1
00:00:07,364 --> 00:00:09,600
Kem chống nắng có nhiều loại,

2
00:00:09,600 --> 00:00:13,310
mỗi loại có tác động khác nhau
lên cơ thể bạn và môi trường.

3
00:00:13,310 --> 00:00:14,730
Với nhiều lựa chọn như vậy,

4
00:00:14,730 --> 00:00:18,209
làm thế nào để chọn lựa
loại kem chống nắng tốt nhất cho bản thân?

5
00:00:18,209 --> 00:00:20,101
Để trả lời câu hỏi này, trước hết,

6
00:00:20,101 --> 00:00:22,969
cần tìm hiểu cách thức 
hoạt động của kem chống nắng.

7
00:00:22,969 --> 00:00:25,587
Ánh sáng mặt trời bao gồm
các bước sóng điện từ

8
00:00:25,587 --> 00:00:28,669
và là nguồn sơ cấp
của các tia cực tím,

9
00:00:28,669 --> 00:00:31,519
vốn có bước sóng ngắn hơn 
ánh sáng nhìn thấy

10
00:00:31,519 --> 00:00:33,830
và chứa nhiều năng lượng hơn.

11
00:00:33,830 --> 00:00:36,240
Tia UVA, tia UVB và tia UVC

12
00:00:36,240 --> 00:00:39,830
được phân loại tuỳ theo bước sóng.

13
00:00:39,830 --> 00:00:44,598
Bước sóng ngắn của tia UVC 
không bao giờ đến được bề mặt Trái Đất,

14
00:00:44,598 --> 00:00:48,090
ngược lại với tia UVB và tia UVA.

15
00:00:48,090 --> 00:00:51,990
Tia UVB với bước sóng trung bình
có thể thâm nhập bề mặt da,

16
00:00:51,994 --> 00:00:57,021
tia UVA có bước sóng dài hơn
có thể thâm nhập vào da sâu hơn.

17
00:00:57,021 --> 00:01:00,961
Một lượng nhỏ tia UVB
giúp ta tổng hợp Vitamin D,

18
00:01:00,961 --> 00:01:04,511
giữ cho các cơ quan và xương chắc khỏe.

19
00:01:04,511 --> 00:01:07,972
Tuy nhiên, việc tiếp xúc lâu dài 
với tia UVA và UVB có thể

20
00:01:07,972 --> 00:01:10,552
gây hại đến ADN, làm lão hóa da,

21
00:01:10,552 --> 00:01:14,302
và thúc đẩy sự phát triển 
của các căn bệnh ung thư da.

22
00:01:14,302 --> 00:01:18,751
Kem chống nắng vật lý bảo vệ da bạn 
bằng cách phản xạ lại các tia UV

23
00:01:18,751 --> 00:01:22,691
nhờ các hoạt chất như kẽm oxit 
hoặc titanium dioxit,

24
00:01:22,691 --> 00:01:26,972
kem chống nắng hoá học 
dùng các gốc carbon đế hấp thụ

25
00:01:26,972 --> 00:01:30,723
các photon UV, vô hiệu hoá 
và tiêu hao chúng dưới dạng nhiệt.

26
00:01:30,723 --> 00:01:33,982
Vậy, sự khác biệt 
giữa các loại kem chống nắng là gì?

27
00:01:33,982 --> 00:01:35,972
Khi chọn lựa kem chống nắng,

28
00:01:35,972 --> 00:01:38,522
chúng ta có thể so sánh
cách sử dụng,

29
00:01:38,522 --> 00:01:41,253
chỉ số SPF và các thành phần chính.

30
00:01:41,262 --> 00:01:44,222
Dạng xịt có thể tiện dụng,
đặc biệt trên người ướt

31
00:01:44,222 --> 00:01:46,554
nhưng nghiên cứu gần đây đã chỉ ra


32
00:01:46,554 --> 00:01:49,441
hầu hết mọi người 
không xịt đủ liều lượng.

33
00:01:49,441 --> 00:01:53,251
Và nguy cơ sức khoẻ 
khi hít phải các chất xịt chống nắng

34
00:01:53,251 --> 00:01:57,052
có thể khiến bạn cân nhắc
việc chọn lựa các sản phẩm dạng bôi.

35
00:01:57,052 --> 00:02:02,291
Hãy chọn kem chống nắng có chỉ số SPF
ít nhất là 15, dù 30 thì càng tốt.

36
00:02:02,291 --> 00:02:06,702
SPF là thang đo khả năng 
chống bức xạ của tia UVB

37
00:02:06,702 --> 00:02:09,174
để bảo vệ cơ thể khỏi bị cháy nắng.

38
00:02:09,174 --> 00:02:13,542
SPF 15 làm tốt nhiệm vụ 
chống được 93% tia UVB.

39
00:02:13,542 --> 00:02:16,863
Khả năng chống nắng sẽ tăng nhẹ 
khi độ SPF tăng.

