1
00:00:00,632 --> 00:00:03,737
Želela bih da vam predstavim
jedan organizam:

2
00:00:03,737 --> 00:00:07,193
sluzavu plesan, Physarum polycephalum.

3
00:00:07,193 --> 00:00:10,015
To je plesan s krizom identiteta,
jer nije plesan,

4
00:00:10,015 --> 00:00:11,945
raščistimo s tim na samom početku.

5
00:00:11,945 --> 00:00:14,481
Jedna je od 700 poznatih sluzavih plesni

6
00:00:14,481 --> 00:00:16,618
koje pripadaju carstvu ameba.

7
00:00:16,618 --> 00:00:19,241
Jednoćelijski je organizam, ćelija,

8
00:00:19,241 --> 00:00:21,481
koja se spaja sa drugim ćelijama

9
00:00:21,481 --> 00:00:23,713
radi formiranja masivne super-ćelije

10
00:00:23,713 --> 00:00:25,953
da bi maksimirala svoje resurse.

11
00:00:25,953 --> 00:00:28,113
Unutar sluzave plesni
možete pronaći hiljade

12
00:00:28,113 --> 00:00:30,360
ili milione jedara,

13
00:00:30,360 --> 00:00:32,121
koja dele ćelijski zid

14
00:00:32,121 --> 00:00:35,229
i deluju kao jedan entitet.

15
00:00:35,229 --> 00:00:36,833
U svom prirodnom staništu,

16
00:00:36,833 --> 00:00:39,829
sluzavu plesan možete pronaći
u njenom šumskom traženju hrane,

17
00:00:39,829 --> 00:00:43,330
kako jede trulu vegetaciju,

18
00:00:43,330 --> 00:00:44,870
ali takođe

19
00:00:44,870 --> 00:00:46,552
i u istraživačkim laboratorijima,

20
00:00:46,552 --> 00:00:50,614
učionicama, pa čak
i u umetničkim ateljeima.

21
00:00:50,614 --> 00:00:53,549
Prvi put sam na nju naišla
pre otprilike pet godina.

22
00:00:53,549 --> 00:00:55,106
Prijatelj mikrobiolog

23
00:00:55,106 --> 00:00:58,230
mi je dao petrijevu posudu
sa žutom grudvicom

24
00:00:58,230 --> 00:01:01,238
rekavši da se kući s njom poigram.

25
00:01:01,238 --> 00:01:03,245
Jedina uputstva su bila

26
00:01:03,245 --> 00:01:05,029
da voli mračno i vlažno

27
00:01:05,029 --> 00:01:09,360
i da joj je omiljena hrana ovsena kaša.

28
00:01:09,360 --> 00:01:11,378
Umetnica sam i dugi niz godina sam radila

29
00:01:11,378 --> 00:01:14,225
sa biološkim naučnim postupcima,

30
00:01:14,225 --> 00:01:17,236
pa mi živi materijal nije neobičan.

31
00:01:17,236 --> 00:01:19,341
Radila sam sa biljkama, bakterijama

32
00:01:19,341 --> 00:01:20,860
sipama, voćnim mušicama.

33
00:01:20,860 --> 00:01:23,462
Jedva sam čekala da odnesem
svoju novu saradnicu kući

34
00:01:23,462 --> 00:01:24,838
da vidim šta može da radi.

35
00:01:24,838 --> 00:01:28,040
Odnela sam je kući i posmatrala.

36
00:01:28,040 --> 00:01:30,810
Davala sam joj raznovrsnu hranu.

37
00:01:30,810 --> 00:01:32,734
Posmatrala sam kako se umrežava.

38
00:01:32,734 --> 00:01:35,010
Stvarala je vezu između izvora hrane.

39
00:01:35,010 --> 00:01:37,848
Gledala sam kako ostavlja trag iza sebe,

40
00:01:37,848 --> 00:01:39,607
označavajući gde je bila.

41
00:01:39,607 --> 00:01:43,025
Primetila sam da bi se, kad je bila
zasićena jednom petrijevom posudom,

42
00:01:43,025 --> 00:01:45,534
izmicala i tražila bolji dom.

43
00:01:45,534 --> 00:01:47,262
Zabeležila sam svoja opažanja

44
00:01:47,262 --> 00:01:49,022
putem snimanja proteklog vremena.

