WEBVTT

00:00:07.229 --> 00:00:10.428
ویژگیهای ۵ دریاچه آمریکا چیست؟

00:00:10.428 --> 00:00:13.678
اینها به عنوان دریاهای
داخلی آمریکا شناخته میشوند.

00:00:13.678 --> 00:00:15.287
پنج دریاچه بزرگ آمریکای شمالی

00:00:15.287 --> 00:00:16.026
هیوران،

00:00:16.026 --> 00:00:16.844
اونتاریو،

00:00:16.844 --> 00:00:17.644
میشیگان،

00:00:17.644 --> 00:00:18.350
ایری،

00:00:18.350 --> 00:00:19.367
و سوپریر (بزرگترین)

00:00:19.367 --> 00:00:22.496
اینها آنقدر پهناور هستند که
بین هشت ایالت کشیده شدهاند

00:00:22.496 --> 00:00:26.107
و دارای ۲۳ میلیون میلیارد لیتر آب هستند.

00:00:26.107 --> 00:00:29.727
این مقدار برای پوشش دادن سطح زمین
سراسر ایالات متحده به عمق

00:00:29.727 --> 00:00:31.547
سه متر کافی است.

00:00:31.547 --> 00:00:34.057
این مخازن وسیع آب شامل جنگل،

00:00:34.057 --> 00:00:34.877
مرتع،

00:00:34.877 --> 00:00:36.418
و محیطهای مرطوب است،

00:00:36.418 --> 00:00:40.724
و منطقهای را تغذیه میکند که
خانهی ۳.۵۰۰ گونه حیاتی است.

00:00:40.724 --> 00:00:44.745
اما چگونه چنین پدیدهی بزرگ و منحصر بفرد
زمینشناسی به وجود آمده؟

00:00:44.745 --> 00:00:49.862
داستان از پایان آخرین عصر یخبندان
نزدیک ۱۰.۰۰۰ سال قبل آغاز میشود،

00:00:49.862 --> 00:00:51.857
زمانی که آب و هوا گرم میشد

00:00:51.857 --> 00:00:56.138
و یخچالهای طبیعی که سطح زمین را
پوشانده بودند آرام آرام عقب نشستند.

00:00:56.138 --> 00:00:59.998
این برگههای یخی پهناور
درههای متعددی را تراشیدند.

00:00:59.998 --> 00:01:03.388
آن درهها با ذوب شدن یخها
کمکم پر از آب شدند،

00:01:03.388 --> 00:01:07.130
و بزرگترین پهنهی دریاچههای
آب شیرین را به وجود آوردند.

00:01:07.130 --> 00:01:09.923
در طی زمان، کانالهایی
بین این درهها ایجاد شد،

00:01:09.923 --> 00:01:12.658
و آب کم کم در جریان
تغییرات حاکم قرار گرفت

00:01:12.658 --> 00:01:15.008
که تا امروز ادامه دارد.

00:01:15.008 --> 00:01:18.038
در واقع، امروز،
پنج دریاچهی متصل به هم

00:01:18.038 --> 00:01:23.207
۲۰٪ ذخیرهی آب شیرین
سطح زمین را دارا هستند.

00:01:23.207 --> 00:01:26.698
سفر این آب از مناطق دور
در شمال دریاچهی سوپریر شروع میشود،

00:01:26.698 --> 00:01:30.189
دریاچهای که عمیقترین، سردترین،
و زلالترین این پنج دریاچه است،

00:01:30.189 --> 00:01:32.569
و نصف کل آب را در خود دارد.

00:01:32.569 --> 00:01:36.797
دریاچه سوپریر تا عمق
۴۰۶ متری پایین میرود،

00:01:36.797 --> 00:01:42.349
و زیستبوم متنوع منحصر به فردی را
میسازد که شامل ۸۰ گونه ماهیان میشود.

00:01:42.349 --> 00:01:46.669
بخش معینی از آب به طور متوسط
۲۰۰ سال را در این دریاچه سپری میکند

00:01:46.669 --> 00:01:50.249
و بعد به دریاچه میشیگان یا
دریاچه هیرون میریزد.

00:01:50.249 --> 00:01:54.868
این دو دریاچه که توسط تنگههای مکیناک
به هم متصلاند در واقع یک دریاچه هستند.

00:01:54.868 --> 00:01:56.879
در بخش غربی میشیگان،

00:01:56.879 --> 00:01:59.879
سومین دریاچه بزرگ از نظر سطح قرار دارد.

00:01:59.879 --> 00:02:02.515
آب به آرامی در ریخت همانند
بنبست آن جریان پیدا میکند

00:02:02.515 --> 00:02:05.660
و با بزرگترین خاکریزهای
آب شیرین جهان مواجه میشود،

00:02:05.660 --> 00:02:07.338
با خیلی از گونههای حیات وحش،

00:02:07.338 --> 00:02:09.419
و مرجانهای فسیل شدهی منحصر به فرد.

00:02:09.419 --> 00:02:13.250
در سمت شرق دریاچه هیرون است،
که بیشترین ساحل را دارد.

