Ik had een steeds terugkerende droom
waarin ik een kamer vol mensen inliep
en probeerde met niemand
oogcontact te maken.
Tot iemand mij zag
en ik in paniek raakte.
Die persoon komt naar me toe
en zegt: "Hoi, ik ben Die-en-die.
Wat is jouw naam?"
Ik zeg niets en kan niet antwoorden.
Na een ongemakkelijke stilte
vraagt hij mij:
"Ben je je naam vergeten?"
En ik kan nog steeds niets zeggen.
Langzaam beginnen alle anderen in de kamer
zich naar mij toe te draaien
en vragen, bijna tegelijk:
(Voice-over, diverse stemmen)
"Ben je je naam vergeten?"
Ze beginnen steeds harder te roepen
en ik wil antwoorden, maar doe het niet.
Ik ben een beeldend kunstenaar.
Soms is mijn werk humoristisch,
soms is het grappig op een trieste manier.
En waar ik echt van geniet
is het maken van kleine animaties
waar ik de voice-over
voor verschillende personages kan doen.
Ik ben een beer geweest.
(Video) Beer (Safwat Saleem's stem): Hoi.
(Gelach)
Ik ben een walvis geweest.
(Video) Walvis (SS's stem): Hoi.
(Gelach)
SS: Ik ben een kaart geweest.
(Video) Kaart (SS's stem): Hoi
(Gelach)
En mijn favoriet is
het monster van Frankenstein.
(Video) monster van Frankenstein
(SS's stem): (gromt)
(Gelach)
Voor die hoefde ik alleen maar
heel veel te grommen.
Enkele jaren terug
maakte ik een educatieve video
over de geschiedenis van videospellen.
Daarvoor mocht ik de stem
van een Space Invader doen.
(Video) Space Invader (SS's stem): Hoi.
Het was een droom die uitkwam.
(Gelach)
En toen de video online was gezet,
zat ik achter de computer
en bleef op 'vernieuwen' klikken,
gespannen wachtend op de reacties.
Het eerste commentaar kwam binnen.
(Video) Commentaar: Goed gedaan.
SS: Yes!
Ik klikte 'vernieuwen'.
(VIdeo) Commentaar: Geweldige video.
Ik kijk uit naar de volgende.
SS: Dit was pas de eerste
van een tweedelige video.
Ik zou hierna
aan de tweede gaan werken.
Ik klik 'vernieuwen'.
(Video) Commentaar: Waar is deel TWEE?
WAAR? Ik wil het NU zien! :-P
(Gelach)
SS: Andere mensen dan mijn moeder
zeiden aardige dingen over me
op het internet!
Het voelde alsof ik
het eindelijk gemaakt had.
Ik klik 'vernieuwen'.
(Video) Commentaar: Niet kwetsend bedoeld,
maar deze stem is vervelend.
SS: Oké, ik ben niet beledigd. Vernieuwen.
(Video) Commentaar: Probeer het eens
zonder pindakaas in je mond.
SS: Oké, de feedback is tenminste
opbouwend. Klik 'vernieuwen'.
(Video) Commentaar:
Gebruik deze man nooit meer,
je kunt hem amper verstaan.
SS: Vernieuwen.
(Video) Commentaar: Kon hem niet begrijpen
door zijn Indiaase accent.
SS: Oké, oké, oké, twee dingen.
Ten eerste: ik heb geen Indiaas accent,
ik heb een Pakistaans accent, oké?
En ten tweede: ik heb duidelijk
een Pakistaans accent.
(Gelach)
Maar zulk commentaar bleef binnenstromen,
dus ik dacht ik negeer ze gewoon
en ik begin te werken
aan het tweede deel van de video.
Ik maakte de geluidsopnames,
maar elke keer dat ik ze wilde bewerken,
hield iets me tegen.
Elke keer bracht het me terug
naar mijn jeugd,
toen het voor mij
moeilijker was om te praten.
Ik stotter al zolang ik me kan herinneren.
Ik was dat kind in de klas
dat nooit zijn vinger opstak
als hij een vraag had --
of het antwoord wist.
Als de telefoon overging
rende ik naar de badkamer,
zodat ik niet hoefde op te nemen.
Als het aan mij had gelegen,
hadden mijn ouders gezegd
dat ik er niet was.
Ik heb veel tijd
in de badkamer doorgebracht.
En ik haatte het
om mezelf voor te stellen,
vooral in groepen.
Ik stotterde als ik mijn naam zei
en er was altijd iemand die zei:
"Ben je je naam vergeten?"
Waarop iedereen begon te lachen.
Die grap, daar kregen ze nooit genoeg van.
(Gelach)
Mijn hele jeugd dacht ik dat als ik sprak,
het duidelijk zou worden
dat er iets mis met mij was,
dat ik niet normaal was.
Dus hield ik mijn mond.
Dat ik in staat ben mijn stem
in mijn werk te gebruiken,
was dus een grote stap voor mij.
Als ik geluidsopnames maak,
worstel ik me door elke zin heen,
die ik meerdere malen inspreek.
Dan luister ik ze terug
en kies degene
die nog het minst slecht is.
(Voice-over) SS: het bewerken van geluid
is als Photoshop voor je stem.
Ik kan het vertragen, versnellen,
dieper maken, een echo toevoegen.
En als ik ergens stotter,
en als ik ergens stotter,
ga ik terug en pas ik het aan.
Het is magie.
SS: Het gebruiken van mijn
gemonteerde stem in mijn werk
was een manier om
in mijn eigen oren normaal te klinken.
Maar na het commentaar op de video
voelde het niet langer als normaal.
Daarom stopte ik met het gebruiken
van mijn eigen stem.
Sinds toen heb ik veel nagedacht
over wat het betekent om normaal te zijn.
