0:00:00.000,0:00:04.301
[Bu video grafik görüntüler içerir.[br]İzleyicinin dikkatine sunulur.]

0:00:04.301,0:00:07.666
Bu, Nina Rodriguez'in Facebook profili.

0:00:09.055,0:00:11.496
Bu kişiye ait üç farklı hesap bulunmakta.

0:00:11.496,0:00:13.036
Arkadaş listesinde yaşları

0:00:13.036,0:00:16.506
8 ila 13 arasında değişen 890 çocuk var.

0:00:18.839,0:00:22.551
Bu, o çocuklardan biri ile[br]yaptığı bir sohbetten bir kesit.

0:00:25.415,0:00:28.685
Bu, o konuşmanın birebir kopyası;

0:00:28.685,0:00:30.815
aynı zamanda da[br]soruşturmanın bir parçası.

0:00:32.843,0:00:36.365
Bu çocuk, mahrem fotoğraflar [br]yollamaya başlıyor

0:00:36.365,0:00:38.335
ta ki ailesi olayı fark edene karar.

0:00:39.859,0:00:45.414
Polise yapılan ihbar ve açılan[br]soruşturma sonucunda bir ev basılıyor.

0:00:45.414,0:00:47.793
Bu, o ''kızın'' odası.

0:00:50.424,0:00:55.408
Nina Rodriguez aslında [br]24 yaşında bir erkekti

0:00:55.408,0:00:58.172
ve bunu daha önce de[br]birçok çocuğa yapmıştı.

0:01:01.444,0:01:05.034
Michael Ortega yeni Facebook arkadaşı ile

0:01:05.034,0:01:08.282
tanışmaya gittiğinde 12 yaşındaydı.

0:01:09.586,0:01:12.782
Arkadaşının adı 'Rochi de River'dı.

0:01:14.152,0:01:16.416
Ama aslında buluştuğu kişi

0:01:16.416,0:01:17.893
26 yaşındaki Jonathan Luna idi.

0:01:18.501,0:01:20.326
Yakalandığında ise

0:01:20.326,0:01:23.012
kızı kendisi ile cinsel ilişkiye[br]girmek istemediği için

0:01:23.012,0:01:24.722
öldürdüğünü itiraf etti.

0:01:26.662,0:01:29.696
Dört tane Facebook hesabı vardı

0:01:29.696,0:01:32.750
ve listesinde 1700'den[br]fazla kadın ekliydi.

0:01:35.064,0:01:37.514
Bunların yüzde doksanı da[br]13 yaşından küçüktü.

0:01:40.543,0:01:43.299
Bunlar iki farklı "grooming" örneği.

0:01:44.200,0:01:48.233
Yani bir yetişkin bir çocuk ile[br]internet üzerinden iletişime geçiyor,

0:01:48.233,0:01:52.000
binbir yalanla ve kandırmacalayla[br]çocuğu cinsel içeriğe yönlendiriyor.

0:01:52.636,0:01:54.576
Bu cinsel ilişki hakkında konuşmaktan

0:01:54.576,0:01:56.634
mahrem fotoğraflar yollamaya kadar,

0:01:56.634,0:01:58.947
çocuğu bir webcam ile kaydetmekten

0:01:58.947,0:02:00.877
dışarıda buluşmaya kadar varabiliyor.

0:02:02.567,0:02:04.470
İşte bu "grooming."

0:02:04.548,0:02:05.825
Bunlar yaşanıyor

0:02:05.825,0:02:07.465
ve gün geçtikçe de sayısı artıyor.

0:02:09.735,0:02:11.917
Kendimize şunu sormalıyız:

0:02:11.917,0:02:13.627
"Ne yapmalıyız?"

0:02:13.627,0:02:14.997
Çünkü çocuklarımız yalnız.

0:02:16.634,0:02:18.794
Akşam yemeklerini alıp[br]odalarına kapanıyorlar,

0:02:18.794,0:02:20.524
kapıyı kapatıp

0:02:21.084,0:02:23.511
bilgisayar veya telefona dalıyorlar

0:02:23.511,0:02:25.721
ve adeta bir bara,

0:02:26.774,0:02:28.324
bir gece kulübüne giriyorlar.

0:02:30.300,0:02:32.960
Bir saniyeliğine dediklerimi [br]gözünüzün önüne getirin.

0:02:34.747,0:02:37.590
Yabancılar ile dolu,

0:02:37.590,0:02:39.633
sınır tanımayan bir yerdeler.

