[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.42,0:00:04.58,Default,,0000,0000,0000,,Było jesienne popołudnie 2005 roku. Dialogue: 0,0:00:05.32,0:00:08.92,Default,,0000,0000,0000,,Pracowałam w ACLU jako doradca naukowy. Dialogue: 0,0:00:09.39,0:00:11.100,Default,,0000,0000,0000,,Bardzo kochałam tę pracę, Dialogue: 0,0:00:12.02,0:00:13.66,Default,,0000,0000,0000,,ale miałam jeden z tych dni, Dialogue: 0,0:00:13.68,0:00:16.25,Default,,0000,0000,0000,,które stoją pod znakiem zniechęcenia. Dialogue: 0,0:00:17.26,0:00:21.37,Default,,0000,0000,0000,,Zajrzałam więc do biura\Nmojego kolegi Chrisa Hansena. Dialogue: 0,0:00:22.37,0:00:26.02,Default,,0000,0000,0000,,Chris był w ACLU od ponad 30 lat, Dialogue: 0,0:00:26.04,0:00:29.12,Default,,0000,0000,0000,,więc miał głęboką wiedzę\Ni wgląd w sprawy organizacji. Dialogue: 0,0:00:29.64,0:00:32.61,Default,,0000,0000,0000,,Wyjaśniłam Chrisowi,\Nże czuję się w kropce. Dialogue: 0,0:00:33.51,0:00:35.69,Default,,0000,0000,0000,,Zajmowałam się wieloma sprawami Dialogue: 0,0:00:35.72,0:00:38.91,Default,,0000,0000,0000,,z pogranicza nauki i swobód obywatelskich Dialogue: 0,0:00:38.91,0:00:41.04,Default,,0000,0000,0000,,- super ciekawe. Dialogue: 0,0:00:41.04,0:00:44.95,Default,,0000,0000,0000,,Chciałam żeby ACLU włączyła się \Nw te sprawy w większym zakresie, Dialogue: 0,0:00:44.98,0:00:47.22,Default,,0000,0000,0000,,tak żeby to coś naprawdę znaczyło. Dialogue: 0,0:00:49.60,0:00:51.70,Default,,0000,0000,0000,,Chris zaraz przeszedł do rzeczy i mówi: Dialogue: 0,0:00:51.73,0:00:55.19,Default,,0000,0000,0000,,"Ze wszystkich spraw, na które patrzyłaś,\Nwybierz pięć najważniejszych". Dialogue: 0,0:00:55.52,0:00:58.18,Default,,0000,0000,0000,,Mówię: "Jest genetyczna dyskryminacja, Dialogue: 0,0:00:58.20,0:01:00.63,Default,,0000,0000,0000,,technologie rozrodu, Dialogue: 0,0:01:00.65,0:01:02.79,Default,,0000,0000,0000,,biobanki, i... Dialogue: 0,0:01:02.82,0:01:04.66,Default,,0000,0000,0000,,jest jeszcze ta fajna rzecz, Dialogue: 0,0:01:04.68,0:01:07.33,Default,,0000,0000,0000,,funkcjonalny rezonans magnetyczny\Njako wykrywacz kłamstw Dialogue: 0,0:01:07.36,0:01:09.48,Default,,0000,0000,0000,,i, oczywiście, patenty na geny". Dialogue: 0,0:01:09.50,0:01:11.13,Default,,0000,0000,0000,,"Patenty na geny?" Dialogue: 0,0:01:11.97,0:01:14.05,Default,,0000,0000,0000,,"No wiesz, patenty na ludzkie geny". Dialogue: 0,0:01:14.07,0:01:15.58,Default,,0000,0000,0000,,"Nie! Dialogue: 0,0:01:15.60,0:01:18.06,Default,,0000,0000,0000,,Mówisz, że rząd USA Dialogue: 0,0:01:18.09,0:01:21.01,Default,,0000,0000,0000,,daje patenty na części ludzkiego ciała? Dialogue: 0,0:01:21.54,0:01:23.23,Default,,0000,0000,0000,,Niemożliwe". Dialogue: 0,0:01:23.86,0:01:27.32,Default,,0000,0000,0000,,Wróciłam do biura \Ni wysłałam Chrisowi trzy artykuły. Dialogue: 0,0:01:27.95,0:01:31.28,Default,,0000,0000,0000,,20 minut później wpadł do mojego biura. Dialogue: 0,0:01:31.30,0:01:34.92,Default,,0000,0000,0000,,"Mój Boże! Masz rację! \NKogo możemy pozwać?" Dialogue: 0,0:01:35.33,0:01:36.84,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:01:37.71,0:01:40.09,Default,,0000,0000,0000,,Chris to genialny prawnik, Dialogue: 0,0:01:40.11,0:01:43.02,Default,,0000,0000,0000,,ale o prawie patentowym\Nnie wiedział prawie nic, Dialogue: 0,0:01:43.04,0:01:45.48,Default,,0000,0000,0000,,a już na pewno nie o genetyce. Dialogue: 0,0:01:45.50,0:01:48.38,Default,,0000,0000,0000,,Ja wiedziałam coś o genetyce,\Nale nie byłam prawnikiem, Dialogue: 0,0:01:48.41,0:01:50.07,Default,,0000,0000,0000,,tym bardziej takim od patentów. Dialogue: 0,0:01:50.09,0:01:53.56,Default,,0000,0000,0000,,Bez wątpienia przed złożeniem pozwu\Nczekało nas wiele nauki. Dialogue: 0,0:01:54.04,0:01:57.13,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze musieliśmy zrozumieć,\Nczego właściwie dotyczy patent, Dialogue: 0,0:01:57.13,0:01:58.60,Default,,0000,0000,0000,,kiedy patentuje się gen. Dialogue: 0,0:01:59.68,0:02:03.50,Default,,0000,0000,0000,,Patenty na geny mają\Nzwykle dziesiątki roszczeń, Dialogue: 0,0:02:03.52,0:02:08.30,Default,,0000,0000,0000,,ale te najbardziej kontrowersyjne\Ndotyczą "wyizolowanego DNA", Dialogue: 0,0:02:08.70,0:02:13.14,Default,,0000,0000,0000,,czyli fragmentów DNA wyjętych z komórki. Dialogue: 0,0:02:14.07,0:02:15.89,Default,,0000,0000,0000,,Zwolennicy takich patentów tłumaczą: Dialogue: 