0:00:06.463,0:00:08.002
Pod koniec XVII wieku

0:00:08.002,0:00:11.762
student medycyny Johannes Hofer[br]odkrył nieznaną chorobę

0:00:11.762,0:00:15.593
u szwajcarskich najemników[br]walczących za granicą.

0:00:15.593,0:00:16.622
Jej objawy,

0:00:16.622,0:00:17.534
zmęczenie,

0:00:17.534,0:00:18.573
bezsenność,

0:00:18.573,0:00:19.902
arytmia serca,

0:00:19.902,0:00:21.223
niestrawność

0:00:21.223,0:00:23.334
i gorączka, były tak silne,

0:00:23.334,0:00:26.513
że wielu żołnierzy musiano zwolnić.

0:00:26.513,0:00:30.445
Hofer odkrył, że choroby[br]nie spowodowała patologia fizyczna,

0:00:30.445,0:00:34.124
a głęboka tęsknota za górską ojczyzną.

0:00:34.124,0:00:36.484
Hofer nazwał ten stan nostalgią,

0:00:36.484,0:00:38.633
od greckiego "nostos",[br]czyli powrót do domu,

0:00:38.633,0:00:41.693
i "algos", czyli ból albo tęsknota.

0:00:41.693,0:00:46.845
Początkowo sądzono, że nostalgia[br]dotyka wyłącznie Szwajcarów.

0:00:46.845,0:00:51.182
Niektórzy lekarze sugerowali,[br]że ciągłe dzwonienie dzwonków

0:00:51.182,0:00:55.244
na szyjach krów w Alpach[br]uszkadza błony bębenkowe i mózg.

0:00:55.244,0:00:57.333
Dowódcy zabronili nawet żołnierzom

0:00:57.333,0:00:59.763
śpiewania tradycyjnych[br]szwajcarskich pieśni

0:00:59.763,0:01:04.034
z obawy, że doprowadzi to[br]do dezercji albo samobójstwa.

0:01:04.034,0:01:09.814
Ale kiedy migracja ogarnęła cały świat,[br]nostalgia ujawniła się w różnych grupach.

0:01:09.814,0:01:14.265
Okazało się, że każdy,[br]kto długo przebywa poza domem,

0:01:14.265,0:01:16.815
może popaść w nostalgię.

0:01:16.815,0:01:18.505
Na początku XX wieku

0:01:18.505,0:01:22.315
eksperci nie uważali już nostalgii[br]za chorobę neurologiczną,

0:01:22.315,0:01:25.624
a za stan psychiczny podobny do depresji.

0:01:25.624,0:01:27.555
Psycholodzy sądzili wtedy,

0:01:27.555,0:01:31.366
że odzwierciedla trudności[br]wkraczania w dorosłość,

0:01:31.366,0:01:35.115
a nawet silne pragnienie[br]powrotu do stadium zarodka.

0:01:35.115,0:01:36.725
Przez kolejne dziesięciolecia

0:01:36.725,0:01:40.795
postrzeganie nostalgii zmieniło się[br]w dwóch istotnych kwestiach.

0:01:40.795,0:01:44.195
Nostalgia przekształciła się[br]z tęsknoty za krajem ojczystym

0:01:44.195,0:01:47.265
w ogólną tęsknotę za przeszłością.

0:01:47.265,0:01:49.297
Nie widziano już w niej strasznej choroby,

0:01:49.297,0:01:53.585
a przejmujące i przyjemne uczucie.

0:01:53.585,0:01:56.035
Najlepiej uchwycił nostalgię

0:01:56.035,0:01:59.439
francuski pisarz Marcel Proust.

0:01:59.439,0:02:03.446
Opisał, jak smak magdalenek,[br]ciastek, których nie jadł od dzieciństwa,

0:02:03.446,0:02:09.166
spowodował kaskadę gorących[br]i mocnych asocjacji zmysłowych.

0:02:09.166,0:02:14.226
Co tak bardzo zmieniło[br]nasze spojrzenie na nostalgię?

0:02:14.226,0:02:16.445
Jednym z powodów była nauka.

0:02:16.445,0:02:19.756
Psychologia przeszła od czystej teorii

0:02:19.756,0:02:24.516
do bardziej systematycznej[br]obserwacji empirycznej.

0:02:24.516,0:02:27.906
Specjaliści zrozumieli,[br]że wiele negatywnych objawów

0:02:27.906,0:02:30.677
łączy się z nostalgią,

0:02:30.677,0:02:32.751
ale nie jest jej konsekwencją.

0:02:32.751,0:02:36.681
Choć jest to złożony stan emocjonalny,

0:02:36.681,0:02:39.863
w którym zawiera się[br]poczucie straty i smutku,

0:02:39.863,0:02:44.322
nostalgia nie powoduje złego nastroju.

0:02:44.322,0:02:48.213
Wręcz przeciwnie,[br]wskrzeszając w pamięci człowieka

0:02:48.213,0:02:51.702
dzielone z innymi ważne[br]i cenne doświadczenia,

0:02:51.702,0:02:55.042
nostalgia może poprawić samopoczucie.

0:02:55.042,0:02:58.132
Badania wykazały, że wzbudzanie nostalgii

0:02:58.132,0:03:02.652
wzmacnia poczucie własnej wartości[br]i przynależności społecznej,

0:03:02.652,0:03:04.702
sprzyja rozwojowi psychologicznemu,

0:03:04.702,0:03:07.839
a nawet powoduje,[br]że jesteśmy bardziej miłosierni.

0:03:07.839,0:03:11.033
Nostalgia nie jest powodem[br]zaburzenia psychicznego.

0:03:11.033,0:03:15.623
Przeciwnie, pomaga w walce z nim.

0:03:15.623,0:03:19.143
Kiedy dana osoba[br]doświadcza negatywnych emocji,

0:03:19.143,0:03:23.063
może wykorzystać nostalgię[br]do złagodzenia stresu

0:03:23.063,0:03:25.664
i powrotu do zdrowia.

0:03:25.664,0:03:28.932
Dziś nostalgia to wszechobecne zjawisko,

0:03:28.932,0:03:31.602
zwłaszcza odkąd reklamodawcy odkryli,

0:03:31.602,0:03:34.944
jak skutecznym jest[br]narzędziem marketingowym.

0:03:34.944,0:03:39.001
Można by uznać, że nostalgia[br]to symbol tkwienia w przeszłości,

0:03:39.001,0:03:42.203
ale nostalgia działa inaczej.

0:03:42.203,0:03:47.354
Pomaga zapamiętać wartość[br]i znaczenie własnego życia,

0:03:47.354,0:03:49.684
zdobyć pewność siebie

0:03:49.684,0:03:53.293
i motywację do rozwiązywania[br]przyszłych problemów.