WEBVTT 00:00:00.790 --> 00:00:03.395 Drieëntwintig jaar geleden, 00:00:03.395 --> 00:00:06.150 op 19-jarige leeftijd, 00:00:06.150 --> 00:00:09.451 schoot ik een man dood. 00:00:09.451 --> 00:00:11.594 Ik was een jonge drugsdealer 00:00:11.594 --> 00:00:13.963 met een kort lontje 00:00:13.963 --> 00:00:18.018 en een semi-automatisch pistool. NOTE Paragraph 00:00:18.018 --> 00:00:21.149 Maar dat was niet het einde van mijn verhaal. 00:00:21.149 --> 00:00:24.930 In feite begon het pas. 00:00:24.930 --> 00:00:27.105 De 23 jaren nadien 00:00:27.105 --> 00:00:30.827 zijn een verhaal van erkenning, 00:00:30.827 --> 00:00:34.390 spijtbetuiging en boetedoening. 00:00:34.390 --> 00:00:39.013 Maar dit verliep niet op de manier waarop je het zou verwachten. 00:00:39.013 --> 00:00:42.655 Deze dingen kwamen in mijn leven op een verrassende manier, 00:00:42.655 --> 00:00:44.263 vooral voor mij. NOTE Paragraph 00:00:44.263 --> 00:00:47.054 Zoals velen van jullie 00:00:47.054 --> 00:00:49.368 presteerde ik bovengemiddeld, 00:00:49.368 --> 00:00:51.491 was voorbestemd voor de universiteit 00:00:51.491 --> 00:00:53.925 en droomde ervan dokter te worden. 00:00:53.925 --> 00:00:56.910 Maar het ging helemaal mis 00:00:56.910 --> 00:01:02.427 toen mijn ouders uit elkaar gingen en uiteindelijk scheidden. NOTE Paragraph 00:01:02.427 --> 00:01:05.517 De feitelijke gebeurtenissen zijn vrij simpel. 00:01:05.517 --> 00:01:07.865 Toen ik 17 jaar was, 00:01:07.865 --> 00:01:13.685 werd ik door drie kogels getroffen op een straathoek in Detroit. 00:01:13.685 --> 00:01:16.830 Een vriend reed mij naar het ziekenhuis. 00:01:16.830 --> 00:01:20.054 Doktoren verwijderden de kogels, 00:01:20.054 --> 00:01:21.845 lapten me op 00:01:21.845 --> 00:01:26.216 en stuurden me terug naar dezelfde buurt waar ik zojuist was beschoten. 00:01:26.216 --> 00:01:28.971 Tijdens deze hele beproeving 00:01:28.971 --> 00:01:31.031 omarmde niemand mij, 00:01:31.031 --> 00:01:33.401 gaf niemand me advies 00:01:33.401 --> 00:01:36.341 en zei niemand me dat het goed zou komen. 00:01:36.341 --> 00:01:39.306 Niemand vertelde me dat ik in angst zou leven, 00:01:39.306 --> 00:01:41.878 dat ik paranoïde zou worden, 00:01:41.878 --> 00:01:46.961 of dat ik hyper-agressief zou reageren op het feit dat ik was neergeschoten. 00:01:46.961 --> 00:01:50.090 Niemand vertelde mij dat ik op een dag 00:01:50.090 --> 00:01:53.307 degene zou zijn die de trekker overhaalt. 00:01:54.127 --> 00:01:56.801 Veertien maanden later, 00:01:56.801 --> 00:01:59.411 om 2 uur 's nachts, 00:01:59.411 --> 00:02:01.047 vuurde ik de kogels af 00:02:01.047 --> 00:02:04.900 die een einde maakten aan een iemands leven. NOTE Paragraph 00:02:04.900 --> 00:02:06.810 Toen ik de gevangenis in ging, 00:02:06.810 --> 00:02:12.317 was ik bitter, boos en gekwetst. 00:02:12.317 --> 00:02:15.287 Ik wilde geen verantwoordelijkheid nemen. 00:02:15.287 --> 00:02:17.629 Ik gaf alles en iedereen de schuld, 00:02:17.629 --> 00:02:20.312 van mijn ouders tot het systeem. 00:02:20.312 --> 00:02:22.714 Ik rationaliseerde mijn besluit om te schieten: 00:02:22.714 --> 00:02:24.843 'In mijn wijk 00:02:24.843 --> 00:02:27.219 is het beter om te schieten 00:02:27.219 --> 00:02:29.901 dan beschoten te worden'. 