0:00:00.632,0:00:03.737
Size bir organizma tanıtmak istiyorum;

0:00:03.737,0:00:07.193
Bir cıvık mantar, Physarum polycephalum.

0:00:07.193,0:00:10.015
O kimlik krizi yaşayan bir mantar çünkü o bir mantar değil,

0:00:10.015,0:00:11.945
Öyleyse olayı düzgün bir şekilde anlatayım.

0:00:11.945,0:00:14.481
O, Amoeba krallığına ait olduğu bilinen,

0:00:14.481,0:00:16.618
700 cıvık mantar türünden bir tanesi

0:00:16.618,0:00:19.241
tek hücreli bir organizma.

0:00:19.241,0:00:21.481
Kaynakları maksimum kullanmak adına

0:00:21.481,0:00:23.713
kendi gibi diğer hücrelerle birleşerek

0:00:23.713,0:00:25.953
dev bir süper hücreyi oluşturur.[br]

0:00:25.953,0:00:28.113
Yani bir cıvık mantar

0:00:28.113,0:00:30.360
hücre duvarlarını paylaşan,

0:00:30.360,0:00:32.121
tek bir varlıkmış gibi gözükse de

0:00:32.121,0:00:35.229
milyonlarca hücre çekirdeğinden oluşur.

0:00:35.229,0:00:36.833
Doğal yaşamında cıvık mantarları,

0:00:36.833,0:00:39.629
ormanlık alanlarda yiyecek ararken,

0:00:39.629,0:00:43.330
çürümüş bitkileri yerken görebilirsiniz.

0:00:43.330,0:00:44.870
Aynı şekilde onları

0:00:44.870,0:00:46.412
araştırma laboratuvarlarında,

0:00:46.412,0:00:50.614
dersliklerde ve hatta sanat stüdyolarında bulabilirsiniz.

0:00:50.614,0:00:53.549
İlk defa bir cıvık mantarla beş yıl önce karşılaştım.

0:00:53.549,0:00:55.106
Bir gün mikrobiyolog bir arkadaşım bana,

0:00:55.106,0:00:58.230
içinde sarı bir kütle bulunan

0:00:58.230,0:01:01.238
bir petri kabı verdi ve eve gidip onunla onunla oynamamı söyledi.

0:01:01.238,0:01:03.245
Hakkında bana verilen bilgi;

0:01:03.245,0:01:05.029
karanlık ve nemli ortamı sevdiği

0:01:05.029,0:01:09.360
ve favori yiyeceğin yulaf olduğuydu.

0:01:09.360,0:01:11.378
Biyolojiyle ve bilimsel süreçlerle

0:01:11.378,0:01:14.225
yıllardır uğraşan bir sanatçı olduğumdan, benim için

0:01:14.225,0:01:17.236
yaşayan canlılar hiç bir zaman olağandışı olmadı.

0:01:17.236,0:01:19.341
Bitkilerle, bakterilerle,

0:01:19.341,0:01:20.860
mürekkep balıklarıyla ve meyve sinekleriyle çalıştım.

0:01:20.860,0:01:23.462
Bakalım yeni iş arkadaşım neler yapabiliyordu,

0:01:23.462,0:01:24.838
görmek istiyordum.

0:01:24.838,0:01:27.076
Onu eve getirdim ve izlemeye başladım.

0:01:28.014,0:01:29.904
Onu zengin bir diyetle besledim.

0:01:31.168,0:01:32.734
Bir ağ gibi dizildiklerini gözlemledim.

0:01:32.734,0:01:35.010
Besin kaynağı etrafında bağlantılar kurdular.

0:01:35.010,0:01:37.848
Nerede olduklarına dair arkalarında

0:01:37.848,0:01:39.607
iz bıraktıklarını gördüm.

0:01:39.607,0:01:42.555
Petri kabından bıktığından, artık oradan kurtulup

0:01:42.555,0:01:45.534
daha iyi bir ev bulmak istedi.

0:01:45.534,0:01:47.942
Gözlemlerimi belirli zaman aralıklarında

0:01:47.942,0:01:49.022
fotoğrafladım.

