1
00:00:01,103 --> 00:00:04,253
Làm thế nào chúng ta xây dựng một xã hội

2
00:00:04,253 --> 00:00:06,593
không cần nhiên liệu hóa thạch?

3
00:00:06,944 --> 00:00:09,914
Nó là một thách thức rất phức tạp,

4
00:00:09,924 --> 00:00:15,130
và tôi tin những nước đang phát triển
có thể đi đầu trong sự chuyển đổi này.

5
00:00:15,130 --> 00:00:18,420
Và tôi biết rằng đây là một
tuyên bố gây tranh cãi,

6
00:00:18,440 --> 00:00:23,736
nhưng thực tế là có quá nhiều thứ
đang bị đe dọa ở các nước của chúng ta

7
00:00:23,760 --> 00:00:29,180
nếu chúng ta để nhiên liệu hóa thạch
là trung tâm cho sự phát triển của mình.

8
00:00:29,240 --> 00:00:32,120
Chúng ta có thể làm khác đi.

9
00:00:32,210 --> 00:00:35,480
Và đã đến lúc, thật sự đến lúc,

10
00:00:35,480 --> 00:00:38,146
để vạch trần chuyện hoang đường

11
00:00:38,196 --> 00:00:43,096
rằng một đất nước phải lựa chọn
giữa một bên là phát triển

12
00:00:43,276 --> 00:00:49,786
và một bên là bảo vệ môi trường, các loại
năng lượng tái tạo, chất lượng cuộc sống.

13
00:00:49,800 --> 00:00:52,680
Tôi đến từ Costa Rica,
một nước đang phát triển.

14
00:00:52,680 --> 00:00:56,200
Chúng tôi có gần 5 triệu dân,

15
00:00:56,200 --> 00:00:58,800
và chúng tôi sống ở ngay giữa châu Mỹ,

16
00:00:58,800 --> 00:01:02,740
vì thế rất dễ dàng
để nhớ chúng tôi sống ở đâu.

17
00:01:03,080 --> 00:01:09,970
Gần 100% điện của chúng tôi

18
00:01:10,398 --> 00:01:12,878
là từ các nguồn năng lượng tái tạo,

19
00:01:12,878 --> 00:01:14,124
5 trong số đó.

20
00:01:14,124 --> 00:01:18,630
(Tiếng vỗ tay)

21
00:01:18,800 --> 00:01:22,520
Thủy lợi, địa nhiệt,

22
00:01:22,680 --> 00:01:26,276
năng lượng gió, mặt trời, sinh khối.

23
00:01:26,996 --> 00:01:29,158
Quý vị có biết rằng năm ngoái

24
00:01:29,158 --> 00:01:31,664
trong 299 ngày,

25
00:01:31,664 --> 00:01:35,606
chúng tôi đã không dùng bất cứ 
năng lượng hóa thạch nào

26
00:01:35,876 --> 00:01:39,746
để tạo ra tất cả nguồn điện
cho mình không?

27
00:01:40,236 --> 00:01:44,130
Đó là một thành tựu tuyệt vời,

28
00:01:44,360 --> 00:01:50,520
tuy vậy nó lại che giấu một nghịch lý,

29
00:01:51,084 --> 00:01:54,104
đó là gần 70%

30
00:01:54,164 --> 00:01:59,820
sự tiêu thụ năng lượng của chúng tôi
là dầu.

31
00:01:59,880 --> 00:02:01,690
Tại sao vậy?

32
00:02:01,800 --> 00:02:04,530
Vì hệ thống giao thống của chúng tôi

33
00:02:04,564 --> 00:02:07,844
hoàn toàn dựa vào các nguồn
nhiên liệu hóa thạch,

34
00:02:07,844 --> 00:02:10,480
cũng giống như hầu hết các nước khác.

35
00:02:10,480 --> 00:02:14,039
Vì thế nếu ta ví chuyển đổi năng lượng
như một cuộc đua marathon,

36
00:02:14,039 --> 00:02:17,956
câu hỏi đặt ra là làm thế nào
để chúng ta đến được vạch đích,

37
00:02:17,956 --> 00:02:21,880
làm thế nào chúng ta khử được carbon
cho phần còn lại của nền kinh tế?

