0:00:06.688,0:00:09.604
Την 1η Σεπτεμβρίου, το 1953,

0:00:09.604,0:00:13.240
ο Γουίλιαμ Σκόβιλ χρησιμοποίησε [br]μια μανιβέλα και ένα φθηνό τρυπάνι

0:00:13.240,0:00:15.642
για να τρυπήσει το κρανίο ενός νεαρού, [br]

0:00:15.642,0:00:18.234
κόβοντας ζωτικής σημασίας [br]κομμάτια του εγκεφάλου του

0:00:18.234,0:00:20.806
και απομακρύνοντάς τα[br]μέσω ενός μεταλλικού σωλήνα.

0:00:20.806,0:00:25.111
Αυτό όμως δεν ήταν σκηνή από θρίλερ [br]ή μια φρικιαστική αστυνομική αναφορά.

0:00:25.111,0:00:28.445
Ο Δρ. Σκόβιλ ήταν ένας από τους πιο [br]φημισμένους νευροχειρουργούς

0:00:28.445,0:00:29.769
της εποχής του

0:00:29.769,0:00:34.555
και ο νεαρός ήταν ο Χένρι Μολέισον,[br]ο γνωστός ασθενής γνωστός ως «Χ.Μ.»,

0:00:34.685,0:00:37.221
η υπόθεση του οποίου παρείχε [br]εξαιρετικές γνώσεις

0:00:37.221,0:00:39.668
για τον τρόπο λειτουργίας [br]των εγκεφάλων μας.

0:00:40.368,0:00:43.866
Ως παιδί, ο Χένρι είχε ραγίσει [br]το κρανίο του σε ένα ατύχημα,

0:00:43.866,0:00:46.931
και σύντομα ξεκίνησε να έχει [br]κρίσεις επιληψίας, λιποθυμίες

0:00:46.931,0:00:49.436
και απώλεια ελέγχου[br]των σωματικών λειτουργιών.

0:00:49.546,0:00:53.821
Αφού υπέμεινε συχνά επεισόδια για χρόνια[br]παρατώντας έτσι και το λύκειο,

0:00:53.821,0:00:57.009
ο απεγνωσμένος νεαρός [br]στράφηκε στον Δρ. Σκόβιλ,

0:00:57.009,0:01:00.202
έναν ριψοκίνδυνο άνθρωπο, γνωστό [br]για τα παράτολμα χειρουργεία του.

0:01:00.202,0:01:04.259
Οι μερικές λοβοτομές χρησιμοποιούνταν για [br]δεκαετίες, για τη φροντίδα των ψυχασθενών,

0:01:04.259,0:01:07.933
βασιζόμενες στην ιδέα ότι οι νοητικές [br]λειτουργίες ήταν αυστηρώς τοποθετημένες

0:01:07.933,0:01:10.538
σε ανταποκρίνουσες εγκεφαλικές περιοχές.

0:01:10.538,0:01:14.282
Χρησιμοποιώντας τες επιτυχημένα για [br]τη μείωση των επιληψιών στους σχιζοφρενείς

0:01:14.282,0:01:17.378
ο Σκόβιλ αποφάσισε να αφαιρέσει [br]τον ιππόκαμπο του X.M.,

0:01:17.378,0:01:21.142
ένα τμήμα του μεταιχμιακού συστήματος [br]που ήταν συνδεδεμένο με το συναίσθημα

0:01:21.142,0:01:23.781
αλλά η χρήση του οποίου ήταν άγνωστη.

0:01:23.781,0:01:26.525
Με μια πρώτη ματιά,[br]η εγχείρηση ήταν επιτυχημένη.

0:01:26.525,0:01:28.899
Οι κρίσεις επιληψίας του Χ.Μ.[br]σχεδόν εξαφανίστηκαν

0:01:28.899,0:01:32.854
χωρίς καμία αλλαγή στην προσωπικότητα[br]και η νοημοσύνη του βελτιώθηκε.

0:01:32.854,0:01:36.256
Αλλά υπήρχε ένα πρόβλημα.[br]Η μνήμη του είχε τραυματιστεί.

0:01:36.256,0:01:39.907
Πέραν από την απώλεια των περισσότερων [br]αναμνήσεων της προηγούμενης δεκαετίας

0:01:39.907,0:01:43.290
αδυνατούσε να διαμορφώσει καινούργιες, [br]ξεχνώντας τι μέρα είναι,

0:01:43.290,0:01:48.141
επαναλαμβάνοντας σχόλια και [br]τρώγοντας πολλαπλά γεύματα στη σειρά.