0:01:49.022,0:01:51.860
Cıvık mantarlar saatte yaklaşık bir cm kadar büyür

0:01:51.860,0:01:54.771
ve bu başında bekleyip seyretmek için o kadar da ideal değil

0:01:54.771,0:01:57.294
ama bazı formları zaman aralıklı çekimlerde

0:01:57.294,0:01:59.822
aşırı meditasyon etkisi yapıyor.

0:01:59.822,0:02:02.020
Bazı ilginç davranışlar da gözlemleyebildim.

0:02:04.218,0:02:06.418
Örneğin; Cıvık mantarlar güzel bir yığın yulaf üzerinde beslendiğinde;

0:02:06.418,0:02:10.862
Yeni bölgeleri keşfetmek ve sürekli farklı

0:02:10.862,0:02:13.594
yönlere doğru çoğalırlar.

0:02:13.594,0:02:15.833
Kendisiyle karşılaştığı zaman,

0:02:15.833,0:02:17.700
zaten orada olduğunu

0:02:17.700,0:02:19.654
anlar ve ona göre

0:02:19.654,0:02:21.201
geriye gelerek

0:02:21.201,0:02:24.881
farklı yönlere doğru büyümeye devam eder.

0:02:24.881,0:02:27.205
Bu ustalık karşında oldukça etkilendim

0:02:27.205,0:02:30.755
ve nasıl oluyor da sadece bir çanta hücresel balçık,

0:02:30.755,0:02:33.985
kendi sınırlarını planlayabiliyor ve

0:02:33.985,0:02:37.457
bölgelerini tanıyıp ona göre hareket edebiliyor.

0:02:37.457,0:02:41.110
Bu bir organizma hakkında sayısız bilimsel çalışma,

0:02:41.110,0:02:43.155
araştırma kayıtları, dergi makaleleri,

0:02:43.155,0:02:47.379
ve inanılmaz çalışmalar buldum

0:02:47.379,0:02:49.343
ve onları sizlerle paylaşacağım.

0:02:49.343,0:02:52.295
Örneğin; Japonya' da Hokkaido Üniversitesi'nde bir grup,

0:02:52.295,0:02:54.335
cıvık mantarları bir labirente koydular.

0:02:54.335,0:02:56.431
Hepsi birleşip kitlesel bir hücre oluşturdular.

0:02:56.431,0:02:58.783
İki ayrı noktaya yiyecek koydular,

0:02:58.783,0:02:59.981
tabi ki yulaf

0:02:59.981,0:03:01.627
ve besinle kendi arasında

0:03:01.627,0:03:03.041
bir bağlantı kurdu.

0:03:03.041,0:03:05.525
Boş bölgelerden ve çıkmaz yollardan geri çekildi.

0:03:05.525,0:03:08.335
Bu labirentte dört olası rota vardı,

0:03:08.335,0:03:10.440
zaman geçtikçe

0:03:10.440,0:03:12.607
cıvık mantar; en kısa ve etkili

0:03:12.607,0:03:15.060
rotayı belirledi.

0:03:15.060,0:03:16.311
Oldukça zeki.

0:03:16.311,0:03:18.050
Deneylerinin sonucunda

0:03:18.050,0:03:21.047
Cıvık mantarların, zekanın ilkel bir formuna sahip olduğu belirlendi.

0:03:21.047,0:03:24.910
Başka bir çalışmada; cıvık mantar belirli aralıklarda soğuk havaya maruz bırakıldı.

0:03:24.910,0:03:27.255
Bunu sevmedi. Soğuğu sevmedi.

0:03:27.255,0:03:28.448
Kuruluğu sevmedi.

0:03:28.448,0:03:30.563
Bu durum belirli aralıklarda tekrarlandı

0:03:30.563,0:03:32.221
ve her seferinde, cıvık mantar

0:03:32.221,0:03:35.351
yavaşladı ve tepki olarak büyümesini kontrol altında tuttu.

0:03:35.351,0:03:37.195
Ama sonraki aralıkta araştırmacılar,

0:03:37.195,0:03:40.019
soğuk havayı kapattığında;

0:03:40.019,0:03:43.313
cıvık mantar soğuk havanın tekrar gelme

0:03:43.313,0:03:44.649
ihtimaline karşı yavaşladı.

0:03:44.649,0:03:47.175
Her nasılsa sevmediği bu soğuk havanın,

0:03:47.175,0:03:49.131
belirli zamanlarda geldiğini öğrendi.

