể ghi nhớ nó trong 15 phút Dialogue: 0,0:02:30.64,0:02:33.17,Default,,0000,0000,0000,,bằng việc lặp lại liên tục \Ncon số đó. Dialogue: 0,0:02:33.17,0:02:34.65,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chỉ 5 phút sau, Dialogue: 0,0:02:34.65,0:02:37.68,Default,,0000,0000,0000,,anh hoàn toàn \Nquên rằng bài kiểm tra đã diễn ra. Dialogue: 0,0:02:37.68,0:02:39.96,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà thần kinh học từng cho rằng Dialogue: 0,0:02:39.96,0:02:41.76,Default,,0000,0000,0000,,ký ức như khối đá chưa đẽo gọt Dialogue: 0,0:02:41.76,0:02:45.71,Default,,0000,0000,0000,,các thành phần cấu tạo \Ngiống nhau về bản chất và lưu trữ ở não. Dialogue: 0,0:02:45.71,0:02:49.55,Default,,0000,0000,0000,,Kết quả của Milber vừa là \Nđầu mối cho sự khác biệt hiện tại Dialogue: 0,0:02:49.55,0:02:52.46,Default,,0000,0000,0000,,giữa trí nhớ ngắn hạn và dài hạn Dialogue: 0,0:02:52.46,0:02:55.60,Default,,0000,0000,0000,,vừa chỉ ra mỗi loại trí nhớ \Ndùng vùng não khác nhau Dialogue: 0,0:02:55.68,0:02:56.87,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay ta biết Dialogue: 0,0:02:56.87,0:02:59.21,Default,,0000,0000,0000,,việc tạo ký ức \Ngồm một số bước nhất định Dialogue: 0,0:02:59.21,0:03:01.89,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi dữ liệu cảm giác tức thời Dialogue: 0,0:03:01.89,0:03:04.78,Default,,0000,0000,0000,,được tạm mã hóa \Nbởi tế bào thần kinh vỏ não, Dialogue: 0,0:03:04.78,0:03:09.18,Default,,0000,0000,0000,,nó được đưa tới thùy cá ngựa, \Nnơi protein đặc biệt làm việc Dialogue: 0,0:03:09.18,0:03:11.80,Default,,0000,0000,0000,,để tăng cường kết nối \Nkhớp thần kinh vỏ não Dialogue: 0,0:03:11.80,0:03:13.50,Default,,0000,0000,0000,,Nếu trải nghiệm đủ mạnh, Dialogue: 0,0:03:13.50,0:03:16.34,Default,,0000,0000,0000,,hay được nhắc đến nhiều lần\Ntrong vài ngày đầu tiên, Dialogue: 0,0:03:16.34,0:03:22.14,Default,,0000,0000,0000,,thùy cá ngựa sẽ chuyển kí ức này\Nvề vỏ não để lưu trữ vĩnh viễn. Dialogue: 0,0:03:22.14,0:03:25.14,Default,,0000,0000,0000,,Não của H.M có thể tạo\Nấn tượng ban đầu, Dialogue: 0,0:03:25.14,0:03:28.98,Default,,0000,0000,0000,,nhưng thiếu thùy cá ngựa \Nđể củng cố trí nhớ, Dialogue: 0,0:03:28.98,0:03:32.70,Default,,0000,0000,0000,,chúng sẽ mất, như khi\Nviết nguệch ngoạc trên cát vậy. Dialogue: 0,0:03:32.70,0:03:35.84,Default,,0000,0000,0000,,Đó không phải là điểm\Nkhác biệt duy nhất Milner tìm được. Dialogue: 0,0:03:35.84,0:03:38.13,Default,,0000,0000,0000,,Trong một thí nghiệm \Nnổi tiếng, Dialogue: 0,0:03:38.13,0:03:41.17,Default,,0000,0000,0000,,cô yêu cầu H.M vẽ đường viền \Ncủa ngôi sao thứ ba. Dialogue: 0,0:03:41.17,0:03:45.02,Default,,0000,0000,0000,,trong khoảng trống hẹp \Ngiữa đường viền của hai ngôi sao đồng tâm Dialogue: 