0:00:01.103,0:00:04.228
Hoe krijgen we een samenleving

0:00:04.253,0:00:05.760
zonder fossiele brandstoffen?

0:00:06.944,0:00:09.120
Dat is een zeer complexe uitdaging

0:00:09.920,0:00:12.120
en ik denk dat ontwikkelingslanden

0:00:12.120,0:00:15.120
het voortouw zouden kunnen [br]nemen bij deze omschakeling.

0:00:15.120,0:00:18.400
Ik ben me ervan bewust [br]dat dit een omstreden standpunt is,

0:00:18.440,0:00:23.736
maar de realiteit is dat er [br]voor onze landen zo veel op het spel staat

0:00:23.760,0:00:28.640
als we onze ontwikkeling [br]blijven baseren op fossiele brandstoffen.

0:00:29.240,0:00:31.080
Het kan anders.

0:00:32.200,0:00:35.456
En het is tijd, hoog tijd,

0:00:35.480,0:00:38.176
om de mythe ontkrachten

0:00:38.200,0:00:43.256
dat een land moet kiezen [br]ofwel voor ontwikkeling,

0:00:43.280,0:00:48.960
ofwel voor milieubescherming,[br]duurzame energie en levenskwaliteit.

0:00:49.800,0:00:52.080
Ik kom uit Costa Rica, [br]een ontwikkelingsland.

0:00:52.680,0:00:55.210
We zijn met bijna vijf miljoen mensen

0:00:56.200,0:00:58.776
en we wonen middenin de Amerika's,

0:00:58.800,0:01:01.120
makkelijk om te onthouden.

0:01:03.080,0:01:09.360
Bijna 100 procent van onze elektriciteit

0:01:10.400,0:01:12.856
komt van hernieuwbare bronnen,

0:01:12.880,0:01:14.096
vijf in getal:

0:01:14.120,0:01:16.240
(Applaus)

0:01:18.800,0:01:22.656
waterkracht, geothermische energie,

0:01:22.680,0:01:26.120
wind, zon, biomassa.

0:01:27.000,0:01:29.136
Wisten jullie dat wij vorig jaar

0:01:29.160,0:01:32.616
299 dagen lang

0:01:32.640,0:01:35.856
geen gebruik hebben gemaakt [br]van fossiele brandstoffen

0:01:35.880,0:01:39.360
voor al onze elektriciteitsopwekking?

0:01:40.240,0:01:43.200
Het is een fantastische prestatie,

0:01:44.360,0:01:48.440
maar verbergt toch een paradox,

0:01:51.080,0:01:54.136
namelijk dat bijna 70 procent

0:01:54.160,0:01:58.760
van ons energieverbruik van olie komt.

0:01:59.880,0:02:01.080
Waarom?

0:02:01.800,0:02:04.536
Door ons transportsysteem,

0:02:04.560,0:02:07.816
dat volledig afhankelijk is [br]van fossiele brandstoffen,

0:02:07.840,0:02:09.479
zoals in de meeste landen.

0:02:10.479,0:02:14.016
Als we aan de energieomschakeling [br]denken als aan een marathon,

0:02:14.040,0:02:17.936
hoe geraken we dan aan de finish,

0:02:17.960,0:02:21.080
hoe kunnen we de rest [br]van onze economie ‘ontkolen’?

0:02:21.880,0:02:24.850
En je mag je best afvragen[br]dat als wij er niet in slagen,

0:02:24.850,0:02:26.600
wie dan wel?

0:02:26.600,0:02:29.160
Daarom wil ik het hebben over Costa Rica,

0:02:30.160,0:02:33.276
omdat ik vind dat we[br]een goede kandidaat zijn

0:02:33.276,0:02:35.480
om te pionieren met een visie

0:02:35.480,0:02:38.190
voor ontwikkeling[br]zónder fossiele brandstoffen.

0:02:39.200,0:02:42.136
Als je al iets over ons weet,

0:02:42.150,0:02:44.400
is het dat we geen leger hebben.

0:02:45.440,0:02:48.360
Ik ga even terug naar 1948.

0:02:49.400,0:02:53.120
Dat jaar kwamen we uit een burgeroorlog

0:02:54.360,0:02:57.936
waarin duizenden Costaricanen [br]waren gestorven

0:02:57.960,0:03:00.240
en families bitter verdeeld.

