[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.24,0:00:10.73,Default,,0000,0000,0000,,Cùng với gia đình \Ntrên ngọn cây cao kia Dialogue: 0,0:00:10.73,0:00:13.72,Default,,0000,0000,0000,,trong khu rừng nhiệt đới \Nphía bắc Colombia Dialogue: 0,0:00:13.72,0:00:15.80,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ tìm thấy Shakira, Dialogue: 0,0:00:15.80,0:00:19.56,Default,,0000,0000,0000,,cô khỉ sóc đầu trắng \Nthích trò chuyện. Dialogue: 0,0:00:19.56,0:00:22.16,Default,,0000,0000,0000,,Nói "Xin chào!" đi! Dialogue: 0,0:00:22.16,0:00:23.73,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể không nhận thấy, Dialogue: 0,0:00:23.73,0:00:25.55,Default,,0000,0000,0000,,nhưng cô khỉ nặng 0.5 kg này Dialogue: 0,0:00:25.55,0:00:27.82,Default,,0000,0000,0000,,giao tiếp bằng thứ ngôn ngữ \Nhết sức tinh vi Dialogue: 0,0:00:27.82,0:00:30.38,Default,,0000,0000,0000,,gồm 38 tiếng kêu khác nhau Dialogue: 0,0:00:30.38,0:00:35.27,Default,,0000,0000,0000,,dựa trên sự biến đổi \Ncủa những tiếng chiêm chiếp và huýt sáo. Dialogue: 0,0:00:35.27,0:00:37.13,Default,,0000,0000,0000,,Phản ứng vừa rồi của cô ấy Dialogue: 0,0:00:37.13,0:00:38.65,Default,,0000,0000,0000,,được gọi là "B chiếp", Dialogue: 0,0:00:38.65,0:00:41.26,Default,,0000,0000,0000,,tiếng kêu thường hướng \Nvào con người. Dialogue: 0,0:00:41.26,0:00:44.36,Default,,0000,0000,0000,,Để hiểu ngôn ngữ của Shakira \Nphức tạp như thế nào, Dialogue: 0,0:00:44.36,0:00:47.06,Default,,0000,0000,0000,,hãy học một vài kiểu \Nchiêm chiếp và huýt sáo, Dialogue: 0,0:00:47.06,0:00:49.11,Default,,0000,0000,0000,,sau đó, nghiên cứu cách kết hợp Dialogue: 0,0:00:49.11,0:00:52.19,Default,,0000,0000,0000,,để tạo nên những cấu trúc ngữ pháp. Dialogue: 0,0:00:52.19,0:00:54.65,Default,,0000,0000,0000,,Tiếng "chiêm chiếp" Shakira dùng \Nđể chào chúng ta Dialogue: 0,0:00:54.65,0:00:56.71,Default,,0000,0000,0000,,xuất phát từ nhóm tiếng kêu \Ngọi là Dialogue: 0,0:00:56.71,0:00:59.95,Default,,0000,0000,0000,,âm biến đổi tần số đơn. Dialogue: 0,0:00:59.95,0:01:03.96,Default,,0000,0000,0000,,Loại này được hình thành từ \Nnhững tiếng kêu ngắn, hoặc tiếng "chiếp", Dialogue: 0,0:01:03.96,0:01:11.10,Default,,0000,0000,0000,,và những tiếng kêu kéo dài, \Nnhư tiếng thét và tiếng ré. Dialogue: 0,0:01:11.10,0:01:13.46,Default,,0000,0000,0000,,Những nhà nghiên cứu \Nkhám phá ra 8 dạng Dialogue: 0,0:01:13.46,0:01:15.81,Default,,0000,0000,0000,,"chiêm chiếp" được phân loại bởi Dialogue: 0,0:01:15.81,0:01:21.90,Default,,0000,0000,0000,,sự lên cao, độ dài, \Ntần số cực đại và biến tần. Dialogue: 0,0:01:21.90,0:01:25.87,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi tiếng "chiếp" \Ncó một ý nghĩa nhất định. Dialogue: 0,0:01:25.87,0:01:30.47,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, Shakira sử dụng \N"C chiếp" Dialogue: 0,0:01:30.47,0:01:32.35,Default,,0000,0000,0000,,khi đến gần thức ăn, Dialogue: 0,0:01:32.35,0:01:36.77,Default,,0000,0000,0000,,trong khi "D chiếp" chỉ được dùng Dialogue: 0,0:01:36.77,0:01:39.19,Default,,0000,0000,0000,,khi cầm thức ăn trong tay. Dialogue: 0,0:01:39.19,0:01:43.17,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi tiếng huýt sáo cũng biểu lộ \Nmột mục đích duy nhất Dialogue: 0,0:01:43.17,0:01:45.48,Default,,0000,0000,0000,,nếu