45
00:01:49,022 --> 00:01:51,860
Sluzava plesan raste
oko jedan centimetar na sat,

46
00:01:51,860 --> 00:01:54,441
pa i nije idealna za posmatranje uživo

47
00:01:54,441 --> 00:01:57,294
osim ako postoji neki vid
zaista ekstremne meditacije,

48
00:01:57,294 --> 00:01:59,822
ali pomoću ove tehnike

49
00:01:59,822 --> 00:02:02,918
mogla sam opažati neka
zaista zanimljiva ponašanja.

50
00:02:02,918 --> 00:02:06,418
Na primer, pošto se nahranila
lepom porcijom ovsa

51
00:02:06,418 --> 00:02:10,862
sluzava plesan odlazi
na istraživanje novih teritorija

52
00:02:10,862 --> 00:02:13,594
u različitim smerovima istovremeno.

53
00:02:13,594 --> 00:02:15,833
Kada sebe sretne

54
00:02:15,833 --> 00:02:17,700
zna da je već tu,

55
00:02:17,700 --> 00:02:19,654
prepoznaje gde je,

56
00:02:19,654 --> 00:02:21,201
pa se povlači nazad

57
00:02:21,201 --> 00:02:24,881
i raste u drugim pravcima.

58
00:02:24,881 --> 00:02:27,205
Bila sam prilično impresionirana
ovim poduhvatom,

59
00:02:27,205 --> 00:02:30,755
kako u suštini obična vreća ćelijske sluzi

60
00:02:30,755 --> 00:02:33,985
može da nekako mapira svoje teritorije,

61
00:02:33,985 --> 00:02:37,457
da se prepozna i da se kreće
kao da ima nameru.

62
00:02:37,457 --> 00:02:41,110
Našla sam bezbroj naučnih studija,

63
00:02:41,110 --> 00:02:43,155
radova, članaka,

64
00:02:43,155 --> 00:02:47,379
svi navode neverovatan rad
s tim jednim organizmom

65
00:02:47,379 --> 00:02:49,343
i podeliću sa vama neke od njih.

66
00:02:49,343 --> 00:02:52,303
Na primer, tim na japanskom
univerzitetu Hokaido

67
00:02:52,303 --> 00:02:54,335
napunio je lavirint sluzavom plesni.

68
00:02:54,335 --> 00:02:56,431
Spojile su se i formirale masivnu ćeliju.

69
00:02:56,431 --> 00:02:58,783
Uveli su joj hranu na dva mesta,

70
00:02:58,783 --> 00:02:59,981
ovas, naravno

71
00:02:59,981 --> 00:03:01,627
i napravila je vezu

72
00:03:01,627 --> 00:03:03,041
između hrane.

73
00:03:03,041 --> 00:03:05,525
Povukla se iz praznih prostora
i ćorsokaka.

74
00:03:05,525 --> 00:03:08,335
Postoje četiri moguća puta kroz lavirint,

75
00:03:08,335 --> 00:03:10,550
a sluzava plesan je,
apsolutno svaki put

76
00:03:10,550 --> 00:03:12,607
napravila najkraći

77
00:03:12,607 --> 00:03:15,060
i najefikasniji put.

78
00:03:15,060 --> 00:03:16,311
Vrlo pametno.

79
00:03:16,311 --> 00:03:18,050
Zaključak iz njihovog eksperimenta

80
00:03:18,050 --> 00:03:21,047
je bio da je sluzava plesan 
primitivni oblik inteligencije.

81
00:03:21,047 --> 00:03:24,910
U drugoj studiji su joj puštali
hladan vazduh u redovnim intervalima.

82
00:03:24,910 --> 00:03:27,255
To joj se nije dopalo. Hladno ne voli.

83
00:03:27,255 --> 00:03:28,448
Ne voli osušeno.

84
00:03:28,448 --> 00:03:30,563
To su ponavljali u intervalima

85
00:03:30,563 --> 00:03:32,221
i svaki put je odreagovala

86
00:03:32,221 --> 00:03:35,351
usporavajući svoj rast.

87
00:03:35,351 --> 00:03:37,195
Kada istraživači u narednom intervalu

88
00:03:37,195 --> 00:03:40,019
nisu pustili hladan vazduh,

89
00:03:40,019 --> 00:03:43,313
sluzava plesan je ipak
usporila u očekivanju

90
00:03:43,313 --> 00:03:44,649
tog događaja.

91
00:03:44,649 --> 00:03:47,175
Nekako je znala da je vreme

92
00:03:47,175 --> 00:03:49,131
za hladan vazduh koji joj se ne dopada.

93
00:03:49,131 --> 00:03:50,820
Zaključak iz njihovog eksperimenta

94
00:03:50,820 --> 00:03:54,090
je bio da sluzava plesan
može da uči.