0:01:48.141,0:01:51.400
Όταν ο Σκόβιλ πληροφόρησε[br]έναν άλλο ειδικό, τον Γουάιλντερ Πένφιλντ,

0:01:51.400,0:01:52.464
για τα αποτελέσματα,

0:01:52.464,0:01:55.507
αυτός έστειλε μια διδακτορική φοιτήτρια [br]ονόματι Μπρέντα Μίλνερ

0:01:55.507,0:01:57.400
να μελετήσει τον Χ.Μ. στο πατρικό του,

0:01:57.420,0:02:00.444
όπου τώρα περνάει τις μέρες του [br]κάνοντας περίεργες δουλειές

0:02:00.464,0:02:04.057
και βλέποντας κλασικές ταινίες [br]για πρώτη φορά, ξανά και ξανά.

0:02:04.417,0:02:07.402
Μέσα από μια σειρά δοκιμασιών[br]και συνεντεύξεων ανακάλυψε κάτι

0:02:07.402,0:02:10.608
που δε συνέβαλε απλώς στη μελέτη [br]της μνήμης σε μεγάλο βαθμό.

0:02:10.608,0:02:13.421
Επαναπροσδιόρισε το τι σήμαινε η μνήμη.

0:02:13.551,0:02:16.692
Μία από τις ανακαλύψεις της Μίλνερ [br]διαφώτισε το προφανές γεγονός

0:02:16.692,0:02:19.856
ότι, παρόλο που ο Χ.Μ. [br]δεν μπορούσε να διαμορφώσει νέες μνήμες

0:02:19.856,0:02:21.790
εξακολουθούσε να διατηρεί πληροφορίες

0:02:21.790,0:02:26.185
αρκετό καιρό κάθε στιγμή για να τελειώσει[br]μια πρόταση ή να βρει το μπάνιο.

0:02:26.185,0:02:28.358
Όταν η Μίλνερ του έδωσε έναν τυχαίο αριθμό

0:02:28.358,0:02:30.863
κατάφερε να τον θυμάται [br]για δεκαπέντε λεπτά

0:02:30.863,0:02:33.384
επαναλαμβάνοντας τον [br]στον εαυτό του συνεχώς.

0:02:33.384,0:02:38.064
Αλλά μόλις πέντε λεπτά αργότερα[br]ξέχασε ότι είχε κάνει αυτό το τεστ.

0:02:38.064,0:02:41.812
Οι νευρολόγοι αντιμετώπιζαν [br]τη μνήμη ως μονολιθική,

0:02:41.812,0:02:45.520
ουσιαστικά όλη, ίδια και αποθηκευμένη, [br]σε όλον τον εγκέφαλο.

0:02:45.520,0:02:48.125
Τα αποτελέσματα της Μίλνερ [br]δεν ήταν μόνο το πρώτο στοιχείο

0:02:48.125,0:02:49.960
για την τωρινή γνωστή διάκριση

0:02:49.960,0:02:52.536
μεταξύ βραχυπρόθεσμης [br]και μακρυπρόθεσμης μνήμης,

0:02:52.536,0:02:56.215
αλλά δείχνει ότι η καθεμία χρησιμοποιεί [br]διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου.

0:02:56.215,0:02:59.514
Σήμερα γνωρίζουμε ότι η διαμόρφωση [br]της μνήμης εμπλέκει αρκετά βήματα.

0:02:59.514,0:03:03.003
Μετά την προσωρινή μεταγραφή [br]των άμεσων αισθητηριακών δεδομένων

0:03:03.003,0:03:06.642
από τους νευρώνες στο φλοιό,[br]αυτά ταξιδεύουν στον ιππόκαμπο,

0:03:06.642,0:03:09.137
όπου ειδικές πρωτεΐνες δουλεύουν [br]για να ενδυναμώσουν

0:03:09.137,0:03:11.412
τις φλοιώδεις συναπτικές συνδέσεις.

0:03:11.412,0:03:13.589
Εάν η εμπειρία ήταν αρκετά δυνατή,

0:03:13.589,0:03:16.532
ή εάν την ανακαλέσουμε περιοδικά [br]τις πρώτες μέρες,

0:03:16.532,0:03:22.147
τότε ο ιππόκαμπος μεταφέρει την ανάμνηση [br]πίσω στον φλοιό για μόνιμη αποθήκευση.

0:03:22.147,0:03:25.371
Το μυαλό του Χ.Μ. μπορούσε να διαμορφώσει [br]τις αρχικές εντυπώσεις,

0:03:25.371,0:03:29.325
αλλά χωρίς τον ιππόκαμπο [br]να εκτελεί αυτή την εδραίωση της μνήμης

0:03:29.325,0:03:33.311
ξεθώριαζαν, όπως τα μηνύματα [br]που μουτζουρώνονται στην άμμο.

