[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.50,0:00:10.42,Default,,0000,0000,0000,,Geometria jest wszechobecna\Nw kulturze muzułmańskiej.
Dialogue: 0,0:00:10.42,0:00:15.60,Default,,0000,0000,0000,,Znajdziesz ją w meczetach, madrasach,\Npałacach i zwykłych domach.
Dialogue: 0,0:00:15.60,0:00:21.55,Default,,0000,0000,0000,,Ta tradycja narodziła się w VIII w.n.e,\Nu zarania cywilizacji islamu,
Dialogue: 0,0:00:21.55,0:00:26.32,Default,,0000,0000,0000,,kiedy rzemieślnicy zapożyczyli motywy\Nstarszych kultur: perskiej i rzymskiej,
Dialogue: 0,0:00:26.32,0:00:30.72,Default,,0000,0000,0000,,a potem rozwinęli je w nowe formy.
Dialogue: 0,0:00:30.72,0:00:34.74,Default,,0000,0000,0000,,Ten okres stanowił złoty wiek\Ncywilizacji muzułmańskiej,
Dialogue: 0,0:00:34.74,0:00:38.27,Default,,0000,0000,0000,,która przechowała wtedy i rozwinęła
Dialogue: 0,0:00:38.27,0:00:40.51,Default,,0000,0000,0000,,różne osiągnięcia poprzednich cywilizacji,
Dialogue: 0,0:00:40.51,0:00:45.27,Default,,0000,0000,0000,,co zaowocowało rozwojem\Npodstaw nauki i matematyki.
Dialogue: 0,0:00:45.27,0:00:50.61,Default,,0000,0000,0000,,Równocześnie rosła finezja abstrakcji
Dialogue: 0,0:00:50.61,0:00:53.40,Default,,0000,0000,0000,,i skomplikowanej geometrii\Nw muzułmańskiej sztuce,
Dialogue: 0,0:00:53.40,0:00:57.51,Default,,0000,0000,0000,,od misternych motywów roślinnych,\Nzdobiących dywany i tkaniny,
Dialogue: 0,0:00:57.51,0:01:01.38,Default,,0000,0000,0000,,po wzory mozaik, które wydają się\Npowtarzać w nieskończoność,
Dialogue: 0,0:01:01.38,0:01:05.72,Default,,0000,0000,0000,,wywołując zadziwienie i pobudzając\Ndo kontemplacji wiecznego porządku.
Dialogue: 0,0:01:05.72,0:01:09.14,Default,,0000,0000,0000,,Mimo złożoności wszystkie te wzory
Dialogue: 0,0:01:09.14,0:01:12.29,Default,,0000,0000,0000,,można narysować posługując się\Ntylko cyrklem do rysowania kół,
Dialogue: 0,0:01:12.29,0:01:14.66,Default,,0000,0000,0000,,i linijką do rysowania linii.
Dialogue: 0,0:01:14.66,0:01:20.03,Default,,0000,0000,0000,,Te proste narzędzia wystarczą\Ndo stworzenia kalejdoskopu wzorów.
Dialogue: 0,0:01:20.03,0:01:22.42,Default,,0000,0000,0000,,Jak to się robi?
Dialogue: 0,0:01:22.42,0:01:24.74,Default,,0000,0000,0000,,Zawsze zaczyna się od koła.
Dialogue: 0,0:01:24.74,0:01:28.54,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze trzeba zdecydować,\Njak je podzielić.
Dialogue: 0,0:01:28.54,0:01:33.48,Default,,0000,0000,0000,,Zwykle dzieli się je na 4, \N5 lub 6 równych części.
Dialogue: 0,0:01:33.48,0:01:37.06,Default,,0000,0000,0000,,Każdy podział jest podstawą innych wzorów.
Dialogue: 0,0:01:37.06,0:01:41.69,Default,,0000,0000,0000,,Łatwo rozpoznać, czy oglądany wzór\Nopiera się na cztero-,
Dialogue: 0,0:01:41.69,0:01:42.64,Default,,0000,0000,0000,,pięcio-,
Dialogue: 0,0:01:42.64,0:01:44.55,Default,,0000,0000,0000,,czy sześciokrotnej symetrii.