00:02:29.901 --> 00:02:32.903 Ik zat in mijn koude cel 00:02:32.903 --> 00:02:34.870 en voelde me hulpeloos, 00:02:34.870 --> 00:02:38.257 onbemind en in de steek gelaten. 00:02:38.257 --> 00:02:42.135 Ik had het gevoel dat niemand om mij gaf, 00:02:42.135 --> 00:02:46.984 waardoor ik me vijandig opstelde jegens mijn gevangenschap. 00:02:46.985 --> 00:02:50.363 Ik raakte steeds dieper in de problemen. 00:02:50.368 --> 00:02:53.398 Ik verkocht zwartemarkt-artikelen, 00:02:53.398 --> 00:02:56.047 ik leende geld uit tegen een hoge rente 00:02:56.047 --> 00:02:59.964 en ik verkocht drugs die illegaal de gevangenis waren binnen gesmokkeld. 00:02:59.964 --> 00:03:04.425 Ik was geworden wat de cipier van het tuchthuis in Michigan noemde: 00:03:04.425 --> 00:03:07.132 "de slechtste van de slechtste". 00:03:07.132 --> 00:03:09.457 En door mijn illegale praktijken 00:03:09.457 --> 00:03:12.149 belandde ik in de isoleercel. 00:03:12.149 --> 00:03:14.758 Daar zat ik zevenenhalf jaar 00:03:14.758 --> 00:03:17.790 van mijn gevangenschap. NOTE Paragraph 00:03:17.790 --> 00:03:22.099 In mijn ogen is de isoleercel een van de meest inhumane en barbaarse plekken 00:03:22.099 --> 00:03:24.298 waar je je kunt bevinden, 00:03:24.298 --> 00:03:27.189 maar dat was waar ik mijzelf vond. 00:03:27.189 --> 00:03:30.700 Op een dag was ik aan het ijsberen, 00:03:30.700 --> 00:03:35.217 toen een diender langskwam om mijn post te bezorgen. 00:03:35.217 --> 00:03:36.954 Ik bekeek een paar brieven 00:03:36.954 --> 00:03:38.868 voordat ik de brief zag 00:03:38.868 --> 00:03:41.930 waarop ik mijn zoon's kronkelende handschrift herkende. 00:03:41.930 --> 00:03:44.434 Een brief van mijn zoon 00:03:44.434 --> 00:03:48.538 voelde altijd als een lichtstraal in de bitterste duisternis. 00:03:48.538 --> 00:03:50.984 Die dag opende ik deze brief 00:03:50.984 --> 00:03:54.950 waarin hij met hoofdletters had geschreven: 00:03:54.950 --> 00:03:58.315 "Mijn moeder heeft me verteld waarom je in de gevangenis zit: 00:03:58.315 --> 00:04:00.899 moord." 00:04:00.899 --> 00:04:02.818 Hij schreef: "Pap, niet moorden. 00:04:02.818 --> 00:04:08.265 Jezus ziet wat je doet. Bid tot hem." NOTE Paragraph 00:04:08.265 --> 00:04:10.100 Ik was toentertijd niet gelovig, 00:04:10.100 --> 00:04:11.807 noch ben ik dat nu, 00:04:11.807 --> 00:04:14.291 maar er zat iets heel dieps 00:04:14.291 --> 00:04:16.763 in de woorden van mijn zoon. 00:04:16.763 --> 00:04:20.635 Ze zetten mij aan het denken over zaken waaraan ik nooit eerder had gedacht. 00:04:20.635 --> 00:04:22.557 Het was de eerste keer in mijn leven 00:04:22.557 --> 00:04:24.529 dat ik stil stond bij het feit 00:04:24.529 --> 00:04:28.195 dat mijn zoon mij als moordenaar zou zien. 00:04:28.195 --> 00:04:30.249 Ik ging op mijn slaapbank zitten 00:04:30.249 --> 00:04:33.778 en dacht na over iets wat ik had gelezen van Plato, 00:04:33.778 --> 00:04:36.955 die Socrates in 'Apology' laat zeggen 00:04:36.955 --> 00:04:41.281 dat een onbewust geleefd leven het niet waard is om geleefd te worden. NOTE Paragraph 00:04:41.281 --> 00:04:46.943 Dat was het moment waarop de transformatie begon. 00:04:46.943 --> 00:04:49.863 Maar het ging niet vanzelf. 00:04:52.250 --> 00:04:56.384 Een van de dingen die ik mij realiseerde als onderdeel van de transformatie, 00:04:56.384 --> 00:04:59.663 was dat er vier sleutelcomponenten waren. 