như có 8 loại "chiếp", Dialogue: 0,0:01:45.48,0:01:47.49,Default,,0000,0000,0000,,thì cũng có 5 loại huýt sáo khác nhau. Dialogue: 0,0:01:47.49,0:01:49.33,Default,,0000,0000,0000,,Dựa trên sự biến điệu tần số, Dialogue: 0,0:01:49.33,0:01:53.16,Default,,0000,0000,0000,,mỗi tiếng huýt sáo \Nđược chia nhỏ thành 5 loại: Dialogue: 0,0:01:53.16,0:01:59.51,Default,,0000,0000,0000,,tiếng "chít chít", tiếng huýt sáo \Nđược điều chỉnh giai đoạn đầu, Dialogue: 0,0:01:59.51,0:02:05.25,Default,,0000,0000,0000,,giai đoạn cuối, và tiếng còi. Dialogue: 0,0:02:05.25,0:02:07.74,Default,,0000,0000,0000,,Chất lượng ngôn ngữ \Nvới mục đích duy nhất Dialogue: 0,0:02:07.74,0:02:09.71,Default,,0000,0000,0000,,được minh họa \Nmột cách tuyệt vời bởi Dialogue: 0,0:02:09.71,0:02:11.99,Default,,0000,0000,0000,,tiếng huýt sáo \Nbiến âm giai đoạn đầu. Dialogue: 0,0:02:11.99,0:02:14.100,Default,,0000,0000,0000,,Những âm thanh này biến đổi \Ndựa trên sự gần gũi Dialogue: 0,0:02:14.100,0:02:17.95,Default,,0000,0000,0000,,của Shakira với những thành viên khác \Ntrong gia đình. Dialogue: 0,0:02:17.95,0:02:21.02,Default,,0000,0000,0000,,Nếu Shakira ở cách xa gia đình \Nhơn 6 mét, Dialogue: 0,0:02:21.02,0:02:25.61,Default,,0000,0000,0000,,cô ấy sẽ phát ra tiếng huýt sáo \Nbiến âm giai đoạn đầu lớn. Dialogue: 0,0:02:25.61,0:02:28.40,Default,,0000,0000,0000,,Nếu khoảng cách nhỏ hơn 6 mét, Dialogue: 0,0:02:28.40,0:02:32.75,Default,,0000,0000,0000,,cô ấy sẽ phát ra tiếng huýt sáo\Nbiến âm giai đoạn đầu nhỏ. Dialogue: 0,0:02:32.75,0:02:34.85,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một vài kiểu \N"chiếp" và huýt sáo, Dialogue: 0,0:02:34.85,0:02:37.74,Default,,0000,0000,0000,,Shakira muốn biểu diễn nhiều hơn\Nbằng cách cho bạn thấy Dialogue: 0,0:02:37.74,0:02:40.64,Default,,0000,0000,0000,,một ngày của cô diễn ra thế nào\Nvới những tiếng kêu đó. Dialogue: 0,0:02:40.64,0:02:44.08,Default,,0000,0000,0000,,Khi lao đến một cái cây \Nđể ăn bữa ăn đầu tiên trong ngày, Dialogue: 0,0:02:44.08,0:02:46.61,Default,,0000,0000,0000,,cô ấy nói, (âm thanh của khỉ), Dialogue: 0,0:02:46.61,0:02:50.27,Default,,0000,0000,0000,,tiếng kêu thường được dùng \Ntrong những cuộc tìm kiếm dễ dàng. Dialogue: 0,0:02:50.27,0:02:54.26,Default,,0000,0000,0000,,Thình lình, cô ấy thấy bóng \Ncủa một con diều hâu. Dialogue: 0,0:02:54.26,0:02:56.75,Default,,0000,0000,0000,,"E chiếp" để cảnh báo. Dialogue: 0,0:02:56.75,0:03:00.14,Default,,0000,0000,0000,,Tiếng kêu này báo động cho gia đình \Nvề sự hiện diện của kẻ săn mồi, Dialogue: 0,0:03:00.14,0:03:03.37,Default,,0000,0000,0000,,Shakira nhảy lên \Nmột cành cây phía trong, an toàn hơn. Dialogue: 0,0:03:03.37,0:03:05.14,Default,,0000,0000,0000,,Bên ngoài có vẻ đã ổn rồi Dialogue: 0,0:03:05.14,0:03:07.51,Default,,0000,0000,0000,,thế nên Shakira \Nchạy về phía cha mình. Dialogue: 0,0:03:07.51,0:03:09.24,Default,,0000,0000,0000,,Chờ đã... Ai vậy nhỉ? Dialogue: 0,0:03:09.24,0:03:11.95,Default,,0000,0000,0000,,À, đó là em trai cô, Carlos. Dialogue: 0,0:03:11.95,0:03:15.45,Default,,0000,0000,0000,,Khỉ sóc đầu trắng thường ré lên \Ntrong khi chơi đấu vật. Dialogue: 0,0:03:15.45,0:03:20.96,Default,,0000,0000,0000,,Ồ. Cậu nhóc chơi hơi thô bạo, \Nvà Shakira hét lên, Dialogue: 0,0:03:20.96,0:03:23.26,Default,,0000,0000,0000,,báo