0:03:33.311,0:03:36.565
Αλλά αυτή δεν ήταν η μοναδική διάκριση [br]στη μνήμη που βρήκε η Μίλνερ.

0:03:36.565,0:03:41.194
Σε ένα σημερινό γνωστό πείραμα, ζήτησε [br]από τον Χ.Μ. να χαράξει ένα τρίτο αστέρι

0:03:41.194,0:03:45.633
στον κενό χώρο μεταξύ [br]του περιγράμματος δύο ομόκεντρων αστεριών

0:03:45.633,0:03:49.373
ενώ αυτός μπορούσε να δει μόνο[br]το χαρτί και το μολύβι μέσω του καθρέφτη.

0:03:49.373,0:03:53.060
Όπως κάθε άλλος που επιχειρεί μια [br]τόσο αλλόκοτη δοκιμασία για πρώτη φορά,

0:03:53.060,0:03:54.297
τα πήγε χάλια.

0:03:54.297,0:03:57.685
Όμως, προς έκπληξη όλων βελτιώθηκε[br]μετά από επανειλημμένες προσπάθειες,

0:03:57.685,0:04:01.011
παρότι δε θυμόταν [br]τις προηγούμενες προσπάθειες του.

0:04:01.011,0:04:03.804
Τα υποσυνείδητα κινητικά κέντρα [br]θυμόντουσαν

0:04:03.804,0:04:06.047
αυτό που είχε ξεχάσει ο συνειδητός νους.

0:04:06.497,0:04:09.523
Αυτό που είχε ανακαλύψει η Μίλνερ [br]ήταν το ότι η δηλωτική μνήμη

0:04:09.523,0:04:12.099
των ονομάτων, των ημερομηνιών [br]και των γεγονότων

0:04:12.099,0:04:14.206
είναι διαφορετική [br]από την διαδικαστική μνήμη

0:04:14.206,0:04:16.953
οδήγησης ενός ποδηλάτου [br]ή της υπογραφής του ονόματός μας.

0:04:17.033,0:04:19.360
Σήμερα γνωρίζουμε [br]ότι η διαδικαστική μνήμη

0:04:19.360,0:04:22.072
βασίζεται περισσότερο [br]στα βασικά γάγγλια του εγκεφάλου

0:04:22.072,0:04:23.234
και στην παρεγκεφαλίδα,

0:04:23.234,0:04:25.987
δομές που ήταν άθικτες [br]στον εγκέφαλο του Χ.Μ..

0:04:25.987,0:04:29.556
Αυτή η διάκριση μεταξύ του [br]«ξέροντας αυτό» και «ξέροντας πώς»

0:04:29.556,0:04:32.960
έχει ενισχύσει έκτοτε [br]όλη τη σχετική έρευνα για τη μνήμη.

0:04:32.960,0:04:36.908
Ο Χ.Μ. πέθανε σε ηλικία 82 ετών [br]ύστερα από μια ειρηνική ζωή

0:04:36.908,0:04:38.256
σε ένα γηροκομείο.

0:04:38.256,0:04:42.396
Καθ`όλα τα χρόνια, τον είχαν εξετάσει [br]περισσότεροι από 100 νευρολόγοι,

0:04:42.396,0:04:45.750
καθιστώντας τον εγκέφαλο του, [br]τον πιο πολυμελετημένο στην ιστορία.

0:04:45.750,0:04:48.835
Αφότου πέθανε ο εγκέφαλος του [br]διατηρήθηκε και ανιχνεύθηκε

0:04:48.835,0:04:52.356
πριν κοπεί σε πάνω από 2000 κομμάτια

0:04:52.356,0:04:55.306
και φωτογραφηθεί για να διαμορφώσει [br]ένα ψηφιακό χάρτη

0:04:55.306,0:04:57.726
στο επίπεδο των ατομικών νευρώνων,

0:04:57.726,0:05:01.747
όλα αυτά σε απευθείας μετάδοση [br]σε 400.000 ανθρώπους.

0:05:01.747,0:05:05.174
Αν και ο Χ.Μ. πέρασε το μεγαλύτερο μέρος[br]της ζωής του ξεχνώντας πράγματα,

0:05:05.174,0:05:07.602
αυτός και οι συμβολές του [br]στην κατανόηση της μνήμης

0:05:07.602,0:05:10.013
θα αποτελούν αναφορά [br]για τις επόμενες γενιές.