40
00:02:16,863 --> 00:02:19,253
SPF 30 chống được 97%,

41
00:02:19,253 --> 00:02:22,204
SPF 50 chống được 98%.

42
00:02:22,204 --> 00:02:25,154
SPF thể hiện khả năng chống chọi 
các tia nắng mặt trời.

43
00:02:25,154 --> 00:02:28,260
Việc sau bao lâu bạn bị cháy nắng
sẽ tuỳ thuộc vào

44
00:02:28,260 --> 00:02:31,255
một danh sách các yếu tố,
bao gồm di truyền,

45
00:02:31,255 --> 00:02:34,533
khi nào, ở đâu và thời gian 
bạn ở dưới nắng là bao lâu.

46
00:02:34,533 --> 00:02:38,763
Mặc dù, kem chống nắng trên thị trường Mỹ 
đều đã được FDA đánh giá an toàn,

47
00:02:38,763 --> 00:02:41,023
các nhà khoa học 
vẫn đang nghiên cứu

48
00:02:41,023 --> 00:02:44,126
ảnh hưởng của nhiều chất chống nắng
lên cơ thể con người.

49
00:02:44,126 --> 00:02:46,408
Nên nếu lo ngại về khả năng kích ứng,

50
00:02:46,408 --> 00:02:51,249
hãy chọn các công thức dựa trên
khoáng chất như kẽm oxit hoặc titan oxit.

51
00:02:51,249 --> 00:02:53,644
Dù sẽ thấy hơi cộm
khi mới sử dụng,

52
00:02:53,644 --> 00:02:57,575
bạn sẽ đỡ bị dị ứng hơn 
so với các chất chống nắng hóa học.

53
00:02:57,575 --> 00:03:01,243
Hơn nữa, các khoáng chất này 
cũng tốt cho môi trường.

54
00:03:01,243 --> 00:03:05,114
Nếu định sử dụng
khi đi tắm sông hoặc biển,

55
00:03:05,114 --> 00:03:07,485
bạn nên nhớ 
các chất chống nắng hóa học

56
00:03:07,485 --> 00:03:10,134
có thể gây hại cho sinh vật biển.

57
00:03:10,134 --> 00:03:12,107
Rạn san hô là một ví dụ.

58
00:03:12,107 --> 00:03:16,298
Mặc dù chiếm chưa đến 1% 
bề mặt dưới nước của Trái Đất,

59
00:03:16,298 --> 00:03:20,186
chúng là nhà của gần 25% 
chủng loại cá,

60
00:03:20,186 --> 00:03:24,046
và là hệ sinh thái dưới biển 
đa dạng và hiệu quả nhất.

61
00:03:24,046 --> 00:03:27,164
Nghiên cứu cho thấy 
các chất chống nắng hóa học,

62
00:03:27,164 --> 00:03:32,894
như oxybenzone, butylparaben, 
octinoxate và 4MBC

63
00:03:32,894 --> 00:03:38,553
góp phần làm cho tình trạng 
tẩy trắng san hô thêm trầm trọng.

64
00:03:38,553 --> 00:03:41,197
Việc tiếp xúc 
với các hợp chất hữu cơ này

65
00:03:41,197 --> 00:03:45,256
dẫn đến cái chết 
của các loài tảo cộng sinh san hô.

66
00:03:45,256 --> 00:03:47,776
Ngoài việc 
là nguồn thực phẩm đáng tin cậy,

67
00:03:47,776 --> 00:03:51,016
các loài tảo này còn tạo cho 
rặng san hô sắc màu tuyệt đẹp.

68
00:03:51,016 --> 00:03:53,706
Không có chúng, san hô 
sẽ biến thành một màu trắng,

69
00:03:53,706 --> 00:03:56,893
dễ mắc bệnh và có thể chết đi.

70
00:03:56,893 --> 00:03:58,667
Một khi san hô chết,

71
00:03:58,667 --> 00:04:01,516
toàn bộ hệ sinh thái rạn san hô
sẽ không còn.

72
00:04:01,516 --> 00:04:06,026
Giờ thì, bạn đã sẵn sàng chọn cho mình
loại kem chống nắng kế tiếp rồi đấy.

73
00:04:06,026 --> 00:04:08,748
Chỉ số SPF sẽ được ghi ở mặt trước.

74
00:04:08,748 --> 00:04:11,332
Mặt sau sẽ ghi thành phần chính,

75
00:04:11,332 --> 00:04:14,775
bạn có thể tìm thấy ở đây 
kẽm oxit, titanium dioxit,

76
00:04:14,775 --> 00:04:17,766
và cả những thành phần 
có hại cho san hô.

77
00:04:17,766 --> 00:04:20,247
Hãy dành chút thời gian 
kiểm tra xem

78
00:04:20,247 --> 00:04:24,257
liệu các thành phần đó có thích hợp
cho cả bạn lẫn môi trường.