00:02:13.250 --> 00:02:15.917
به طور پراکنده جمعیتهایی دارد،
اما بیشتر جنگل دارد،

00:02:15.917 --> 00:02:19.350
شامل درختان سنگ بستهی ۷.۰۰۰ ساله.

00:02:19.350 --> 00:02:23.079
پایین آنها، آب به سمت جنوب شرق
به حرکت ادامه میدهد

00:02:23.079 --> 00:02:25.459
از دریاچه هیرون به سمت دریاچه ایری.

00:02:25.459 --> 00:02:29.150
دریاچه ایری گرمترین و کمعمقترین
دریاچه بین این پنج تا است

00:02:29.150 --> 00:02:34.330
و گونههای حیاتوحش زیادی را حمایت میکند،
از جمله میلیونها پرندهی مهاجر.

00:02:34.330 --> 00:02:38.128
سرانجام، این آب به آخرین ایستگاه خود
میرسد با سقوط کردن بیش از

00:02:38.128 --> 00:02:42.020
۵۰ متر در عمق عجیب
آبشار نیاگارا

00:02:42.020 --> 00:02:45.358
داخل دریاچه اونتاریو، کوچکترین دریاچه
از نظر مقدار سطح.

00:02:45.358 --> 00:02:49.551
از آنجا، مقداری از این آب پر سفر
به رودخانهی سن.لورنس ریخته،

00:02:49.551 --> 00:02:52.211
و در نهایت به اقیانوس اطلس میرسد.

00:02:52.211 --> 00:02:54.151
علاوه بر این که یکی از
عجایب طبیعت است،

00:02:54.151 --> 00:02:58.050
پنج دریاچه بزرگِ همیشه در جریان،
فواید بسیاری برای ما دارند.

00:02:58.050 --> 00:03:00.232
آنها باعث تصفیهی طبیعی آب،

00:03:00.232 --> 00:03:01.321
کنترل سیل،

00:03:01.321 --> 00:03:03.000
و چرخش مواد مغذی میشوند.

00:03:03.000 --> 00:03:06.451
با حرکت دادن آب در مسیری
۳.۲۰۰ کیلومتری،

00:03:06.451 --> 00:03:11.041
این پنج دریاچه بزرگ، آب شرب
۴۰ میلیون نفر را نیز تأمین میکنند

00:03:11.041 --> 00:03:15.101
و روزانه ۲۱۲ میلیارد لیتر آب
برای مصارف صنعتی و کشاورزی

00:03:15.101 --> 00:03:16.801
که در سواحل آن ایجاد شدهاند.

00:03:16.801 --> 00:03:21.292
اما وابستگی ما به این پنج دریاچه،
تأثیرات بدی هم در پی دارد.

00:03:21.292 --> 00:03:25.601
مناطق پرحیات سواحل دریاچههای بزرگ
از بین رفته و مدام پر جمعیتتر میشوند،

00:03:25.601 --> 00:03:27.402
که آبهایی که زمانی
بکر بودند را برای

00:03:27.402 --> 00:03:31.091
مصارف صنعتی، شهری،
و آلایندههای کشاورزی مصرف میکنند.

00:03:31.091 --> 00:03:34.961
زیرا کمتر از ۱٪ از آبی که
هر ساله این پنج دریاچه را ترک میکند،

00:03:34.961 --> 00:03:38.246
آلایندههای چند ده ساله
همچنان آب دریاچه را آلوده میکنند.

00:03:38.246 --> 00:03:40.365
همچنین انسانها سهواً بیش از

00:03:40.365 --> 00:03:44.706
۱۰۰ گونه حیاتی غیر بومی را
به دریاچهها وارد کردهاند،

00:03:44.706 --> 00:03:48.556
مانند صدفهای زبرا و کوگا
و مارماهی دریایی

00:03:48.556 --> 00:03:51.903
که بخش زیادی از جمعیت
ماهیهای در خطر را از بین بردهاند.

00:03:51.903 --> 00:03:55.230
در مقیاسی بزرگتر، تغییرات اقلیمی
باعث گرم شدن آبها میشود،

00:03:55.230 --> 00:04:00.305
در نتیجه سطح آب و توزیع حیات
آبی کاهش پیدا میکند.

00:04:00.305 --> 00:04:04.335
خوشبختانه، در سالهای اخیر، دولت
شروع به شناختن ارزش بالای

00:04:04.335 --> 00:04:06.267
این منابع طبیعی کرده است.

00:04:06.267 --> 00:04:10.384
همکاری بین ایالات متحده و کانادا
در جریان است تا از آلودگی بکاهند،

00:04:10.384 --> 00:04:12.236
از حیات ساحلی حفاظت کنند،

00:04:12.236 --> 00:04:15.323
و گسترش گونههای غیر بومی را
متوقف سازند.

00:04:15.323 --> 00:04:17.987
محافظت از چیزی به عظمت
پنج دریاچه بزرگ آمریکا

00:04:17.987 --> 00:04:20.817
نیازمند همکاری سازمانهای متعددی است،

00:04:20.817 --> 00:04:22.387
اما این تلاشی جدی هست

00:04:22.387 --> 00:04:26.427
تا بتوانیم از این دریای عجیب داخلی
و همیشه در جریان حفاظت کنیم.