1
00:00:06,463 --> 00:00:08,002
17-րդ դարի վերջին

2
00:00:08,002 --> 00:00:11,762
բժշկական համալսարանի ուսանող Յոհանես
Հոֆերը նկատեց տարօրինակ մի հիվանդություն,

3
00:00:11,762 --> 00:00:15,593
որով տառապում էին արտասահմանում 
աշխատող շվեյցարացի վարձկանները:

4
00:00:15,593 --> 00:00:16,622
Ախտանշաններն էին՝

5
00:00:16,622 --> 00:00:17,534
հոգնածություն,

6
00:00:17,534 --> 00:00:18,573
անքնություն,

7
00:00:18,573 --> 00:00:19,902
առիթմիա,

8
00:00:19,902 --> 00:00:20,793
թերմարսողություն

9
00:00:20,793 --> 00:00:23,334
և տենդ, որոնք այնքան 
ուժեղ էին արտահայտված նրանց մոտ,

10
00:00:23,334 --> 00:00:26,513
որ հաճախ զինվորները 
ստիպված էին զորացրվել:

11
00:00:26,513 --> 00:00:30,445
Հոֆերը գտնում էր, որ պատճառը 
ֆիզիկական խանգարումը չէր,

12
00:00:30,445 --> 00:00:34,124
այլ իրենց հայրենիքի հանդեպ 
ունեցած մեծ կարոտը:

13
00:00:34,124 --> 00:00:36,484
Նա դա կոչեց նոստալգիա

14
00:00:36,484 --> 00:00:38,633
հունարեն՝ <<նոստոս>>- վերադարձ տուն

15
00:00:38,633 --> 00:00:41,693
և <<ալգոս>>-ցավ կամ տառապանք:

16
00:00:41,693 --> 00:00:46,845
Սկզբում նոստալգիան դիտվում էր որպես
շվեյցարացիների մոտ վիշտ առաջացնող երևույթ:

17
00:00:46,845 --> 00:00:51,182
Որոշ բժիշկներ գտնում էին, որ Ալպերում
կովերի վրա կախված զանգերի ձայները

18
00:00:51,182 --> 00:00:55,244
ականջի թմբկաթաղանթի և ուղեղի 
վրա առաջացնում էին վնասվածք:

19
00:00:55,244 --> 00:00:57,133
Հրամանատարներն անգամ իրենց զինվորներին

20
00:00:57,133 --> 00:01:00,323
արգելում էին ավանդական
շվեյցարական երգեր կատարել

21
00:01:00,323 --> 00:01:04,034
վախենալով, որ արդյունքում նրանք 
կմեկուսանան կամ ինքնասպանություն կգործեն:

22
00:01:04,034 --> 00:01:09,814
Բայց, երբ գաղթը աշխարհով մեկ տարածվեց, 
նոստալգիան ի հայտ եկավ տարբեր խմբերի մոտ:

23
00:01:09,814 --> 00:01:14,265
Պարզվեց, որ յուրաքանչյուրն, 
ով հեռու է հայրենիքից,

24
00:01:14,265 --> 00:01:16,815
կարող է տառապել նոստալգիայով:

25
00:01:16,815 --> 00:01:18,505
Իսկ 20-րդ դարի սկզբին

26
00:01:18,505 --> 00:01:22,315
մասնագետներն այն համարեցին 
ոչ թե նյարդաբանական,

27
00:01:22,315 --> 00:01:25,624
այլ մտավոր հիվանդություն, որ 
նման է ընկճախտին:

28
00:01:25,624 --> 00:01:27,555
Այդ ժամանակի հոգեբանները գտնում էին,

29
00:01:27,555 --> 00:01:31,366
որ այն դժվարացնում է հրաժեշտը 
մանկության հետ

30
00:01:31,366 --> 00:01:35,115
և կամ առաջացնում է մեծ ցանկություն՝ 
վերադառնալու սաղմնային վիճակի:

31
00:01:35,115 --> 00:01:36,725
Բայց մի քանի տասնամյակ անց

32
00:01:36,725 --> 00:01:40,795
նոստալգիա երևույթը փոխվեց 
երկու կարևոր ուղղությամբ:

33
00:01:40,795 --> 00:01:44,195
Նախ դրա իմաստը հայրենիքի հանդեպ 
ունեցած կարոտախտից վերածվեց

34
00:01:44,195 --> 00:01:46,245
դեպի անցյալն ունեցած կարոտի:

35
00:01:46,245 --> 00:01:49,297
Եվ երկրորդ՝ այն դիտվեց որպես ոչ թե 
ահավոր մի հիվանդություն,

36
00:01:49,297 --> 00:01:53,585
այլ «դառը» և հաճելի զգացողություն:

