1
00:00:06,756 --> 00:00:09,109
جهان ما چگونه و چه زمانی آغاز شد؟

2
00:00:09,109 --> 00:00:11,215
چگونه به این شکل در آمد؟

3
00:00:11,215 --> 00:00:12,890
چگونه به پایان میرسد؟

4
00:00:12,890 --> 00:00:16,031
انسانها همواره درباره
این سؤالات بحث کردهاند

5
00:00:16,031 --> 00:00:18,225
و به توافق چندانی
در خصوص آن دست نیافتهاند.

6
00:00:18,229 --> 00:00:22,228
کیهانشناسان امروزه به سختی برای
یافتن پاسخ به در تلاش هستند.

7
00:00:22,228 --> 00:00:27,209
اما چطور کسی میتواند امیدوار باشد پاسخی
واقعی به چنین پرسشهای عمیقی را بیابد؟

8
00:00:27,209 --> 00:00:31,533
و چطور میتوان چیزی به عظمتِ
جهان را بررسی و مطالعه کرد،

9
00:00:31,533 --> 00:00:34,194
که هرگز قادر به دسترسی
به بیشتر آن نخواهیم بود؟

10
00:00:34,194 --> 00:00:35,974
پاسخ، نور است.

11
00:00:35,974 --> 00:00:38,118
گرچه نور از بخشهای دورِ کائنات

12
00:00:38,118 --> 00:00:40,483
میتواند میلیاردها سال طول
بکشد تا به ما برسد،

13
00:00:40,483 --> 00:00:43,689
رویهمرفته، شش پیامِ
منحصر به فرد باخود به همراه دارد،

14
00:00:43,689 --> 00:00:47,019
میتواند مقادیر حیرتانگیزی
از اطلاعات را برای اخترشناسانی

15
00:00:47,019 --> 00:00:49,302
که میدانند چگونه به
دنبال آن بگردند، فاش کند.

16
00:00:49,302 --> 00:00:52,867
دقیقا همانطور که نور خورشید میتواند به
نورهای رنگینکمان خودمان تفکیک شود،

17
00:00:52,867 --> 00:00:56,210
شکست نور از اشیا دور، بسته به منبعِ
نور، الگوهای مختلفی از رنگها

18
00:00:56,210 --> 00:00:58,311
را نمایش میدهد.

19
00:00:58,311 --> 00:01:02,186
این بارکد نوری متمایز میتواند
نه تنها ترکیب اجسام،

20
00:01:02,186 --> 00:01:06,040
بلکه دما و فشار اجزای
سازنده آن را نیز نشان دهد.

21
00:01:06,040 --> 00:01:09,054
حتی چیزهای بیشتری از نور
هست که میتوانیم کشف کنیم.

22
00:01:09,054 --> 00:01:12,034
اگر تا کنون روی یک
سکوی قطار ایستاده باشید،

23
00:01:12,034 --> 00:01:15,251
ممکن است متوجه شده باشید که
صدای قطار بسته به جهت حرکت خود

24
00:01:15,251 --> 00:01:17,402
وقتی به شما نزدیک میشود،
اوج میگیرد

25
00:01:17,402 --> 00:01:19,674
و وقتی با سرعت دور میشود،
فروکش میکند.

26
00:01:19,674 --> 00:01:23,237
اما این به این دلیل نیست که راهبرِ قطار
برای شغل بازنشستگیاش تمرین میکند.

27
00:01:23,237 --> 00:01:26,453
در عوض این امر به دلیلِ
چیزی به نام اثر داپلر است

28
00:01:26,453 --> 00:01:29,985
که در آن امواج صوتی ایجاد شده توسط یک شی
در حال نزدیک شدن فشرده میشود،

29
00:01:29,985 --> 00:01:33,260
در حالی که امواجی که از یک شی 
دورتر میشوند، کشیده میشوند.

30
00:01:33,260 --> 00:01:35,899
اما این چه ربطی به ستارهشناسی دارد؟

31
00:01:35,899 --> 00:01:40,865
صدا نمیتواند از خلا عبور کند. در فضا،
کسی نمیتواند صدای فریادتان را بشنود!

32
00:01:40,865 --> 00:01:45,974
اما همان اثر داپلر برای نوری اعمال میشود
که منبع آن با سرعت استثنایی در حرکت است.

33
00:01:45,974 --> 00:01:48,191
اگر به سمت ما حرکت کند، طولموج کوتاهتر

34
00:01:48,191 --> 00:01:50,603
باعث میشود که نور آبیتر به نظر برسد.

35
00:01:50,603 --> 00:01:52,877
در حالیکه نور از منبعی که دور میشود،

36
00:01:52,877 --> 00:01:55,655
طولموج بلندتری دارد،
که به سمت قرمز تغییر میکند.