Ik begrijp nu
dat 'normaal' afhankelijk is
van verwachtingen.
Laat me je een voorbeeld geven.
Ik ontdekte het verhaal
van de Oud-Griekse schrijver Homerus.
Hij noemt erg weinig kleuren
in zijn geschriften.
En zelfs wanneer hij dat wel doet,
zit hij ernaast.
De zee beschrijft hij
bijvoorbeeld als wijnrood,
gezichten van mensen zijn soms groen
en schapen zijn paars.
Maar dat is niet enkel bij Homerus zo.
Als je naar alle
historische literatuur kijkt --
Oud-Chinees, -IJslands, -Grieks, -Indiaas
en zelfs de oorspronkelijke
Hebreeuwse Bijbel --
worden er weinig kleuren vermeld.
De populairste theorie
over wat hier gaande is,
is dat culturen een kleur
pas beginnen te herkennen
wanneer ze die kleur kunnen maken.
Dus als je eenmaal een kleur kunt maken,
kun je hem ook zien.
Een kleur als rood, die door veel culturen
relatief gemakkelijk te maken was,
werd dus redelijk vroeg herkend.
Maar een kleur als blauw,
die veel moeilijker is om te maken --
veel culturen zagen pas jaren later in
hoe ze die konden maken.
Dus die begonnen ze
ook pas veel later te zien.
Tot zo'n moment, zelfs als een kleur
overal aanwezig was,
hadden zij simpelweg
niet de mogelijkheid het te zien.
Het was onzichtbaar.
Ze konden het nog niet
als 'normaal' beschouwen.
Dit verhaal hielp mij
mijn ervaring in context te plaatsen.
Toen ik de commentaren op mijn video las,
was mijn eerste reactie
dit erg persoonlijk op te vatten.
Maar deze mensen wisten niet
hoe zelfbewust ik ben over mijn stem.
Ze reageerden vooral op mijn accent
en dat het voor een verteller
niet normaal is om een accent te hebben.
Maar wat is normaal?
We weten dat recensenten
meer fouten in je spelling vinden
als ze denken dat je zwart bent.
We weten dat professoren minder snel
vrouwelijke studenten
of minderheidsstudenten helpen.
En we weten dat cv's
van blank-klinkende namen
vaker teruggebeld worden
dan cv's van zwart-klinkende namen.
Waarom?
Vanwege onze verwachtingen
van wat normaal is.
We vinden het normaal
wanneer een zwarte student
spellingfouten maakt.
We vinden het normaal
dat een vrouwelijke student of iemand
van een minderheid niet succesvol is.
En we denken dat het normaal is
dat je beter een blanke werknemer
in dienst kunt nemen dan een zwarte.
Maar onderzoeken wijzen uit
dat zulke discriminatie
vaak gewoon bevoorrechting is,
meer omdat je iemand wilt helpen
met wie je je kunt identificeren
dan dat je iemand kwaad zou willen doen
met wie je je niet kunt identificeren.
Niet kunnen relateren tot iemand
begint op een jonge leeftijd.
Laat me je een voorbeeld geven.
Een bibliotheek die de personages bijhoudt
die elk jaar in kinderboeken verschijnen,
ontdekte dat in 2014
slechts 11 procent van de boeken
een gekleurd personage bevatte.
En het jaar daarvoor
was dit ongeveer 8 procent,
terwijl de helft van Amerikaanse kinderen
afkomstig zijn van culturele minderheden.
De helft.
Dit zijn de twee grootste problemen.
Allereerst wordt kinderen verteld
dat ze van alles kunnen zijn en doen,
maar toch gaan de meeste verhalen
die gekleurde kinderen lezen of horen
over mensen die niet zijn zoals zij.
Ten tweede realiseren
de meerderheidsgroepen zich niet
dat zij veel overeenkomsten hebben
met mensen van de minderheidsgroepen --
onze alledaagse ervaringen, onze hoop,
onze dromen en angsten,
en onze gedeelde liefde voor hummus.
Het is heerlijk!
(Gelach)
Net zoals de kleur blauw
voor de Oud-Grieken,
zijn minderheden geen onderdeel
van wat wij als normaal beschouwen,
want normaal is een constructie
van waar we aan zijn blootgesteld
en wat we om ons heen zien.
En hier wordt het een beetje moeilijk.
Ik kan de bestaande notie van normaal
accepteren -- dat normaal goed is,
en dat alles buiten deze smalle definitie
van wat normaal is, slecht is.
Of, ik kan deze opvatting
van wat normaal is ter discussie stellen
met mijn werk,
met mijn stem,
met mijn accent
en door hier te staan,
ook al ben ik bang
en zou ik liever in de badkamer zijn.
(Gelach)
(Applaus)
(Video) Schaap (SS's stem): Ik begin nu
mijn stem weer te gebruiken in mijn werk.
En het voelt goed.
Dat betekent niet dat het niet moeilijk is
wanneer mensen de volgende keer
zeggen dat ik praat
(mompelend) alsof ik
pindakaas in mijn mond heb.
(Gelach)
SS: Het betekent gewoon
dat ik nu beter begrijp
wat er op het spel staat
en dat opgeven geen optie is.
De Oud-Grieken werden
niet opeens wakker met het besef
dat de lucht blauw was.
Het duurde eeuwen voordat de mens besefte
wat hij zolang had genegeerd.
Daarom moeten we
onze opvatting van normaal
steeds opnieuw
ter discussie blijven stellen,
want hierdoor kunnen we
een samenleving worden
die de lucht eindelijk aanziet
voor wat het is.
(Video) Personages: Dankjewel. Dankjewel.
Dankjewel. Dankjewel. Dankjewel.
Monster van Frankenstein: (Gromt)
(Gelach)
SS: Dankjewel.
(Applaus)