0:02:41.891,0:02:43.981
İnternet fiziksel sınırları kaldırdı.

0:02:44.735,0:02:48.248
Artık odamızda tek başımıza[br]internete girdiğimizde

0:02:48.248,0:02:50.498
aslında hiç de tek başımıza değiliz.

0:02:53.431,0:02:58.124
Bu sorunu kulak ardı etmemizin[br]en az iki sebebi var.

0:02:58.124,0:03:01.757
En azından doğru şeklide [br]yapmamamızın diyelim.

0:03:01.757,0:03:05.885
Birincisi, internette yaptığmız her şeyin[br]sanal olduğundan eminiz.

0:03:06.150,0:03:09.530
Hatta buna "sanal dünya" diyoruz.

0:03:11.058,0:03:12.868
Eğer sözlükten bakarsanız

0:03:13.854,0:03:17.434
"sanal" gerçekte [br]var olmayan anlamına geliyor

0:03:19.003,0:03:23.184
ve bu kelimeyi internetten[br]bahsederken kullanıyoruz --

0:03:23.184,0:03:25.034
gerçek olmayan bir şeyden --

0:03:26.797,0:03:28.537
ve grooming sorunu da tam olarak bu:

0:03:29.208,0:03:31.688
Grooming bir gerçek.

0:03:31.688,0:03:37.617
Sapıklar interneti çocukları [br]suistimal etmek için kullanıyor.

0:03:37.617,0:03:41.592
Çocuklar ve aileler internette olanların [br]gerçek olmadığını düşünüyorlar,

0:03:41.592,0:03:44.371
bu sapıklar da bundan[br]nemalanıp suistimal ediyor.

0:03:47.591,0:03:49.732
Birkaç sene evvel [br]birkaç meslektaşımla

0:03:49.732,0:03:53.417
insanları sanal güvenlik[br]hakkında bilinçlendirmek için

0:03:53.417,0:03:56.699
"Argentina Cibersegura" [br]adında bir STK kurduk.

0:03:58.809,0:04:02.494
2013'de Meclis'in "grooming" [br]yasa tasarısının görüşüldüğü

0:04:02.494,0:04:05.422
oturumlarına katıldık.

0:04:07.724,0:04:10.919
Birçok kişi '"grooming"i

0:04:10.919,0:04:14.817
çocuklarla fiziksel temas[br]veya onlarla cinsel ilişki yaşamak için

0:04:14.817,0:04:16.987
atılan ilk adım sanıyordu

0:04:18.147,0:04:21.496
ama yetişkinlerle[br]mahrem şeyler konuşan çocukların

0:04:21.496,0:04:25.024
farkında olmadan ne tarz şeylerle[br]başbaşa kaldıklarından haberleri yoktu.

0:04:25.864,0:04:26.963
Mahrem fotoğraflarını

0:04:26.963,0:04:29.710
başka bir çocuğun gördüğünü[br]düşünerek paylaşıyor çocuklar,

0:04:29.710,0:04:31.140
daha da kötüsü

0:04:31.720,0:04:34.364
bu çocuklar kendilerini[br]webcamleriyle ifşa ediyordu.

0:04:34.745,0:04:36.965
Hiç kimse bunu tecavüz olarak görmüyordu.

0:04:39.186,0:04:41.566
Eminim ki çoğunuz da[br]ortada bir temas yokken

0:04:41.566,0:04:44.693
buna tecavüz denmesini garipsemişsinizdir.

0:04:45.765,0:04:47.945
Böyle düşünmeye programlanmışız.

0:04:49.230,0:04:51.232
Biliyorum çünkü ben de öyle düşünüyordum.

0:04:51.232,0:04:53.911
Kendi halinde [br]bir bilişim güvenliği uzmanıydım

0:04:55.213,0:04:57.393
ta ki başıma anlatacaklarım gelene kadar.

0:04:59.423,0:05:01.063
2011'in sonlarında

0:05:02.161,0:05:04.748
Buenos Aires'in küçük bir kasabasında

0:05:04.748,0:05:06.782
ilk defa bir vaka ile karşılaştım.

0:05:08.740,0:05:10.170
Bir konuşma yaptıktan sonra,

0:05:11.343,0:05:13.503
11 yaşındaki "grooming" mağduru

0:05:13.503,0:05:16.086
bir kız ve ailesi ile tanıştım.

0:05:18.142,0:05:20.188
Bir adam, kızı tatmin ederken

0:05:20.188,0:05:22.044
kameraya çekmesi için kandırmış

0:05:22.044,0:05:23.410
ve bunu kaydetmiş

0:05:24.314,0:05:27.294
ve bu videoyu yaymadığı site kalmamış.