38
00:02:21,880 --> 00:02:24,720
Và công bằng mà nói
nếu chúng ta không thành công

39
00:02:24,798 --> 00:02:26,604
thì ai sẽ thành công nữa?

40
00:02:26,604 --> 00:02:30,160
Vì thế đó là lý do tôi muốn
nói về Costa Rica với quý vị,

41
00:02:30,160 --> 00:02:32,880
vì tôi tin chúng tôi là một
ứng viên tuyệt vời

42
00:02:32,880 --> 00:02:39,196
trong việc đi đầu về tầm nhìn cho sự
phát triển không cần nhiên liệu hóa thạch.

43
00:02:39,196 --> 00:02:42,420
Quý vị có thể đã biết một điều
về đất nước chúng tôi,

44
00:02:42,480 --> 00:02:45,436
đó là chúng tôi không có quân đội.

45
00:02:45,436 --> 00:02:49,410
Vì thế tôi sẽ đưa quý vị trở lại năm 1948.

46
00:02:49,410 --> 00:02:54,360
Năm đó, nước tôi 
đang kết thúc cuộc nội chiến.

47
00:02:54,360 --> 00:02:57,900
Hàng nghìn người Costa Rica đã chết,

48
00:02:57,960 --> 00:03:01,236
và những gia đình bị chia cắt đau đớn.

49
00:03:01,236 --> 00:03:06,286
Tuy vậy, một ý tưởng đáng kinh ngạc
đã chiến thắng những trái tim và khối óc:

50
00:03:06,286 --> 00:03:08,196
chúng tôi sẽ phục hồi lại đất nước,

51
00:03:08,196 --> 00:03:11,276
và nền Cộng hòa thứ hai
sẽ không có quân đội.

52
00:03:11,276 --> 00:03:13,360
Vì thế chúng tôi đã giải tán quân đội.

53
00:03:13,360 --> 00:03:16,040
Và tổng thống đương nhiệm lúc đó,

54
00:03:16,040 --> 00:03:18,236
José Figueres,

55
00:03:18,236 --> 00:03:25,196
đã tìm ra cách có tác động mạnh mẽ, đó là
đập đổ các bức tường của 1 căn cứ quân sự.

56
00:03:25,196 --> 00:03:28,400
Năm tiếp theo, 1949,

57
00:03:28,400 --> 00:03:31,596
chúng tôi đã đưa quyết định đó
vĩnh viễn vào hiến pháp mới,

58
00:03:31,596 --> 00:03:37,340
và đó là lý do vì sao tôi có thể kể cho
quý vị về câu chuyện đó gần 70 năm sau.

59
00:03:37,520 --> 00:03:39,560
Và tôi rất vui mừng.

60
00:03:39,560 --> 00:03:43,276
Tôi mừng vì họ đã đưa ra quyết định đó
trước khi tôi ra đời,

61
00:03:43,276 --> 00:03:45,570
vì nó cho phép tôi và
hàng triệu người khác

62
00:03:45,570 --> 00:03:49,196
sống trong một đất nước rất yên ổn.

63
00:03:49,196 --> 00:03:52,160
Và quý vị có thể nghĩ
đó là do may mắn,

64
00:03:52,160 --> 00:03:53,676
nhưng không phải như vậy.

65
00:03:53,676 --> 00:03:58,076
Đó là một hình mẫu cho
những lựa chọn thận trọng.

66
00:03:58,076 --> 00:04:04,160
Trong những năm 40, người Costa Rica được
hưởng nền giáo dục và y tế miễn phí.

67
00:04:04,160 --> 00:04:06,756
Chúng tôi gọi đó là
những phúc lợi xã hội.

68
00:04:06,756 --> 00:04:08,400
Bằng cách giải tán quân đội,

69
00:04:08,400 --> 00:04:13,356
chúng tôi có thể chuyển chi phí quân đội
thành chi tiêu xã hội,

70
00:04:13,356 --> 00:04:16,116
và đó là bánh dẫn cho sự ổn định.