0,0:03:45.02,0:03:49.04,Default,,0000,0000,0000,,khi anh ta chỉ được nhìn tờ giấy và \Nbút chì thông qua mặt gương. Dialogue: 0,0:03:49.04,0:03:52.63,Default,,0000,0000,0000,,Như mọi người khi lần đầu tiên\Nnhận được một yêu cầu kì lạ, Dialogue: 0,0:03:52.63,0:03:53.94,Default,,0000,0000,0000,,anh ta làm rất tệ. Dialogue: 0,0:03:53.94,0:03:57.41,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng anh ta đã làm\Ntốt hơn khi thực hiện nhiều lần Dialogue: 0,0:03:57.43,0:04:00.56,Default,,0000,0000,0000,,dù anh không nhớ chút nào \Nvề những lần thử trước. Dialogue: 0,0:04:00.56,0:04:06.20,Default,,0000,0000,0000,,Tiềm thức của anh ta\Nnhớ những gì ý thức đã quên. Dialogue: 0,0:04:06.21,0:04:11.34,Default,,0000,0000,0000,,Điều Milner tìm ra là trí nhớ\Nquy nạp tên, ngày tháng và các sự kiện Dialogue: 0,0:04:11.34,0:04:16.64,Default,,0000,0000,0000,,khác biệt với trí nhớ kĩ năng làm việc \Nnhư đạp xe hay kí tên. Dialogue: 0,0:04:16.64,0:04:19.76,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng ta biết rằng \Ntrí nhớ kĩ năng làm việc Dialogue: 0,0:04:19.76,0:04:22.78,Default,,0000,0000,0000,,dựa phần lớn vào hạch nền và tiểu não, Dialogue: 0,0:04:22.79,0:04:25.60,Default,,0000,0000,0000,,các cấu trúc còn nguyên vẹn \Ntrong não H.M Dialogue: 0,0:04:25.60,0:04:28.90,Default,,0000,0000,0000,,Sự khác biệt giữa "biết rằng là" \Nvà "biết làm thế nào mà" Dialogue: 0,0:04:28.90,0:04:32.57,Default,,0000,0000,0000,,đặt nền móng cho tất cả \Nnghiên cứu về trí nhớ sau này. Dialogue: 0,0:04:32.58,0:04:37.74,Default,,0000,0000,0000,,H.M thọ 82 tuổi sau khi sống \Ncuộc đời thanh bình ở nhà dưỡng lão. Dialogue: 0,0:04:37.74,0:04:41.95,Default,,0000,0000,0000,,Những năm đó, ông được kiểm tra \Nbởi hơn 100 nhà thần kinh học. Dialogue: 0,0:04:41.95,0:04:45.24,Default,,0000,0000,0000,,khiến ông trở thành bộ óc \Nđược nghiên cứu nhiều nhất trong lịch sử. Dialogue: 0,0:04:45.25,0:04:48.23,Default,,0000,0000,0000,,Sau khi ông mất, bộ não của ông \Nđược bảo quản và được scan Dialogue: 0,0:04:48.23,0:04:52.42,Default,,0000,0000,0000,,trước khi bị cắt thành \Nhơn 200 mảnh riêng biệt Dialogue: 0,0:04:52.42,0:04:57.46,Default,,0000,0000,0000,,rồi chụp lại để làm ra bản đồ \Nkĩ thuật số ở mức tế bào thần kinh đơn, Dialogue: 0,0:04:57.46,0:04:59.52,Default,,0000,0000,0000,,Toàn bộ quá trình được\Ntruyền hình trực tiếp \N Dialogue: 0,0:04:59.52,0:05:01.50,Default,,0000,0000,0000,,cho 400,000 khán giả. Dialogue: 0,0:05:01.50,0:05:04.76,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù gần cả cuộc đời, \NH.M chẳng nhớ gì, Dialogue: 0,0:05:04.76,0:05:08.15,Default,,0000,0000,0000,,ông và những đóng góp\Nđối với hiểu biết về bộ nhớ Dialogue: 0,0:05:08.15,0:05:11.09,Default,,0000,0000,0000,,sẽ được ghi nhận cho thế hệ mai sau.