0:03:01.240,0:03:06.256
Toch won een verrassend idee [br]de harten en geesten:

0:03:06.280,0:03:08.176
we zouden het land opnieuw opstarten

0:03:08.200,0:03:11.256
en de Tweede Republiek [br]zou geen leger hebben.

0:03:11.280,0:03:12.520
Dus schaften we het af.

0:03:13.360,0:03:16.016
De toenmalige president,

0:03:16.040,0:03:19.556
José Figueres,[br]vond er een krachtige manier voor

0:03:19.556,0:03:23.560
door de muren [br]van een legerbasis te slopen.

0:03:25.200,0:03:28.376
Het volgende jaar, 1949,

0:03:28.400,0:03:32.576
legden we deze beslissing [br]vast in de nieuwe grondwet,

0:03:32.600,0:03:36.760
en daarom kan ik jullie dat verhaal [br]bijna 70 jaar later vertellen.

0:03:37.520,0:03:39.300
En ik ben dankbaar.

0:03:39.300,0:03:42.900
Ik ben dankbaar dat ze deze beslissing [br]namen voordat ik geboren werd,

0:03:43.280,0:03:45.536
want ze liet mij en miljoenen anderen

0:03:45.560,0:03:47.720
leven in een zeer stabiel land.

0:03:49.200,0:03:52.136
Je zou kunnen denken [br]dat het puur geluk was,

0:03:52.160,0:03:53.656
maar dat was niet.

0:03:53.680,0:03:56.720
Het was een reeks bewuste keuzes.

0:03:58.080,0:04:04.136
In de jaren 40 kregen de Costaricanen [br]gratis onderwijs en gezondheidszorg.

0:04:04.160,0:04:06.120
We noemden dat sociale garanties.

0:04:06.760,0:04:08.376
Door de afschaffing van het leger

0:04:08.400,0:04:13.336
konden we militaire uitgaven [br]omzetten in sociale uitgaven

0:04:13.360,0:04:15.280
en dat gaf stabiliteit.

0:04:16.120,0:04:17.375
In de jaren 50 --

0:04:17.399,0:04:19.480
(Applaus)

0:04:22.600,0:04:25.976
In de jaren 50 begonnen we [br]te investeren in waterkracht

0:04:26.000,0:04:28.656
en dat vermeed het gebruik [br]van fossiele brandstoffen

0:04:28.680,0:04:31.326
voor de opwekking van elektriciteit,

0:04:31.340,0:04:34.370
precies dat waar de wereld[br]vandaag de dag mee kampt.

0:04:35.160,0:04:38.310
In de jaren 70 investeerden we [br]in nationale parken

0:04:38.310,0:04:43.420
en dat hield ons weg [br]van de foute logica

0:04:43.420,0:04:46.296
van groei, groei, groei tegen elke prijs

0:04:46.320,0:04:50.250
die je anderen ziet aanhangen, [br]vooral in de ontwikkelingslanden.

0:04:50.800,0:04:54.896
In de jaren 90 startten we[br]met betalingen voor ecosysteemdiensten,

0:04:54.920,0:04:56.856
wat ontbossing hielp tegengaan

0:04:56.880,0:05:00.840
en ecotoerisme stimuleerde, [br]nu een belangrijke motor van de groei.

0:05:01.000,0:05:03.936
Investeren in bescherming van het milieu

0:05:03.960,0:05:06.176
heeft onze economie geen pijn gedaan.

0:05:06.200,0:05:07.456
Integendeel.

0:05:07.480,0:05:09.496
Dat betekent niet dat we perfect zijn

0:05:09.520,0:05:11.856
en dat we geen tegenstellingen kennen.

0:05:11.880,0:05:13.120
Dat is het punt niet.

0:05:13.720,0:05:17.216
Het punt is dat, [br]doordat we onze eigen keuzes maakten,

0:05:17.240,0:05:22.200
we veerkracht konden ontwikkelen [br]in het omgaan met ontwikkelingsproblemen.

0:05:24.080,0:05:27.656
In een land als het onze

0:05:27.680,0:05:31.576
ligt het bbp per hoofd van de bevolking [br]rond de 11.000 dollar,

0:05:31.600,0:05:33.320
afhankelijk van hoe je het meet.