Dialogue: 0,0:01:44.55,0:01:47.94,Default,,0000,0000,0000,,Większosć wzorów składa się z gwiazd\Ni otaczających je płatków.
Dialogue: 0,0:01:47.94,0:01:51.07,Default,,0000,0000,0000,,Wystarczy policzyć promienie gwiazdy
Dialogue: 0,0:01:51.07,0:01:53.12,Default,,0000,0000,0000,,albo liczbę płatków dookoła,
Dialogue: 0,0:01:53.12,0:01:56.07,Default,,0000,0000,0000,,żeby zaszeregować wzór.
Dialogue: 0,0:01:56.07,0:01:59.92,Default,,0000,0000,0000,,Gwiazda o sześciu promieniach \Notoczona sześcioma płatkami
Dialogue: 0,0:01:59.92,0:02:03.29,Default,,0000,0000,0000,,ma symetrię sześciokrotną.
Dialogue: 0,0:02:03.29,0:02:07.93,Default,,0000,0000,0000,,Gwiazda z ośmioma płatkami \N- czterokrotną i tak dalej.
Dialogue: 0,0:02:07.93,0:02:13.11,Default,,0000,0000,0000,,Drugim tajnym składnikiem \Ntych wzorów jest sieć linii.
Dialogue: 0,0:02:13.11,0:02:15.47,Default,,0000,0000,0000,,Niewidzialna,\Nale niezbędna w każdym wzorze,
Dialogue: 0,0:02:15.47,0:02:20.36,Default,,0000,0000,0000,,siatka pozwala z góry \Nustalić skalę rysunku,
Dialogue: 0,0:02:20.36,0:02:22.23,Default,,0000,0000,0000,,zachować wzór bez zniekształceń
Dialogue: 0,0:02:22.23,0:02:26.50,Default,,0000,0000,0000,,i wynajdować niesamowite nowe wzory.
Dialogue: 0,0:02:26.50,0:02:30.05,Default,,0000,0000,0000,,Zobaczmy całość, \Njaką tworzą te wszystkie elementy.
Dialogue: 0,0:02:30.05,0:02:35.02,Default,,0000,0000,0000,,Zaczniemy od koła wpisanego w kwadrat\Ni podzielimy je na 8 równych części.
Dialogue: 0,0:02:35.02,0:02:38.24,Default,,0000,0000,0000,,Teraz możemy narysować dwie linie na skos
Dialogue: 0,0:02:38.24,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,i jeszcze dwie, które je przetną.
Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:43.76,Default,,0000,0000,0000,,To tak zwane linie pomocnicze,
Dialogue: 0,0:02:43.76,0:02:46.63,Default,,0000,0000,0000,,a wybierając niektóre ich odcinki
Dialogue: 0,0:02:46.63,0:02:49.83,Default,,0000,0000,0000,,stworzymy podstawę naszego\Npowtarzalnego wzoru.
Dialogue: 0,0:02:49.83,0:02:54.53,Default,,0000,0000,0000,,Przy pomocy tych samych linii można\Nstworzyć rozmaite desenie,
Dialogue: 0,0:02:54.53,0:02:56.35,Default,,0000,0000,0000,,wybierając różne odcinki.
Dialogue: 0,0:02:56.35,0:02:59.73,Default,,0000,0000,0000,,Żeby ułożyć gotowy wzór,
Dialogue: 0,0:02:59.73,0:03:03.69,Default,,0000,0000,0000,,wielokrotnie powtarzamy ten kafelek.
Dialogue: 0,0:03:03.69,0:03:05.100,Default,,0000,0000,0000,,Ta procedura nazywa się kafelkowaniem.
Dialogue: 0,0:03:05.100,0:03:09.46,Default,,0000,0000,0000,,Z zestawem innych linii pomocniczych
Dialogue: 0,0:03:09.46,0:03:11.93,Default,,0000,0000,0000,,można wyrysować taki wzór
Dialogue: 0,0:03:11.93,0:03:13.61,Default,,0000,0000,0000,,albo taki.