37
00:01:53,585 --> 00:01:55,575
Հավանաբար, սրանից ամենահայտնին

38
00:01:55,575 --> 00:01:59,439
ֆրանսիացի գրող Մարսել Պրուստի օրինակն է:

39
00:01:59,439 --> 00:02:03,446
Նա փաստում էր, որ «մադլեն» խմորեղենը, 
որ մանկուց ի վեր չէր համտեսել,

40
00:02:03,446 --> 00:02:09,166
նրա մոտ առաջացրեց ջերմ և 
ուժեղ զգայական ասոցացումներ:

41
00:02:09,166 --> 00:02:12,976
Ի՞նչն է այդպես կտրուկ փոխում նոստալգիայի
մասին մեր ունեցած պատկերացումները:

42
00:02:12,976 --> 00:02:15,825
Այդ ամենի պատասխանը մասամբ 
կարող է տալ գիտությունը:

43
00:02:15,825 --> 00:02:19,826
Հոգեբանությունը բուն տեսությունից
փոխվեց դեպի

44
00:02:19,826 --> 00:02:24,516
ավելի ստույգ և համակարգված 
փորձառական ուսումնասիրության:

45
00:02:24,516 --> 00:02:27,906
Ուստի, մասնագետները գտան, որ 
բացասական ախտանիշներից շատերը

46
00:02:27,906 --> 00:02:30,677
կարող են պարզապես կապված 
լինել նոստալգիայի հետ

47
00:02:30,677 --> 00:02:32,751
և ոչ թե լինել դրա հետևանք:

48
00:02:32,751 --> 00:02:36,681
Իրականում, չնայած, որ դա բարդ
զգայական վիճակ է,

49
00:02:36,681 --> 00:02:39,863
որ կարող է ներառել կորստի և 
տխրության զգացումներ,

50
00:02:39,863 --> 00:02:44,322
նոստալգիան, ամենևին, վատ 
տրամադրություն ունենալու պատճառ չէ:

51
00:02:44,322 --> 00:02:48,213
Ընդհակառակը, նոստալգիան օգնում է 
վերհիշել մյուսների հետ ապրած կարևոր

52
00:02:48,213 --> 00:02:51,702
և արժեքավոր իրադարձությունները՝

53
00:02:51,702 --> 00:02:55,042
բարելավելով մարդու հոգեբանական վիճակը:

54
00:02:55,042 --> 00:02:58,132
Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, 
որ նոստալգիան

55
00:02:58,132 --> 00:03:02,652
կարող է բարձրացնել մարդու ինքնագնահատականը
և հասարակության հետ կապը

56
00:03:02,652 --> 00:03:04,702
նպաստել հոգեբանական զարգացմանը

57
00:03:04,702 --> 00:03:07,839
և անգամ շահագրգռել նրանց
լինել բարեգործ:

58
00:03:07,839 --> 00:03:11,033
Ուստի, նոստալգիան մտավոր
խանգարման պատճառ չէ,

59
00:03:11,033 --> 00:03:15,623
այլ, ընդհակառակը, կարող է օգնել 
այն հաղթահարելու գործում:

60
00:03:15,623 --> 00:03:19,143
Օրինակ՝ երբ մարդիկ ոչ այնքան
լավ տրամադրություն ունեն,

61
00:03:19,143 --> 00:03:23,063
նրանք կարող են օգտագործել նոստալգիան 
որպես սթրեսից դուրս գալու

62
00:03:23,063 --> 00:03:25,664
և ինքնազգացողության բարելավման միջոց:

63
00:03:25,664 --> 00:03:28,932
Այսօր թվում է՝ նոստալգիան ամենուր է,

64
00:03:28,932 --> 00:03:32,582
հատկապես այն բանից հետո, ինչ գովազդողներն 
այն օգտագործում են որպես

65
00:03:32,582 --> 00:03:34,944
մարկետինգի ոլորտում կարևոր և 
արդյունավետ գործիք:

66
00:03:34,944 --> 00:03:39,001
Այն կարելի է համարել որպես անցյալով
պարուրված լինելու մի միջոց,

67
00:03:39,001 --> 00:03:42,203
չնայած, որ նոստալգիայի նպատակն այլ է:

68
00:03:42,203 --> 00:03:47,354
Դեռ ավելին, այն հիշեցնում է մեզ, 
որ մեր կյանքն արժեքավոր է

69
00:03:47,354 --> 00:03:50,634
և օգնում է վերագտնել
մեր ինքնավստահությունը,

70
00:03:50,634 --> 00:03:53,293
ինչպես նաև ընդունել 
ապագայի մարտահրավերները: