0:00:05.724,0:00:09.257
Từ Thức ăn đến Não

0:00:09.257,0:00:13.769
Sẽ như thế nào nếu ta [br]hút hết chất lỏng trong não ra ngoài

0:00:13.769,0:00:17.952
và xem xét [br]thành phần dinh dưỡng của nó?

0:00:17.952,0:00:22.199
Khi đó, phần lớn [br]khối lượng của não là chất béo,

0:00:22.199,0:00:24.816
còn được gọi là lipid.

0:00:24.816,0:00:28.855
Phần còn lại là[br]các protein và axit amin,

0:00:28.855,0:00:32.763
các chất dinh dưỡng vi lượng[br]và đường glucose.

0:00:32.763,0:00:37.392
Bộ não, đương nhiên, không chỉ [br]chứa thành phần dinh dưỡng

0:00:37.392,0:00:41.359
mà mỗi thành phần lại có[br]ảnh hưởng nhất định lên chức năng,

0:00:41.359,0:00:42.367
sự phát triển,

0:00:42.367,0:00:43.232
tâm trạng,

0:00:43.232,0:00:44.940
và năng lượng.

0:00:44.940,0:00:46.726
Vì vậy, cơn buồn ngủ sau bữa trưa

0:00:46.726,0:00:49.548
và sự thao thức buổi tối

0:00:49.548,0:00:54.506
rất có thể đơn giản là[br]ảnh hưởng của thức ăn lên não.

0:00:54.506,0:00:59.758
Trong số những chất béo trong não,[br]ngôi sao chính là omega 3 và 6.

0:00:59.758,0:01:01.600
Đây là những axit béo quan trọng,

0:01:01.600,0:01:04.505
có thể làm giảm sự thoái hóa của não,

0:01:04.505,0:01:06.936
và chỉ có thể [br]được hấp thu qua đường ăn uống.

0:01:06.936,0:01:09.747
Vì vậy, ăn nhiều thực phẩm [br]giàu omega như quả hạch,

0:01:09.747,0:01:12.241
các loại hạt và các loại cá [br]giàu axit béo

0:01:12.241,0:01:16.755
là yếu tố tiên quyết trong việc[br]tạo ra và duy trì màng tế bào.

0:01:16.755,0:01:19.320
Nếu như omega là chất béo [br]tốt cho não,

0:01:19.320,0:01:22.268
sự tiêu thụ trong thời gian dài[br]những chất béo khác

0:01:22.268,0:01:24.758
như chất béo chuyển hóa [br]và chất béo bão hòa

0:01:24.758,0:01:26.601
có thể làm tổn thương não.

0:01:26.601,0:01:29.291
Trong khi đó, các protein và axit amin,

0:01:29.291,0:01:32.349
nguồn dinh dưỡng quan trọng [br]cho sự phát triển,

0:01:32.349,0:01:35.819
điều khiển cách ta cảm nhận và biểu hiện.

0:01:35.819,0:01:39.976
Axit amin chứa [br]tiền chất dẫn truyền thần kinh,

0:01:39.976,0:01:43.799
là chất hóa học mang [br]tín hiệu giữa các nơron,

0:01:43.799,0:01:46.784
ảnh hưởng đến những thứ [br]như tâm trạng, giấc ngủ,

0:01:46.784,0:01:48.992
sự chú tâm và cân nặng.

0:01:48.992,0:01:51.715
Một trong những lý do khiến ta [br]thấy bình yên

0:01:51.715,0:01:53.515
sau khi xơi một đĩa mỳ ý lớn

0:01:53.515,0:01:56.855
và thêm tỉnh táo[br]sau một bữa ăn giàu protein.

0:01:56.855,0:01:59.958
Mối liên kết phức tạp[br]giữa các hợp chất trong thức ăn

0:01:59.958,0:02:04.294
có thể kích thích tế bào não sản sinh ra[br]các chất điều hòa tâm trạng

0:02:04.294,0:02:06.101
như norepinephrine, dopamine,

0:02:06.101,0:02:07.723
và serotonin.

0:02:07.723,0:02:10.725
Thế nhưng, rất khó [br]để vào được các tế bào não

0:02:10.725,0:02:13.264
và các axit amin [br]phải tranh giành nhau.

0:02:13.264,0:02:16.292
Chế độ ăn đa dạng[br]giúp giữ cân bằng

0:02:16.292,0:02:19.287
giữa liên kết [br]của các chất tín hiệu của não,

0:02:19.287,0:02:23.243
và giữ cho tâm trạng ổn định.