0,0:02:15.89,0:02:18.57,Default,,0000,0000,0000,,"Nie opatentowaliśmy genu w twoim ciele, Dialogue: 0,0:02:18.59,0:02:20.53,Default,,0000,0000,0000,,tylko wyizolowany gen". Dialogue: 0,0:02:21.15,0:02:22.35,Default,,0000,0000,0000,,To prawda, Dialogue: 0,0:02:22.37,0:02:29.11,Default,,0000,0000,0000,,ale sęk w tym, że każde użycie\Ngenu wymaga jego wyizolowania. Dialogue: 0,0:02:30.51,0:02:34.92,Default,,0000,0000,0000,,Patenty nie były udzielane tylko \Nna konkretny wyizolowany gen, Dialogue: 0,0:02:34.94,0:02:37.83,Default,,0000,0000,0000,,ale na każdą możliwą wersję tego genu. Dialogue: 0,0:02:38.18,0:02:39.52,Default,,0000,0000,0000,,Co to oznacza? Dialogue: 0,0:02:39.98,0:02:43.04,Default,,0000,0000,0000,,To oznacza, że nie możesz dać\Nswojego genu lekarzowi, Dialogue: 0,0:02:43.07,0:02:45.36,Default,,0000,0000,0000,,przykładowo do analizy, Dialogue: 0,0:02:45.39,0:02:47.49,Default,,0000,0000,0000,,czy nie ma jakichś mutacji, Dialogue: 0,0:02:47.51,0:02:49.59,Default,,0000,0000,0000,,bez zgody właściciela patentu. Dialogue: 0,0:02:50.36,0:02:54.56,Default,,0000,0000,0000,,Oznacza też, że właściciel patentu\Nma prawo zakazać każdemu Dialogue: 0,0:02:54.58,0:02:58.06,Default,,0000,0000,0000,,używania tego genu w badaniach \Nlub testach klinicznych. Dialogue: 0,0:02:58.87,0:03:00.57,Default,,0000,0000,0000,,Pozwalanie właścicielom patentów, Dialogue: 0,0:03:00.59,0:03:01.88,Default,,0000,0000,0000,,często prywatnym firmom, Dialogue: 0,0:03:01.90,0:03:06.39,Default,,0000,0000,0000,,na blokowanie fragmentów genomu\Nszkodziło pacjentom. Dialogue: 0,0:03:06.96,0:03:08.11,Default,,0000,0000,0000,,Weźmy Abigail, Dialogue: 0,0:03:08.13,0:03:10.53,Default,,0000,0000,0000,,dziesięciolatkę z zespołem długiego QT, Dialogue: 0,0:03:10.55,0:03:13.98,Default,,0000,0000,0000,,poważną chorobą serca, która nieleczona Dialogue: 0,0:03:13.100,0:03:15.78,Default,,0000,0000,0000,,prowadzi do nagłej śmierci. Dialogue: 0,0:03:16.91,0:03:20.83,Default,,0000,0000,0000,,Firma, która opatentowała dwa geny\Nłączone z tą chorobą, Dialogue: 0,0:03:20.86,0:03:23.34,Default,,0000,0000,0000,,opracowała test diagnostyczny \Ndla tego zespołu. Dialogue: 0,0:03:23.36,0:03:26.19,Default,,0000,0000,0000,,Później firma zbankrutowała \Ni nigdy go nie sprzedawali. Dialogue: 0,0:03:27.06,0:03:28.99,Default,,0000,0000,0000,,Inna firma próbowała zaoferować test, Dialogue: 0,0:03:29.01,0:03:32.00,Default,,0000,0000,0000,,ale firma posiadająca patenty \Nzagroziła jej procesem Dialogue: 0,0:03:32.02,0:03:33.21,Default,,0000,0000,0000,,o naruszenie patentu. Dialogue: 0,0:03:33.23,0:03:34.39,Default,,0000,0000,0000,,W rezultacie Dialogue: 0,0:03:34.41,0:03:37.28,Default,,0000,0000,0000,,przez 2 lata nie było żadnego testu. Dialogue: 0,0:03:38.29,0:03:39.44,Default,,0000,0000,0000,,W tym czasie Dialogue: 0,0:03:39.46,0:03:42.72,Default,,0000,0000,0000,,Abigail zmarła na niewykryty \Nzespół długiego QT. Dialogue: 0,0:03:43.78,0:03:47.01,Default,,0000,0000,0000,,Patenty na geny stanowiły problem\Ni szkodziły pacjentom. Dialogue: 0,0:03:47.47,0:03:49.87,Default,,0000,0000,0000,,Czy można było je podważyć? Dialogue: 0,0:03:50.27,0:03:51.100,Default,,0000,0000,0000,,Okazuje się, że Sąd Najwyższy Dialogue: 0,0:03:52.02,0:03:55.14,Default,,0000,0000,0000,,jasno powiedział w wielu sprawach, Dialogue: 0,0:03:55.16,0:03:57.95,Default,,0000,0000,0000,,że pewne rzeczy są niepatentowalne. Dialogue: 0,0:03:58.92,0:04:01.30,Default,,0000,0000,0000,,Nie można opatentować wytworów natury Dialogue: 0,0:04:02.15,0:04:06.36,Default,,0000,0000,0000,,- powietrza, wody, minerałów,\Npierwiastków układu okresowego. Dialogue: 0,0:04:07.17,0:04:09.28,Default,,0000,0000,0000,,Nie można opatentować praw natury Dialogue: 0,0:04:10.19,0:04:12.47,Default,,0000,0000,0000,,- grawitacji, E=mc2. Dialogue: 0,0:04:12.91,0:04:17.72,Default,,0000,0000,0000,,Te rzeczy są po prostu zbyt podstawowe \Ni muszą być dostępne dla wszystkich Dialogue: 0,0:04:17.74,0:04:19.56,Default,,0000,0000,0000,,i niezastrzeżone dla nikogo. Dialogue: 0,0:04:20.35,0:04:22.50,Default,,0000,0000,0000,,Wydawało się nam, że DNA, Dialogue: 0,0:04:22.52,0:04:25.04,Default,,0000,0000,0000,,najbardziej podstawowa struktura życia, Dialogue: 0,0:04:25.06,0:04:27.72,Default,,0000,0000,0000,,kody do produkcji\Nwszystkich naszych białek, Dialogue: 0,0:04:27.74,0:04:30.96,Default,,0000,0000,0000,,jest zarówno wytworem natury\Njak i