WEBVTT

00:00:06.303 --> 00:00:08.002
Op het einde van de 17de eeuw

00:00:08.002 --> 00:00:11.762
observeerde Johannes Hofer, een student
geneeskunde, een merkwaardige ziekte

00:00:11.762 --> 00:00:15.593
die Zwitserse huurlingen teisterde
die in het buitenland dienst deden.

00:00:15.593 --> 00:00:16.622
De symptomen,

00:00:16.622 --> 00:00:17.534
zoals vermoeidheid,

00:00:17.534 --> 00:00:18.573
slapeloosheid,

00:00:18.573 --> 00:00:19.902
onregelmatige hartslag,

00:00:19.902 --> 00:00:21.223
indigestie

00:00:21.223 --> 00:00:23.334
en koorts waren zo sterk

00:00:23.334 --> 00:00:26.513
dat de soldaten vaak 
ontslaan moesten worden.

00:00:26.513 --> 00:00:30.445
Hofer ontdekte dat de oorzaak 
niet in een fysieke stoornis lag,

00:00:30.445 --> 00:00:34.124
maar een intens verlangen
naar hun bergachtige thuisland.

00:00:34.124 --> 00:00:36.484
Hij noemde de aandoening nostalgie,

00:00:36.484 --> 00:00:38.633
van het Griekse 'nostos' voor thuiskomst

00:00:38.633 --> 00:00:41.693
en 'algos' voor pijn of hunkering.

00:00:41.693 --> 00:00:46.845
In het begin werd nostalgie beschouwd
als een typisch Zwitserse aandoening.

00:00:46.845 --> 00:00:51.182
Sommige dokters stelden dat het aanhoudend
geluid van koeienbellen in de Alpen

00:00:51.182 --> 00:00:55.244
een trauma veroorzaakte 
aan het oor en aan de hersenen.

00:00:55.244 --> 00:00:59.763
Bevelhebbers verboden hun soldaten
traditionele Zwitserse liederen te zingen

00:00:59.763 --> 00:01:04.034
uit angst dat ze tot desertie 
of zelfmoord zouden leiden.

00:01:04.034 --> 00:01:09.814
Toen migratie wereldwijd toenam, zag men
nostalgie bij verschillende groepen.

00:01:09.814 --> 00:01:14.265
Het bleek dat iedereen die voor lange tijd
van zijn geboorteplaats afgezonderd werd,

00:01:14.265 --> 00:01:16.815
vatbaar was voor nostalgie.

00:01:16.815 --> 00:01:18.505
En in het begin van de 20ste eeuw

00:01:18.505 --> 00:01:22.315
beschouwden beroepsmensen het 
niet meer als een neurologische ziekte

00:01:22.315 --> 00:01:25.624
maar als een mentale aandoening
vergelijkbaar met depressie.

00:01:25.624 --> 00:01:27.555
Psychologen uit die tijd speculeerden

00:01:27.555 --> 00:01:31.366
dat het een uiting was van problemen
om de kinderjaren los te laten,

00:01:31.366 --> 00:01:35.005
of zelfs een verlangen 
om terug te keren naar het foetusstadium.

00:01:35.005 --> 00:01:36.725
In de loop van de volgende decennia

00:01:36.725 --> 00:01:40.795
veranderde het begrip van nostalgie
op twee belangrijke manieren.

00:01:40.795 --> 00:01:44.195
De betekenis werd uitgebreid van heimwee

00:01:44.195 --> 00:01:47.255
naar een algemeen verlangen 
naar het verleden.

00:01:47.255 --> 00:01:49.297
En veeleer dan een verschrikkelijke ziekte

00:01:49.297 --> 00:01:53.585
begon men het te zien als 
een ontroerende en aangename ervaring.

00:01:53.585 --> 00:01:55.575
Het wellicht beroemdste voorbeeld daarvan

00:01:55.575 --> 00:01:59.059
werd vastgelegd door
de Franse auteur Marcel Proust.

00:01:59.059 --> 00:02:03.446
Hij beschreef hoe een madeleine, die hij
sinds zijn jeugd niet meer gegeten had,

00:02:03.446 --> 00:02:09.166
een hele waterval van warme en sterke
zintuiglijke associaties opriep.

00:02:09.166 --> 00:02:14.226
Hoe kwam deze grote omwenteling
in de denkwijze over nostalgie tot stand?

00:02:14.226 --> 00:02:16.445
Gedeeltelijk kwam het door de wetenschap.

00:02:16.445 --> 00:02:19.756
De psychologie bewoog zich 
weg van pure theorie

00:02:19.756 --> 00:02:24.516
in de richting van eerder voorzichtige
en systematische empirische observatie.

00:02:24.516 --> 00:02:27.906
Beroepsmensen werden er zich van bewust
dat veel negatieve symptomen

00:02:27.906 --> 00:02:30.677
misschien eenvoudigweg 
samenvielen met nostalgie

00:02:30.677 --> 00:02:32.751
zonder er door veroorzaakt te zijn.

00:02:32.751 --> 00:02:36.681
En ondanks het feit dat het 
een complexe emotionele toestand is

00:02:36.681 --> 00:02:39.863
die gevoelens van verlies
en verdriet kunnen inhouden,

00:02:39.863 --> 00:02:44.322
brengt nostalgie mensen meestal niet
in een negatieve gemoedstoestand.

00:02:44.322 --> 00:02:48.213
Door mensen toe te laten
zich persoonlijk betekenisvolle

00:02:48.213 --> 00:02:51.702
en bevredigende ervaringen te herinneren
die ze met anderen deelden,

00:02:51.702 --> 00:02:55.042
kan nostalgie het psychologische
welzijn juist bevorderen.

00:02:55.042 --> 00:02:58.132
Onderzoeken hebben aangetoond
dat nostalgie opwekken bij mensen

00:02:58.132 --> 00:03:02.652
hun zelfwaardegevoel
en hun sociale binding kan verhogen,

00:03:02.652 --> 00:03:04.702
psychologische groei kan aanmoedigen

00:03:04.702 --> 00:03:07.839
en hen zelfs meer liefdadig 
kan doen optreden.

00:03:07.839 --> 00:03:11.033
Dus veeleer dan 
een oorzaak van mentaal leed

00:03:11.033 --> 00:03:15.623
kan nostalgie een herstellende manier
zijn om er mee om te gaan.

00:03:15.623 --> 00:03:19.143
Bijvoorbeeld als mensen negatieve
emotionele stress beleven,

00:03:19.143 --> 00:03:23.063
hebben ze de tendens spontaan nostalgie
te gebruiken om de stress te reduceren

00:03:23.063 --> 00:03:25.664
en hun welzijn te herstellen.

00:03:25.664 --> 00:03:28.932
Vandaag de dag lijkt 
nostalgie overal te zijn,

00:03:28.932 --> 00:03:32.582
gedeeltelijk omdat adverteerders
ontdekt hebben hoe krachtig het is

00:03:32.582 --> 00:03:34.944
als marketingtechniek.

00:03:34.944 --> 00:03:39.001
Het is verleidelijk om het als een teken
van vastroesten in het verleden te zien,

00:03:39.001 --> 00:03:42.203
maar nostalgie 
functioneer eigenlijk niet zo.

00:03:42.203 --> 00:03:47.354
Nostalgie herinnert er ons eerder aan dat
ons leven betekenis en waarde kan hebben

00:03:47.354 --> 00:03:50.634
en helpt ons dusdanig het zelfvertrouwen
en de motivatie te vinden

00:03:50.634 --> 00:03:53.293
om de uitdagingen 
van de toekomst tegemoet te treden.