0:05:34.080,0:05:36.136
Maar volgens de Sociale Vooruitgang Index,

0:05:36.160,0:05:38.056
zijn we een absolute uitschieter

0:05:38.080,0:05:41.200
bij het gebruiken van het bbp [br]voor sociale vooruitgang.

0:05:42.000,0:05:43.536
Afschaffing van het leger

0:05:43.560,0:05:45.376
en investeren in natuur en mensen

0:05:45.400,0:05:48.200
hadden eveneens een krachtig effect.

0:05:49.120,0:05:50.870
Het gaf vorm aan het verhaal,

0:05:52.000,0:05:54.616
het verhaal van een klein land [br]met grote ideeën,

0:05:54.640,0:05:58.000
en het was zeer bemoedigend [br]om in dat verhaal op te groeien.

0:05:59.520,0:06:01.696
Daarom de vraag:

0:06:01.720,0:06:04.800
wat is het volgende grote idee [br]voor deze generatie?

0:06:06.320,0:06:10.956
Ik geloof dat voor deze generatie [br]nu de tijd gekomen is

0:06:11.566,0:06:14.190
om fossiele brandstoffen [br]voorgoed los te laten,

0:06:15.640,0:06:17.650
net zoals eerder met het leger.

0:06:18.400,0:06:20.696
Fossiele brandstoffen [br]veranderen het klimaat.

0:06:20.720,0:06:22.096
Dat weten we

0:06:22.120,0:06:26.616
en we weten hoe kwetsbaar[br]we daarvoor zijn.

0:06:26.640,0:06:30.296
Als ontwikkelingsland is het in ons belang

0:06:30.320,0:06:32.746
ons te ontwikkelen [br]zonder fossiele brandstoffen

0:06:32.746,0:06:36.470
die mensen sowieso al schade toebrengen.

0:06:39.000,0:06:41.840
Waarom zouden we olie [br]blijven importeren

0:06:43.970,0:06:45.680
voor transport

0:06:45.680,0:06:48.780
als we in plaats daarvan [br]elektriciteit kunnen gebruiken?

0:06:48.780,0:06:52.456
Onthoud dat dit het land is

0:06:52.480,0:06:58.536
waar elektriciteit komt [br]van water in onze rivieren,

0:06:58.560,0:07:01.056
van de warmte van vulkanen,

0:07:01.080,0:07:04.416
van windturbines, van zonnepanelen

0:07:04.440,0:07:05.640
en van bioafval.

0:07:06.560,0:07:12.856
Het afschaffen van fossiele brandstoffen [br]betekent ons transportsysteem omgooien,

0:07:12.880,0:07:18.216
zodat we onze auto's, bussen en treinen [br]kunnen aandrijven met elektriciteit

0:07:18.240,0:07:20.360
in plaats van met vuile energie.

0:07:20.400,0:07:22.816
Ik zeg jullie dat transport

0:07:22.840,0:07:26.626
voor ons Costaricanen [br]een existentiële kwestie is geworden,

0:07:26.640,0:07:29.336
omdat het model dat we hebben [br]voor ons niet werkt.

0:07:29.360,0:07:30.810
Het schaadt mensen,

0:07:31.480,0:07:33.216
het schaadt bedrijven

0:07:33.240,0:07:35.216
en het schaadt onze gezondheid.

0:07:35.240,0:07:39.976
Want als beleid [br]en infrastructuur tekortschieten,

0:07:40.000,0:07:43.240
krijg je iedere dag dit.

0:07:44.800,0:07:46.376
Twee uur in de ochtend,

0:07:46.400,0:07:48.216
twee uur in de avond.

0:07:48.240,0:07:51.920
Ik begrijp niet waarom we dit[br]als normaal moeten accepteren.

0:07:52.800,0:07:54.000
Het is weerzinwekkend

0:07:55.040,0:07:58.960
dit elke dag te moeten meemaken.

0:07:59.560,0:08:01.816
En deze snelweg [br]is eigenlijk nog heel goed,

0:08:01.840,0:08:03.896
vergeleken met wat je ziet[br]in andere landen

0:08:03.920,0:08:05.960
waar het verkeer explosief groeit.