00:04:59.663 --> 00:05:01.970 De eerste was, 00:05:01.970 --> 00:05:04.283 dat ik goede mentoren had. 00:05:04.283 --> 00:05:06.719 Ik weet dat sommige van jullie nu denken: 00:05:06.719 --> 00:05:09.323 hoe vind je een goede mentor in de gevangenis? 00:05:09.323 --> 00:05:13.423 Maar in mijn geval waren een aantal van mijn mentoren 00:05:13.423 --> 00:05:14.900 die levenslang uitzaten, 00:05:14.900 --> 00:05:18.009 de beste mensen die ooit in mijn leven voorbijkwamen, 00:05:18.009 --> 00:05:21.273 omdat ze me dwongen eerlijk naar mijzelf te kijken, 00:05:21.273 --> 00:05:25.168 en me dwongen om mijn besluiten te overdenken. NOTE Paragraph 00:05:25.773 --> 00:05:29.867 Het tweede was literatuur. 00:05:29.867 --> 00:05:31.610 Voordat ik naar de gevangenis ging 00:05:31.610 --> 00:05:35.207 wist ik niet dat er zoveel briljante zwarte dichters, schrijvers 00:05:35.207 --> 00:05:36.888 en filosofen waren. 00:05:36.888 --> 00:05:39.907 Toen ontdekte ik tot mijn geluk 00:05:39.907 --> 00:05:44.074 de autobiografie van Malcolm X. 00:05:44.074 --> 00:05:48.621 Die vermorzelde elk stereotype dat ik over mezelf had. NOTE Paragraph 00:05:48.621 --> 00:05:51.062 Het derde was familie. 00:05:51.062 --> 00:05:55.738 19 jaar lang had mijn vader aan mijn zijde gestaan 00:05:55.738 --> 00:05:58.167 met onwankelbaar vertrouwen, 00:05:58.167 --> 00:06:00.501 omdat hij geloofde dat ik in staat zou zijn 00:06:00.501 --> 00:06:02.125 om mijn leven te beteren. 00:06:02.125 --> 00:06:05.018 Ook ontmoette ik een geweldige vrouw 00:06:05.018 --> 00:06:08.452 die nu de moeder is van mijn tweejarige zoon Sekou. 00:06:08.452 --> 00:06:11.250 Zij leerde me mijzelf lief te hebben 00:06:11.250 --> 00:06:13.708 op een gezonde manier. NOTE Paragraph 00:06:14.958 --> 00:06:17.434 Als laatste was er het schrijven. 00:06:17.434 --> 00:06:19.488 Toen ik die brief van mijn zoon kreeg, 00:06:19.488 --> 00:06:21.448 begon ik dingen op te schrijven 00:06:21.448 --> 00:06:24.079 die ik had beleefd in mijn jeugd 00:06:24.079 --> 00:06:26.872 en in de gevangenis. 00:06:26.872 --> 00:06:32.518 Dit opende mijn geest voor het idee van verzoening. 00:06:33.106 --> 00:06:36.758 Eerder in mijn gevangenschap had ik een brief ontvangen 00:06:36.758 --> 00:06:39.225 van een familielid van mijn slachtoffer. 00:06:39.225 --> 00:06:41.440 In die brief 00:06:41.440 --> 00:06:43.685 vertelde ze me dat ze me vergaf, 00:06:43.685 --> 00:06:45.824 omdat ze besefte dat ik een kind was 00:06:45.824 --> 00:06:46.971 met een harde jeugd, 00:06:46.971 --> 00:06:48.763 vol ontberingen achter de rug, 00:06:48.763 --> 00:06:51.631 en een paar slechte keuzes had gemaakt. 00:06:51.631 --> 00:06:53.972 Dat was voor het eerst in mijn leven 00:06:53.972 --> 00:06:59.771 dat ik me in staat voelde mezelf te vergeven. NOTE Paragraph 00:07:01.531 --> 00:07:03.425 Een van de dingen die gebeurden 00:07:03.425 --> 00:07:04.768 na die ervaring 00:07:04.768 --> 00:07:06.906 is dat ik dacht aan die andere mannen 00:07:06.906 --> 00:07:08.968 die net als ik in de cel zaten. 00:07:08.968 --> 00:07:11.890 Hoezeer ik dit met hen wilde delen. 