WEBVTT

00:00:06.864 --> 00:00:10.657
Όταν μιλάμε για τα Αγγλικά,
συχνά τα θεωρούμε μια μεμονωμένη γλώσσα

00:00:10.657 --> 00:00:14.997
αλλά τι κοινό έχουν οι διάλεκτοι
που ομιλούνται σε δεκάδες χώρες στον κόσμο

00:00:14.997 --> 00:00:17.050
μεταξύ τους

00:00:17.050 --> 00:00:18.980
ή με τα γραπτά του Τσόσερ;

00:00:18.980 --> 00:00:22.718
Πώς συνδέονται με τις περίεργες
λέξεις στο Μπέογουλφ;

00:00:22.718 --> 00:00:25.521
Η απάντηση είναι ότι όπως
συμβαίνει συνήθως με τις γλώσσες,

00:00:25.521 --> 00:00:28.326
τα Αγγλικά εξελίχθηκαν
μέσα από γενιές ομιλητών,

00:00:28.326 --> 00:00:31.307
και υπέστησαν μεγάλες αλλαγές
μέσα στον χρόνο.

00:00:31.307 --> 00:00:33.340
Αναιρώντας αυτές τις αλλαγές,

00:00:33.340 --> 00:00:35.779
μπορούμε να ξετυλίξουμε
τη γλώσσα από το παρόν

00:00:35.779 --> 00:00:38.403
ως τις αρχαίες ρίζες της.

00:00:38.403 --> 00:00:40.536
Αν και τα σύγχρονα Αγγλικά
έχουν πολλές παρόμοιες λέξεις

00:00:40.536 --> 00:00:42.938
με τις λατινογενείς Ρομανικές γλώσσες,

00:00:42.938 --> 00:00:44.582
όπως τα Γαλλικά και τα Ισπανικά,

00:00:44.582 --> 00:00:47.723
οι περισσότερες από αυτές
δεν ήταν αρχικά μέρος της γλώσσας.

00:00:47.723 --> 00:00:50.271
Αντίθετα, άρχισαν να εισάγονται στη γλώσσα

00:00:50.271 --> 00:00:55.087
με τη Νορμανδική εισβολή
στην Αγγλία το 1066.

00:00:55.087 --> 00:00:57.632
Όταν οι γαλλόφωνοι Νορμανδοί
κατέκτησαν την Αγγλία

00:00:57.632 --> 00:00:59.649
και έγιναν η άρχουσα τάξη της,

00:00:59.649 --> 00:01:01.793
έφεραν μαζί τους τη γλώσσα τους,

00:01:01.793 --> 00:01:05.267
προσθέτοντας τεράστιο αριθμό
Γαλλικού και Λατινικού λεξιλογίου

00:01:05.267 --> 00:01:08.286
στην Αγγλική γλώσσα που μέχρι τότε
ομιλούνταν εκεί.

00:01:08.286 --> 00:01:11.049
Σήμερα, λέμε αυτή τη γλώσσα
Αρχαία Αγγλικά.

00:01:11.049 --> 00:01:13.495
Αυτή είναι η γλώσσα στο Μπέογουλφ.

00:01:13.495 --> 00:01:15.609
Πιθανόν δεν ακούγεται και πολύ οικεία,

00:01:15.609 --> 00:01:19.915
αλλά ίσως είναι πιο αναγνωρίσιμη
αν ξέρετε λίγα Γερμανικά.

00:01:19.915 --> 00:01:23.807
Αυτό συμβαίνει επειδη τα Αρχαία Αγγλικά
ανήκουν στη Γερμανική οικογένεια γλωσσών,

00:01:23.807 --> 00:01:27.595
που ήρθε στα Βρετανικά νησιά
τον 5ο και 6ο αιώνα

00:01:27.595 --> 00:01:31.179
από τους Άγγλους, τους Σάξωνες
και τους Ιούτες.

00:01:31.179 --> 00:01:35.901
Οι Γερμανικές διάλεκτοι που μιλούσαν
έγιναν γνωστές ως Αγγλοσαξωνικά.

00:01:35.901 --> 00:01:38.931
Οι εισβολείς Βίκιγκ
από τον 8ο έως τον 11ο αιώνα

00:01:38.931 --> 00:01:42.943
προσέθεσαν και άλλα δάνεια
από τα Αρχαία Σκανδιναβικά στο μείγμα.

00:01:42.943 --> 00:01:45.771
Είναι δύσκολο να δούμε τις ρίζες
των σύγχρονων Αγγλικών

00:01:45.771 --> 00:01:47.634
με όλα αυτά τα λεξιλογικά δάνεια

00:01:47.634 --> 00:01:51.738
από Γαλλικά, Λατινικά,
Αρχαία Σκανδιναβικά και άλλες γλώσσες.

00:01:51.738 --> 00:01:56.904
Όμως η συγκριτική γλωσσολογία μάς βοηθάει
αν εστιάσουμε στη γραμματική δομή,

00:01:56.904 --> 00:01:58.733
στα μοτίβα των φωνητικών αλλαγών,

00:01:58.733 --> 00:02:01.175
και ένα βασικό λεξιλόγιο.

00:02:01.175 --> 00:02:03.682
Για παράδειγμα, μετά τον 6ο αιώνα,

00:02:03.682 --> 00:02:09.011
οι Γερμανικές λέξεις που ξεκινούν με «p»,
συστηματικά άλλαξαν σε έναν ήχο «pf»

00:02:09.011 --> 00:02:13.109
ενώ οι αντίστοιχες Αρχαίες Αγγλικές
κράτησαν το «p» αμετάβλητο.