0:08:06.000,0:08:08.280
Costaricanen noemen dit 'presa'.

0:08:09.280,0:08:11.200
Presa betekent 'gevangen'.

0:08:12.360,0:08:15.336
Mensen worden gewelddadig

0:08:15.360,0:08:18.560
in een land dat verder tevreden leeft.

0:08:20.040,0:08:21.280
Het gebeurt.

0:08:21.880,0:08:23.410
Er staat dus veel op het spel.

0:08:24.560,0:08:26.416
Het goede nieuws is

0:08:26.440,0:08:29.340
dat wanneer we het hebben [br]over schoon vervoer

0:08:29.340,0:08:31.066
en verschillende soorten mobiliteit,

0:08:31.066,0:08:34.356
we het niet hebben [br]over een verre utopie,

0:08:34.466,0:08:35.469
ver weg.

0:08:35.799,0:08:39.558
We hebben het over[br]elektrische mobiliteit vandaag.

0:08:41.039,0:08:46.496
We verwachten dat in 2022[br]elektrische auto's en conventionele auto's

0:08:46.520,0:08:48.600
evenveel zullen kosten.

0:08:49.520,0:08:52.880
Steden testen al elektrische bussen uit.

0:08:53.800,0:08:55.840
En deze echt coole schepsels

0:08:56.760,0:08:57.960
besparen geld

0:08:59.000,0:09:00.760
en verminderen de vervuiling.

0:09:01.480,0:09:05.070
Als we af willen van op olie[br]gebaseerd vervoer dan kunnen we dat ook,

0:09:05.070,0:09:08.276
want we hebben nu mogelijkheden [br]die we eerder niet hadden.

0:09:08.276,0:09:09.760
Het is echt spannend.

0:09:10.760,0:09:11.960
Maar natuurlijk

0:09:13.280,0:09:15.960
zit dit idee sommigen niet lekker.

0:09:17.760,0:09:20.760
Ze zullen je vertellen

0:09:20.760,0:09:24.830
dat de wereld vastzit aan olie, [br]ook Costa Rica.

0:09:24.830,0:09:25.870
"Hou op met dromen."

0:09:25.920,0:09:27.056
Dat vertellen ze je.

0:09:27.080,0:09:29.416
Weet je wat het antwoord is [br]op dit argument?

0:09:29.440,0:09:33.016
In 1948 hebben we ook niet gezegd [br]dat de wereld vastzat aan legers

0:09:33.040,0:09:34.976
en dat we ons leger moesten houden.

0:09:35.000,0:09:37.960
Nee, we hebben [br]een zeer moedige keuze gemaakt

0:09:38.640,0:09:40.840
en die keuze maakte het hele verschil.

0:09:41.600,0:09:45.800
Nu is het voor deze generatie [br]ook weer tijd om dapper te zijn

0:09:45.800,0:09:48.136
en voor altijd fossiele[br]brandstoffen af te schaffen.

0:09:48.136,0:09:51.220
Ik geef drie redenen [br]waarom wij dit moeten doen.

0:09:51.240,0:09:52.440
Ten eerste,

0:09:53.120,0:09:56.856
werkt ons model van transport [br]en verstedelijking niet.

0:09:56.880,0:10:01.320
Nu is het beste moment om onze stedelijke [br]en mobiele toekomst te herdefiniëren.

0:10:02.520,0:10:05.336
We willen geen steden voor auto's.

0:10:05.360,0:10:07.696
We willen steden voor mensen,

0:10:07.720,0:10:11.576
waar we kunnen wandelen en fietsen.

0:10:11.600,0:10:13.736
We willen openbaar vervoer,

0:10:13.760,0:10:15.256
een hoop,

0:10:15.280,0:10:18.320
een openbaar vervoer[br]dat schoon en waardig is.

0:10:19.200,0:10:23.120
Want als we altijd maar [br]conventionele auto's blijven invoeren,

0:10:24.760,0:10:26.960
worden onze steden ondraaglijk.

0:10:28.000,0:10:29.736
Ten tweede, wij moeten veranderen,

0:10:29.760,0:10:33.240
maar geleidelijke verandering [br]zal niet voldoende zijn.

0:10:34.720,0:10:36.760
We moeten een transformatie ondergaan.