0:05:28.941,0:05:31.693
O gün ailesi göz yaşları içinde bize gelip

0:05:31.693,0:05:35.176
o videoyu internetten kaldırmak için[br]yardımımızı istedi.

0:05:38.115,0:05:41.724
Çok geç kaldıklarını söylemek[br]beni hem çok üzdü

0:05:41.724,0:05:44.941
hem de o günden sonra[br]değişmeme neden oldu.

0:05:45.631,0:05:48.122
Bir içerik internete yüklendiği zaman

0:05:48.122,0:05:49.976
kontrolü çoktan kaybedilmiştir.

0:05:52.723,0:05:54.831
O gün bugündür o kız aklımdan çıkmıyor.

0:05:57.070,0:05:59.725
Sabah uyanıp videoyu izlemiş olan

0:05:59.725,0:06:02.265
ailesi ile kahvaltıda yaparken

0:06:03.171,0:06:07.836
okulda yürürken onu çıplak görmüş[br]insanlarla karşılaştığında

0:06:08.624,0:06:11.494
veya onu çıplak görmüş[br]arkadaşları ile oyun oynarken

0:06:11.494,0:06:13.904
kim bilir nasıl hissediyordu.

0:06:14.774,0:06:16.112
İşte bu onun hayatı.

0:06:17.462,0:06:18.872
İfşa edilmiş.

0:06:21.768,0:06:23.927
Doğru, kimse onun tecavüz etmemişti

0:06:25.363,0:06:27.789
ama bu cinsel istismara uğramadı mı demek?

0:06:30.778,0:06:34.793
Fiziksel ve dijital şeyleri ölçerken[br]farklı ölçüler kullanırız.

0:06:37.323,0:06:39.194
Sosyal medyaya kızıyoruz

0:06:39.194,0:06:42.395
çünkü kendimize kızmak [br]hem daha acı verici

0:06:42.395,0:06:44.025
hem daha gerçekçi.

0:06:44.745,0:06:46.762
Bu da bizi bu konunun üzerine

0:06:46.762,0:06:49.332
neden yeterince düşmüyoruzun[br]ikinci sebebine getiriyor.

0:06:50.128,0:06:52.952
Çocuklarımızın bizim yardımımıza[br]ihtiyacı olmadığını

0:06:52.952,0:06:56.784
ve teknoloji hakkında [br]güya her şeyi bildiklerine sanıyoruz.

0:07:00.108,0:07:01.398
Ben çocukken

0:07:02.605,0:07:05.819
bir süre sonra ailem[br]okula tek başıma gitmeme izin verdi.

0:07:07.289,0:07:11.169
Yıllarca elimden tuttuktan sonra,

0:07:12.460,0:07:14.046
bir gün beni otturtular,

0:07:14.046,0:07:15.970
ev anahtarlarını verdiler,

0:07:15.970,0:07:19.971
"Bunlara çok dikkat et, kimseye verme,

0:07:19.971,0:07:22.366
sana gösterdiğimiz yoldan gel,

0:07:22.366,0:07:24.251
dediğimiz saatte evde ol,

0:07:24.251,0:07:27.198
karşıdan karşıya geçerken dikkat et

0:07:27.198,0:07:31.301
ve sakın ama sakın [br]yabancılarla konuşma" dediler.

0:07:33.014,0:07:34.864
Yürümeyi çok iyi biliyordum

0:07:35.859,0:07:39.805
ama yine de benden sorumlu [br]bir yetişkin bana göz kulak oluyordu.

0:07:40.995,0:07:42.761
Bir şeyi yapmak başka bir şey,

0:07:42.761,0:07:44.781
kendi başına yapabilmek başka bir şey.

0:07:46.669,0:07:48.584
Hep beraber şöyle bir düşünelim:

0:07:48.584,0:07:51.166
10 veya 11 yaşındayım,[br]sabah uyanıyorum,

0:07:51.166,0:07:52.724
ailem bana anahtarları verip

0:07:52.724,0:07:55.134
"Seba, artık okula [br]yalnız gidebilirsin" diyor.

0:07:56.519,0:07:58.409
Eve geç geldiğimde ise

0:07:59.539,0:08:02.841
"'Dediğimiz saatte evde[br]olman gerekiyor" diyorlar.

0:08:04.856,0:08:06.722
İki hafta sonra,

0:08:06.722,0:08:09.368
laf arasında ne diyorlar biliyor musunuz?