prawem natury, Dialogue: 0,0:04:30.99,0:04:33.69,Default,,0000,0000,0000,,czy to w organizmie, Dialogue: 0,0:04:33.72,0:04:35.75,Default,,0000,0000,0000,,czy na dnie probówki. Dialogue: 0,0:04:36.52,0:04:37.98,Default,,0000,0000,0000,,Zagłębiając się w ten temat, Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:41.91,Default,,0000,0000,0000,,podróżowaliśmy po kraju,\Nżeby rozmawiać z różnymi ekspertami Dialogue: 0,0:04:42.59,0:04:46.30,Default,,0000,0000,0000,,- z naukowcami, branżą medyczną, \Nprawnikami, rzecznikami patentowymi. Dialogue: 0,0:04:46.75,0:04:50.66,Default,,0000,0000,0000,,Większość uważała, że mamy rację,\Nco do zasadności sprawy, Dialogue: 0,0:04:50.69,0:04:53.47,Default,,0000,0000,0000,,a teoretycznie także prawa. Dialogue: 0,0:04:54.31,0:04:55.47,Default,,0000,0000,0000,,Wszyscy myśleli, Dialogue: 0,0:04:55.49,0:04:58.06,Default,,0000,0000,0000,,że nasze szanse na wygraną\Nw walce z patentami na geny Dialogue: 0,0:04:58.09,0:04:59.95,Default,,0000,0000,0000,,są zerowe. Dialogue: 0,0:05:01.63,0:05:03.02,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego? Dialogue: 0,0:05:03.02,0:05:06.13,Default,,0000,0000,0000,,Urząd patentowy przyznawał takie patenty Dialogue: 0,0:05:06.13,0:05:07.83,Default,,0000,0000,0000,,od ponad 20 lat. Dialogue: 0,0:05:08.69,0:05:11.57,Default,,0000,0000,0000,,Były dosłownie tysiące\Npatentów na geny ludzkie. Dialogue: 0,0:05:12.84,0:05:15.78,Default,,0000,0000,0000,,Praktyka patentowa\Nmiała głębokie korzenie, Dialogue: 0,0:05:16.58,0:05:20.23,Default,,0000,0000,0000,,wokół niej wyrósł przemysł biotech, Dialogue: 0,0:05:20.23,0:05:22.98,Default,,0000,0000,0000,,a ustawy zakazujące patentów na geny Dialogue: 0,0:05:22.98,0:05:24.79,Default,,0000,0000,0000,,inicjowano w kongresie rok po roku, Dialogue: 0,0:05:24.79,0:05:26.58,Default,,0000,0000,0000,,bez rezultatu. Dialogue: 0,0:05:27.40,0:05:28.62,Default,,0000,0000,0000,,Konkluzja: Dialogue: 0,0:05:29.03,0:05:32.20,Default,,0000,0000,0000,,sądy nie zechcą uchylać tych patentów. Dialogue: 0,0:05:32.92,0:05:37.51,Default,,0000,0000,0000,,Ani Chris ani ja nie poddajemy się łatwo. Dialogue: 0,0:05:37.51,0:05:40.70,Default,,0000,0000,0000,,Opinia: "Nie wystarczy tylko mieć rację" Dialogue: 0,0:05:40.70,0:05:43.23,Default,,0000,0000,0000,,tylko nas zachęciła do podjęcia walki. Dialogue: 0,0:05:44.31,0:05:46.25,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęliśmy więc budować sprawę. Dialogue: 0,0:05:47.49,0:05:49.50,Default,,0000,0000,0000,,Sprawy patentowe zwykle wyglądają tak: Dialogue: 0,0:05:49.50,0:05:51.01,Default,,0000,0000,0000,,Firma A pozywa Firmę B Dialogue: 0,0:05:51.01,0:05:54.19,Default,,0000,0000,0000,,w sprawie wąskiej,\Nniejasnej kwestii technicznej. Dialogue: 0,0:05:54.82,0:05:57.19,Default,,0000,0000,0000,,To nas nie interesowało, Dialogue: 0,0:05:57.19,0:05:59.62,Default,,0000,0000,0000,,sprawa wydawała się nam znacznie większa. Dialogue: 0,0:05:59.62,0:06:02.11,Default,,0000,0000,0000,,Chodziło o wolność naukową,\Npostęp medyczny, Dialogue: 0,0:06:02.14,0:06:03.60,Default,,0000,0000,0000,,prawa pacjentów. Dialogue: 0,0:06:03.62,0:06:06.75,Default,,0000,0000,0000,,Zdecydowaliśmy się na podejście Dialogue: 0,0:06:06.75,0:06:09.26,Default,,0000,0000,0000,,nie jak do typowych spraw patentowych, Dialogue: 0,0:06:09.64,0:06:11.92,Default,,0000,0000,0000,,ale jak do spraw o prawa człowieka. Dialogue: 0,0:06:12.76,0:06:15.60,Default,,0000,0000,0000,,Planowaliśmy wyszukać\Nwłaściciela patentów na geny, Dialogue: 0,0:06:15.62,0:06:18.41,Default,,0000,0000,0000,,który aktywnie egzekwuje swoje patenty, Dialogue: 0,0:06:18.43,0:06:21.72,Default,,0000,0000,0000,,po czym zorganizować szeroką koalicję\Npozywających i ekspertów, Dialogue: 0,0:06:21.75,0:06:23.64,Default,,0000,0000,0000,,którzy powiedzieliby sądowi o tym, Dialogue: 0,0:06:23.66,0:06:28.05,Default,,0000,0000,0000,,jak te patenty szkodzą\Npacjentom i innowacyjności. Dialogue: 0,0:06:29.40,0:06:32.53,Default,,0000,0000,0000,,Wybór padł na Myriad Genetics, Dialogue: 0,0:06:32.55,0:06:35.40,Default,,0000,0000,0000,,firmę z siedzibą w Salt Lake City,\Nw stanie Utah. Dialogue: 0,0:06:36.72,0:06:38.97,Default,,0000,0000,0000,,Myriad miał patenty na dwa geny: Dialogue: 0,0:06:38.99,0:06:42.31,Default,,0000,0000,0000,,BRCA 1 i BRCA2. Dialogue: 0,0:06:43.15,0:06:45.88,Default,,0000,0000,0000,,U kobiet z pewnymi mutacjami tych