0:03:49.131,0:03:50.820
Deneylerinin sonucunda;

0:03:50.820,0:03:54.090
cıvık mantarların öğrenme yeteneğinin olduğu tespit edildi.

0:03:54.090,0:03:55.321
Üçüncü bir deneyde ise;

0:03:55.321,0:03:57.608
Cıvık mantarın yulaf ile dolu bir bölgeyi

0:03:57.608,0:04:01.280
keşfetmesi istenildi.

0:04:01.280,0:04:04.327
Desenli dallanmalar oluşturarak alana yayıldı.

0:04:04.327,0:04:06.975
Her besin bulduğu bölgede

0:04:06.975,0:04:09.675
bir ağa dönüştü ve bağlantılar oluşturdu

0:04:09.675,0:04:11.423
ve yiyecek aramaya devam etti.

0:04:11.423,0:04:13.864
26 saat sonra,

0:04:13.864,0:04:15.481
farklı yulaflar arasında

0:04:15.481,0:04:17.271
oldukça sağlam bir ağ oluşturdu.

0:04:17.271,0:04:19.091
Belki bu dikkat çekici gelmemiş olabilir

0:04:19.091,0:04:21.503
ta ki ;Merkezdeki yulafın

0:04:21.503,0:04:23.517
Tokyo şehrini , çevredeki yulafların

0:04:23.517,0:04:27.583
banliyö tren istasyonlarını temsil ettiğini öğrenene kadar.

0:04:27.583,0:04:30.064
Cıvık mantar Tokyo taşıma ağını

0:04:30.064,0:04:32.480
taklit etti.

0:04:32.480,0:04:34.135
(Gülüşmeler)

0:04:34.135,0:04:37.130
Uzunca bir süredir bir kompleks sistem geliştirildi

0:04:37.130,0:04:41.030
toplu konutlar, çevre[br]mühendisliği ve, kentsel planlama hakkında.

0:04:41.030,0:04:43.303
Bu sistemi geliştirmek bizim 100 yıldan fazla zamanımızı alırken,

0:04:43.303,0:04:46.469
cıvık mantarın bir günden biraz daha fazla zamanını aldı.

0:04:46.469,0:04:48.122
Deneyin sonucu olarak;

0:04:48.122,0:04:50.632
Cıvık mantar çok etkili ağlara dönüşüp

0:04:50.632,0:04:53.255
bu işle uğraşanların problemini çözdü.

0:04:53.255,0:04:55.519
Bu; matematik sistemiyle çalışan,

0:04:55.519,0:04:58.143
algoritmik analizli,

0:04:58.143,0:05:00.444
çoğalan, tekrarlayan ve simüle olabilen

0:05:00.444,0:05:02.509
biyolojik bir bilgisayar.

0:05:02.509,0:05:05.479
Dünya üzerinde, araştırma grupları

0:05:05.479,0:05:08.449
biyolojik prensiplerin matematiksel

0:05:08.449,0:05:10.590
kurallarını anlayıp, onlardan öğrendiklerini,

0:05:10.590,0:05:12.844
programlama ve robot teknolojisi için

0:05:12.844,0:05:15.080
elektronik alanında uygulamaya çalışıyorlar.

0:05:15.080,0:05:17.234
Burada soru şu;

0:05:17.234,0:05:19.254
Bu olay nasıl işliyor?

0:05:19.254,0:05:21.414
Bir sinir sistemi olmamasına rağmen.

0:05:21.414,0:05:23.112
Bir beyni olmamasına rağmen,

0:05:23.112,0:05:24.940
onun sergilediği davranışlar

0:05:24.940,0:05:26.928
bizim ortaklaşa beyin fonksiyonu ile gerçekleştirdiğimiz şeyler.

0:05:26.928,0:05:28.836
O öğrenebilir, o hatırlayabilir.

0:05:28.836,0:05:31.593
Problemleri çözebilir, karar verebilir.

0:05:31.593,0:05:34.308
Peki zeka yalanı bunun neresinde?

0:05:34.308,0:05:36.800
Bu kaydettiğim video yaklaşık 100 defa büyütülmüş,

0:05:36.800,0:05:39.453
yaklaşık 20 defa hızlandırılmış

0:05:39.453,0:05:42.320
bir mikroskop görüntüsü.

