1
00:00:07,169 --> 00:00:11,071
Ngay lúc này, ở 1 nơi nào đó, 
người ta đang xếp hàng để đi tìm sợ hãi

2
00:00:11,071 --> 00:00:14,022
có lẽ để lên chuyến tàu lượn siêu tốc, 
hay đi xem phim kinh dị.

3
00:00:14,022 --> 00:00:17,340
Thực tế là chỉ riêng tháng 10 năm 2015,

4
00:00:17,340 --> 00:00:23,010
khoảng 28 triệu người 
đi thăm nhà ma ở Mỹ.

5
00:00:23,010 --> 00:00:25,676
Nhưng nhiều người cho rằng
hành vi này thật khó hiểu,

6
00:00:25,676 --> 00:00:26,878
họ đặt ra câu hỏi,

7
00:00:26,878 --> 00:00:31,149
"Sợ hãi thì có gì vui chứ?"

8
00:00:31,149 --> 00:00:34,728
Sợ hãi mang tiếng xấu, 
nhưng nó không hoàn toàn xấu.

9
00:00:34,728 --> 00:00:38,188
Trước hết, sợ hãi có thể 
lại là 1 cảm giác rất hay.

10
00:00:38,188 --> 00:00:40,775
Khi gặp 1 mối đe dọa kích hoạt phản ứng bỏ chạy hoặc nghênh chiến của ta

11
00:00:40,775 --> 00:00:43,152
cơ thể chuẩn bị để đối mặt với mối nguy hiểm

12
00:00:43,152 --> 00:00:48,212
bằng cách giải phóng các hóa chất làm thay đổi 
hoạt động của não và cơ thể.

13
00:00:48,212 --> 00:00:52,753
Phản ứng tự động này khởi động 
các hệ thống hỗ trợ sinh tồn.

14
00:00:52,753 --> 00:00:55,840
Chúng làm vậy để đảm bảo ta có đủ năng lượng

15
00:00:55,840 --> 00:00:57,992
và ta được bảo vệ để
tránh cảm giác đau đớn

16
00:00:57,992 --> 00:01:02,503
cùng lúc tắt các hệ thống không cần thiết
như tư duy phản biện.

17
00:01:02,503 --> 00:01:04,525
Cảm giác không đau đớn 
và được tiếp sức,

18
00:01:04,525 --> 00:01:09,238
đồng thời không vướng vào những suy nghĩ lo âu thông thường,

19
00:01:09,238 --> 00:01:11,112
tất cả nghe thật tuyệt,

20
00:01:11,112 --> 00:01:15,443
1 nguyên nhân khả dĩ là vì phản ứng này
khá tương tự

21
00:01:15,443 --> 00:01:19,799
với cảm giác ta trải qua ở các trạng thái tích cực,
kích động cao,

22
00:01:19,799 --> 00:01:23,656
như phấn khích, hạnh phúc,
và thậm chí khi đang quan hệ.

23
00:01:23,656 --> 00:01:26,707
Khác biệt chỉ nằm ở bối cảnh.

24
00:01:26,707 --> 00:01:30,929
Nếu ta thật sự gặp nguy hiểm, ta tập trung
vào vấn đề sinh tồn, không phải là vui vẻ.

25
00:01:30,929 --> 00:01:34,562
Nhưng khi ta kích hoạt phản ứng
kích động cao này ở một nơi an toàn,

26
00:01:34,562 --> 00:01:39,710
ta có thể chuyển sang tận hưởng
sự phấn khích tự nhiên của nỗi sợ.

27
00:01:39,710 --> 00:01:46,117
Đó là lý do người chơi tàu lượn siêu tốc
có thể hét rồi cười chỉ trong chốc lát.

28
00:01:46,117 --> 00:01:48,757
Cơ thể bạn đã ở trạng thái phấn khích tột độ.

29
00:01:48,757 --> 00:01:51,817
Bạn chỉ đang gán lại mác 
cho cuộc trải nghiệm thôi.

30
00:01:51,817 --> 00:01:54,297
Và dù ai cũng phản ứng khi gặp 
mối đe dọa,

31
00:01:54,297 --> 00:01:57,485
nghiên cứu chỉ ra các khác biệt
giữa từng cá nhân

32
00:01:57,485 --> 00:02:01,479
trong cách các chất liên quan đến phản ứng
trước mối đe dọa hoạt động.

33
00:02:01,479 --> 00:02:06,683
Điều này lý giải tại sao vài người hay 
tìm kiếm sự kích động hơn những người khác.

34
00:02:06,683 --> 00:02:08,851
Các khác biệt thể chất khác
giải thích tại sao

35
00:02:08,851 --> 00:02:12,611
vài người thích cảm giác chóng mặt
của những vòng nhào lộn,

36
00:02:12,611 --> 00:02:17,185
lại ghét cảm giác tụt bụng 
khi tàu lượn dựng đứng,

37
00:02:17,185 --> 00:02:20,206
hay tại sao vài người hét lên thích thú
trong một ngôi nhà ma

38
00:02:20,206 --> 00:02:25,100
nhưng lại sợ hãi lùi về sau nếu
bị đưa đến một nghĩa trang thực.