Dialogue: 0,0:03:13.61,0:03:16.84,Default,,0000,0000,0000,,Możliwości jest więcej,\Nniż ziarenek piasku.
Dialogue: 0,0:03:16.84,0:03:20.32,Default,,0000,0000,0000,,Tak samo można projektować\Nwzory o sześciokątnej symetrii:
Dialogue: 0,0:03:20.32,0:03:24.91,Default,,0000,0000,0000,,narysujmy linie pomocnicze\Nna kole podzielonym na sześć części,
Dialogue: 0,0:03:24.91,0:03:29.66,Default,,0000,0000,0000,,a potem wykafelkujmy powierzchnię, o tak.
Dialogue: 0,0:03:29.66,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,A to inny wzór o sześciokątnej symetrii,\Nktóry pojawiał się przez wieki
Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:34.89,Default,,0000,0000,0000,,w całym świecie muzułmańskim:
Dialogue: 0,0:03:34.89,0:03:40.69,Default,,0000,0000,0000,,w Marakeszu, Agrze, Konyi i Alhambrze.
Dialogue: 0,0:03:40.69,0:03:45.67,Default,,0000,0000,0000,,Kafelki o poczwórnej symetrii \Nsą kwadratowe,
Dialogue: 0,0:03:45.67,0:03:48.67,Default,,0000,0000,0000,,o poszóstnej - sześciokątne.
Dialogue: 0,0:03:48.67,0:03:53.21,Default,,0000,0000,0000,,Ale te o symetrii pięciokrotnej \Ntrudniej ułożyć,
Dialogue: 0,0:03:53.21,0:03:56.96,Default,,0000,0000,0000,,bo pięciokąty zostawiają szpary.
Dialogue: 0,0:03:56.96,0:04:00.16,Default,,0000,0000,0000,,więc nie można wykorzystać tylko\Npojedynczego pięciokątnego kafelka.
Dialogue: 0,0:04:00.16,0:04:03.71,Default,,0000,0000,0000,,Trzeba go uzupełnić innymi kształtami,\Nżeby powstało coś powtarzalnego,
Dialogue: 0,0:04:03.71,0:04:07.99,Default,,0000,0000,0000,,wzór, który może się wydawać\Nstrasznie zagmatwany,
Dialogue: 0,0:04:07.99,0:04:11.19,Default,,0000,0000,0000,,ale wcale nie tak trudno go narysować.
Dialogue: 0,0:04:11.19,0:04:16.30,Default,,0000,0000,0000,,Poza tym kafelkowanie nie ogranicza się\Ndo prostych figur geometrycznych,
Dialogue: 0,0:04:16.30,0:04:18.81,Default,,0000,0000,0000,,jak widać w pracach M. C. Eschera.
Dialogue: 0,0:04:18.81,0:04:21.85,Default,,0000,0000,0000,,A choć muzułmańska tradycja\Ngeometrycznego ornamentu
Dialogue: 0,0:04:21.85,0:04:25.06,Default,,0000,0000,0000,,raczej nie wykorzystuje \Nwizerunków ryb czy twarzy,
Dialogue: 0,0:04:25.06,0:04:30.64,Default,,0000,0000,0000,,niektóre wzory składają się\Nz wielu różnych kształtów.
Dialogue: 0,0:04:30.64,0:04:36.35,Default,,0000,0000,0000,,Ta ponad tysiącletnia tradycja\Nposłużyła się prostą geometrią,
Dialogue: 0,0:04:36.35,0:04:41.17,Default,,0000,0000,0000,,by stworzyć dzieła misterne,\Nozdobne i przyjemne dla oka.
Dialogue: 0,0:04:41.17,0:04:44.60,Default,,0000,0000,0000,,Muzułmańscy rzemieślnicy pokazują nam,\Njak wiele można zdziałać
Dialogue: 0,0:04:44.60,0:04:47.53,Default,,0000,0000,0000,,dzięki odrobinie intuicji,\Ntwórczych zdolności,
Dialogue: 0,0:04:47.53,0:04:50.79,Default,,0000,0000,0000,,zapału, cyrkla i linijki.