37
00:01:55,655 --> 00:01:59,068
با این اوصاف با تجزیه و تحلیلِ
الگوی رنگ در داپلر، تغییر نور

38
00:01:59,068 --> 00:02:02,761
از هر شی مشاهدهشده با تلسکوپ، میتوانیم
آنچه که از آن ساخته شده را بیاموزیم،

39
00:02:02,761 --> 00:02:06,138
این که چقدر داغ است و تحت چه فشاری است،

40
00:02:06,138 --> 00:02:10,264
و همچنین اینکه آیا در حال حرکت است،
در چه جهتی و با چه سرعتی حرکت میکند.

41
00:02:10,264 --> 00:02:13,073
و این شش اندازهگیری، مانند شش نقطه نور،

42
00:02:13,073 --> 00:02:16,153
تاریخ جهان را نشان میدهند.

43
00:02:16,153 --> 00:02:20,759
اولین کسی که نور را از کهکشانهایِ
دور مطالعه کرد، ادوین هابل بود،

44
00:02:20,759 --> 00:02:23,586
و نوری که او مشاهده کرد
«متمایل به سرخ» بود.

45
00:02:23,586 --> 00:02:26,273
کهکشانهای دور همگی از ما دورتر شدند،

46
00:02:26,273 --> 00:02:29,995
و هرچه فاصله بیشتری داشتند،
سریعتر هم دور میشدند.

47
00:02:29,995 --> 00:02:32,880
هابل کشف کرده بود که
دنیای ما در حال انبساط است،

48
00:02:32,880 --> 00:02:36,203
و اولین مدرک مربوط به تئوری
مِهبانگ یا بیگ بنگ را ارائه داد.

49
00:02:36,203 --> 00:02:40,235
به همراهِ این ایده که جهانِ
قابلمشاهده دائما در حال گسترش

50
00:02:40,235 --> 00:02:42,774
از یک نقطه متمرکزِ متراکم تودهای است،

51
00:02:42,774 --> 00:02:45,025
یکی از مهمترین پیش بینیهای این نظریه،

52
00:02:45,025 --> 00:02:50,443
این است که جهان اولیه تنها از دو گاز
تشکیل شده است: هیدروژن و هلیوم،

53
00:02:50,443 --> 00:02:52,737
به نسبت سه به یک.

54
00:02:52,737 --> 00:02:55,390
و این پیشبینی نیز قابل آزمایش با نور است.

55
00:02:55,390 --> 00:02:59,654
اگر نور را از منطقه دور و ساکتی از جهان
نظاره کنیم و نور را بشکنیم،

56
00:02:59,654 --> 00:03:04,412
واقعا نشانهای این دو گاز را
فقط در این نسبتها مییابیم.

57
00:03:04,412 --> 00:03:06,613
پیروزی دیگری به نفع مِهبانگ یا بیگ بنگ.

58
00:03:06,613 --> 00:03:09,804
با این حال، همچنان بسیاری
از معماها باقی میمانند.

59
00:03:09,804 --> 00:03:12,458
گرچه میدانیم که جهانِ
قابلرویت در حال انبساط است،

60
00:03:12,458 --> 00:03:15,100
گرانش باید میزانی کندی اعمال کند.
- جاذبه مانعِ سرعت -

61
00:03:15,100 --> 00:03:17,956
اما اندازهگیری اخیر
نور ستارگان رو به مرگ

62
00:03:17,956 --> 00:03:20,701
نشان میدهد که آنها دورتر از آنچه
پیشبینی شده بود، هستند.

63
00:03:20,701 --> 00:03:24,399
بنابراین گسترش و انبساط جهان
در واقع تسریع مییابد.

64
00:03:24,399 --> 00:03:26,545
به نظر میرسد که چیزی آن را هل میدهد،

65
00:03:26,545 --> 00:03:30,103
و بسیاری از دانشمندان بر این باورند
که آن چیزی، انرژی تاریک است،

66
00:03:30,103 --> 00:03:34,275
که بیش از دو سوم کائنات را تشکیل میدهد
و به آرامی آن را از هم میگسلد.

67
00:03:34,275 --> 00:03:38,555
دانش ما از رفتار ماده و دقت ابزارهای ما

68
00:03:38,555 --> 00:03:42,697
به این معنی است که مشاهده ستارگان دوردست
میتواند چیزهای بیشتری در مورد جهان هستی

69
00:03:42,697 --> 00:03:45,027
از آنچه تاکنون فکر کردیم
ممکن است، به ما بگویند.

70
00:03:45,027 --> 00:03:47,986
اما اسرار دیگری نیز مانند
ماهیتِ انرژی تاریک وجود دارد

71
00:03:47,986 --> 00:03:50,287
که هنوز باید قضیه آنها را روشن کنیم.