95
00:03:54,090 --> 00:03:55,321
Treći eksperiment:

96
00:03:55,321 --> 00:03:57,088
sluzavoj plesni je dato

97
00:03:57,088 --> 00:04:01,280
da istraži područje pokriveno ovsom.

98
00:04:01,280 --> 00:04:04,327
Raspršila se u razgranati uzorak.

99
00:04:04,327 --> 00:04:06,975
Kako to već ide,
svaki čvorić hrane koji nađe,

100
00:04:06,975 --> 00:04:09,675
priključuje, tvorenjem veza u mreži

101
00:04:09,675 --> 00:04:11,423
i nastavlja u potrazi za hranom.

102
00:04:11,423 --> 00:04:13,864
Posle 26 sati, stvorila je

103
00:04:13,864 --> 00:04:15,481
prilično čvrstu mrežu

104
00:04:15,481 --> 00:04:17,271
između rasutog ovsa.

105
00:04:17,271 --> 00:04:19,091
U tome nije ništa izuzetno

106
00:04:19,091 --> 00:04:21,823
sve dok ne saznate da centralni ovas
od kojeg je započela

107
00:04:21,823 --> 00:04:23,517
predstavlja grad Tokio,

108
00:04:23,517 --> 00:04:27,583
a okolni ovas
prigradske železničke stanice.

109
00:04:27,583 --> 00:04:30,064
Sluzava plesan je kopirala

110
00:04:30,064 --> 00:04:32,480
tokijsku prometnu mrežu

111
00:04:32,480 --> 00:04:34,135
- (Smeh) -

112
00:04:34,135 --> 00:04:37,130
kompleksan sistem razvijen tokom vremena

113
00:04:37,130 --> 00:04:41,030
iz životne prostore zajednice, građanskog
inženjerstva, urbanog planiranja.

114
00:04:41,030 --> 00:04:43,303
Nama je za to trebalo više od 100 godina,

115
00:04:43,303 --> 00:04:46,469
a sluzavoj plesni nešto malo više
od jednog dana.

116
00:04:46,469 --> 00:04:48,122
Zaključak iz njihovog eksperimenta

117
00:04:48,122 --> 00:04:50,872
je bio da sluzava plesan
može da formira efikasne mreže

118
00:04:50,872 --> 00:04:53,255
i rešava probleme trgovačkog putnika.

119
00:04:53,255 --> 00:04:55,519
Ona je biološki kompjuter.

120
00:04:55,519 --> 00:04:58,143
Kao takva je bila matematički oblikovana,

121
00:04:58,143 --> 00:04:59,804
algoritamski analizirana.

122
00:04:59,804 --> 00:05:02,509
Bila je sonifikovana,
kopirana, simulirana.

123
00:05:02,509 --> 00:05:05,479
Širom sveta, timovi istraživača

124
00:05:05,479 --> 00:05:08,449
dekodiraju njene biološke principe

125
00:05:08,449 --> 00:05:10,590
da bi razumeli njena pravila računanja

126
00:05:10,590 --> 00:05:12,844
i primenili to učenje
na područja elektronike,

127
00:05:12,844 --> 00:05:15,080
programiranja i robotike.

128
00:05:15,080 --> 00:05:17,234
Dakle, pitanje je,

129
00:05:17,234 --> 00:05:19,254
kako ona funkcioniše?

130
00:05:19,254 --> 00:05:21,414
Nema centralni nervni sistem

131
00:05:21,414 --> 00:05:23,112
ni mozak,

132
00:05:23,112 --> 00:05:24,940
a ipak pokazuje ponašanje

133
00:05:24,940 --> 00:05:26,928
koje povezujemo s mozgom.

134
00:05:26,928 --> 00:05:28,836
Može da uči, da pamti,

135
00:05:28,836 --> 00:05:31,593
da rešava probleme, donosi odluke.

136
00:05:31,593 --> 00:05:34,308
Pa, gde leži ta inteligencija?

137
00:05:34,308 --> 00:05:36,800
Ovo je mikroskopija,
video koji sam snimila

138
00:05:36,800 --> 00:05:39,453
i koji je uvećan oko 100 puta

139
00:05:39,453 --> 00:05:42,320
i ubrzan oko 20 puta.