0:08:09.619,0:08:11.412
"Karşıdan karşıya geçerken dikkat et,

0:08:11.412,0:08:13.145
önce sağa, sonra sola bak."

0:08:14.822,0:08:16.422
İki yıl sonra da

0:08:17.497,0:08:20.757
"Bu arada yabancılarla konuşma" deseler.

0:08:22.898,0:08:24.485
Kulağa garip geliyor, değil mi?

0:08:26.218,0:08:29.497
Teknolojiye karşı da[br]aynı şekilde garipçe davranıyoruz.

0:08:30.147,0:08:32.344
Çocuklara sınırsız yetki verip

0:08:32.344,0:08:36.862
er ya da geç kendi başlarının çaresine[br]bakabiliyorlar mı diye izliyoruz.

0:08:38.902,0:08:41.895
Bir şeyi yapabilmek [br]ve kendi başının çaresine bakabilmek

0:08:41.895,0:08:43.752
farklı şeylerdir.

0:08:44.672,0:08:47.251
Aynı şekilde ailelerle konuştuğumuzda

0:08:47.251,0:08:52.758
çoğu zaman teknolojiyi ve sosyal medyayı [br]umursamadıklarını söylüyorlar.

0:08:53.731,0:08:54.871
Ben de her zaman

0:08:54.871,0:08:57.600
''Peki çocuklarınız umrunuzda mı?''[br]diye soruyorum.

0:08:57.960,0:09:00.524
Yetişkinler olarak teknolojiyi [br]umursamamak demek

0:09:00.524,0:09:02.660
çocuklarımızı umursamamak demektir.

0:09:03.208,0:09:05.933
İnternet onların hayatlarının bir parçası.

0:09:06.713,0:09:10.720
Teknoloji, biz yetişkinler [br]ve çocuklar arasındaki ilişkiyi

0:09:10.720,0:09:12.567
gözden geçirmemize zorluyor.

0:09:13.037,0:09:16.144
Eğitim her zaman[br]şu iki temelin üzerinde durmuştur:

0:09:16.168,0:09:18.908
Deneyim ve bilgi.

0:09:20.653,0:09:22.504
Bunların ikisi de yoksa

0:09:22.504,0:09:26.961
çocuklarımızı internette [br]güvende olmaları için nasıl eğiteceğiz?

0:09:28.013,0:09:29.753
Bu günlerde yetişkinler olarak bize

0:09:29.753,0:09:33.389
çocuklarımızı yabancı ortamlardan [br]korumak kollamak

0:09:33.389,0:09:35.613
ve onlara yol göstermek düşüyor.

0:09:37.210,0:09:38.915
Bu, yeni ve alışık olmadığımız

0:09:38.915,0:09:41.521
aynı zamanda da[br]bizleri rahatsız da eden

0:09:41.521,0:09:43.688
bu durumun üzerine gitmedikçe

0:09:43.688,0:09:45.323
bir sonuç alabilmek imkansız.

0:09:47.613,0:09:50.232
Çoğunuz genç olduğum için[br]içinizden bana

0:09:50.232,0:09:52.283
"Söylemesi kolay tabii" diyebilirsiniz.

0:09:52.719,0:09:54.551
Zamanında hakikaten de öyleydi.

0:09:55.490,0:09:56.650
Kolaydı

0:09:58.225,0:10:00.149
ta ki geçen seneye kadar.

0:10:00.149,0:10:04.562
Yaşımın yükünü omuzlarımda ilk kez

0:10:05.672,0:10:10.326
ilk kez Snapchat açtığımda hissettim.

0:10:10.950,0:10:12.908
(Kahkaha sesleri)

0:10:13.925,0:10:19.315
(Alkış)

0:10:19.545,0:10:22.385
Hiçbir şey anlamadım.

0:10:23.281,0:10:25.782
Bayağı gereksiz ve işlevsiz buldum.

0:10:25.782,0:10:28.805
Anlamakta epey güçlük çektim.

0:10:28.805,0:10:30.558
Bir kameraya benziyordu.

0:10:30.558,0:10:32.810
Menü seçenekleri bile yoktu.

0:10:34.746,0:10:40.060
Kendimi ilk defa yetişkinler ve çocuklar[br]arasındaki bir boşlukta hissettim.

0:10:41.768,0:10:47.577
Ama bu aynı zamanda doğru şeyi yapmak[br]ve kendimi zorlamak için bir fırsattı.