71
00:04:16,116 --> 00:04:17,400
Trong những năm 50 --

72
00:04:17,400 --> 00:04:22,595
(Vỗ tay)

73
00:04:22,595 --> 00:04:26,000
Trong những năm 50, chúng tôi bắt đầu
đầu tư vào thủy điện,

74
00:04:26,000 --> 00:04:28,676
và điều đó đã giúp chúng tôi
tránh xa khỏi cạm bẫy

75
00:04:28,676 --> 00:04:31,756
sử dụng nhiên liệu hóa thạch
để sản xuất điện,

76
00:04:31,756 --> 00:04:35,150
đó là việc mà thế giới
ngày nay đang phải chiến đấu.

77
00:04:35,150 --> 00:04:38,714
Trong những năm 70 chúng tôi đầu tư
vào các công viên quốc gia,

78
00:04:38,724 --> 00:04:41,640
và nó đã giúp chúng tôi tránh xa

79
00:04:41,640 --> 00:04:46,290
khỏi logic đầy vết rạn nứt: phát triển,
phát triển, phát triển bằng mọi giá

80
00:04:46,330 --> 00:04:50,780
mà chúng ta thấy mọi nước khác ôm khư khư,
đặc biệt là các nước đang phát triển.

81
00:04:50,800 --> 00:04:54,896
Trong thập niên 90, chúng tôi tiên phong
trong việc đóng phí cho dịch vụ sinh thái

82
00:04:54,920 --> 00:04:56,856
và nó giúp chúng tôi
đẩy lùi nạn phá rừng

83
00:04:56,880 --> 00:05:01,000
và thúc đẩy du lịch sinh thái -
động lực chính cho sự phát triển ngày nay

84
00:05:01,000 --> 00:05:03,936
Vì vậy đầu tư vào bảo vệ môi trường

85
00:05:03,960 --> 00:05:06,176
không hề gây tổn hại cho
nền kinh tế chúng tôi

86
00:05:06,200 --> 00:05:07,420
Khá ngược ngạo.

87
00:05:07,420 --> 00:05:09,480
Và nó không có nghĩa là chúng tôi hoàn hảo

88
00:05:09,480 --> 00:05:11,856
cũng không có nghĩa chúng tôi
không có sự mâu thuẫn

89
00:05:11,880 --> 00:05:13,690
Nó không phải điểm chính.

90
00:05:13,720 --> 00:05:17,416
Điểm chính là, nhờ vào những lựa chọn
của bản thân mình, chúng tôi

91
00:05:17,416 --> 00:05:24,070
đã phát triển khả năng phục hồi trong việc
đối mặt với các vấn đề tăng trưởng.

92
00:05:24,080 --> 00:05:27,656
Ngoài ra, nếu quý vị xem xét
một đất nước như của chúng tôi,

93
00:05:27,680 --> 00:05:31,576
chỉ số GPD bình quân đầu người
là khoảng 11.000 dollar,

94
00:05:31,600 --> 00:05:34,020
phụ thuộc vào cách quý vị tính toán.

95
00:05:34,080 --> 00:05:36,136
Nhưng theo chỉ số tăng trưởng xã hội,

96
00:05:36,160 --> 00:05:38,056
Chúng tôi tuyệt đối đứng bên ngoài

97
00:05:38,080 --> 00:05:41,880
khi nói đến chuyển chỉ số GPD
thành tăng trưởng xã hội.

98
00:05:42,000 --> 00:05:43,536
Giải tán quân đội,

99
00:05:43,560 --> 00:05:45,376
đầu tư vào tự nhiên và con người,

100
00:05:45,400 --> 00:05:49,080
cũng đã làm nhiều thứ trở nên mạnh mẽ.

101
00:05:49,120 --> 00:05:51,220
Nó làm nên một câu chuyện,

102
00:05:51,520 --> 00:05:54,616
câu chuyện về một đất nước nhỏ bé
với một ý tưởng lớn lao,

103
00:05:54,640 --> 00:05:59,500
và nó được trao quyền để được
lớn lên cùng với câu chuyện đó.

104
00:05:59,520 --> 00:06:01,696
Vậy, câu hỏi đặt ra là,

105
00:06:01,720 --> 00:06:06,240
ý tưởng lớn nào dành cho thế hệ ngày nay?