140
00:05:42,320 --> 00:05:44,106
Unutar sluzave plesni,

141
00:05:44,106 --> 00:05:47,548
postoji ritmički pulsirajući tok,

142
00:05:47,548 --> 00:05:49,716
struktura slična venama prenosi

143
00:05:49,716 --> 00:05:53,488
ćelijski materijal, hranjive sastojke
i hemijske informacije

144
00:05:53,488 --> 00:05:55,346
kroz ćeliju

145
00:05:55,346 --> 00:05:58,964
strujanjem prvo u jednom, 
a onda natrag u drugom pravcu.

146
00:05:58,964 --> 00:06:02,781
Te kontinuirane, sinhrone oscilacije

147
00:06:02,781 --> 00:06:05,037
unutar ćelije omogućavaju joj

148
00:06:05,037 --> 00:06:08,019
prilično složeno
razumevanje svoje okoline,

149
00:06:08,019 --> 00:06:11,388
ali bez ikakvog kontrolnog centra
velikih razmera.

150
00:06:11,388 --> 00:06:13,969
Tu leži njena inteligencija.

151
00:06:13,969 --> 00:06:17,213
Nisu samo akademski istraživači

152
00:06:17,213 --> 00:06:19,857
na univerzitetima zainteresovani
za ovaj organizam.

153
00:06:19,857 --> 00:06:22,730
Pre nekoliko godina,
osnovala sam SliMoCo,

154
00:06:22,730 --> 00:06:25,070
Zajednicu sluzave plesni.

155
00:06:25,070 --> 00:06:28,293
To je onlajn, otvorena,
demokratska mreža

156
00:06:28,293 --> 00:06:30,389
za istraživače sluzave plesni
i entuzijaste

157
00:06:30,389 --> 00:06:33,118
gde dele znanje i eksperimentisanje

158
00:06:33,118 --> 00:06:36,086
preko granica naučnih disiplina

159
00:06:36,086 --> 00:06:39,781
i preko akademskih polarizacija.

160
00:06:39,781 --> 00:06:43,221
Članstvo u Zajednici sluzave plesni 
odabirate sami.

161
00:06:43,221 --> 00:06:46,017
Ljudi su pronašli zajednicu

162
00:06:46,017 --> 00:06:49,715
kao što sluzava plesan pronalazi ovas.

163
00:06:49,715 --> 00:06:51,408
U njoj su naučnici,

164
00:06:51,408 --> 00:06:53,137
kompjuterski naučnici i istraživači

165
00:06:53,137 --> 00:06:55,254
ali takođe i umetnici, kao ja,

166
00:06:55,254 --> 00:07:00,346
arhitekte, dizajneri,
pisci, aktivisti itd.

167
00:07:00,346 --> 00:07:04,529
To je vrlo zanimljivo,
eklektičko članstvo.

168
00:07:04,529 --> 00:07:05,866
Samo nekoliko primera:

169
00:07:05,866 --> 00:07:08,991
umetnik koji slika
fluorescentnim Physarum-om;

170
00:07:08,991 --> 00:07:10,563
saradnički tim

171
00:07:10,563 --> 00:07:14,341
koji kombinuje biološki
i elektronski dizajn

172
00:07:14,341 --> 00:07:17,486
sa 3D tehnologijom
štampanja u radionici;

173
00:07:17,486 --> 00:07:19,620
drugi umetnik koji koristi sluzavu plesan

174
00:07:19,620 --> 00:07:21,720
kao način angažovanja zajednice

175
00:07:21,720 --> 00:07:24,724
da mapira svoje područje.

176
00:07:24,724 --> 00:07:26,886
Ovde se sluzava plesan koristi direktno

177
00:07:26,886 --> 00:07:29,764
kao biološki alat, ali metaforički

178
00:07:29,764 --> 00:07:31,748
kao simbol za razgovore

179
00:07:31,748 --> 00:07:35,602
o društvenoj koheziji, komunikaciji

180
00:07:35,602 --> 00:07:37,466
i saradnji.

181
00:07:37,466 --> 00:07:39,976
Od ostalih aktivnosti javnog angažmana,

182
00:07:39,976 --> 00:07:42,114
pokrenula sam mnoge
radionice sluzave plesni,

183
00:07:42,114 --> 00:07:44,456
kreativne načine za bavljenje organizmom.

184
00:07:44,456 --> 00:07:46,140
Pozvala sam ljude da dođu i nauče

185
00:07:46,140 --> 00:07:48,036
kakve neverovatne stvari radi

186
00:07:48,036 --> 00:07:50,762
i oni dizajniraju sopstveni eksperiment
petrijeve posude,

187
00:07:50,762 --> 00:07:52,998
okruženja za navigaciju sluzave plesni,

188
00:07:52,998 --> 00:07:54,796
da mogu da ispituju njena svojstva.