genów Dialogue: 0,0:06:45.91,0:06:48.53,Default,,0000,0000,0000,,występuje znacznie zwiększone ryzyko Dialogue: 0,0:06:48.56,0:06:50.50,Default,,0000,0000,0000,,raka piersi i raka jajników. Dialogue: 0,0:06:51.83,0:06:53.71,Default,,0000,0000,0000,,Myriad używał patentów do utrzymywania Dialogue: 0,0:06:53.74,0:06:57.95,Default,,0000,0000,0000,,totalnego monopolu na testy BRCA w USA. Dialogue: 0,0:06:58.54,0:07:02.73,Default,,0000,0000,0000,,Zmusił do wycofania się\Nwiele laboratoriów oferujących testy BRCA. Dialogue: 0,0:07:02.76,0:07:04.92,Default,,0000,0000,0000,,Sprzedawał swój test drogo Dialogue: 0,0:07:04.94,0:07:06.62,Default,,0000,0000,0000,,- powyżej 3 tysięcy dolarów. Dialogue: 0,0:07:07.09,0:07:09.42,Default,,0000,0000,0000,,Przestał dzielić się danymi klinicznymi Dialogue: 0,0:07:09.45,0:07:11.74,Default,,0000,0000,0000,,z międzynarodową wspólnotą naukową. Dialogue: 0,0:07:12.52,0:07:14.42,Default,,0000,0000,0000,,Być może najgorsze było to, Dialogue: 0,0:07:14.45,0:07:16.88,Default,,0000,0000,0000,,że przez wiele lat Dialogue: 0,0:07:16.91,0:07:20.62,Default,,0000,0000,0000,,Myriad nie chciał uzupełniać testu\No nowe dodatkowe mutacje, Dialogue: 0,0:07:20.65,0:07:24.27,Default,,0000,0000,0000,,wykryte przez grupę naukowców z Francji. Dialogue: 0,0:07:24.97,0:07:27.48,Default,,0000,0000,0000,,Szacuje się, że w tym okresie, Dialogue: 0,0:07:27.51,0:07:28.88,Default,,0000,0000,0000,,przez kilka lat, Dialogue: 0,0:07:28.90,0:07:32.66,Default,,0000,0000,0000,,aż 12% testowanych kobiet Dialogue: 0,0:07:32.68,0:07:35.08,Default,,0000,0000,0000,,otrzymywało niepoprawny wynik, Dialogue: 0,0:07:36.38,0:07:40.15,Default,,0000,0000,0000,,ujemny tam, gdzie powinien być dodatni. Dialogue: 0,0:07:41.48,0:07:43.23,Default,,0000,0000,0000,,To Kathleen Maxian. Dialogue: 0,0:07:44.17,0:07:47.43,Default,,0000,0000,0000,,U siostry Kathleen, Eileen, wykryto\Nraka piersi, kiedy miała 40 lat Dialogue: 0,0:07:47.45,0:07:49.29,Default,,0000,0000,0000,,i była testowana przez Myriad. Dialogue: 0,0:07:50.03,0:07:51.76,Default,,0000,0000,0000,,Wynik był negatywny. Dialogue: 0,0:07:51.78,0:07:53.31,Default,,0000,0000,0000,,Rodzinie ulżyło. Dialogue: 0,0:07:53.33,0:07:57.12,Default,,0000,0000,0000,,To oznaczało, że rak Eileen \Nprawdopodobnie nie dotknie rodziny Dialogue: 0,0:07:57.14,0:08:00.16,Default,,0000,0000,0000,,i że pozostali jej członkowie \Nnie muszą robić testu. Dialogue: 0,0:08:00.84,0:08:02.07,Default,,0000,0000,0000,,Ale dwa lata później Dialogue: 0,0:08:02.10,0:08:06.16,Default,,0000,0000,0000,,u Kathleen wykryto raka jajnika\Nw zaawansowanym stadium. Dialogue: 0,0:08:06.93,0:08:10.80,Default,,0000,0000,0000,,Okazało się, że siostra Kathleen \Nbyła w tych 12 procentach, Dialogue: 0,0:08:10.82,0:08:13.69,Default,,0000,0000,0000,,które dostało fałszywie ujemny wynik. Dialogue: 0,0:08:14.35,0:08:17.44,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby Eileen dostała poprawny wynik, Dialogue: 0,0:08:17.46,0:08:19.83,Default,,0000,0000,0000,,Kathleen zrobiłaby test Dialogue: 0,0:08:19.86,0:08:22.77,Default,,0000,0000,0000,,i można by było zapobiec\Njej rakowi jajnika. Dialogue: 0,0:08:24.82,0:08:26.08,Default,,0000,0000,0000,,Gdy wybraliśmy Myriad, Dialogue: 0,0:08:26.11,0:08:29.99,Default,,0000,0000,0000,,musieliśmy stworzyć koalicję\Npozywających i ekspertów, Dialogue: 0,0:08:30.02,0:08:32.10,Default,,0000,0000,0000,,którzy wyjaśniliby te problemy. Dialogue: 0,0:08:32.13,0:08:34.92,Default,,0000,0000,0000,,Na koniec powództwo liczyło\N20 bardzo zaangażowanych osób. Dialogue: 0,0:08:35.14,0:08:36.86,Default,,0000,0000,0000,,Byli tam doradcy do spraw genetyki, Dialogue: 0,0:08:36.89,0:08:40.25,Default,,0000,0000,0000,,genetycy, którzy otrzymali wezwania\Ndo nienaruszania patentów, Dialogue: 0,0:08:40.90,0:08:42.75,Default,,0000,0000,0000,,organizacje wsparcia, Dialogue: 0,0:08:43.53,0:08:45.62,Default,,0000,0000,0000,,cztery główne organizacje Dialogue: 0,0:08:45.62,0:08:48.52,Default,,0000,0000,0000,,łącznie reprezentujące\Nponad 150 000 naukowców Dialogue: 0,0:08:48.52,0:08:50.15,Default,,0000,0000,0000,,i specjalistów z branży medycznej, Dialogue: 0,0:08:50.76,0:08:54.05,Default,,0000,0000,0000,,kobiety, których nie było stać\Nna test Myriad Dialogue: 0,0:08:54.08,0:08:57.08,Default,,0000,0000,0000,,lub które nie mogły dostać drugiej opinii Dialogue: 0,0:08:57.10,0:08:58.85,Default,,0000,0000,0000,,przez