1
00:00:00,833 --> 00:00:05,013
Hapishane ve cezaevi kültürümüzü
değiştirmemiz gerekli,

2
00:00:05,013 --> 00:00:07,520
özellikle gençler için.

3
00:00:07,520 --> 00:00:09,842
New York, otomatik olarak
16-17 yaşındakileri

4
00:00:09,842 --> 00:00:14,340
tutuklayan ve yetişkin gibi yargılayan
Amerika'daki sadece iki şehirden biri.

5
00:00:14,950 --> 00:00:17,297
Bu şiddet kültürü gençleri alıyor,

6
00:00:17,297 --> 00:00:19,339
düşman ortamına koyuyor

7
00:00:19,339 --> 00:00:23,381
ve ıslah memurları olagelen her şeye
oldukça fazla müsaade ediyorlar.

8
00:00:23,381 --> 00:00:26,188
Bu gençlerin gerçekten de
kendi yeteneklerini geliştirmeleri

9
00:00:26,188 --> 00:00:29,718
ve rehabilite edilmeleri
pek mümkün değildir.

10
00:00:31,038 --> 00:00:34,284
Cezai mesuliyet yaşı olan 
18 yaşına gelene kadar,

11
00:00:34,284 --> 00:00:37,535
bu gençlerin günlük hayatlarını
değiştirmeye odaklanmalıyız.

12
00:00:38,155 --> 00:00:39,729
Doğrudan biliyorum.

13
00:00:40,329 --> 00:00:41,908
18'ime gelmeden önce,

14
00:00:41,908 --> 00:00:45,855
Rikers Adaları'nda yaklaşık
400 gün geçirdim

15
00:00:45,855 --> 00:00:47,109
ve buna ilaveten,

16
00:00:47,109 --> 00:00:50,963
tam 300 gün hücre cezası aldım

17
00:00:50,963 --> 00:00:52,660
ve şunu söylememe izin verin:

18
00:00:53,680 --> 00:00:56,768
Tüm gün hücre kapınızdan
tüm gücünüzle acı acı haykırmak

19
00:00:56,768 --> 00:00:59,345
ya da pencerenizden
acı acı haykırmak

20
00:00:59,345 --> 00:01:01,267
canınızdan bezdiriyor.

21
00:01:01,267 --> 00:01:04,064
İçerideyken yapacağın pek bir şey
olmadığı için,

22
00:01:04,064 --> 00:01:06,347
hücrende ileri geri volta
atmaya başlarsın,

23
00:01:06,347 --> 00:01:08,483
kendinle konuşmaya başlarsın,

24
00:01:08,483 --> 00:01:10,480
düşüncelerin yabanileşir

25
00:01:10,480 --> 00:01:13,963
ve sonra düşüncelerin kendinin
en kötü düşmanın olurlar.

26
00:01:13,963 --> 00:01:16,958
Aslında hapishanelerin bir insanı
rehabilite etmeleri beklenir,

27
00:01:16,958 --> 00:01:19,651
onun daha öfkeli, sinirli ve 
daha umutsuz olmasına

28
00:01:19,651 --> 00:01:22,391
neden olması değil.

29
00:01:22,391 --> 00:01:26,294
İçeri konulan bu gençlerin kurtarılmasına
yönelik bir plan olmadığı müddetçe,

30
00:01:26,294 --> 00:01:29,889
neredeyse hepsi topluma
eski hâlleriyle geri döner.

31
00:01:31,168 --> 00:01:34,973
Onları önceki hayatlarından
koruyacak pek bir şey yoktur.

32
00:01:35,823 --> 00:01:38,005
Fakat her şey ıslah memurlarıyla başlar.

33
00:01:38,545 --> 00:01:40,513
Islah memurlarını iyi,

34
00:01:40,513 --> 00:01:43,207
tutukluları da kötü adam
olarak görmek,

35
00:01:43,207 --> 00:01:45,482
bazıları için çok kolayken

36
00:01:45,482 --> 00:01:47,178
bazıları için ise çok zordur.

37
00:01:47,178 --> 00:01:48,849
Ama bundan fazlası var.

38
00:01:48,849 --> 00:01:51,844
Islah memurları normal,
sıradan insanlardır.