39
00:02:25,100 --> 00:02:28,061
Sợ hãi không chỉ đem lại
sự vui vẻ, phấn khích tự nhiên.

40
00:02:28,061 --> 00:02:32,638
Làm được những việc ta sợ
có thể khiến ta nâng cao lòng tự tôn.

41
00:02:32,638 --> 00:02:34,177
Bất cứ thử thách cá nhân nào,

42
00:02:34,177 --> 00:02:37,170
dù là tham gia cuộc chạy đua 
hay đọc xong một cuốn sách dài,

43
00:02:37,170 --> 00:02:38,875
khi ta vượt qua đến cùng,

44
00:02:38,875 --> 00:02:41,741
ta có cảm giác thành công.

45
00:02:41,741 --> 00:02:45,090
Điều này đúng cho dù ta biết rằng
mình không thật sự gặp nguy hiểm.

46
00:02:45,090 --> 00:02:47,954
Đầu óc ta có thể biết rằng
xác sống dậy là không có thật,

47
00:02:47,954 --> 00:02:50,588
nhưng cơ thể ta lại không nghĩ vậy.

48
00:02:50,588 --> 00:02:52,235
Nỗi sợ hãi là rất giác thật,

49
00:02:52,235 --> 00:02:54,167
vì thế khi ta vượt qua nó,

50
00:02:54,167 --> 00:02:58,381
cảm giác mãn nguyện và thành công
cũng rất thật.

51
00:02:58,381 --> 00:03:00,928
Đây là sự thích nghi tiến hóa vĩ đại.

52
00:03:00,928 --> 00:03:04,111
Những người có được cân bằng
về lòng dũng cảm và trí tuệ

53
00:03:04,111 --> 00:03:07,366
để biết khi nào vượt qua sợ hãi
và khi nào rút lui

54
00:03:07,366 --> 00:03:09,331
được tưởng thưởng bằng sự sống sót,

55
00:03:09,331 --> 00:03:10,484
thức ăn mới,

56
00:03:10,484 --> 00:03:12,260
và những vùng đất mới.

57
00:03:12,260 --> 00:03:14,832
Cuối cùng, sợ hãi có thể
đem mọi người đến với nhau.

58
00:03:14,832 --> 00:03:16,827
Cảm xúc có thể lây lan,

59
00:03:16,827 --> 00:03:19,632
khi bạn thấy bạn của mình
hét lên và cười,

60
00:03:19,632 --> 00:03:21,956
bạn cảm thấy mình buộc phải
làm giống như vậy.

61
00:03:21,956 --> 00:03:25,073
Bởi vì ta hiểu những gì
mà bạn ta đang trải nghiệm

62
00:03:25,073 --> 00:03:28,552
bằng việc tự ta tái tạo lại trải nghiệm.

63
00:03:28,552 --> 00:03:32,314
Thực tế là, phần não bộ hoạt động
khi bạn của ta hét lên

64
00:03:32,314 --> 00:03:35,759
cũng đang hoạt động trong ta 
khi ta nhìn họ.

65
00:03:35,759 --> 00:03:38,907
Điều này không chỉ tăng cường
trải nghiệm cảm xúc của chính ta,

66
00:03:38,907 --> 00:03:42,648
mà còn khiến ta cảm thấy gần hơn
với những người đang ở cùng ta.

67
00:03:42,648 --> 00:03:45,153
Cảm giác gần gũi trong lúc sợ hãi

68
00:03:45,153 --> 00:03:50,891
được gia tăng bởi hóc môn oxytocin 
- tiết ra trong phản ứng bỏ chạy hoặc nghênh chiến

69
00:03:50,891 --> 00:03:53,335
Sợ hãi là 1 trải nghiệm cảm xúc
mãnh liệt

70
00:03:53,335 --> 00:03:55,811
và bất cứ thứ gì kích hoạt
một phản ứng mạnh

71
00:03:55,811 --> 00:03:59,549
đều được lưu trữ rất tốt 
trong bộ nhớ của ta.

72
00:03:59,549 --> 00:04:02,118
Bạn không muốn quên
thứ có thể làm tổn thương bạn.

73
00:04:02,118 --> 00:04:06,086
Bởi vậy, nếu ký ức về bộ phim kinh dị 
bạn xem cùng bạn mình là tích cực

74
00:04:06,086 --> 00:04:08,379
và để lại cho bạn
cảm giác thỏa mãn,

75
00:04:08,379 --> 00:04:12,733
thì bạn sẽ muốn lại xem phim kinh dị
cùng bạn mình lần nữa.