patenty. Dialogue: 0,0:09:00.32,0:09:03.76,Default,,0000,0000,0000,,Głównym wyzwaniem \Nw przygotowaniu sprawy Dialogue: 0,0:09:03.78,0:09:06.64,Default,,0000,0000,0000,,było wybranie metody mówienia o nauce. Dialogue: 0,0:09:07.08,0:09:10.91,Default,,0000,0000,0000,,Żeby wykazać, że Myriad\Nwcale nie zrobił wynalazku, Dialogue: 0,0:09:10.93,0:09:14.21,Default,,0000,0000,0000,,że wyizolowane geny BRCA\Nto wytwory natury, Dialogue: 0,0:09:15.12,0:09:17.84,Default,,0000,0000,0000,,musieliśmy wyjaśnić parę\Npodstawowych rzeczy, jak: Dialogue: 0,0:09:17.86,0:09:20.00,Default,,0000,0000,0000,,co to jest gen? Czym jest DNA? Dialogue: 0,0:09:20.03,0:09:23.74,Default,,0000,0000,0000,,Jak izoluje się DNA\Ni czemu nie jest to wynalazek? Dialogue: 0,0:09:25.17,0:09:29.03,Default,,0000,0000,0000,,Godzinami próbowaliśmy\Nz pozywającymi i ekspertami Dialogue: 0,0:09:29.05,0:09:31.99,Default,,0000,0000,0000,,wpaść na wyjaśnienie tych pojęć Dialogue: 0,0:09:32.01,0:09:33.56,Default,,0000,0000,0000,,prosto, ale trafnie. Dialogue: 0,0:09:34.31,0:09:37.64,Default,,0000,0000,0000,,Skończyliśmy na użyciu metafor, Dialogue: 0,0:09:37.66,0:09:38.82,Default,,0000,0000,0000,,na przykład złoto. Dialogue: 0,0:09:39.79,0:09:42.07,Default,,0000,0000,0000,,Izolowanie DNA Dialogue: 0,0:09:42.10,0:09:44.60,Default,,0000,0000,0000,,jest jak wyjęcie złota z góry Dialogue: 0,0:09:45.10,0:09:47.12,Default,,0000,0000,0000,,lub z potoku. Dialogue: 0,0:09:47.14,0:09:50.82,Default,,0000,0000,0000,,Można opatentować \Nsposób wydobycia złota, Dialogue: 0,0:09:50.84,0:09:52.92,Default,,0000,0000,0000,,ale nie samo złoto. Dialogue: 0,0:09:53.93,0:09:56.67,Default,,0000,0000,0000,,Możliwe, że dużo pracy i wysiłku Dialogue: 0,0:09:56.70,0:09:58.56,Default,,0000,0000,0000,,wymagało wykopanie złota z góry, Dialogue: 0,0:09:59.13,0:10:01.57,Default,,0000,0000,0000,,ale nadal nie można go patentować,\Nto ciągle złoto. Dialogue: 0,0:10:01.57,0:10:03.19,Default,,0000,0000,0000,,Raz wydobytego złota Dialogue: 0,0:10:03.21,0:10:05.30,Default,,0000,0000,0000,,można użyć w wielu celach, Dialogue: 0,0:10:05.32,0:10:08.06,Default,,0000,0000,0000,,dla których nie przydałoby się\Nprzed wydobyciem, Dialogue: 0,0:10:08.08,0:10:10.27,Default,,0000,0000,0000,,na przykład do wykonania biżuterii, Dialogue: 0,0:10:10.29,0:10:12.84,Default,,0000,0000,0000,,ale nadal nie można go patentować,\Nto dalej złoto. Dialogue: 0,0:10:13.36,0:10:17.22,Default,,0000,0000,0000,,W 2009 roku byliśmy gotowi\Ndo założenia sprawy. Dialogue: 0,0:10:18.29,0:10:21.78,Default,,0000,0000,0000,,Pozwaliśmy w sądzie federalnym\NPołudniowego Okręgu Nowego Jorku Dialogue: 0,0:10:22.36,0:10:25.72,Default,,0000,0000,0000,,i sprawa wpłynęła do sędziego\NRoberta Sweeta. Dialogue: 0,0:10:26.60,0:10:29.80,Default,,0000,0000,0000,,W marcu 2010 sędzia Sweet wydał opinię Dialogue: 0,0:10:30.57,0:10:32.43,Default,,0000,0000,0000,,- 152 strony - Dialogue: 0,0:10:32.83,0:10:35.09,Default,,0000,0000,0000,,i wygraliśmy sprawę. Dialogue: 0,0:10:35.96,0:10:37.40,Default,,0000,0000,0000,,Czytając opinię, Dialogue: 0,0:10:37.42,0:10:42.13,Default,,0000,0000,0000,,podziwialiśmy, jak zręcznie\Nopisał naukę w sprawie. Dialogue: 0,0:10:42.50,0:10:45.28,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że nasze pismo było niezłe, Dialogue: 0,0:10:45.30,0:10:46.87,Default,,0000,0000,0000,,ale nie aż tak dobre. Dialogue: 0,0:10:47.78,0:10:51.16,Default,,0000,0000,0000,,Jak osiągnął tak głębokie\Nzrozumienie tej kwestii Dialogue: 0,0:10:51.18,0:10:52.34,Default,,0000,0000,0000,,w tak krótkim czasie? Dialogue: 0,0:10:52.36,0:10:55.97,Default,,0000,0000,0000,,Nie mogliśmy pojąć, jak do tego doszło. Dialogue: 0,0:10:55.100,0:10:57.26,Default,,0000,0000,0000,,Okazało się, Dialogue: 0,0:10:57.28,0:11:00.59,Default,,0000,0000,0000,,że ówczesny asystent sędziego Sweeta Dialogue: 0,0:11:00.62,0:11:02.10,Default,,0000,0000,0000,,był nie tylko prawnikiem, Dialogue: 0,0:11:02.12,0:11:03.84,Default,,0000,0000,0000,,ale też naukowcem. Dialogue: 0,0:11:03.86,0:11:05.46,Default,,0000,0000,0000,,Nie tylko był naukowcem, Dialogue: 0,0:11:05.48,0:11:08.63,Default,,0000,0000,0000,,ale miał doktorat z biologii molekularnej. Dialogue: 0,0:11:08.65,0:11:10.40,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:11:10.43,0:11:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Co za niesamowity zbieg okoliczności! Dialogue: 