39
00:01:51,844 --> 00:01:56,885
Aynı semtte "Hizmet ettikleri"
toplumun içinden gelirler.

40
00:01:57,725 --> 00:01:59,597
Sadece sıradan insanlardır.

41
00:01:59,597 --> 00:02:03,261
Robot değillerdir ve 
bizden ayrı bir yanları yoktur.

42
00:02:03,261 --> 00:02:07,023
Toplumda herkesin yaptığı
hemen hemen her şeyi yaparlar.

43
00:02:07,023 --> 00:02:10,922
Erkek ıslah memurları, kadın memurlarla
flört etmek isterler.

44
00:02:10,922 --> 00:02:13,731
Beraber liseli gençlerin
çocuksu oyunlarını oynarlar.

45
00:02:13,731 --> 00:02:15,635
Birbirlerine karşı politiktirler.

46
00:02:15,635 --> 00:02:19,954
Kadın memurlar birbirleriyle
dedikodu yaparlar.

47
00:02:19,954 --> 00:02:25,944
Ben sayısız ıslah memuruyla
sayısız zamanlar geçirdim,

48
00:02:25,944 --> 00:02:28,856
özellikle ismi Monroe olan memurdan
bahsetmeme müsaade edin.

49
00:02:28,856 --> 00:02:31,354
Bir gün bizim bölümün kuzey ve
güney yanlarını ayıran

50
00:02:31,354 --> 00:02:34,673
A ve B kapısının arasında
beni kenara çekti.

51
00:02:34,673 --> 00:02:37,270
Kenara çekti çünkü bizim bölümdeki
başka bir gençle

52
00:02:37,270 --> 00:02:39,290
fiziksel bir münakaşaya girmiştim

53
00:02:39,290 --> 00:02:42,773
ve o genç orada bir kadın memur
çalışırken yere düştü,

54
00:02:42,773 --> 00:02:45,258
onun vardiyasını ihlal etmiştim.

55
00:02:45,258 --> 00:02:47,255
Bu yüzden göğsüme yumruk attı.

56
00:02:47,255 --> 00:02:49,391
Bir anda nefesimi kesti.

57
00:02:49,391 --> 00:02:52,248
Tahrik olmadım, hemen tepki vermedim,

58
00:02:52,248 --> 00:02:54,896
çünkü orası onların evi.

59
00:02:54,896 --> 00:02:56,746
Kazanmam mümkün değil.

60
00:02:56,746 --> 00:03:02,174
Yapması gereken pimi çekmekti
ve hemen yardım gelecekti.

61
00:03:03,084 --> 00:03:05,645
Bu yüzden gözlerinin içine baktım,

62
00:03:05,645 --> 00:03:08,904
sanırım öfke ve hayal kırıklığındaki
ateşi gördü

63
00:03:08,904 --> 00:03:10,869
ve bana dedi ki:

64
00:03:10,869 --> 00:03:13,331
"Gözlerin seni bir sürü belaya sokacak,

65
00:03:13,331 --> 00:03:15,837
çünkü kavga istiyor gibi bakıyorsun."

66
00:03:15,837 --> 00:03:18,206
Kemerini çıkarmaya başladı,

67
00:03:18,206 --> 00:03:20,297
sonra tişörtünü ve rozetini çıkarttı

68
00:03:20,297 --> 00:03:22,334
ve "Dövüşebilirdik." dedi.

69
00:03:22,334 --> 00:03:25,151
Ben de "Tutacak mısın?" diye sordum.

70
00:03:25,151 --> 00:03:28,064
Bu terim Rikers Adası'nda 
yaygın kullanılır.

71
00:03:28,064 --> 00:03:30,731
Kimseye bir şey söylemeyeceğin


72
00:03:30,731 --> 00:03:32,958
ve raporlamayacağın anlamındadır.

73
00:03:32,958 --> 00:03:36,735
"Evet tutacağım. 
Sen de tutacak mısın?" dedi.

74
00:03:36,735 --> 00:03:38,406
Cevaplamadım bile.

75
00:03:38,406 --> 00:03:40,331
Yüzüne bir yumruk geçirdim

76
00:03:40,331 --> 00:03:43,027
ve hemen orada dövüşmeye başladık.