00:07:11.890 --> 00:07:13.834 Dus ik begon met hen te praten 00:07:13.834 --> 00:07:15.571 over hun ervaringen 00:07:15.571 --> 00:07:17.303 en was geschokt toen ik besefte 00:07:17.303 --> 00:07:20.431 dat de meesten uit dezelfde ruwe omstandigheden kwamen. 00:07:20.431 --> 00:07:23.970 De meesten wilden hulp en wilden het goede pad op, 00:07:23.970 --> 00:07:25.710 maar helaas is het systeem 00:07:25.710 --> 00:07:28.928 dat momenteel 2,5 miljoen mensen gevangen houdt, 00:07:28.928 --> 00:07:31.128 ontworpen als opslagplaats 00:07:31.128 --> 00:07:35.420 in plaats van als plek voor rehabilitatie en transformatie. 00:07:35.420 --> 00:07:37.311 Dus ik nam me voor 00:07:37.311 --> 00:07:39.065 dat ik na mijn vrijlating 00:07:39.065 --> 00:07:41.832 alles zou doen wat ik maar kon 00:07:41.832 --> 00:07:45.223 om dat te helpen veranderen. NOTE Paragraph 00:07:45.223 --> 00:07:47.989 In 2010 verliet ik de gevangenis 00:07:47.989 --> 00:07:51.067 voor het eerst na twintig jaar. 00:07:51.067 --> 00:07:52.655 Stel je even voor: 00:07:52.655 --> 00:07:57.537 Fred Flintstone die een aflevering van 'The Jetsons' binnenloopt. 00:07:57.540 --> 00:08:00.555 Dat beschrijft mijn ervaring een beetje. 00:08:00.555 --> 00:08:05.596 Voor het eerst stond ik bloot aan het internet, sociale media, 00:08:05.596 --> 00:08:09.743 auto's die praten als KITT uit 'Knight Rider'. 00:08:09.743 --> 00:08:11.527 Maar wat me het meest fascineerde 00:08:11.527 --> 00:08:13.310 was telefoontechnologie. 00:08:13.310 --> 00:08:14.582 Toen ik de gevangenis in ging, 00:08:14.582 --> 00:08:16.357 waren onze autotelefoons zo groot 00:08:16.357 --> 00:08:18.958 dat twee mensen ze moesten dragen. 00:08:18.958 --> 00:08:21.046 Stel je voor hoe het was 00:08:21.046 --> 00:08:23.172 om een Blackberry te pakken 00:08:23.172 --> 00:08:25.123 en te leren sms'en. 00:08:25.123 --> 00:08:26.940 Maar de mensen om me heen 00:08:26.940 --> 00:08:28.616 beseften niet dat ik geen idee had 00:08:28.616 --> 00:08:31.080 wat al die afkortingen betekenden. 00:08:31.080 --> 00:08:36.110 LOL, OMG, LMAO en zo. 00:08:36.110 --> 00:08:39.928 Op een dag sms'te ik met een vriend 00:08:39.928 --> 00:08:44.139 en ik vroeg hem om iets te doen en hij antwoordde "K". 00:08:44.139 --> 00:08:47.318 Ik dacht, wat is K? 00:08:47.318 --> 00:08:49.280 Dus hij zegt: "K is oké". 00:08:49.280 --> 00:08:50.529 En ik vroeg me af: 00:08:50.529 --> 00:08:53.297 "Wat is er nou mis met oké?" 00:08:53.297 --> 00:08:55.810 Dus ik sms een vraagteken. 00:08:55.810 --> 00:08:59.481 Hij antwoordt: "K = oké". 00:08:59.481 --> 00:09:04.170 Waarop ik antwoord: "FU". (Gelach) 00:09:04.170 --> 00:09:05.926 Dan sms't hij terug en vraagt me 00:09:05.926 --> 00:09:07.600 waarom ik hem uitscheld. 00:09:07.600 --> 00:09:09.310 Dus ik zeg: "LOL FU 00:09:09.310 --> 00:09:15.579 oftewel finally understand" [eindelijk begrepen] (Gelach) NOTE Paragraph 00:09:15.579 --> 00:09:17.261 Drie jaar later 00:09:17.261 --> 00:09:19.135 gaat het best goed met me. 00:09:19.135 --> 00:09:21.813 Ik heb een beurs bij MIT Media Lab, 00:09:21.813 --> 00:09:25.030 werk voor een geweldig bedrijf, BMe, 00:09:25.030 --> 00:09:27.360 en geef les aan de University of Michigan. 00:09:27.360 --> 00:09:29.337 Maar het is een worsteling, 00:09:29.337 --> 00:09:32.470 want ik besef dat er meer mensen naar huis komen 00:09:32.470 --> 00:09:35.596 die niet zulke kansen krijgen. 