0:05:42.320,0:05:44.106
Cıvık mantarın içerisinde

0:05:44.106,0:05:47.548
ritmik basınçlı bir akışa sahip

0:05:47.548,0:05:49.716
damarsal sisteme benzeyen,

0:05:49.716,0:05:53.488
hücrelere; hücresel madde, besin ve kimyasal bilgi taşıyan

0:05:53.488,0:05:55.346
bir yapıya sahip olduğu görülüyor.

0:05:55.346,0:05:58.964
Bu akıntı önce bir yöne doğru gerçekleşiyor ve sonra diğerine.

0:05:58.964,0:06:02.781
Ve bu senkronize bir salınım şeklinde

0:06:02.781,0:06:05.037
hücrenin formuna izin verdiği şekilde devam ediyor.

0:06:05.037,0:06:08.019
Büyük ölçekli aygıtlar olmadan

0:06:08.019,0:06:11.388
doğasını anlamak oldukça karışık.

0:06:11.388,0:06:13.969
İşte bu zekasının yalan söylediği yer.

0:06:13.969,0:06:17.213
Bu sadece üniversitelerde akademik araştırmacıların

0:06:17.213,0:06:19.857
ilgilendiği bir organizma değil.

0:06:19.857,0:06:22.730
Bundan yıllar önce, SliMoCO' yu kurdum.

0:06:22.730,0:06:25.070
Bir cıvık mantarla ilgilenenler topluluğu.

0:06:25.070,0:06:28.293
Cıvık Mantar araştırıcıları ve meraklılarının

0:06:28.293,0:06:30.389
bildiklerini ve deneylerini paylaşabilecekleri

0:06:30.389,0:06:33.118
çevrimiçi, açık ve demokratik bir topluluk

0:06:33.118,0:06:36.086
disiplin ve akademik sınıflandırmanın

0:06:36.086,0:06:39.781
karşısında olacak şekilde.

0:06:39.781,0:06:43.221
Cıvık mantar topluluğu da üyelerini kendi kendine seçer.

0:06:43.221,0:06:46.017
İnsanlar topluluğu bulur,

0:06:46.017,0:06:49.715
cıvık mantarların yulafı bulduğu gibi.

0:06:49.715,0:06:51.408
Topluluk bilim adamlarından,

0:06:51.408,0:06:52.967
bilgisayar araştırmacılarından

0:06:52.967,0:06:55.254
benim gibi sanatçılardan,

0:06:55.254,0:07:00.346
mimarlardan, tasarımcılardan,yazarlardan, aktivistlerden vs. oluşur.

0:07:00.346,0:07:04.529
Çok ilgi çekici ve kapsamlı topluluk...

0:07:04.529,0:07:05.866
Mesela örnek verirsek;

0:07:05.866,0:07:08.991
Physarum' u floresanla boyayan bir sanatçı,

0:07:08.991,0:07:10.563
Biyolojik ve elektronik dizaynla

0:07:10.563,0:07:14.341
onların 3d çıktısını alabilen

0:07:14.341,0:07:17.486
işbirlikçi bir takım,

0:07:17.486,0:07:19.620
alanlarını belirlemek için

0:07:19.620,0:07:22.280
birbirine geçen bir topluluğu örneklemek için

0:07:22.280,0:07:24.724
cıvık mantarları kullanan başka bir sanatçı.

0:07:24.724,0:07:26.886
İşte cıvık mantarlar doğrudan

0:07:26.886,0:07:29.764
bir biyolojik araç olarak kullanılarak

0:07:29.764,0:07:32.198
sosyal bağlılık, iletişim komünikasyon ve

0:07:32.198,0:07:33.992
kooperasyon

0:07:33.992,0:07:37.466
gibi bir çok iletişim yolunda sembol oldu.

0:07:37.466,0:07:39.976
Kamusal aktivite olarak,

0:07:39.976,0:07:41.994
Cıvık mantarları sempatik gösterecek

0:07:41.994,0:07:44.456
çok fazla atölye çalışması düzenledim.

0:07:44.456,0:07:46.140
İnsanlar gelip öğrensin diye davet edildi,

0:07:46.140,0:07:48.036
bu şaşırtıcı şeylerin neler yaptığını görmek için

0:07:48.036,0:07:50.682
kendi petri kabı deneylerini dizayn ettiler.