0:10:37.600,0:10:40.456
Er zijn een aantal [br]incrementele projecten in mijn land

0:10:40.480,0:10:42.680
en ik ben de eerste om ze te vieren.

0:10:43.800,0:10:46.176
Maar laten we onszelf niets wijsmaken.

0:10:46.200,0:10:50.096
Hier en daar wat mooie elektrische auto's

0:10:50.120,0:10:52.736
en elektrische bussen zullen niet volstaan,

0:10:52.760,0:10:56.136
als we gewoon blijven investeren [br]in dezelfde soort infrastructuur,

0:10:56.160,0:10:58.656
in meer auto's, meer wegen, meer olie.

0:10:58.680,0:11:02.976
We hebben het over ons vrijmaken van olie

0:11:03.000,0:11:06.730
en dat kan niet geleidelijk.

0:11:08.360,0:11:09.940
Ten derde,

0:11:10.210,0:11:12.070
en deze ken je,

0:11:13.080,0:11:16.680
deze wereld hongert naar inspiratie.

0:11:18.120,0:11:21.216
Hij hunkert naar succesverhalen

0:11:21.240,0:11:23.466
in het omgaan met complexe vraagstukken,

0:11:23.466,0:11:26.160
vooral in ontwikkelingslanden.

0:11:27.400,0:11:30.680
Ik denk dat Costa Rica [br]een inspiratie kan zijn voor anderen,

0:11:31.720,0:11:34.456
zoals vorig jaar toen we onthulden

0:11:34.480,0:11:38.456
dat we zoveel dagen lang [br]geen fossiele brandstoffen hadden gebruikt

0:11:38.480,0:11:42.776
om al onze elektriciteit op te wekken.

0:11:43.360,0:11:46.990
Het nieuws verspreidde zich [br]als een vuurtje over de hele wereld.

0:11:47.640,0:11:50.736
Ook, en dit maakt me enorm trots,

0:11:50.760,0:11:53.080
heeft een Costaricaanse vrouw,

0:11:53.200,0:11:55.050
Christiana Figueres,

0:11:55.550,0:11:58.240
een beslissende rol gespeeld

0:11:58.240,0:12:01.940
bij de onderhandelingen [br]voor het Parijse klimaatakkoord.

0:12:02.600,0:12:06.320
We moeten die erfenis beschermen [br]en een voorbeeld blijven.

0:12:07.400,0:12:09.200
En nu?

0:12:10.240,0:12:11.520
De mensen.

0:12:12.280,0:12:14.840
Hoe komen we zover [br]dat de mensen dit gaan dragen?

0:12:15.760,0:12:17.856
Hoe krijgen we mensen zover

0:12:17.880,0:12:20.296
dat ze gaan geloven

0:12:20.320,0:12:23.750
dat een samenleving [br]zonder fossiele brandstoffen mogelijk is?

0:12:24.040,0:12:27.360
Een groot deel van het werk [br]moet aan de basis gebeuren.

0:12:29.120,0:12:32.640
Dat is de reden waarom we in 2014 [br]Costa Rica Limpia hebben opgericht.

0:12:33.720,0:12:36.416
‘Limpia’ betekent ‘schoon’,

0:12:36.440,0:12:40.080
want we willen burgers [br]bemoedigen en inspireren.

0:12:40.760,0:12:43.680
Als we de burgers niet meekrijgen,

0:12:45.080,0:12:49.736
zullen beslissingen over schoon vervoer [br]verzanden in eindeloze,

0:12:49.760,0:12:52.736
en ik bedoel eindeloze, [br]technische discussies

0:12:52.760,0:12:57.040
en door onophoudelijk lobbyen [br]door de verschillende gevestigde belangen.

0:13:00.720,0:13:04.576
Een groen land willen zijn,[br]aangedreven door hernieuwbare energie,

0:13:04.600,0:13:07.176
maakt al deel uit van ons verhaal.

0:13:07.200,0:13:10.300
We moeten niet toestaan [br]dat iemand ons dat afneemt.