77
00:03:43,027 --> 00:03:47,347
Kavganın sonuna doğru beni duvara çarptı

78
00:03:47,347 --> 00:03:50,852
boğuşurken "Şimdi iyi misin?" dedi,

79
00:03:50,852 --> 00:03:52,617
sanki o yenmişti.

80
00:03:52,617 --> 00:03:55,241
Ama yendiğimi biliyordum

81
00:03:55,241 --> 00:03:57,244
ve emin bir şekilde cevapladım.

82
00:03:57,244 --> 00:03:59,372
"Evet, iyiyim, sen iyi misin?"

83
00:03:59,372 --> 00:04:01,366
"Evet, ben iyiyim, iyiyim." dedi.

84
00:04:01,366 --> 00:04:05,532
Rahatladık, elimi sıktı
ve bana saygı gösterdi.

85
00:04:05,532 --> 00:04:08,853
Bir sigara verdi ve yolladı.

86
00:04:08,853 --> 00:04:13,644
İster inanın ister inanmayın
Riker Adası'ndaki bazı memurlarla

87
00:04:13,644 --> 00:04:16,040
bire bir dövüşeceksiniz.

88
00:04:16,040 --> 00:04:18,247
Bunun nasıl olduğunu hissedebiliyorlar

89
00:04:18,247 --> 00:04:21,055
ve neredeyseniz sizinle
orada karşılaşacaklarını anlıyorlar.

90
00:04:21,055 --> 00:04:23,551
Çoğunlukla anlaşmazlıklarınızı böyle 
ele aldığınız için

91
00:04:23,551 --> 00:04:25,630
bu şekilde idare edebiliriz.

92
00:04:25,630 --> 00:04:29,214
Bir erkek gibi oradan uzaklaşırım,
sen de bir erkek gibi oradan uzaklaşırsın,

93
00:04:29,214 --> 00:04:30,325
hepsi bu.

94
00:04:30,325 --> 00:04:32,477
Bazı memurlar sizinle
hapis yattığını düşünür.

95
00:04:32,477 --> 00:04:35,047
İşte bu yüzden bu zihniyet
ve tutuma sahiptirler

96
00:04:35,047 --> 00:04:37,078
ve bu fikirle ilerlerler.

97
00:04:37,078 --> 00:04:40,543
Bazı durumlarda memurlarla
beraber işin içindeyizdir.

98
00:04:40,543 --> 00:04:43,617
Bununla birlikte, kurumlar
bu ıslah memurlarına,

99
00:04:43,617 --> 00:04:46,995
bu genç toplulukla nasıl
başa çıkacağının yanı sıra

100
00:04:46,995 --> 00:04:49,240
onların ruh sağlığı ile nasıl
başa çıkacağı

101
00:04:49,240 --> 00:04:52,777
konusunda uygun
eğitimler vermelidirler.

102
00:04:52,777 --> 00:04:56,086
Bu memurlar genç insanların hayatlarında
kendi hâllerinde bir düzene

103
00:04:56,086 --> 00:04:59,444
ulaşana kadar büyük bir rol oynuyorlar.

104
00:04:59,444 --> 00:05:04,101
Bu genç insanlara oradayken
neden rehberlik edilmeye çalışılmasın?

105
00:05:04,101 --> 00:05:08,322
Neden onların bir değişiklik yapması
için bazı kavramlar verilmesin?

106
00:05:08,322 --> 00:05:11,783
Böylece topluma tekrar döndüklerinde,

107
00:05:11,783 --> 00:05:15,407
olumlu bazı şeyler yapıyor
olmayacaklar mı?

108
00:05:16,217 --> 00:05:21,626
İkinci büyük şey; hapisteki gençlerimize
yardımcı olmak için daha iyi programlama.

109
00:05:21,626 --> 00:05:25,644
Riker Adası'ndayken
hücre cezası çok ağırdı.

110
00:05:25,644 --> 00:05:28,373
Hücre cezası aslında
insanı zihinsel, fiziksel ve duygusal

111
00:05:28,373 --> 00:05:32,065
olarak kırmak için dizayn edilmişti.

112
00:05:32,065 --> 00:05:34,876
Öyle dizayn edilmişti.

113
00:05:35,756 --> 00:05:38,604
ABD Adalet Bakanlığı geçenlerde,
New York eyaletindeki çocuklar için

114
00:05:38,604 --> 00:05:40,749
hücre cezasının kaldırılacağını belirten

115
00:05:40,749 --> 00:05:43,168
bir rapor yayınladı.