00:09:35.596 --> 00:09:37.945 Ik heb samen met fantastische mensen 00:09:37.945 --> 00:09:41.847 anderen mogen helpen bij hun terugkeer naar de maatschappij. 00:09:41.847 --> 00:09:46.060 Een van hen is mijn vriend Calvin Evans. 00:09:46.060 --> 00:09:49.015 Hij zat 24 jaar onschuldig vast. 00:09:49.015 --> 00:09:52.783 Hij is 45 jaar en doet momenteel een universitaire opleiding. 00:09:52.783 --> 00:09:54.937 We praatten over de drie dingen 00:09:54.937 --> 00:09:57.839 die ik belangrijk vond in mijn persoonlijke transformatie. 00:09:57.839 --> 00:09:59.778 Ten eerste erkenning. 00:09:59.778 --> 00:10:02.294 Ik moest erkennen dat ik anderen pijn had gedaan. 00:10:02.294 --> 00:10:05.000 Maar ook dat ikzelf gekwetst was. 00:10:05.000 --> 00:10:07.131 Ten tweede moest ik mij verontschuldigingen 00:10:07.131 --> 00:10:09.351 bij de mensen die ik gekwetst had. 00:10:09.351 --> 00:10:11.823 Ook al kon ik geen positieve reactie verwachten, 00:10:11.823 --> 00:10:14.455 was het belangrijk omdat dat het juiste was. 00:10:14.455 --> 00:10:17.354 Maar ik moest me ook bij mezelf verontschuldigen. 00:10:17.354 --> 00:10:20.171 Ten derde was er verzoening. 00:10:20.171 --> 00:10:23.437 Voor mij betekende dat teruggaan naar mijn gemeenschap 00:10:23.437 --> 00:10:26.790 en werken met risicojongeren die op hetzelfde pad zaten. 00:10:26.790 --> 00:10:30.380 Ook betekende het eenwording met mezelf. NOTE Paragraph 00:10:30.380 --> 00:10:32.494 Door mijn ervaring van opgesloten zijn 00:10:32.494 --> 00:10:34.645 ontdekte ik onder andere het volgende: 00:10:34.645 --> 00:10:37.717 het merendeel van de mannen en vrouwen die vastzitten, 00:10:37.717 --> 00:10:39.549 zijn te beteren. 00:10:39.549 --> 00:10:42.483 In feite keert 90% van die mensen 00:10:42.483 --> 00:10:45.411 op enig moment terug naar de maatschappij. 00:10:45.411 --> 00:10:47.506 Wij hebben de taak om te bepalen 00:10:47.506 --> 00:10:50.945 wat voor soort mensen terugkeert naar de maatschappij. NOTE Paragraph 00:10:50.945 --> 00:10:53.556 Mijn wens is nu 00:10:53.556 --> 00:10:58.997 dat we een meer empathische benadering gaan vinden 00:10:58.997 --> 00:11:02.806 van onze omgang met massa-opsluiting. 00:11:02.806 --> 00:11:06.296 We moeten af van die 'opgeruimd-staat-netjes'-mentaliteit, 00:11:06.296 --> 00:11:09.960 want het is bewezen dat die niet werkt. NOTE Paragraph 00:11:09.960 --> 00:11:12.413 Mijn reis is uniek, 00:11:12.413 --> 00:11:15.078 maar ze hoeft dat niet te zijn. 00:11:15.078 --> 00:11:17.484 Iedereen kan een transformatie beleven 00:11:17.484 --> 00:11:20.324 als we de ruimte daarvoor creëren. 00:11:20.324 --> 00:11:22.086 Ik vraag je vandaag 00:11:22.086 --> 00:11:24.013 om je een wereld voor te stellen 00:11:24.013 --> 00:11:26.133 waarin mannen en vrouwen 00:11:26.133 --> 00:11:29.739 geen gijzelaars zijn van hun verleden. 00:11:29.739 --> 00:11:31.412 Waar misdaden en fouten 00:11:31.412 --> 00:11:34.030 je niet een leven lang definiëren. 00:11:34.030 --> 00:11:37.151 Ik denk dat we daar samen voor kunnen zorgen 00:11:37.151 --> 00:11:38.994 en ik hoop jij ook. NOTE Paragraph 00:11:38.994 --> 00:11:40.570 Dank je wel. NOTE Paragraph 00:11:40.570 --> 00:11:43.063 (Applaus)