106
00:06:06,320 --> 00:06:08,696
Và tôi tin những gì tiếp theo đây

107
00:06:08,720 --> 00:06:15,470
là dành cho thế hệ này để ngưng
sử dụng nhiên liệu hóa thạch mãi mãi,

108
00:06:15,470 --> 00:06:18,370
tương tự việc chúng tôi
đã làm với quân đội.

109
00:06:18,400 --> 00:06:20,696
Nhiên liệu hóa thạch tạo ra
biến đổi khí hậu.

110
00:06:20,720 --> 00:06:22,096
Chúng ta biết điều đó,

111
00:06:22,120 --> 00:06:26,580
và chúng ta biết chúng ta dễ bị tổn thương
trước ảnh hưởng của biến đội khí hậu.

112
00:06:26,580 --> 00:06:30,090
Là một nước đang phát triển,
nó là mối quan tâm hàng đầu của chúng tôi

113
00:06:30,090 --> 00:06:32,466
để phát triển mà không cần đến
nhiên liệu hóa thạch

114
00:06:32,466 --> 00:06:36,730
gây tác hại tới người dân ở vị trí
đầu tiên của chúng tôi.

115
00:06:36,880 --> 00:06:38,120
Bởi vì

116
00:06:39,000 --> 00:06:43,330
tại sao chúng tôi tiếp tục nhập khẩu dầu

117
00:06:43,800 --> 00:06:45,536
cho phương tiện giao thông

118
00:06:45,560 --> 00:06:48,660
khi chúng tôi có thể
sử dụng điện thay vào đó?

119
00:06:48,720 --> 00:06:50,536
Hãy nhớ là,

120
00:06:50,560 --> 00:06:52,456
đây là đất nước

121
00:06:52,480 --> 00:06:58,536
nơi điện được sản xuất từ
nước của các con sông,

122
00:06:58,560 --> 00:07:01,056
nhiệt lượng của những ngọn núi lửa,

123
00:07:01,080 --> 00:07:04,416
những tua bin gió,
các tấm năng lượng mặt trời,

124
00:07:04,440 --> 00:07:06,470
chất thải sinh học.

125
00:07:06,560 --> 00:07:12,856
Loại bỏ nhiên liệu hóa thạch nghĩ là
phá vỡ hệ thống giao thông của chúng tôi

126
00:07:12,880 --> 00:07:18,216
để chúng tôi có thể cung cấp năng lượng
cho xe hơi, xe bus, tàu lửa bằng điện

127
00:07:18,240 --> 00:07:20,360
thay vì bằng năng lượng
không tái tạo được.

128
00:07:20,400 --> 00:07:22,816
Và để tôi nói cho quý vị biết,
giao thông vận tải

129
00:07:22,840 --> 00:07:26,420
đã trở thành vấn đề sống còn
cho người Costa Rica chúng tôi

130
00:07:26,420 --> 00:07:29,396
bởi vì mô hình chúng tôi đang có
không hoạt động cho chúng tôi.

131
00:07:29,396 --> 00:07:31,440
Nó đang gây hại cho mọi người,

132
00:07:31,480 --> 00:07:33,216
gây hại cho các công ty,

133
00:07:33,240 --> 00:07:35,216
và gây hại cho sức khỏe của chúng tôi.

134
00:07:35,240 --> 00:07:39,976
Bởi vì một khi các chính sách và
cơ sở hạ tầng thất bại,

135
00:07:40,000 --> 00:07:44,570
đây sẽ là những gì xảy ra
thường xuyên mỗi ngày.

136
00:07:44,800 --> 00:07:46,376
2 tiếng vào buổi sáng,

137
00:07:46,400 --> 00:07:48,216
2 tiếng vào buổi tối.

138
00:07:48,240 --> 00:07:52,670
Tôi không hiểu được tại sao chúng ta lại
chấp nhận chuyện này như lẽ thường tình.

139
00:07:52,800 --> 00:07:54,970
Nó vô cùng tồi tệ

140
00:07:55,040 --> 00:07:59,850
khi buộc phải lãng phí thời gian của
chúng ta cho việc này mỗi ngày.