cho cha mẹ tới giúp đỡ. Dialogue: 0,0:03:23.26,0:03:26.27,Default,,0000,0000,0000,,Cha của cô \Nchạy về phía trái bóng lông đang lăn Dialogue: 0,0:03:26.27,0:03:27.77,Default,,0000,0000,0000,,và chú khỉ em dừng lại. Dialogue: 0,0:03:27.77,0:03:29.22,Default,,0000,0000,0000,,Shakira lắc người Dialogue: 0,0:03:29.22,0:03:32.78,Default,,0000,0000,0000,,và chải lại cho gọn\Nphần lông trên đầu. Dialogue: 0,0:03:32.78,0:03:36.52,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó, Shakira phát hiện \Nmột nhóm khỉ lạ Dialogue: 0,0:03:36.52,0:03:39.20,Default,,0000,0000,0000,,và nghe thấy tiếng kêu dài của chúng. Dialogue: 0,0:03:39.20,0:03:42.54,Default,,0000,0000,0000,,Cô chạy về nhà. Dialogue: 0,0:03:42.54,0:03:46.78,Default,,0000,0000,0000,,Nghe thấy không? \NĐầu tiên là tiếng "chiếp" rồi huýt sáo. Dialogue: 0,0:03:46.78,0:03:49.86,Default,,0000,0000,0000,,Đó là sự kết hợp tiếng kêu, Dialogue: 0,0:03:49.86,0:03:53.40,Default,,0000,0000,0000,,một cụm từ bao gồm \Ncả tiếng "chiếp" và huýt sáo. Dialogue: 0,0:03:53.40,0:03:57.52,Default,,0000,0000,0000,,Hai tiếng kêu được kết hợp \Nđể truyền tải một thông điệp. Dialogue: 0,0:03:57.52,0:03:59.59,Default,,0000,0000,0000,,Sự kết hợp này Dialogue: 0,0:03:59.59,0:04:02.46,Default,,0000,0000,0000,,cảnh báo cho gia đình \Nvề sự hiện diện của một nhóm khác, Dialogue: 0,0:04:02.46,0:04:05.96,Default,,0000,0000,0000,,"F chiếp", và khoảng cách với chúng, Dialogue: 0,0:04:05.96,0:04:07.83,Default,,0000,0000,0000,,tiếng huýt sáo dài. Dialogue: 0,0:04:07.83,0:04:11.07,Default,,0000,0000,0000,,Nói cách khác, Shakira vừa nói cả câu. Dialogue: 0,0:04:11.07,0:04:14.09,Default,,0000,0000,0000,,Biểu hiện đơn giản đó \Nchỉ là phần nổi của tảng băng. Dialogue: 0,0:04:14.09,0:04:18.72,Default,,0000,0000,0000,,Còn có cả âm rung, tiếng ríu rít, \Nnhiều hồi huýt sáo, Dialogue: 0,0:04:18.72,0:04:23.39,Default,,0000,0000,0000,,nhiều kiểu kết hợp tiếng kêu, \Nthậm chí cả tiếng líu lo. Dialogue: 0,0:04:23.39,0:04:26.06,Default,,0000,0000,0000,,Thật đáng buồn, \Nchúng ta có thể không nghe được Dialogue: 0,0:04:26.06,0:04:28.32,Default,,0000,0000,0000,,tất cả những điều \Ncô ấy muốn nói. Dialogue: 0,0:04:28.32,0:04:31.29,Default,,0000,0000,0000,,Lẫn trong bản sonata tiếng "chiếp", \Ntrên cao kia Dialogue: 0,0:04:31.29,0:04:35.06,Default,,0000,0000,0000,,là tiếng động liên tục \Nphát ra từ những cái dao rựa. Dialogue: 0,0:04:35.06,0:04:38.100,Default,,0000,0000,0000,,Nơi ở của Shakira tại Columbia \Nđang bị chặt phá, từng mảnh một, Dialogue: 0,0:04:38.100,0:04:40.81,Default,,0000,0000,0000,,và nếu \Nkhông có động thái bảo vệ Dialogue: 0,0:04:40.81,0:04:43.33,Default,,0000,0000,0000,,loài khỉ sóc đầu trắng \Nđang gặp nguy hiểm này Dialogue: 0,0:04:43.33,0:04:45.53,Default,,0000,0000,0000,,sẽ bị tuyệt chủng. Dialogue: 0,0:04:45.53,0:04:48.33,Default,,0000,0000,0000,,Nếu tiếng "chiếp" từ chú khỉ sóc \Nđến chú khỉ khác Dialogue: 0,0:04:48.33,0:04:51.19,Default,,0000,0000,0000,,được chứng minh là \Nmang nhiều ý nghĩa hơn chuyện phiếm, Dialogue: 0,0:04:51.19,0:04:53.97,Default,,0000,0000,0000,,tưởng tượng xem \Ncòn bao nhiêu điều đợi ta khám phá. Dialogue: 0,0:04:53.97,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Tưởng tượng xem những gì\Nmà Shakira còn có thể nói cho chúng ta.