0,0:11:14.06,0:11:15.36,Default,,0000,0000,0000,,Myriad odwołał się Dialogue: 0,0:11:15.38,0:11:17.88,Default,,0000,0000,0000,,do Federalnego Sądu Apelacyjnego USA. Dialogue: 0,0:11:18.50,0:11:20.51,Default,,0000,0000,0000,,Tu zrobiło się naprawdę ciekawie. Dialogue: 0,0:11:21.46,0:11:24.52,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze w kluczowej chwili Dialogue: 0,0:11:25.19,0:11:27.82,Default,,0000,0000,0000,,rząd USA zmienił front. Dialogue: 0,0:11:28.74,0:11:32.49,Default,,0000,0000,0000,,W sądzie okręgowym rząd \Nwystąpił po stronie Myriad. Dialogue: 0,0:11:32.51,0:11:37.64,Default,,0000,0000,0000,,Teraz jednak, w opozycji\Ndo własnego urzędu patentowego, Dialogue: 0,0:11:37.66,0:11:40.37,Default,,0000,0000,0000,,rząd USA składa pismo, w którym twierdzi, Dialogue: 0,0:11:40.40,0:11:44.08,Default,,0000,0000,0000,,że przemyśleli sprawę \Nw świetle opinii sądu okręgowego Dialogue: 0,0:11:44.11,0:11:47.29,Default,,0000,0000,0000,,i stwierdzili, że wyizolowane DNA\Njest niepatentowalne. Dialogue: 0,0:11:47.82,0:11:49.63,Default,,0000,0000,0000,,To była duża sprawa, Dialogue: 0,0:11:49.65,0:11:51.22,Default,,0000,0000,0000,,zupełnie niespodziewana. Dialogue: 0,0:11:52.77,0:11:54.85,Default,,0000,0000,0000,,Federalny Sąd Apelacyjny Dialogue: 0,0:11:54.88,0:11:56.56,Default,,0000,0000,0000,,sądzi sprawy patentowe Dialogue: 0,0:11:56.58,0:11:59.74,Default,,0000,0000,0000,,i znany jest jako bardzo,\Nbardzo pro-patentowy. Dialogue: 0,0:12:00.30,0:12:02.73,Default,,0000,0000,0000,,Nawet w tej niezwykłej sytuacji Dialogue: 0,0:12:02.76,0:12:04.43,Default,,0000,0000,0000,,oczekiwaliśmy przegranej. Dialogue: 0,0:12:04.46,0:12:05.80,Default,,0000,0000,0000,,I przegraliśmy. Dialogue: 0,0:12:06.39,0:12:07.54,Default,,0000,0000,0000,,Tak jakby. Dialogue: 0,0:12:08.36,0:12:10.94,Default,,0000,0000,0000,,Z wynikiem 2 do 1. Dialogue: 0,0:12:11.74,0:12:14.24,Default,,0000,0000,0000,,Dwóch sędziów,\Nktórzy głosowali przeciw nam, Dialogue: 0,0:12:14.26,0:12:16.50,Default,,0000,0000,0000,,zrobiło to z zupełnie innych powodów. Dialogue: 0,0:12:17.28,0:12:19.10,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszy, sędzia Lourie, Dialogue: 0,0:12:19.12,0:12:22.14,Default,,0000,0000,0000,,stworzył własną nową teorię biologiczną Dialogue: 0,0:12:22.16,0:12:23.33,Default,,0000,0000,0000,,- zupełnie błędną. Dialogue: 0,0:12:23.36,0:12:24.37,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:12:24.39,0:12:26.61,Default,,0000,0000,0000,,Uznał, że Myriad stworzył\Nnową formę chemiczną Dialogue: 0,0:12:26.63,0:12:28.50,Default,,0000,0000,0000,,- zupełnie bez sensu. Dialogue: 0,0:12:28.52,0:12:31.31,Default,,0000,0000,0000,,Myriad nawet tego nie dowodził,\Npojawiło się to znikąd. Dialogue: 0,0:12:31.63,0:12:33.61,Default,,0000,0000,0000,,Drugi, sędzia Moore, Dialogue: 0,0:12:33.63,0:12:37.51,Default,,0000,0000,0000,,w zasadzie zgodziła się z nami,\Nże izolowane DNA to wytwór natury. Dialogue: 0,0:12:37.99,0:12:41.32,Default,,0000,0000,0000,,Ale uznała, że nie chce\Ntrząść branżą biotech. Dialogue: 0,0:12:42.25,0:12:44.82,Default,,0000,0000,0000,,Trzeci, sędzia Bryson, Dialogue: 0,0:12:45.23,0:12:46.45,Default,,0000,0000,0000,,zgodził się z nami. Dialogue: 0,0:12:47.75,0:12:50.28,Default,,0000,0000,0000,,Odwołaliśmy się więc do Sądu Najwyższego. Dialogue: 0,0:12:50.30,0:12:53.01,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy odwołujesz się do Sądu Najwyższego, Dialogue: 0,0:12:53.03,0:12:56.15,Default,,0000,0000,0000,,musisz zadać Sądowi pytanie prawne. Dialogue: 0,0:12:56.53,0:13:00.26,Default,,0000,0000,0000,,Zwykle te pytania mają formę\Nprzydługich akapitów, Dialogue: 0,0:13:00.28,0:13:03.31,Default,,0000,0000,0000,,na całą stronę z wieloma klauzulami, Dialogue: 0,0:13:03.33,0:13:05.79,Default,,0000,0000,0000,,"zważywszy, że" i "w związku z czym". Dialogue: 0,0:13:06.29,0:13:10.20,Default,,0000,0000,0000,,Złożyliśmy chyba najkrótsze\Npytanie w historii. Dialogue: 0,0:13:11.31,0:13:12.52,Default,,0000,0000,0000,,Cztery słowa: Dialogue: 0,0:13:14.22,0:13:16.27,Default,,0000,0000,0000,,Czy geny są patentowalne? Dialogue: 0,0:13:16.92,0:13:19.75,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy Chris zapytał mnie,\Nco myślę o tych słowach, Dialogue: 0,0:13:19.77,0:13:21.14,Default,,0000,0000,0000,,powiedziałam, "No, nie wiem. Dialogue: 0,0:13:21.17,0:13:24.34,Default,,0000,0000,0000,,Może