141
00:07:59,920 --> 00:08:01,816
Và đường cao tốc này thực sự khá tốt

142
00:08:01,840 --> 00:08:03,896
so với những gì quý vị thấy
ở các nước khác

143
00:08:03,920 --> 00:08:05,950
nơi mà giao thông đang bùng nổ.

144
00:08:06,000 --> 00:08:09,250
Quý vị cũng biết, người Costa Rica
được gọi là "presa."

145
00:08:09,280 --> 00:08:12,080
Presa nghĩa là "bị cầm tù."

146
00:08:12,360 --> 00:08:15,336
Và mọi người đang chuyển sang bạo lực

147
00:08:15,360 --> 00:08:19,990
ở đất nước mà đáng lẽ ra phải hạnh phúc
trong cuộc sống yên bình (pura diva).

148
00:08:20,040 --> 00:08:21,700
Nó đang xảy ra.

149
00:08:21,880 --> 00:08:24,520
Cho nên nhiều thứ đang bị đe dọa.

150
00:08:24,560 --> 00:08:26,416
Tin mừng là

151
00:08:26,440 --> 00:08:29,456
khi chúng ta nói về việc làm sạch
giao thông vận tải

152
00:08:29,480 --> 00:08:30,786
và cách di chuyển khác,

153
00:08:30,786 --> 00:08:35,775
thì chúng ta không nói về những
điều không tưởng xa xôi ngoài kia.

154
00:08:35,799 --> 00:08:40,969
Chúng ta đang nói về di chuyển bằng điện,
điều đang xảy ra ngày nay.

155
00:08:41,039 --> 00:08:46,496
Đến năm 2022, xe ô tô điện
và ô tô thường

156
00:08:46,520 --> 00:08:49,520
được hy vọng sẽ đồng giá với nhau,

157
00:08:49,520 --> 00:08:53,720
và các thành phố cũng đã áp dụng thử
xe buýt chạy bằng điện.

158
00:08:53,800 --> 00:08:56,660
Và những phương tiện rất tuyệt vời này

159
00:08:56,760 --> 00:08:58,940
đang tiết kiệm tiền,

160
00:08:59,000 --> 00:09:01,450
và chúng còn giảm thiểu sự ô nhiễm.

161
00:09:01,480 --> 00:09:05,240
Vậy nếu chúng ta muốn loại bỏ giao thông
vận tải chạy bằng dầu, chúng ta có thể,

162
00:09:05,240 --> 00:09:08,486
vì bây giờ chúng ta có nhiều lựa chọn
mà trước kia chúng ta không có.

163
00:09:08,486 --> 00:09:10,790
Điều đó thật tuyệt vời.

164
00:09:10,790 --> 00:09:11,960
Nhưng tất nhiên,

165
00:09:13,280 --> 00:09:17,660
một vài người sẽ cảm thấy khó chịu
với ý tưởng này,

166
00:09:17,760 --> 00:09:20,936
và họ sẽ đến và nói với quý vị

167
00:09:20,960 --> 00:09:25,700
rằng thế giới này dính chặt với dầu,
Costa Rica cũng vậy, đó là sự thật.

168
00:09:25,700 --> 00:09:27,116
Đó là điều họ nói với qúy vị.

169
00:09:27,116 --> 00:09:29,596
Và quý vị biết câu trả lời
cho lý lẻ này là gì không?

170
00:09:29,596 --> 00:09:33,016
Năm 1948, chúng tôi đã không nói
rằng thế giới bị dính chặt với quân đội

171
00:09:33,040 --> 00:09:35,036
nên chúng ta cũng hãy giữ lại quân đội.

172
00:09:35,036 --> 00:09:38,600
Không, chúng tôi đã đưa ra
một lựa chọn rất dũng cảm,

173
00:09:38,640 --> 00:09:41,570
và lựa chọn đó đã làm nên một
sự khác biệt hoàn toàn.

174
00:09:41,600 --> 00:09:45,860
Vì vậy đã đến lúc thế hệ này
trở nên dũng cảm thêm một lần nữa

175
00:09:45,860 --> 00:09:47,816
và loại bỏ nhiên liệu hóa thạch mãi mãi.