00:02:13.109 --> 00:02:16.977
Σε ένα ακόμα σχίσμα, οι λέξεις
που ξεκινούν με «sk» στα Σουηδικά

00:02:16.977 --> 00:02:20.394
εξελίχθηκαν με έναν ήχο 
«sh» στα Αγγλικά.

00:02:20.394 --> 00:02:23.236
Υπάρχουν ακόμα μερικές λέξεις 
με «sk» στα Αγγλικά,

00:02:23.236 --> 00:02:25.257
όπως «φούστα» ή «κρανίο»,

00:02:25.257 --> 00:02:27.988
αλλά αυτές είναι δάνεια
από τα Αρχαία Νορβηγικά

00:02:27.988 --> 00:02:31.781
και ήρθαν μετά την αλλαγή
από «sk» σε «sh».

00:02:31.781 --> 00:02:33.710
Αυτά τα παραδείγματα μάς δείχνουν

00:02:33.710 --> 00:02:37.628
ότι όπως ακριβώς οι διάφορες Ρομανικές
γλώσσες κατάγονται από τα Λατινικά,

00:02:37.628 --> 00:02:41.603
τα Αγγλικά, Σουηδικά, Γερμανικά
και πολλές άλλες γλώσσες

00:02:41.603 --> 00:02:46.006
κατάγονται από έναν κοινό πρόγονο
γνωστό ως Πρωτο-Γερμανική

00:02:46.006 --> 00:02:48.854
που ομιλούταν περί το 500 π.Χ.

00:02:48.854 --> 00:02:52.301
Επειδή αυτή η ιστορική γλώσσα
δεν είχε ποτέ γραπτή μορφή,

00:02:52.301 --> 00:02:56.184
μπορούμε μόνο να την ανακατασκευάσουμε
συγκρίνοντας τους απογόνους της,

00:02:56.184 --> 00:02:59.302
κάτι που είναι δυνατό
χάρη στη συνεκτικότητα των αλλαγών.

00:02:59.302 --> 00:03:03.671
Μπορούμε ακόμα με την ίδια διαδικασία
να πάμε ένα βήμα παραπίσω,

00:03:03.671 --> 00:03:09.741
στη γενέτειρα της Πρωτο-Γερμανικής,
που αποκαλείται Πρωτο-Ινδο-Ευρωπαϊκή,

00:03:09.741 --> 00:03:11.922
και ομιλούταν περίπου 6000 χρόνια πριν

00:03:11.922 --> 00:03:16.512
στην Ποντιακή-Κασπιακή Στέπα
στις σημερινές Ουκρανία και Ρωσία.

00:03:16.512 --> 00:03:20.843
Αυτός είναι ο ανακατασκευασμένος πρόγονος
της Ινδο-Ευρωπαϊκής οικογένειας

00:03:20.843 --> 00:03:25.371
που περιλαμβάνει σχεδόν όλες τις γλώσσες
που ομιλούνταν ιστορικά στην Ευρώπη,

00:03:25.371 --> 00:03:28.711
καθώς και σε τμήματα
της Νότιας και Δυτικής Ασίας.

00:03:28.711 --> 00:03:31.453
Αν και χρειάζεται κι άλλη δουλειά,

00:03:31.453 --> 00:03:35.890
μπορούμε να βρούμε τις ίδιες συστημικές
ομοιότητες, ή αλληλομορφίες,

00:03:35.890 --> 00:03:39.864
μεταξύ των συγγενικών λέξεων
στους διάφορους Ινδοευρωπαϊκούς κλάδους.

00:03:39.864 --> 00:03:42.085
Συγκρίνοντας τα Αγγλικά με τα Λατινικά,

00:03:42.085 --> 00:03:45.690
βλέπουμε ότι τα Αγγλικά έχουν «t»
εκεί που τα Λατινικά έχουν «d»,

00:03:45.690 --> 00:03:49.728
και «f» εκεί που τα Λατινικά έχουν «p»
στην αρχή των λέξεων.

00:03:49.728 --> 00:03:53.681
Άλλοι μακρινοί συγγενείς της αγγλικής
είναι τα Ινδικά, τα Περσικά

00:03:53.681 --> 00:03:58.109
και οι Κέλτικες γλώσσες που αντικατέστησε
στη σημερινή Βρετανία.

00:03:58.109 --> 00:04:02.769
Τα Πρωτο-Ινδο-Ευρωπαϊκά με τη σειρά τους
κατάγονται από μια ακόμη αρχαιότερη γλώσσα

00:04:02.769 --> 00:04:07.908
αλλά δυστυχώς τα ιστορικά
και αρχαιολογικά ευρήματα

00:04:07.908 --> 00:04:09.848
σταματάνε σε αυτή την περίοδο.

00:04:09.848 --> 00:04:12.280
Πολλά μυστήρια βρίσκονται
εκτός της εμβέλειάς μας,

00:04:12.280 --> 00:04:15.658
όπως το αν υπάρχει κάποια σύνδεση
μεταξύ της Ινδοευρωπαϊκής

00:04:15.658 --> 00:04:17.842
και των άλλων μεγάλων
γλωσσικών οικογενειών,

00:04:17.842 --> 00:04:22.522
και για τη φύση των γλωσσών που μιλούνταν
στην Ευρώπη πριν την άφιξη της.

00:04:22.522 --> 00:04:27.418
Αλλά το τρομερό είναι ότι 
3 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο,

00:04:27.418 --> 00:04:29.980
πολλοί από τους οποίους
δε δύνανται να συνεννοηθούν,

00:04:29.980 --> 00:04:36.360
μιλούν με τις ίδιες λέξεις
που σχηματίστηκαν σε 6000 χρόνια ιστορίας.