0:02:23.243,0:02:25.535
Giống như các cơ quan khác [br]trong cơ thể,

0:02:25.535,0:02:30.151
não cũng tận dụng dinh dưỡng [br]từ các chất dinh dưỡng vi lượng.

0:02:30.151,0:02:32.320
Chất chống oxi hóa trong[br]trái cây và rau quả

0:02:32.320,0:02:37.326
gia tăng sức mạnh cho não [br]chống lại sự phá hủy của các gốc tự do,

0:02:37.326,0:02:40.903
giúp não hoạt động hiệu quả[br]trong một thời gian dài.

0:02:40.903,0:02:43.298
Thiếu các chất dinh dưỡng vi lượng [br]quan trọng

0:02:43.298,0:02:44.602
như vitamin B6,

0:02:44.602,0:02:45.764
B12,

0:02:45.764,0:02:47.257
axit folic,

0:02:47.257,0:02:51.869
não chúng ta sẽ rất dễ mắc[br]các bệnh về não và sa sút trí tuệ.

0:02:51.869,0:02:53.633
Những nguyên tố khoáng như sắt,

0:02:53.633,0:02:54.462
đồng,

0:02:54.462,0:02:55.288
kẽm,

0:02:55.288,0:02:56.288
và natri

0:02:56.288,0:03:01.191
cũng rất quan trọng đối với [br]sức khỏe não và sự phát triển nhận thức .

0:03:01.191,0:03:04.567
Để biến đổi và tổng hợp[br]một cách hiệu quả

0:03:04.567,0:03:08.501
những chất dinh dưỡng quý giá này,[br]não rất cần năng lượng.

0:03:08.501,0:03:12.881
Dù chỉ chiếm 2% khối lượng cơ thể,

0:03:12.881,0:03:16.646
não lại sử dụng đến 20% lượng năng lượng.

0:03:16.646,0:03:19.691
Phần lớn nguồn năng lượng này [br]đến từ các cacbohydrat

0:03:19.691,0:03:24.106
mà cơ thể chúng ta tiêu hóa từ glucose,[br]hay đường huyết.

0:03:24.106,0:03:28.004
Các thùy trán rất nhạy cảm [br]với glucose, nên

0:03:28.004,0:03:32.086
chỉ một thay đổi chức năng trí tuệ nhỏ[br]cũng đủ là một trong những tín hiệu

0:03:32.086,0:03:34.754
của việc thiếu chất dinh dưỡng.

0:03:34.754,0:03:37.101
Cứ xem như ta tiêu hóa glucose[br]thường xuyên,

0:03:37.101,0:03:42.136
vậy thì, từng loại cacbohydrat [br]ảnh hưởng như thế nào đến não chúng ta?

0:03:42.136,0:03:44.225
Cacbohydrat đến từ 3 dạng:

0:03:44.225,0:03:44.985
tinh bột,

0:03:44.985,0:03:45.759
đường

0:03:45.759,0:03:46.891
và chất xơ.

0:03:46.891,0:03:49.256
Trong hầu hết [br]các chú thích dinh dưỡng,

0:03:49.256,0:03:52.135
người ta gộp chung[br]thành tổng lượng cacbohydrat

0:03:52.135,0:03:56.172
nhưng thật ra,[br]tỉ lệ giữa đường, chất xơ với tổng lượng

0:03:56.172,0:03:59.122
mới là cái ảnh hưởng [br]đến cơ thể và não bộ.

0:03:59.122,0:04:02.135
Thực phẩm có chỉ số đường huyết cao [br]như bánh mì trắng,

0:04:02.135,0:04:05.639
dẫn đến sự giải phóng nhanh [br]glucose vào máu

0:04:05.639,0:04:07.915
gây hạ đường huyết.

0:04:07.915,0:04:12.473
Đường huyết hạ khiến khả năng tập trung [br]và tâm trạng của ta đi xuống theo.

0:04:12.473,0:04:17.941
Mặt khác, yến mạch, thóc và các loại đậu[br]giải phóng glucose chậm hơn,

0:04:17.941,0:04:21.288
nên có thể giữ khả năng[br]tập trung ở mức ổn định.

0:04:21.288,0:04:23.035
Để duy trì hoạt động của não,

0:04:23.035,0:04:27.199
việc lựa chọn chế độ ăn giàu dinh dưỡng[br]là yếu tố quan trọng.

0:04:27.199,0:04:29.980
Những thứ bạn cắn, nhai và tiêu hóa,

0:04:29.980,0:04:33.537
đều có tác động trực tiếp và lâu dài

0:04:33.537,0:04:36.527
lên bộ phận quan trọng bậc nhất này[br]trong cơ thể bạn.