176
00:09:47,816 --> 00:09:51,240
Và tôi sẽ cho quý vị 3 nguyên nhân
tại sao chúng ta phải làm điều này.

177
00:09:51,240 --> 00:09:52,440
Thứ nhất,

178
00:09:53,120 --> 00:09:56,856
mô hình giao thông vận tải và đô thị hóa
của chúng ta đã bị hỏng,

179
00:09:56,880 --> 00:10:02,500
vì vậy đây là thời điểm tốt để xác lập lại
đô thị và vận tải tương lai của chúng ta.

180
00:10:02,520 --> 00:10:05,336
Chúng ta không muốn các thành phố
được dựng lên cho xe cộ.

181
00:10:05,360 --> 00:10:07,696
Chúng ta muốn những thành phố
dành cho con người

182
00:10:07,720 --> 00:10:11,500
nơi chúng ta có thể đi bộ
và sử dụng xe đạp.

183
00:10:11,500 --> 00:10:13,856
Và chúng ta muốn
phương tiện giao thông công cộng,

184
00:10:13,856 --> 00:10:15,256
phải thật nhiều,

185
00:10:15,280 --> 00:10:19,110
những phương tiện công cộng
sạch sẽ và tiện lợi.

186
00:10:19,200 --> 00:10:24,750
Vì nếu chúng ta cứ tiếp tục thêm vào
những đoàn xe hơi thông thường,

187
00:10:24,760 --> 00:10:27,990
các thành phố của chúng ta
sẽ trở nên không chịu nổi.

188
00:10:28,000 --> 00:10:29,836
Thứ hai, chúng ta phải thay đổi,

189
00:10:29,836 --> 00:10:34,090
nhưng thay đổi từ từ sẽ không đủ.

190
00:10:34,720 --> 00:10:37,600
Chúng ta cần sự thay đổi
mang tính biến đổi.

191
00:10:37,600 --> 00:10:40,456
Và có một vài dự án thay đổi từng bước
ở nước của tôi,

192
00:10:40,480 --> 00:10:43,710
và tôi sẽ là người đầu tiên tán dương họ.

193
00:10:43,800 --> 00:10:46,176
Nhưng đừng tự đùa bản thân mình.

194
00:10:46,200 --> 00:10:50,096
Chúng ta không nói về một cái kết
với những chiếc xe điện đẹp đẽ ở đây

195
00:10:50,120 --> 00:10:52,736
và vài chiếc xe buýt điện ở kia

196
00:10:52,760 --> 00:10:56,136
trong khi chúng ta tiếp tục đầu tư vào
cùng một kiểu cơ sở hạ tầng,

197
00:10:56,160 --> 00:10:58,656
thêm nhiều xe hơi, nhiều con đường,
thêm nhiều dầu.

198
00:10:58,680 --> 00:11:02,976
Chúng ta đang nói về
cách thoát khỏi xăng dầu,

199
00:11:03,000 --> 00:11:08,170
và chúng ta không thể đạt được điều đó
bằng phương pháp từ từ.

200
00:11:08,360 --> 00:11:12,720
Thứ ba, và quý vị đều biết điều này,

201
00:11:13,080 --> 00:11:18,040
thế giới đang thèm khát nguồn cảm hứng.

202
00:11:18,130 --> 00:11:21,020
Nó muốn những câu chuyện
về sự thành công

203
00:11:21,020 --> 00:11:23,016
trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp,

204
00:11:23,040 --> 00:11:27,110
đặc biệt là ở các nước đang phát triển.

205
00:11:27,400 --> 00:11:31,710
Nên tôi tin Costa Rica có thể trở thành
nguồn cảm hứng cho các nước khác,

206
00:11:31,720 --> 00:11:34,456
như khi chúng thôi đã tiết lộ
vào năm ngoái

207
00:11:34,480 --> 00:11:38,456
rằng chúng tôi đã không sử dụng bất kì
nhiên liệu hóa thạch nào trong nhiều ngày

208
00:11:38,480 --> 00:11:43,336
để sản xuất ra toàn bộ điện của mình.

209
00:11:43,360 --> 00:11:47,550
Tin tức này lan truyền trên khắp thế giới.