189
00:07:54,796 --> 00:07:57,080
Svako odnese kući novog ljubimca

190
00:07:57,080 --> 00:08:00,020
i pozvan je da pošalje svoje rezultate

191
00:08:00,020 --> 00:08:02,438
na Zajednicu sluzave plesni.

192
00:08:02,438 --> 00:08:03,886
Zajednica mi je omogućila

193
00:08:03,886 --> 00:08:06,248
da sarađujem

194
00:08:06,248 --> 00:08:08,841
sa čitavim nizom zanimljivih ljudi.

195
00:08:08,841 --> 00:08:10,434
Radila sam sa snimateljima

196
00:08:10,434 --> 00:08:13,900
na dugometražnom dokumentarcu
o sluzavoj plesni,

197
00:08:13,900 --> 00:08:16,558
naglašavam dugometražni,

198
00:08:16,558 --> 00:08:18,267
koji je u završnoj fazi

199
00:08:18,267 --> 00:08:21,293
i ubrzo će se pojaviti
na vašim bioskopskim platnima.

200
00:08:21,293 --> 00:08:22,773
(Smeh)

201
00:08:22,773 --> 00:08:26,108
Takođe mi je omogućila
da izvedem ono što mislim da je

202
00:08:26,108 --> 00:08:28,981
prvi humani eksperiment
sluzave plesni na svetu.

203
00:08:28,981 --> 00:08:31,953
To je deo prošlogodišnje izložbe
u Roterdamu.

204
00:08:31,953 --> 00:08:36,644
Pozvali smo ljude da pola sata
budu sluzava plesan.

205
00:08:36,644 --> 00:08:39,985
U suštini smo ih međusobno vezali,

206
00:08:39,985 --> 00:08:42,308
da bi bili velika ćelija

207
00:08:42,308 --> 00:08:45,153
i pozvali smo ih da slede
pravila sluzave plesni.

208
00:08:45,153 --> 00:08:48,584
Morate da komunicirate putem oscilacija,

209
00:08:48,584 --> 00:08:49,880
bez reči.

210
00:08:49,880 --> 00:08:54,813
Morate delovati kao jedan entitet,
jedna masivna ćelija,

211
00:08:54,813 --> 00:08:56,397
bez ega,

212
00:08:56,397 --> 00:08:58,982
a motivacija za kretanje

213
00:08:58,982 --> 00:09:00,890
i istraživanje okoline

214
00:09:00,890 --> 00:09:02,789
je potraga za hranom.

215
00:09:02,789 --> 00:09:06,420
Haotična zbrka je usledila
kada je ova gomila stranaca

216
00:09:06,420 --> 00:09:10,328
povezanih žutim konopcima, u majicama
s natpisom "Biće sluzava plesan"

217
00:09:10,328 --> 00:09:13,284
lutala muzejskim parkom.

218
00:09:13,284 --> 00:09:16,610
Kad su naišli na stabla,
morali su da preoblikuju

219
00:09:16,610 --> 00:09:19,742
svoje veze i da se preurede
kao masivna ćelija

220
00:09:19,742 --> 00:09:23,729
bez reči.

221
00:09:23,729 --> 00:09:27,087
To je apsurdan eksperiment
iz mnogo razloga.

222
00:09:27,087 --> 00:09:29,036
Nije zasnovan na hipotezama.

223
00:09:29,036 --> 00:09:31,479
Ne pokušavamo da dokažemo, pokažemo ništa.

224
00:09:31,479 --> 00:09:33,613
Međutim, omogućio nam je

225
00:09:33,613 --> 00:09:35,961
da široki deo javnosti zaokupiramo

226
00:09:35,961 --> 00:09:40,392
idejama o inteligenciji,
aktivnosti, autonomiji,

227
00:09:40,392 --> 00:09:42,721
i pružio nam je razigranu platformu

228
00:09:42,721 --> 00:09:46,453
za rasprave

229
00:09:46,453 --> 00:09:48,837
o stvarima koje su usledile.

230
00:09:48,837 --> 00:09:51,170
Jedna od najuzbudljivijih stvari

231
00:09:51,170 --> 00:09:54,030
povodom ovog eksperimenta

232
00:09:54,030 --> 00:09:56,217
bio je razgovor posle toga.

233
00:09:56,217 --> 00:09:59,910
Sasvim spontani simpozijum
se dogodio u parku.