trzeba zapytać:\N"czy izolowane DNA jest patentowalne?". Dialogue: 0,0:13:24.97,0:13:26.14,Default,,0000,0000,0000,,"Nie. Dialogue: 0,0:13:26.49,0:13:31.11,Default,,0000,0000,0000,,Chcę żeby sędziowie\Nzareagowali tak samo jak ja, Dialogue: 0,0:13:31.13,0:13:34.22,Default,,0000,0000,0000,,kiedy przyszłaś do mnie\Nz tą sprawą siedem lat temu". Dialogue: 0,0:13:34.90,0:13:37.05,Default,,0000,0000,0000,,Nie było tu z czym dyskutować. Dialogue: 0,0:13:37.98,0:13:39.56,Default,,0000,0000,0000,,Sąd Najwyższy dopuszcza Dialogue: 0,0:13:39.56,0:13:42.55,Default,,0000,0000,0000,,może 1% wniesionych spraw Dialogue: 0,0:13:42.58,0:13:44.17,Default,,0000,0000,0000,,i zgodził się sądzić naszą. Dialogue: 0,0:13:45.77,0:13:49.90,Default,,0000,0000,0000,,Nadszedł dzień rozprawy\Ni było to bardzo ekscytujące Dialogue: 0,0:13:49.92,0:13:51.36,Default,,0000,0000,0000,,- liczni widzowie na zewnątrz, Dialogue: 0,0:13:51.38,0:13:54.15,Default,,0000,0000,0000,,ludzie czekali w kolejce od 2:30 w nocy, Dialogue: 0,0:13:54.17,0:13:55.90,Default,,0000,0000,0000,,żeby wejść na salę sądową. Dialogue: 0,0:13:55.93,0:13:57.90,Default,,0000,0000,0000,,Dwie organizacje do spraw raka piersi, Dialogue: 0,0:13:57.92,0:13:59.59,Default,,0000,0000,0000,,Breast Cancer Action i FORCE, Dialogue: 0,0:13:59.62,0:14:02.32,Default,,0000,0000,0000,,zorganizowały pikietę na schodach sądu. Dialogue: 0,0:14:03.23,0:14:06.10,Default,,0000,0000,0000,,Siedzieliśmy z Chrisem cicho w holu, Dialogue: 0,0:14:06.78,0:14:09.79,Default,,0000,0000,0000,,na chwilę przed wejściem na rozprawę Dialogue: 0,0:14:09.81,0:14:12.13,Default,,0000,0000,0000,,w najważniejszej sprawie w jego karierze. Dialogue: 0,0:14:12.76,0:14:15.14,Default,,0000,0000,0000,,Byłam bardziej spięta niż on. Dialogue: 0,0:14:16.10,0:14:20.86,Default,,0000,0000,0000,,Ale panika zniknęła,\Nkiedy weszłam na salę Dialogue: 0,0:14:20.88,0:14:23.69,Default,,0000,0000,0000,,i rozejrzałam się \Npo przyjaznych twarzach: Dialogue: 0,0:14:24.06,0:14:25.82,Default,,0000,0000,0000,,naszych klientek, Dialogue: 0,0:14:25.85,0:14:28.29,Default,,0000,0000,0000,,które podzieliły się \Nosobistymi historiami, Dialogue: 0,0:14:29.21,0:14:32.84,Default,,0000,0000,0000,,genetyków, którzy zużyli\Nwiele swojego cennego czasu, Dialogue: 0,0:14:32.86,0:14:34.68,Default,,0000,0000,0000,,żeby oddać się tej walce, Dialogue: 0,0:14:35.12,0:14:37.70,Default,,0000,0000,0000,,i różnych przedstawicieli Dialogue: 0,0:14:37.72,0:14:39.61,Default,,0000,0000,0000,,organizacji medycznych, praw pacjentów, Dialogue: 0,0:14:39.64,0:14:41.71,Default,,0000,0000,0000,,na rzecz środowiska i religijnych, Dialogue: 0,0:14:41.74,0:14:45.27,Default,,0000,0000,0000,,które złożyły sądowi\Nswoje opinie w sprawie. Dialogue: 0,0:14:46.61,0:14:49.63,Default,,0000,0000,0000,,W sali było także trzech szefów\NProjektu Genomu Ludzkiego, Dialogue: 0,0:14:49.66,0:14:52.33,Default,,0000,0000,0000,,w tym sam współodkrywca DNA, Dialogue: 0,0:14:52.35,0:14:53.64,Default,,0000,0000,0000,,James Watson, Dialogue: 0,0:14:53.67,0:14:55.81,Default,,0000,0000,0000,,który złożył sądowi opinię, Dialogue: 0,0:14:55.84,0:14:59.35,Default,,0000,0000,0000,,gdzie nazwał patentowanie genów "obłędem". Dialogue: 0,0:14:59.37,0:15:01.22,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:15:01.24,0:15:04.88,Default,,0000,0000,0000,,Różnorodność osób reprezentowanych w sali Dialogue: 0,0:15:04.91,0:15:08.35,Default,,0000,0000,0000,,i wkład, jaki każda z nich\Nwłożyła w sprawę, Dialogue: 0,0:15:08.37,0:15:10.67,Default,,0000,0000,0000,,wiele mówi o tym, co było na szali. Dialogue: 0,0:15:11.39,0:15:13.60,Default,,0000,0000,0000,,Rozprawa trzymała w napięciu. Dialogue: 0,0:15:14.20,0:15:15.87,Default,,0000,0000,0000,,Chris wywodził genialnie. Dialogue: 0,0:15:15.89,0:15:18.78,Default,,0000,0000,0000,,Ale ja patrzyłam z fascynacją Dialogue: 0,0:15:18.78,0:15:20.60,Default,,0000,0000,0000,,jak sędziowie Sądu Najwyższego Dialogue: 0,0:15:20.61,0:15:22.52,Default,,0000,0000,0000,,zmagają się z wyizolowanym DNA, Dialogue: 0,0:15:22.54,0:15:25.77,Default,,0000,0000,0000,,przez barwne analogie \Ni zadziorne utarczki słowne, Dialogue: 0,0:15:25.79,0:15:29.13,Default,,0000,0000,0000,,w ten sam sposób, co nasi prawnicy Dialogue: 0,0:15:29.16,0:15:30.85,Default,,0000,0000,0000,,przez ostatnie siedem lat. Dialogue: 0,0:15:31.67,0:15:34.32,Default,,0000,0000,0000,,Sędzia Kagan