210
00:11:47,640 --> 00:11:50,736
Và nó cũng làm tôi vô cùng tự hào,

211
00:11:50,760 --> 00:11:54,600
một người phụ nữ Costa Rica,
Christiana Figueres,

212
00:11:55,480 --> 00:12:02,520
đã giữ vai trò quyết định trong các cuộc
đàm phán về thỏa thuận khí hậu Paris.

213
00:12:02,600 --> 00:12:07,370
Vì vậy chúng tôi phải bảo vệ tài sản
kế thừa này và phải làm gương.

214
00:12:07,410 --> 00:12:09,200
Vậy tiếp theo sẽ là gì?

215
00:12:10,240 --> 00:12:11,520
Người dân.

216
00:12:12,280 --> 00:12:15,710
Làm sao chúng ta để người dân
sở hữu được điều này?

217
00:12:15,760 --> 00:12:17,856
Làm sao chúng ta khiến người dân

218
00:12:17,880 --> 00:12:20,296
tin rằng nó hoàn toàn khả thi

219
00:12:20,320 --> 00:12:24,050
để xây dựng một xã hội không có
nhiên liệu hóa thạch?

220
00:12:24,050 --> 00:12:29,080
Rất nhiều công việc cần được thực hiện
ngay từ lúc mới bắt đầu.

221
00:12:29,120 --> 00:12:33,650
Đó là lí do vì sao trong năm 2014
chúng tôi tạo ra Costa Rica Limpia.

222
00:12:33,720 --> 00:12:36,416
"Limpia" nghĩa là "sạch",

223
00:12:36,440 --> 00:12:40,700
vì chúng tôi cần thêm sức mạnh cũng như
tạo động lực cho người dân.

224
00:12:40,770 --> 00:12:45,040
Nếu người dân không bị thu hút,

225
00:12:45,080 --> 00:12:49,736
thì các quyết định về hệ thống
giao thông sạch sẽ sa lầy bởi vô tận,

226
00:12:49,760 --> 00:12:52,736
ý của tôi là những cuộc
thảo luận vô tận về kĩ thuật,

227
00:12:52,760 --> 00:13:00,510
và bởi các cuộc vận động hành lang dồn dập
của nhiều nhóm lợi ích chung khác nhau.

228
00:13:00,720 --> 00:13:04,576
Ham muốn trở thành một đất nước xanh
sử dụng nguồn năng lượng tái tao

229
00:13:04,600 --> 00:13:07,176
đã trở thành một phần
câu chuyện của chúng tôi.

230
00:13:07,200 --> 00:13:11,760
Chúng tôi không thể để bất cứ ai
lấy đi điều đó từ mình.

231
00:13:12,080 --> 00:13:16,536
Năm ngoái, chúng tôi đưa người dân
từ bảy tỉnh thành của mình

232
00:13:16,560 --> 00:13:20,620
đến nói chuyện về việc thay đổi khí hậu
đã ảnh hưởng tới họ,

233
00:13:20,720 --> 00:13:23,616
và năm nay chúng tôi cũng đưa tới

234
00:13:23,640 --> 00:13:25,696
một nhóm người Costa Rica khác

235
00:13:25,720 --> 00:13:27,816
để nói về năng lượng tái tạo được.

236
00:13:27,840 --> 00:13:29,030
Và quý vị biết không

237
00:13:29,030 --> 00:13:31,396
Những người này bất đồng với nhau
gần như mọi thứ

238
00:13:31,396 --> 00:13:34,056
chỉ trừ năng lượng tái tạo được

239
00:13:34,080 --> 00:13:36,176
giao thông sạch và không khí sạch.

240
00:13:36,200 --> 00:13:38,176
Nó mang mọi người tới gần nhau.

241
00:13:38,200 --> 00:13:41,056
Và chìa khóa cho sự tham gia này

242
00:13:41,080 --> 00:13:43,296
là giúp mọi người cảm thấy
mình không nhỏ bé.

243
00:13:43,320 --> 00:13:44,666
Mọi người cảm thấy bất lực,

244
00:13:44,666 --> 00:13:48,850
và họ mệt mỏi vì không được lắng nghe.

