[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.06,0:00:08.70,Default,,0000,0000,0000,,Bạn đã bao giờ nghe thấy tiếng của ếch Dialogue: 0,0:00:08.70,0:00:10.12,Default,,0000,0000,0000,,kêu vào ban đêm? Dialogue: 0,0:00:10.12,0:00:11.88,Default,,0000,0000,0000,,Trong hàng trăm ngàn năm qua, Dialogue: 0,0:00:11.88,0:00:15.06,Default,,0000,0000,0000,,tiếng ru ộp ộp này \Nđã lấp đầy bầu không khí về đêm. Dialogue: 0,0:00:15.06,0:00:16.64,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng gần đây \Nnhững nghiên cứu cho rằng Dialogue: 0,0:00:16.64,0:00:18.23,Default,,0000,0000,0000,,những loài ếch này đang gặp nguy hiểm Dialogue: 0,0:00:18.23,0:00:20.31,Default,,0000,0000,0000,,trong việc chơi những nốt cuối của chúng. Dialogue: 0,0:00:20.31,0:00:21.90,Default,,0000,0000,0000,,Qua một vài thập kỷ, Dialogue: 0,0:00:21.90,0:00:25.78,Default,,0000,0000,0000,,quần thể động vật lưỡng cư \Nđã biến mất nhanh chóng trên toàn thế giới. Dialogue: 0,0:00:25.78,0:00:28.24,Default,,0000,0000,0000,,Gần một phần ba \Nloài động vật lưỡng cư trên thế giới Dialogue: 0,0:00:28.24,0:00:29.83,Default,,0000,0000,0000,,đang có nguy cơ tuyệt chủng, Dialogue: 0,0:00:29.83,0:00:32.87,Default,,0000,0000,0000,,và hơn 100 loài đang dần biến mất. Dialogue: 0,0:00:32.87,0:00:35.42,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đừng lo lắng, \Nchúng ta vẫn còn có cơ hội. Dialogue: 0,0:00:35.42,0:00:37.34,Default,,0000,0000,0000,,Trước khi tìm ra làm thế nào\Nđể bảo vệ loài ếch, Dialogue: 0,0:00:37.34,0:00:38.80,Default,,0000,0000,0000,,hãy bắt đầu bằng việc xem qua Dialogue: 0,0:00:38.80,0:00:40.17,Default,,0000,0000,0000,,tại sao chúng lại đang biến mất dần Dialogue: 0,0:00:40.17,0:00:42.68,Default,,0000,0000,0000,,và tại sao việc giữ chúng tồn tại \Nlại quan trọng đến vậy. Dialogue: 0,0:00:42.68,0:00:44.92,Default,,0000,0000,0000,,Sự tàn phá môi trường sống \Nlà vấn đề số một Dialogue: 0,0:00:44.92,0:00:47.35,Default,,0000,0000,0000,,đối với dân cư loài ếch trên toàn thế giới. Dialogue: 0,0:00:47.35,0:00:49.70,Default,,0000,0000,0000,,Có 7 tỉ người trên hành tinh này, Dialogue: 0,0:00:49.70,0:00:52.03,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta đang đấu tranh\Ngiành môi trường sống với loài ếch. Dialogue: 0,0:00:52.03,0:00:54.34,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta xây dựng những thành phố, \Nngoại ô và nông trại Dialogue: 0,0:00:54.34,0:00:55.76,Default,,0000,0000,0000,,trên môi trường sống của chúng Dialogue: 0,0:00:55.76,0:00:57.12,Default,,0000,0000,0000,,và chặt phá rừng Dialogue: 0,0:00:57.12,0:00:58.12,Default,,0000,0000,0000,,và làm tiêu hao nước \Ntừ những vùng ngập nước Dialogue: 0,0:00:58.12,0:00:59.05,Default,,0000,0000,0000,,vốn là nơi cư ngụ Dialogue: 0,0:00:59.05,0:01:01.54,Default,,0000,0000,0000,,của hàng ngàn loài lưỡng cư. Dialogue: 0,0:01:01.54,0:01:04.29,Default,,0000,0000,0000,,Biến đổi khí hậu làm thay đổi lượng mưa, Dialogue: 0,0:01:04.29,0:01:07.66,Default,,0000,0000,0000,,làm bốc hơi ao, suối và rừng sương mù. Dialogue: 0,0:01:07.66,0:01:10.34,Default,,0000,0000,0000,,Vì dân số thế giới tiếp tục tăng, Dialogue: 0,0:01:10.34,0:01:13.17,Default,,0000,0000,0000,,đó là mối đe doạ cho loài lưỡng cư. Dialogue: 0,0:01:13.17,0:01:14.80,Default,,0000,0000,0000,,Có nhiều yếu tố khác nhau Dialogue: 0,0:01:14.80,0:01:17.06,Default,,0000,0000,0000,,góp phần tạo nên sự suy giảm của loài