0:10:48.908,0:10:52.348
Hiç Snapchat kullanacağımı düşünmemiştim

0:10:52.348,0:10:54.498
ama sonra genç kuzenimden

0:10:54.498,0:10:57.191
bana onu kullanmayı öğretmesini istedim.

0:10:57.941,0:11:00.748
Kendisine de "Neden Snapchat [br]kullanıyorsun?" diye sordum.

0:11:00.748,0:11:02.108
Nesi eğlenceliydi bu kadar?

0:11:03.706,0:11:05.266
Güzelce sohbet ettik.

0:11:05.889,0:11:08.351
Bana Snapchatini gösterdi, öğretti,

0:11:08.351,0:11:10.961
güldük, eğlendik.

0:11:12.972,0:11:14.353
Artık Snapchat kullanıyorum.

0:11:14.377,0:11:16.723
(Kahkaha)

0:11:16.747,0:11:18.353
İyi mi ediyorum bilmiyorum

0:11:18.353,0:11:23.219
ama en önemlisi, biliyorum ve anlıyorum.

0:11:24.407,0:11:28.607
Burada işin kilit noktası, [br]ilk şoku atlatmak

0:11:28.607,0:11:30.481
ve yeni şeyler yapmak.

0:11:32.004,0:11:33.420
Yeni şeyler.

0:11:33.420,0:11:36.364
Bugün, yeni yeni kişilere yazabiliyoruz.

0:11:37.272,0:11:39.604
En son indirdiğiniz uygulama neydi?

0:11:39.604,0:11:43.126
Arkadaşlarınızla hangi sosyal medya[br]platformuyla iletişim kuruyorsunuz?

0:11:43.126,0:11:45.256
Ne tür bilgilerinizi paylaşıyorsunuz?

0:11:46.519,0:11:49.037
Hiçbir yabancı sizinle[br]konuşmaya çalıştı mı?

0:11:50.885,0:11:54.281
Bu konuları yetişkinler ve çocuklar,[br]birbirlerimizle konuşamaz mıyız?

0:11:55.441,0:11:56.791
Kendimizi buna zorlamalıyız.

0:11:56.791,0:11:58.203
Hepimiz.

0:11:58.203,0:12:02.773
Bugün bir sürü çocuk bizi dinliyor.

0:12:04.692,0:12:07.452
Bazen okullara seminerlere gittiğimizde

0:12:07.452,0:12:09.103
veya sosyal medya üzerinden

0:12:09.103,0:12:12.769
çocuklar bize ne ailelerine[br]ne de hocalarına

0:12:12.769,0:12:15.749
anlatamadıkları şeyleri anlatıyorlar

0:12:15.773,0:12:17.853
ve bizi tanımıyorlar bile.

0:12:20.926,0:12:22.866
Bu çocuklar, internetteki riskleri

0:12:24.167,0:12:29.369
ve kendilerine dikkat etmeyi bilmeliler

0:12:29.369,0:12:32.489
ama hepsinden de önemlisi

0:12:32.489,0:12:36.364
bunları onlara bütün yetişkinlerin [br]öğretebileceğini bilmeliler.

0:12:39.590,0:12:42.311
İnternet güvenliği; her bir sınıfta,

0:12:42.311,0:12:45.758
ülkenin her bir hanesinde [br]konuşulması gereken bir konu.

0:12:47.873,0:12:49.492
Bu yıl yaptığımız bir ankette

0:12:49.492,0:12:51.387
okulların yüzde 15'i

0:12:51.387,0:12:54.280
okullarında "grooming" vakasının [br]yaşandığını belirtti

0:12:55.386,0:12:57.296
ve bu oran gittikçe de yükseliyor.

0:12:59.804,0:13:03.145
Teknoloji hayatımızı [br]her açıdan değiştirdi.

0:13:03.325,0:13:05.948
Karşılaştığımız risklerden,

0:13:05.948,0:13:07.815
kendimize nasıl[br]dikkat ettiğimize kadar.

0:13:08.519,0:13:12.903
Grooming bunu bize [br]en acı verici şekilde gösteriyor:

0:13:12.903,0:13:14.735
İşin içine çocuklarımızı da katarak.

0:13:16.810,0:13:19.540
Bunu engellemek için [br]bir şey yapacak mıyız?

0:13:20.164,0:13:24.403
Çözüm ise artık bunu konuşmaya başlamak.

0:13:24.403,0:13:25.668
Bu kadar basit.

0:13:25.692,0:13:26.845
Çok teşekkürler.

0:13:26.869,0:13:29.957
(Alkış)