245
00:13:49,000 --> 00:13:51,376
Cho nên việc chúng tôi làm
là những điều cụ thể,

246
00:13:51,400 --> 00:13:55,896
và chúng tôi dịch những vấn đề kỹ thuật
sang ngôn ngữ toàn dân

247
00:13:55,920 --> 00:14:00,410
để cho người dân thấy họ có vai trò
và có thể thực hiện nó cùng nhau.

248
00:14:00,480 --> 00:14:03,696
Lần đầu tiên, chúng tôi dõi theo
những lời hứa mà mình đã thực hiện

249
00:14:03,720 --> 00:14:05,216
về hệ thống giao thông sạch,

250
00:14:05,240 --> 00:14:07,856
và các chính trị gia biết họ phải
thực hiện nó,

251
00:14:07,880 --> 00:14:10,880
nhưng điểm bùng phát sẽ đến
khi chúng ta thiết lập các liên minh

252
00:14:10,910 --> 00:14:13,500
người dân, các doanh nghiệp,

253
00:14:13,500 --> 00:14:16,066
những người ủng hộ cho
phương tiện giao thông công cộng

254
00:14:16,066 --> 00:14:18,976
điều đó sẽ làm cho giao thông bằng điện
trở nên bình thường,

255
00:14:18,976 --> 00:14:22,520
đặc biệt là ở một nước đang phát triển.

256
00:14:22,560 --> 00:14:26,256
Cho đến khi cuộc bầu cử tiếp theo diễn ra,

257
00:14:26,280 --> 00:14:29,696
tôi tin các ứng cử viên sẽ phải
đưa ra vị thế của mình

258
00:14:29,720 --> 00:14:31,616
trên việc loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.

259
00:14:31,640 --> 00:14:35,950
Bởi vì câu hỏi này phải nằm trong
xu hướng chính trị chủ đạo của chúng tôi.

260
00:14:35,970 --> 00:14:39,976
Và tôi nói với quý vị rằng, đây không phải
là câu hỏi về chính sách khí hậu

261
00:14:40,000 --> 00:14:42,730
hay nghị sự về môi trường.

262
00:14:42,760 --> 00:14:46,050
Nó nói về một đất nước mà chúng tôi muốn

263
00:14:46,160 --> 00:14:48,256
và về những thành phố chúng tôi có

264
00:14:48,280 --> 00:14:49,936
những thành phố chúng tôi muốn

265
00:14:49,960 --> 00:14:52,136
và ai là người đưa ra sự lựa chọn.

266
00:14:52,160 --> 00:14:55,270
Bởi vì cuối cùng, điều chúng tôi muốn nói

267
00:14:55,270 --> 00:14:58,496
chính là sự phát triển cùng với
nguồn năng lượng tái tạo

268
00:14:58,520 --> 00:15:01,210
hoàn toàn tốt cho người dân,

269
00:15:01,440 --> 00:15:03,856
cho người Costa Rica đang tồn tại ngày nay

270
00:15:03,880 --> 00:15:07,810
và đặc biệt cho thế hệ
chưa được sinh ra của chúng ta.

271
00:15:09,560 --> 00:15:12,616
Đây là bảo tàng quốc gia của chúng tôi.

272
00:15:12,640 --> 00:15:14,336
Nó tươi sáng là yên bình,

273
00:15:14,360 --> 00:15:17,056
Và khi quý vị đứng trước nó,

274
00:15:17,080 --> 00:15:20,376
thật khó tin khi đây từng là
những doanh trại quân đội

275
00:15:20,400 --> 00:15:22,576
vào cuối thập niên 40.

276
00:15:22,600 --> 00:15:26,416
Chúng tôi bắt đầu cuộc sống mới
không có quân đội ở nơi này,

277
00:15:26,440 --> 00:15:30,150
và đây là nơi việc loại bỏ

278
00:15:30,150 --> 00:15:33,266
các loại nhiên liệu hóa thạch
sẽ được công bố một ngày không xa.

279
00:15:33,266 --> 00:15:35,536
Và chúng tôi sẽ làm nên lịch sử
một lần nữa.

280
00:15:35,560 --> 00:15:36,776
Cảm ơn quý vị.

281
00:15:36,800 --> 00:15:38,922
(Vỗ tay)