116
00:05:43,698 --> 00:05:47,900
Hücre cezasındayken aklımı muhafaza
eden tek şey okumaktı.

117
00:05:47,900 --> 00:05:50,802
Olabildiğince kendimi eğitmeye çalıştım.

118
00:05:50,802 --> 00:05:53,427
Elime geçirebildiğim her şeyi okudum.

119
00:05:53,427 --> 00:05:57,118
Bunun yanında,
şarkı sözleri ve kısa hikâyeler yazdım.

120
00:05:57,118 --> 00:06:02,194
Gençlerimizin yararlanacağını 
umduğum bazı programlar,

121
00:06:02,194 --> 00:06:05,245
resim çizme yeteneği olan çocuklar için

122
00:06:05,245 --> 00:06:08,310
sanat terapi programlarıdır,

123
00:06:08,310 --> 00:06:12,252
ya peki müziğe eğilimi olan gençler için?

124
00:06:12,252 --> 00:06:15,139
Onlara gerçekten nasıl yazacağını ve
besteleyeceğini öğreten

125
00:06:15,139 --> 00:06:17,536
bir müzik programı nasıl olur?

126
00:06:17,536 --> 00:06:18,960
Bir düşünün.

127
00:06:18,960 --> 00:06:21,029
Gençler Rikers adasına geldiğinde,

128
00:06:21,029 --> 00:06:25,143
kalmaları için C74 ve RNDC binaları var.

129
00:06:25,143 --> 00:06:28,704
Bunların takma adı "Gladyatör Okulu"

130
00:06:28,704 --> 00:06:31,586
çünkü sokaktan gelen ve
belalı olduklarını düşündüğünüz

131
00:06:31,586 --> 00:06:33,363
gençleriniz var,

132
00:06:33,363 --> 00:06:36,683
etrafı beş bölgeden gelen bir grup 
genç tarafından sarılmaya başlanan,

133
00:06:36,683 --> 00:06:40,327
herkesin belalı olduğunu
düşündüğü gençler.

134
00:06:40,327 --> 00:06:44,322
Şu senin kadar güçlü olduğunu
kanıtlama duygusuyla

135
00:06:44,322 --> 00:06:47,712
göğüs kafeslerini şişiren 
bir grup gencimiz var.

136
00:06:47,712 --> 00:06:50,146
Sen, sen ve senden daha güçlüyüm.

137
00:06:50,146 --> 00:06:51,734
Ama hadi dürüst olalım:

138
00:06:51,734 --> 00:06:56,625
Bu kültür gençlerimiz için
çok tehlikeli ve zararlı.

139
00:06:56,625 --> 00:06:59,579
Bu gençlerin önceki yaşantılarına
geri dönmemeleri ve de

140
00:06:59,579 --> 00:07:02,874
aslında sokaktayken bir
değişiklik yapabilmeleri adına

141
00:07:02,874 --> 00:07:06,311
kurumlara yardım etmemiz gerekiyor.

142
00:07:06,311 --> 00:07:09,762
Hapisteyken bunu söylemek üzücüydü,

143
00:07:09,762 --> 00:07:13,991
sohbetlerinde tahliye olurken 
ne yapacaklarını duymaya alıştım,

144
00:07:13,991 --> 00:07:17,079
çünkü sokağa döndüklerinde
ne tür suçlar işleyeceklerini

145
00:07:17,079 --> 00:07:19,703
konuşuyorlardı.

146
00:07:19,703 --> 00:07:22,396
Şu cümleleri kullanıyorlardı:

147
00:07:23,616 --> 00:07:26,123
"Evet, sokaklara döndüğümde,

148
00:07:26,123 --> 00:07:28,191
kardeşimin bu iş için bağlantısı var",

149
00:07:28,191 --> 00:07:30,735
ya da "Adamımın burada düşük fiyat 
için bağlantısı var.

150
00:07:30,735 --> 00:07:32,292
Hadi bilgi alışverişi yapalım."

151
00:07:32,292 --> 00:07:34,925
ve de "Şehre döndüğümüzde büyük 
işler yapacağız."

152
00:07:34,925 --> 00:07:37,784
Bu konuşmaları duydum ve kendi kendime,
"Vay be, bu züppeler

153
00:07:37,784 --> 00:07:40,716
gerçekten sokağa dönüp
gelecekteki işleyecekleri suçları

154
00:07:40,716 --> 00:07:42,248
konuşuyorlar" diye düşündüm.

155
00:07:42,248 --> 00:07:43,990
Bu yüzden bir isim ortaya attım

156
00:07:43,990 --> 00:07:46,939
ve onu hapse çabuk dönüş diye adlandırdım,

157
00:07:46,939 --> 00:07:50,523
çünkü gerçekten de, ne kadar sürecek ki?

158
00:07:50,523 --> 00:07:52,883
Bununla ilgili emeklilik planınız var mı?

159
00:07:52,883 --> 00:07:56,341
Küçük bir emekli maaşı mı?
Emeklilik fonu?

160
00:07:56,341 --> 00:07:59,639
Sağlık sigortası var mı?
Diş için mesela?

161
00:07:59,639 --> 00:08:01,568
(Gülüşmeler)

162
00:08:01,568 --> 00:08:03,424
Size bunu da söyleyeceğim:

163
00:08:03,424 --> 00:08:05,166
Hapiste ve nezarethanedeyken,

164
00:08:05,166 --> 00:08:08,788
şimdiye dek hiç tanışmadığım
en zeki, parlak ve yetenekli

165
00:08:08,788 --> 00:08:11,574
birkaç insanla karşılaştım.

166
00:08:11,574 --> 00:08:13,803
Bir patates cipsi paketi
alan ve bunu en güzel

167
00:08:13,803 --> 00:08:16,434
resim çerçevesine dönüştüren
insanlar gördüm.

168
00:08:16,434 --> 00:08:19,546
Ücretsiz verilen devlet
sabunlarını alarak,

169
00:08:19,546 --> 00:08:22,745
Michelangelo eserlerinin bir anaokulu 
öğrencisi yapmış gibi görünmesini sağlayan

170
00:08:22,745 --> 00:08:26,217
en güzel heykellere
dönüştürdüğünü gördüm.

171
00:08:26,217 --> 00:08:29,304
21 yaşında, adı Elmira Islahevi olan

172
00:08:29,304 --> 00:08:31,107
tam güvenlikli cezaevindeydim.

173
00:08:31,107 --> 00:08:33,615
Ağırlık çalışmak için kulübeden
dışarı çıktığımda,

174
00:08:33,615 --> 00:08:37,148
avlunun ortasında durup
gökyüzünü seyrettiğini fark ettiğim

175
00:08:37,148 --> 00:08:38,453
yaşlı bir beyefendi gördüm.

176
00:08:38,453 --> 00:08:42,649
Dikkat edin, 33 yıl hapis cezası verilmiş
ve bu cezanın

177
00:08:42,649 --> 00:08:46,081
zaten 20 yılını yatmış.

178
00:08:46,081 --> 00:08:47,895
Ona doğru yürüdüm ve dedim ki,

179
00:08:47,895 --> 00:08:49,857
"Hey! Yaşlı adam nasılsın, iyi misin?"

180
00:08:49,857 --> 00:08:52,708
Bana baktı ve "İyiyim, delikanlı" dedi.

181
00:08:52,708 --> 00:08:55,441
"Adamım, gökyüzünde neye bakıyorsun?

182
00:08:55,441 --> 00:08:57,139
Orada ilginç olan şey ne?" dedim.

183
00:08:57,139 --> 00:08:59,817
"Yukarı bak ve ne gördüğünü söyle" dedi.

184
00:09:01,087 --> 00:09:04,615
"Bulutlar" dedim.
(Gülüşmeler)

185
00:09:04,615 --> 00:09:07,522
"Pekâlâ. Başka ne görüyorsun?" dedi.

186
00:09:07,522 --> 00:09:10,023
Tam da o anda bir uçak geçiyordu.

187
00:09:10,023 --> 00:09:12,050
"Uçak görüyorum" dedim.

188
00:09:12,050 --> 00:09:16,206
"Aynen! Peki o uçakta kim var?"
"İnsanlar."

189
00:09:16,206 --> 00:09:20,083
"Aynen! Bu uçak ve o insanlar
nereye gidiyorlar?"

190
00:09:20,083 --> 00:09:21,719
"Ben bilmiyorum.
Sen biliyor musun?

191
00:09:21,719 --> 00:09:25,036
Bunu yapabiliyorsan lütfen bana söyle.
Sonra gidip loto oynayalım."

192
00:09:26,236 --> 00:09:29,394
Bana dedi ki:
"Büyük resmi kaçırıyorsun, delikanlı.

193
00:09:29,394 --> 00:09:31,739
Biz buraya sıkışıp kalmışken,
o uçak ve insanlar

194
00:09:31,739 --> 00:09:34,317
bir yerlere gidiyorlar.

195
00:09:34,317 --> 00:09:35,741
Büyük resim:

196
00:09:35,741 --> 00:09:38,879
Biz burada duvarlar arasında
mahsur kalmış hayatımızı geçirirken

197
00:09:38,879 --> 00:09:42,970
o uçak ve insanların bir yerlere
gidiyor olması."

198
00:09:46,252 --> 00:09:48,128
O günden beri,

199
00:09:48,128 --> 00:09:52,507
zihnimde bazı şeyler uyandı ve bir
değişiklik yapmam gerektiğini gösterdi.

200
00:09:52,507 --> 00:09:55,794
Büyürken, her zaman iyi ve akıllı
bir çocuktum.

201
00:09:55,794 --> 00:10:00,743
Bazı insanlar kendi iyiliğim için biraz
fazla akıllı olduğumu söyleyebilirler.

202
00:10:00,743 --> 00:10:06,290
Mimar ya da arkeolog olma
hayallerim vardı.

203
00:10:06,290 --> 00:10:08,473
Şu anda, bir yeniden giriş programı olan

204
00:10:08,473 --> 00:10:10,222
Fortune Society'de çalışıyorum.

205
00:10:10,222 --> 00:10:14,765
Suç işleme riski yüksek olan bir dava
yöneticisi olarak insanlarla çalışıyorum.

206
00:10:14,765 --> 00:10:17,091
Cezaevi ve hapishanelerden çıktıklarında,

207
00:10:17,091 --> 00:10:20,090
topluma geri dönüşlerinde
pozitif bir geçiş yapabilmeleri adına

208
00:10:20,090 --> 00:10:22,326
ihtiyaçları olan servislerle
bağlantı kuruyorum.

209
00:10:22,326 --> 00:10:25,121
Bugün kendimin 15
yaşındaki hâlini görseydim,

210
00:10:25,121 --> 00:10:28,092
oturup onunla konuşur ve
eğitmeye çalışırdım

211
00:10:28,092 --> 00:10:32,037
ve de ona şunu söylerdim,
"Dinle, bu benim. Ben senim.

212
00:10:32,037 --> 00:10:34,431
Bu biziz. Biz tekiz.

213
00:10:34,431 --> 00:10:37,473
Yapmak üzere olduğun her şeyi
sen yapmadan önce biliyorum,

214
00:10:37,473 --> 00:10:40,097
çünkü ben bunları zaten yaptım.

215
00:10:40,097 --> 00:10:43,734
Bazı insanlarla takılmamasını
teşvik ederdim.

216
00:10:43,734 --> 00:10:46,540
Bazı yerlerde bulunmaması
gerektiğini söylerdim.

217
00:10:46,540 --> 00:10:48,916
Okuluna devam etmesini söylerdim,

218
00:10:48,916 --> 00:10:50,836
çünkü orası olması gereken yerdir,

219
00:10:50,836 --> 00:10:53,540
çünkü hayatta bu şekilde
bir yerlere gelecektir."

220
00:10:53,540 --> 00:10:55,703
Bu, genç erkeklerimiz
ve kadınlarımız ile

221
00:10:55,703 --> 00:10:57,576
paylaşmamız gereken mesajdır.

222
00:10:57,576 --> 00:11:01,504
Kaçmalarının neredeyse imkânsız olduğu
bir ortamda onlara yetişkin gibi

223
00:11:01,504 --> 00:11:04,203
davranmamalı ve onları şiddet 
kültürünün içine atmamalıyız.

224
00:11:04,203 --> 00:11:06,268
Teşekkürler.

225
00:11:06,268 --> 00:11:10,122
(Alkış)