ếch. Dialogue: 0,0:01:17.06,0:01:19.32,Default,,0000,0000,0000,,Khai thác quá mức \Ntrong việc vận chuyển vật nuôi và thực phẩm Dialogue: 0,0:01:19.32,0:01:20.76,Default,,0000,0000,0000,,dẩn đến kết quả \Nlà hàng nghìn con ếch Dialogue: 0,0:01:20.76,0:01:23.31,Default,,0000,0000,0000,,bị đưa ra khỏi tự nhiên mỗi năm. Dialogue: 0,0:01:23.31,0:01:24.42,Default,,0000,0000,0000,,Các loài xâm lân, Dialogue: 0,0:01:24.42,0:01:26.48,Default,,0000,0000,0000,,như cá hồi phi bản địa và các loài tôm Dialogue: 0,0:01:26.48,0:01:28.01,Default,,0000,0000,0000,,ăn thịt ếch bản địa. Dialogue: 0,0:01:28.01,0:01:29.48,Default,,0000,0000,0000,,Con người đang tạo điều kiện \Ncho sự lây lan Dialogue: 0,0:01:29.48,0:01:30.85,Default,,0000,0000,0000,,của các căn bệnh truyền nhiễm Dialogue: 0,0:01:30.85,0:01:32.92,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách vận chuyển hơn \N100 nghìn loài lưỡng cư Dialogue: 0,0:01:32.92,0:01:34.70,Default,,0000,0000,0000,,vòng quanh thế giới mỗi năm Dialogue: 0,0:01:34.70,0:01:37.03,Default,,0000,0000,0000,,để dùng làm thức ăn, thú nuôi, mồi Dialogue: 0,0:01:37.03,0:01:38.49,Default,,0000,0000,0000,,và dùng trong các phòng thí nghiệm và vườn thú, Dialogue: 0,0:01:38.49,0:01:41.28,Default,,0000,0000,0000,,với ít quy định hay sự cách ly. Dialogue: 0,0:01:41.28,0:01:42.84,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những loại bệnh, Dialogue: 0,0:01:42.84,0:01:44.29,Default,,0000,0000,0000,,nấm chytridiomycosis, Dialogue: 0,0:01:44.29,0:01:46.56,Default,,0000,0000,0000,,đã khiến số lượng loài lưỡng cư ở suối Dialogue: 0,0:01:46.56,0:01:47.87,Default,,0000,0000,0000,,bị tuyệt chủng Dialogue: 0,0:01:47.87,0:01:48.65,Default,,0000,0000,0000,,tại Châu Phi, Dialogue: 0,0:01:48.65,0:01:49.33,Default,,0000,0000,0000,,Úc, Dialogue: 0,0:01:49.33,0:01:49.92,Default,,0000,0000,0000,,Châu Âu, Dialogue: 0,0:01:49.92,0:01:52.42,Default,,0000,0000,0000,,và miền Bắc, trung tâm và miền Nam châu Mỹ. Dialogue: 0,0:01:52.42,0:01:54.26,Default,,0000,0000,0000,,Trên tất cả những vấn đề này, Dialogue: 0,0:01:54.26,0:01:57.13,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta đã sử dụng\Nhơn trăm nghìn kilogram thuốc trừ sâu Dialogue: 0,0:01:57.13,0:01:59.14,Default,,0000,0000,0000,,cho hệ sinh thái mỗi năm. Dialogue: 0,0:01:59.14,0:02:00.90,Default,,0000,0000,0000,,Và các hoá chất này \Ndễ dàng bị hấp thụ Dialogue: 0,0:02:00.90,0:02:02.89,Default,,0000,0000,0000,,qua da của động vật lưỡng cư, Dialogue: 0,0:02:02.89,0:02:04.63,Default,,0000,0000,0000,,gây suy giảm miễn dịch, Dialogue: 0,0:02:04.63,0:02:05.84,Default,,0000,0000,0000,,hoặc làm suy yếu hệ thống miễn dịch, Dialogue: 0,0:02:05.84,0:02:08.23,Default,,0000,0000,0000,,và dị tật phát triển. Dialogue: 0,0:02:08.90,0:02:10.81,Default,,0000,0000,0000,,Đúng vậy, thế thì tại sao \Nnhững anh chàng màu xanh nhỏ bé này Dialogue: 0,0:02:10.81,0:02:12.31,Default,,0000,0000,0000,,vẫn có giá trị tồn tại? Dialogue: 0,0:02:12.31,0:02:14.84,Default,,0000,0000,0000,,Những chú ếch rất quan trọng vì vô số lý do. Dialogue: 0,0:02:14.84,0:02:16.65,Default,,0000,0000,0000,,Chúng là một phần của mạng lưới thức ăn, Dialogue: 0,0:02:16.65,0:02:18.84,Default,,0000,0000,0000,,chúng ăn ruồi, bọ gậy, muỗi, Dialogue: 0,0:02:18.84,0:02:20.21,Default,,0000,0000,0000,,và những loài gây bệnh khác, Dialogue: 0,0:02:20.21,0:02:22.61,Default,,0000,0000,0000,,vì thế, bảo vệ chúng ta khỏi bệnh