234
00:09:59,910 --> 00:10:02,069
Ljudi su razgovarali
o ljudskoj psihologiji,

235
00:10:02,069 --> 00:10:03,726
kako je teško odreći se

236
00:10:03,726 --> 00:10:07,035
svoje ličnosti i ega.

237
00:10:07,035 --> 00:10:10,218
Drugi ljudi su govorili
o bakterijskoj komunikaciji.

238
00:10:10,218 --> 00:10:12,197
Svaka osoba je dala

239
00:10:12,197 --> 00:10:15,054
sopstveno tumačenje

240
00:10:15,054 --> 00:10:17,169
i naš zaključak
iz ovog eksperimenta je bio

241
00:10:17,169 --> 00:10:20,865
da su ljudi u Roterdamu
bili vrlo kooperativni,

242
00:10:20,865 --> 00:10:23,661
pogotovo kada su dobili pivo.

243
00:10:23,661 --> 00:10:25,627
Nismo im davali samo ovas.

244
00:10:25,627 --> 00:10:27,189
Dali smo im i pivo.

245
00:10:27,189 --> 00:10:29,383
Ipak nisu bili tako efikasni
kao sluzava plesan

246
00:10:29,383 --> 00:10:31,367
koja je za mene,

247
00:10:31,367 --> 00:10:33,736
fascinantna tema.

248
00:10:33,736 --> 00:10:35,593
Fascinantna je biološki,

249
00:10:35,593 --> 00:10:37,177
zanimljiva računarski,

250
00:10:37,177 --> 00:10:39,251
ali je takođe i simbol,

251
00:10:39,251 --> 00:10:42,909
način uključivanja ideja zajednice,

252
00:10:42,909 --> 00:10:46,563
kolektivnog ponašanja, saradnje.

253
00:10:46,563 --> 00:10:49,169
Veliki deo moga rada se oslanja
na naučna istraživanja,

254
00:10:49,169 --> 00:10:51,873
pa se ovim odaje počast
eksperimentu lavirinta,

255
00:10:51,873 --> 00:10:53,455
ali na drugačiji način.

256
00:10:53,455 --> 00:10:55,813
Sluzava plesan je takođe
moj radni materijal.

257
00:10:55,813 --> 00:11:01,030
Ona je saizvođač fotografija,
grafika, animacija,

258
00:11:01,030 --> 00:11:02,629
participativnih događaja.

259
00:11:02,629 --> 00:11:04,977
Iako sluzava plesan ne bira

260
00:11:04,977 --> 00:11:06,883
da radi sa mnom,

261
00:11:06,883 --> 00:11:09,485
to jeste neka vrsta saradnje.

262
00:11:09,485 --> 00:11:11,577
Mogu da predvidim određena ponašanja

263
00:11:11,577 --> 00:11:13,633
razumevanjem kako funkcioniše,

264
00:11:13,633 --> 00:11:15,363
ali ne mogu da je kontrolišem.

265
00:11:15,363 --> 00:11:16,947
Sluzava plesan ima zadnju reč

266
00:11:16,947 --> 00:11:19,078
u kreativnom procesu.

267
00:11:19,078 --> 00:11:22,567
I na kraju, ona ima
sopstvenu unutrašnju estetiku.

268
00:11:22,567 --> 00:11:24,371
Ovi razgranati uzorci koje vidimo,

269
00:11:24,371 --> 00:11:26,921
viđamo u svim prirodnim oblicima
i razmerama,

270
00:11:26,921 --> 00:11:29,721
od rečnih delti do sevanja munje,

271
00:11:29,721 --> 00:11:33,757
od naših krvnih sudova
do neuronskih mreža.

272
00:11:33,757 --> 00:11:36,220
Postoje očito značajna pravila igre

273
00:11:36,220 --> 00:11:38,485
u ovom jednostavnom,
a ipak složenom organizmu

274
00:11:38,485 --> 00:11:42,277
i bez obzira koje je naša perspektiva
ili naš način ispitivanja,

275
00:11:42,277 --> 00:11:44,270
postoji mnogo toga što možemo da naučimo

276
00:11:44,270 --> 00:11:45,829
iz opažanja i bavljenja

277
00:11:45,829 --> 00:11:48,950
sa ovom lepom grudvicom bez mozga.

278
00:11:48,950 --> 00:11:52,165
Dajem vam Physarum polycephalum.

279
00:11:52,165 --> 00:11:53,918
Hvala vam.

280
00:11:53,918 --> 00:11:54,880
(Aplauz)