0:13:12.080,0:13:16.316
Vorig jaar brachten we mensen [br]uit onze zeven provincies samen

0:13:16.560,0:13:20.580
om over klimaatverandering te praten [br]in termen die voor hen belangrijk zijn,

0:13:20.720,0:13:23.616
en ook dit jaar brachten we

0:13:23.640,0:13:25.696
een andere groep Costaricanen samen

0:13:25.720,0:13:27.816
om te praten over duurzame energie.

0:13:27.840,0:13:29.096
En weet je wat?

0:13:29.120,0:13:31.376
Deze mensen zijn het [br]over bijna alles oneens

0:13:31.400,0:13:34.056
behalve over hernieuwbare energie,

0:13:34.080,0:13:36.176
schoon vervoer en schone lucht.

0:13:36.200,0:13:38.176
Het brengt mensen samen.

0:13:38.200,0:13:40.940
De sleutel tot echte participatie

0:13:40.940,0:13:43.296
is om mensen te helpen [br]zich niet klein te voelen.

0:13:43.320,0:13:45.076
Mensen voelen zich machteloos

0:13:45.076,0:13:47.970
en ze zijn het moe niet gehoord te worden.

0:13:49.000,0:13:51.376
We doen concrete dingen

0:13:51.400,0:13:55.896
en vertalen technische problemen [br]naar gewonemensentaal

0:13:55.920,0:13:57.480
om aan te tonen dat burgers

0:13:57.480,0:14:00.480
een rol hebben te spelen [br]en het samen aankunnen.

0:14:00.480,0:14:02.610
Voor de eerste keer houden we bij

0:14:02.610,0:14:04.800
welke beloften over[br]schoon vervoer zijn gedaan

0:14:04.800,0:14:07.856
en politici weten dat ze[br]hun beloften moeten nakomen,

0:14:07.880,0:14:10.880
maar het omslagpunt zal komen [br]wanneer we coalities vormen --

0:14:11.960,0:14:13.816
burgers, bedrijven,

0:14:13.840,0:14:16.016
voorvechters van het openbaar vervoer --

0:14:16.040,0:14:19.276
die van elektrische mobiliteit [br]de nieuwe norm maken,

0:14:19.276,0:14:21.200
vooral in een ontwikkelingsland.

0:14:22.560,0:14:25.936
Tegen de volgende verkiezingen

0:14:25.960,0:14:29.696
moeten alle kandidaten duidelijk maken [br]wat hun standpunt is

0:14:29.720,0:14:32.266
inzake de afschaffing [br]van fossiele brandstoffen.

0:14:32.266,0:14:35.440
Omdat die vraag thuishoort[br]in onze mainstream politiek.

0:14:36.520,0:14:39.976
Dit is geen kwestie van klimaatbeleid

0:14:40.000,0:14:41.760
of milieu-agenda.

0:14:42.760,0:14:45.360
Het gaat over het land dat we willen

0:14:46.160,0:14:48.256
en de steden die we hebben

0:14:48.280,0:14:49.936
en de steden die we willen

0:14:49.960,0:14:52.136
en wie die keuze maakt.

0:14:52.160,0:14:55.336
Omdat waar het uiteindelijk om gaat,

0:14:55.360,0:14:58.496
is dat de ontwikkeling [br]van hernieuwbare energie

0:14:58.520,0:15:00.280
goed is voor de mensen,

0:15:01.440,0:15:03.856
voor de Costaricanen van vandaag

0:15:03.880,0:15:06.480
en vooral voor wie nog niet geboren is.

0:15:09.560,0:15:12.616
Dit is ons Nationaal Museum vandaag.

0:15:12.640,0:15:14.336
Het is helder en rustig,

0:15:14.360,0:15:17.056
en als je ervoor staat,

0:15:17.080,0:15:20.376
is het echt moeilijk om te geloven [br]dat dit ooit een kazerne was

0:15:20.400,0:15:22.576
aan het einde van de jaren 40.

0:15:22.600,0:15:26.416
Hier begon een nieuw leven zonder leger

0:15:26.440,0:15:29.690
en hier is het waar onze afschaffing

0:15:29.690,0:15:33.216
van fossiele brandstoffen [br]op een dag zal worden aangekondigd.

0:15:33.240,0:15:35.536
We zullen opnieuw geschiedenis schrijven.

0:15:35.560,0:15:36.776
Dank je.

0:15:36.800,0:15:38.922
(Applaus)