sốt rét, Dialogue: 0,0:02:22.61,0:02:23.65,Default,,0000,0000,0000,,sốt xuất huyết, Dialogue: 0,0:02:23.65,0:02:25.34,Default,,0000,0000,0000,,và những loại bệnh khác. Dialogue: 0,0:02:25.34,0:02:27.05,Default,,0000,0000,0000,,Nòng nọc giữ sạch nước Dialogue: 0,0:02:27.05,0:02:28.26,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách ăn tảo, Dialogue: 0,0:02:28.26,0:02:29.34,Default,,0000,0000,0000,,giảm nhu cầu Dialogue: 0,0:02:29.34,0:02:31.42,Default,,0000,0000,0000,,về hệ thống lọc của cộng đồng chúng ta Dialogue: 0,0:02:31.42,0:02:33.84,Default,,0000,0000,0000,,và giúp giữ giá nước thấp. Dialogue: 0,0:02:33.84,0:02:35.51,Default,,0000,0000,0000,,Ếch như nguồn thức ăn Dialogue: 0,0:02:35.51,0:02:39.47,Default,,0000,0000,0000,,của chim, cá, rắn, chuồn chuồn \Nvà thậm chí là khỉ. Dialogue: 0,0:02:39.47,0:02:40.84,Default,,0000,0000,0000,,Khi loài ếch biến mất, Dialogue: 0,0:02:40.84,0:02:42.42,Default,,0000,0000,0000,,mạng lưới thức ăn sẽ bị rối loạn, Dialogue: 0,0:02:42.42,0:02:45.06,Default,,0000,0000,0000,,và những loài động vật khác \Ncũng có thể biến mất. Dialogue: 0,0:02:45.06,0:02:47.23,Default,,0000,0000,0000,,Những loài lưỡng cư \Nthực sự rất quan trọng Dialogue: 0,0:02:47.23,0:02:48.72,Default,,0000,0000,0000,,trong việc điều chế thuốc cho người. Dialogue: 0,0:02:48.72,0:02:50.76,Default,,0000,0000,0000,,Hơn mười phần trăm giải Noben Dialogue: 0,0:02:50.76,0:02:52.35,Default,,0000,0000,0000,,về sinh lý học và y học Dialogue: 0,0:02:52.35,0:02:53.36,Default,,0000,0000,0000,,được trao cho những nhà khoa học Dialogue: 0,0:02:53.36,0:02:56.17,Default,,0000,0000,0000,,nghiên cứu về loài lưỡng cư. Dialogue: 0,0:02:56.17,0:02:58.07,Default,,0000,0000,0000,,Một số các peptit kháng khuẩn Dialogue: 0,0:02:58.07,0:03:00.47,Default,,0000,0000,0000,,ở da ếch có thể giết HIV, Dialogue: 0,0:03:00.47,0:03:01.95,Default,,0000,0000,0000,,một số lại có tác dụng giảm đau, Dialogue: 0,0:03:01.95,0:03:05.06,Default,,0000,0000,0000,,và một số là thuốc chống muỗi tự nhiên. Dialogue: 0,0:03:05.06,0:03:06.71,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều khám phá đang chờ đợi chúng ta Dialogue: 0,0:03:06.71,0:03:08.16,Default,,0000,0000,0000,,nếu chúng ta có thể cứu loài ếch, Dialogue: 0,0:03:08.16,0:03:10.12,Default,,0000,0000,0000,,nhưng khi loài ếch biến mất, Dialogue: 0,0:03:10.12,0:03:11.56,Default,,0000,0000,0000,,không có lời hứa nào trên đây \Ncó thể được giữ cả Dialogue: 0,0:03:11.56,0:03:13.68,Default,,0000,0000,0000,,trong việc cải thiện sức khoẻ con người. Dialogue: 0,0:03:13.68,0:03:16.31,Default,,0000,0000,0000,,May mắn thay, có rất nhiều cách\Nmà bạn có thể trợ giúp, Dialogue: 0,0:03:16.31,0:03:17.64,Default,,0000,0000,0000,,và địa điểm tuyệt vời để bắt đầu Dialogue: 0,0:03:17.64,0:03:19.92,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách cải thiện \Ndấu chân sinh thái của mình Dialogue: 0,0:03:19.92,0:03:21.71,Default,,0000,0000,0000,,và các hoạt động hàng ngày. Dialogue: 0,0:03:21.71,0:03:24.23,Default,,0000,0000,0000,,Lần tới nếu bạn nghe thấy \Nnhững tiếng ru ban đêm, Dialogue: 0,0:03:24.23,0:03:26.85,Default,,0000,0000,0000,,đừng nghĩ nó chỉ là\Nnhững tiếng ồn ào ngoài kia, Dialogue: 0,0:03:26.85,0:03:28.39,Default,,0000,0000,0000,,hãy nghe nó như một lời cầu xin sự giúp đỡ, Dialogue: 0,0:03:28.39,0:03:30.52,Default,,0000,0000,0000,,được cất lên trong sự hài hoà hoàn hảo \Ncủa tiếng ộp ộp.