0:07:50.682,0:07:52.998
Cıvık mantarın doğasını ve

0:07:52.998,0:07:54.636
ve onların özelliklerini keşfedebildiler.

0:07:54.636,0:07:57.080
Herkes evine yeni bir evcil hayvan alıyor

0:07:57.080,0:08:00.020
ve Cıvık Mantar topluluğuna

0:08:00.020,0:08:02.438
elde ettikleri sonuçları gönderiyorlar.

0:08:02.438,0:08:03.886
Böylece topluluk;

0:08:03.886,0:08:06.248
ilginç insanlarla birlikte bir dizi

0:08:06.248,0:08:08.841
işbirliği yapmamızı sağladı.

0:08:08.841,0:08:10.784
Cıvık mantarla ilgili Uzun metrajlı

0:08:10.784,0:08:13.900
bir film için belgesel yapımcılarıyla çalışıyorum.

0:08:13.900,0:08:16.558
Uzun metraj olması beni strese soksa da

0:08:16.558,0:08:18.727
şu an düzenlenmesinin son aşamasında ve

0:08:18.727,0:08:21.293
yakında sinema ekranlarında göreceksiniz

0:08:21.293,0:08:22.773
(Gülüşmeler)

0:08:22.773,0:08:26.108
Ayrıca bu beni, cıvık mantarlar deneyini yöneten

0:08:26.108,0:08:28.981
dünyanın ilk insanı yaptı.

0:08:28.981,0:08:31.953
Bu, geçen yıl Rotterdam'da serginin bir bölümü.

0:08:31.953,0:08:36.644
İnsanları yarım saatliğine cıvık mantar olmaları için davet ettik.

0:08:36.644,0:08:39.985
Böylece insanları bir araya toplamış olduk;

0:08:39.985,0:08:42.309
bir araya gelince onlar Dev Hücre oldular

0:08:42.309,0:08:45.153
ve onlara cıvık mantar kurallarına uymalarını istedik.

0:08:45.153,0:08:48.584
Sadece ufak salınımlarla iletişim yapacaksınız,

0:08:48.584,0:08:49.880
Konuşmak yok.

0:08:49.880,0:08:54.813
Tek bir varlık gibi hareket edeceksiniz, dev bir hücre gibi,

0:08:54.813,0:08:56.397
Ego yok,

0:08:56.397,0:08:58.982
ve hareket için motive olun

0:08:58.982,0:09:00.890
ve yemek bulmak için

0:09:00.890,0:09:02.789
çevreyi keşfedin.

0:09:02.789,0:09:05.430
Yabancılardan oluşan karma bir topluluk

0:09:05.430,0:09:10.328
üzerlerinde "Cıvık Mantar Olmak" yazılı tişörtlerle ve birbirlerine sarı iplerle bağlanmış halde

0:09:10.328,0:09:13.284
Müze Park' ta gezindiler.

0:09:13.284,0:09:16.610
Ağaçlarla karşılaştıklarında, bağlantılarının şeklini değiştirmek zorundaydılar,

0:09:16.610,0:09:19.742
Tıpkı bir dev hücre gibi

0:09:19.742,0:09:23.729
Konuşmadan.

0:09:23.729,0:09:27.087
Her açıdan bu çok komik bir deneydi.

0:09:27.087,0:09:29.036
Hipnozla yaptırılan bir şey değildi,

0:09:29.036,0:09:31.479
Herhangi bir prova ya da demo yapılmadan.

0:09:31.479,0:09:33.613
peki bunun bize ne sağladığına gelirsek;

0:09:33.613,0:09:35.961
halktan geniş bir bölüm birlik olarak,

0:09:35.961,0:09:40.392
zeka, aracılık ve özerklik hakkındaki düşüncelerle

0:09:40.392,0:09:42.721
ve bize eğlenceli bir platform sağlayarak

0:09:42.721,0:09:46.453
bu konuda ortaya çıkan düşünceleri

0:09:46.453,0:09:48.837
tartışmamızı sağladı

0:09:48.837,0:09:51.170
Bu deney hakkında en çok ilgi çekici

0:09:51.170,0:09:54.030
şeylerden biri de

0:09:54.030,0:09:56.217
daha sonra gerçekleşen görüşmeler oldu.