porównała izolację DNA Dialogue: 0,0:15:34.35,0:15:37.12,Default,,0000,0000,0000,,do pozyskania rośliny\Nleczniczej znad Amazonki. Dialogue: 0,0:15:38.52,0:15:40.40,Default,,0000,0000,0000,,Sędzia Roberts scharakteryzował ją Dialogue: 0,0:15:40.40,0:15:43.76,Default,,0000,0000,0000,,jako wydrążenie z drzewa\Nkija bejsbolowego. Dialogue: 0,0:15:43.100,0:15:46.48,Default,,0000,0000,0000,,W jednej z moich ulubionych chwil Dialogue: 0,0:15:46.50,0:15:48.17,Default,,0000,0000,0000,,sędzia Sotomayor orzekła, Dialogue: 0,0:15:48.17,0:15:51.79,Default,,0000,0000,0000,,że izolowane DNA\Nto "po prostu sama natura". Dialogue: 0,0:15:51.79,0:15:52.89,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:15:53.32,0:15:56.19,Default,,0000,0000,0000,,Opuszczając salę sądową tego dnia,\Nczuliśmy się pewnie, Dialogue: 0,0:15:56.22,0:15:59.22,Default,,0000,0000,0000,,ale nigdy nie przewidziałabym wyniku: Dialogue: 0,0:16:00.57,0:16:02.08,Default,,0000,0000,0000,,dziewięć do zera. Dialogue: 0,0:16:03.02,0:16:06.75,Default,,0000,0000,0000,,"Naturalnie występujący fragment DNA \Njest wytworem natury, Dialogue: 0,0:16:06.77,0:16:09.82,Default,,0000,0000,0000,,i nie podlega patentowaniu tylko dlatego,\Nże został wyizolowany. Dialogue: 0,0:16:10.39,0:16:11.74,Default,,0000,0000,0000,,Co więcej, Dialogue: 0,0:16:11.76,0:16:14.31,Default,,0000,0000,0000,,"Myriad niczego nie stworzył". Dialogue: 0,0:16:16.16,0:16:18.16,Default,,0000,0000,0000,,W ciągu 24 godzin od wyroku Dialogue: 0,0:16:18.18,0:16:19.57,Default,,0000,0000,0000,,pięć firm ogłosiło, Dialogue: 0,0:16:19.60,0:16:22.61,Default,,0000,0000,0000,,że zaczną oferować testy na geny BRCA. Dialogue: 0,0:16:23.15,0:16:26.63,Default,,0000,0000,0000,,Część obiecała je udostępniać\Ntaniej niż Myriad. Dialogue: 0,0:16:27.14,0:16:30.06,Default,,0000,0000,0000,,Część obiecała oferować testy\No szerszym zakresie Dialogue: 0,0:16:30.09,0:16:31.77,Default,,0000,0000,0000,,niż te oferowane przez Myriad. Dialogue: 0,0:16:32.49,0:16:35.33,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście wyrok wychodzi\Npoza sprawę Myriad. Dialogue: 0,0:16:35.35,0:16:39.75,Default,,0000,0000,0000,,Kończy 25-letnią praktykę \Npatentowania ludzkich genów Dialogue: 0,0:16:39.77,0:16:40.98,Default,,0000,0000,0000,,w USA. Dialogue: 0,0:16:41.38,0:16:46.08,Default,,0000,0000,0000,,Usuwa barierę dla odkryć\Ni innowacji biomedycznych. Dialogue: 0,0:16:46.48,0:16:51.38,Default,,0000,0000,0000,,Pomaga też zapewnić, że pacjentki\Ntakie jak Abigail, Kathleen i Eileen Dialogue: 0,0:16:51.41,0:16:53.56,Default,,0000,0000,0000,,mają dostęp do potrzebnych im testów. Dialogue: 0,0:16:54.99,0:16:58.21,Default,,0000,0000,0000,,Parę tygodni po wydaniu wyroku Dialogue: 0,0:16:58.23,0:17:00.49,Default,,0000,0000,0000,,otrzymałam małą przesyłkę. Dialogue: 0,0:17:01.25,0:17:02.85,Default,,0000,0000,0000,,Była od Boba Cook-Deegana, Dialogue: 0,0:17:02.88,0:17:05.15,Default,,0000,0000,0000,,profesora na Uniwersytecie Duke, Dialogue: 0,0:17:05.17,0:17:08.39,Default,,0000,0000,0000,,i jednej z pierwszych osób,\Nu której byliśmy z Chrisem, Dialogue: 0,0:17:08.42,0:17:11.12,Default,,0000,0000,0000,,kiedy zaczęliśmy rozważać\Nwniesienie sprawy do sądu. Dialogue: 0,0:17:12.03,0:17:14.84,Default,,0000,0000,0000,,W środku znalazłam małego pluszaka. Dialogue: 0,0:17:16.34,0:17:19.30,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:17:21.57,0:17:23.90,Default,,0000,0000,0000,,Wiele ryzykowaliśmy wnosząc tę sprawę. Dialogue: 0,0:17:24.72,0:17:27.23,Default,,0000,0000,0000,,Odwagi dawała nam świadomość, Dialogue: 0,0:17:27.26,0:17:29.69,Default,,0000,0000,0000,,że postępujemy słusznie. Dialogue: 0,0:17:30.08,0:17:33.81,Default,,0000,0000,0000,,Cały proces trwał prawie osiem lat, Dialogue: 0,0:17:33.83,0:17:36.05,Default,,0000,0000,0000,,z wieloma zwrotami akcji po drodze. Dialogue: 0,0:17:36.58,0:17:38.27,Default,,0000,0000,0000,,Łut szczęścia z pewnością pomógł, Dialogue: 0,0:17:38.89,0:17:41.70,Default,,0000,0000,0000,,ale to wspólnoty, które połączyliśmy, Dialogue: 0,0:17:41.72,0:17:43.82,Default,,0000,0000,0000,,sojusze, które zawarliśmy, Dialogue: 0,0:17:43.84,0:17:45.80,Default,,0000,0000,0000,,sprawiły, że niemożliwe stało się faktem. Dialogue: 0,0:17:45.80,0:17:46.96,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję. Dialogue: 0,0:17:46.98,0:17:50.87,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa).