WEBVTT

00:00:13.328 --> 00:00:15.386
Dilin gizemleri:

00:00:17.529 --> 00:00:18.679
Yeşim taşı,

00:00:18.703 --> 00:00:21.618
Sert, genellikle yeşil bir taş.

00:00:21.642 --> 00:00:23.828
Nispeten yakın zamana kadar,

00:00:23.852 --> 00:00:25.075
değerli taşların büyülü,

00:00:25.099 --> 00:00:27.889
tıbbi özelliklere sahip
olduğuna inanılıyordu

00:00:27.913 --> 00:00:30.362
ve hiçbir şey böbrek rahatsızlığının
tedavisinde

00:00:30.362 --> 00:00:32.910
yeşim taşından daha etkili değildi.

00:00:32.934 --> 00:00:34.504
16. yüzyılda İspanyollar, 


00:00:34.528 --> 00:00:37.132
Yeni Dünya'dan yük ambarlarındaki 
mineral ile

00:00:37.156 --> 00:00:39.573
geri döndüler ve "piedra de la ijada"

00:00:39.597 --> 00:00:42.917
ya da bel taşı olarak

00:00:42.941 --> 00:00:44.499
isimlendirdiler.

00:00:44.523 --> 00:00:47.657
Hem iç hastalıklar için bir şifa

00:00:47.681 --> 00:00:50.133
hem de dekoratif bir süsleme olarak

00:00:50.157 --> 00:00:52.596
hızla Avrupa'da popüler oldu

00:00:52.620 --> 00:00:55.594
ve Fransızların yeniden isimlendirdiği 
yeşim taşı kelimesi,

00:00:55.618 --> 00:00:57.827
İngilizceye geçti ve

00:00:57.851 --> 00:01:00.713
bugün kullandığımız gibi kaldı.

00:01:00.737 --> 00:01:02.608
19. yüzyılda,

00:01:02.632 --> 00:01:04.572
Fransız mineralojistler, yeşim taşının

00:01:04.596 --> 00:01:06.063
iki farklı minerali tanımlamak

00:01:06.087 --> 00:01:08.899
için kullanıldığını keşfettiler:

00:01:08.923 --> 00:01:12.411
Adını yeşim taşından alan jadeit

00:01:12.435 --> 00:01:14.789
ve daha yaygın bulunan anlamı böbrek

00:01:14.813 --> 00:01:18.028
olan nefrit kökleri Yunanca kelime

00:01:18.052 --> 00:01:19.959
Nephros'tan gelir,

00:01:19.983 --> 00:01:23.191
Bu iki mineralin açıklanmasına ek olarak,

00:01:23.215 --> 00:01:26.248
yeşim taşının bir de
İngilizce eşseslisi var.

00:01:26.272 --> 00:01:28.803
Doğal taşa olan rağbetten

00:01:28.827 --> 00:01:30.463
evvel olan köklerle,

00:01:30.487 --> 00:01:32.373
Yeşim taşı ya bir namussuz kadını

00:01:32.397 --> 00:01:34.899
yada bitap düşmüş

00:01:34.923 --> 00:01:37.333
at anlamını taşıyordu.

00:01:37.357 --> 00:01:40.584
Böylece bitap ya da heves 
eksikliği anlamına gelen

00:01:40.608 --> 00:01:42.644
İngilizcedeki yeşim taşının
eşseslisinin

00:01:42.644 --> 00:01:45.221
değerli taşla ilgisi yoktu

00:01:45.245 --> 00:01:47.598
ve bu kelime atalardan

00:01:47.622 --> 00:01:50.213
gelen eski bir tanımdan gelmektedir.