0:09:56.217,0:10:00.040
Mesela parkta spontan bir şekilde gerçekleşen bir sempozyum oldu.

0:10:00.040,0:10:02.069
İnsanlar psikoloji hakkında konuştular.

0:10:02.069,0:10:03.726
Bireysel kişiliklerini ve egolarını bırakmanın

0:10:03.726,0:10:07.035
ne kadar zor olduğunu konuştular.

0:10:07.035,0:10:10.218
Başka bir grup bakterilerin iletişimi hakkında konuştu.

0:10:10.218,0:10:12.197
Her insan kendi

0:10:12.197,0:10:15.054
bireysel yorumunu getirdi

0:10:15.054,0:10:16.959
ve bu deneyin sonucu olarak;

0:10:16.959,0:10:20.865
Rotterdam' daki insanların da yüksek oranda işbirliği içinde olabileceği düşünüldü

0:10:20.865,0:10:23.661
özellikle bira verilirse.

0:10:23.661,0:10:25.627
Biz onlara sadece yulaf vermedik.

0:10:25.627,0:10:27.189
Bira da verdik.

0:10:27.189,0:10:29.383
Ama Cıvık Mantar grubu kadar etkili olamadılar

0:10:29.383,0:10:31.367
ve benim için Cıvık Mantar

0:10:31.367,0:10:33.736
büyüleyici bir konu.

0:10:33.736,0:10:35.593
Biyolojik olarak büyüleyici,

0:10:35.593,0:10:37.177
Hesaplama olarak büyüleyici,

0:10:37.177,0:10:39.251
aynı zamanda o bir sembol

0:10:39.251,0:10:42.909
toplumun fikirlerini birleştiren bir yol,

0:10:42.909,0:10:46.563
kollektif bir davranış oluşturan ve işbirliği sağlayan.

0:10:46.563,0:10:48.689
Bilimsel araştırma esnasında çok fazla çalışma çizimim oldu,

0:10:48.689,0:10:51.873
bu farklı yoldan

0:10:51.873,0:10:53.455
labirent deneyine saygı duymayı sağlıyor.

0:10:53.455,0:10:55.813
Cıvık mantarlar aynı zamanda benim çalışma malzemem.

0:10:55.813,0:11:01.030
Fotoğraflar, çıktılar, animasyonlar ve

0:11:01.030,0:11:02.629
katılımlı olaylarda ortak yapımcı oldular.

0:11:02.629,0:11:04.977
Cıvık Mantarlar benimle

0:11:04.977,0:11:06.883
çalışmayı seçmediler açıkçası.

0:11:06.883,0:11:09.485
Bu bir işbirliğinin bir çeşidiydi.

0:11:09.485,0:11:11.577
Bu belirli davranışların nasıl çalıştığını anlamaya

0:11:11.577,0:11:13.633
çalışıyordum ama

0:11:13.633,0:11:15.363
onu kontrol edemiyordum.

0:11:15.363,0:11:16.947
Yaratıcı süreçte son söz

0:11:16.947,0:11:19.078
Cıvık Mantarın oldu.

0:11:19.078,0:11:22.567
Bütün bunlardan sonra o kendi içsel estetiğine sahipti.

0:11:22.567,0:11:24.371
Gördüğümüz dallanma yapan desenler,

0:11:24.371,0:11:26.921
tüm formlarda doğanın terazisini;

0:11:26.921,0:11:29.721
nehir deltalarından, yıldırımlara,

0:11:29.721,0:11:33.757
damar sistemimizden, sinir sistemimize kadar karşımızda görürüz.

0:11:33.757,0:11:36.220
Bu basit ama karmaşık bir organizmada

0:11:36.220,0:11:38.485
açıkça önemli kurallar var

0:11:38.485,0:11:42.277
bizim sorgulamamızdaki disiplin ve bakış açısı ne olursa olsun.

0:11:42.277,0:11:44.060
Bu beyne sahip olmayan bir damladan

0:11:44.060,0:11:45.829
gözlemleyerek ve güzelliğinden etkilenerek

0:11:45.829,0:11:48.950
öğrendiğimiz büyük bir şey.

0:11:48.950,0:11:52.165
Size Physarum Polycephalum'u aktardım.

0:11:52.165,0:11:53.918
Teşekkürler.

0:11:53.918,0:11:54.880
(Alkış)