1
00:00:00,359 --> 00:00:02,008
Zdravo, ja sam arhitekta.

2
00:00:02,008 --> 00:00:04,456
Ja sam jedini arhitekta u svetu

3
00:00:04,456 --> 00:00:07,772
koji pravi zgrade od papira
poput ove kartonske cevi,

4
00:00:07,772 --> 00:00:10,338
a ova izložba je prva koju sam uradio

5
00:00:10,338 --> 00:00:11,846
koristeći papirne cevi.

6
00:00:11,846 --> 00:00:16,271
1986, mnogo pre nego
što su ljudi počeli da pričaju

7
00:00:16,271 --> 00:00:20,474
o ekološkim problemima 
i problemima životne sredine,

8
00:00:20,474 --> 00:00:23,764
počeo sam da testiram papirne cevi

9
00:00:23,764 --> 00:00:26,499
kako bih ih upotrebio
kao građevinski materijal.

10
00:00:26,499 --> 00:00:31,652
Veoma je komplikovano testirati
novi materijal za zgradu

11
00:00:31,652 --> 00:00:34,150
ali ovo je dosta snažnije
nego što sam očekivao

12
00:00:34,150 --> 00:00:36,362
i takođe je lako načiniti ga vodootpornim,

13
00:00:36,362 --> 00:00:38,257
a pošto je industrijski materijal

14
00:00:38,257 --> 00:00:40,960
takođe ga je moguće učiniti
otpornim na vatru.

15
00:00:40,960 --> 00:00:44,793
1990. sam napravio privremenu strukturu.

16
00:00:44,793 --> 00:00:47,800
Ovo je prva privremena zgrada
napravljena od papira.

17
00:00:47,800 --> 00:00:51,870
Tu je 330 cevi prečnika 55 centimetara.

18
00:00:51,870 --> 00:00:53,512
Ima samo 12 cevi

19
00:00:53,512 --> 00:00:56,282
prečnika 120 centimetara ili 4 stope.

20
00:00:56,282 --> 00:00:58,902
Kao što vidite na fotografiji,
unutra se nalazi toalet.

21
00:00:58,902 --> 00:01:01,553
Za slučaj da vam je nestalo toalet papira,

22
00:01:01,553 --> 00:01:03,873
možete otkinuti unutrašnjost zida.
(Smeh)

23
00:01:03,873 --> 00:01:06,265
Veoma je korisno.

24
00:01:06,265 --> 00:01:10,304
2000. je bio veliki sajam u Nemačkoj.

25
00:01:10,304 --> 00:01:12,923
Pitali su me da projektujem zgradu

26
00:01:12,923 --> 00:01:15,717
jer su tema sajma bili ekološki problemi.

27
00:01:15,717 --> 00:01:20,205
Izabrali su mene da napravim
paviljon od papirnih cevi,

28
00:01:20,205 --> 00:01:21,932
od papira koji se može reciklirati.

29
00:01:21,932 --> 00:01:24,902
Cilj mog dizajna se ne ispunjava
onda kada se on završi.

30
00:01:24,902 --> 00:01:27,096
Cilj se ispunjava onda
kada je zgrada srušena,

31
00:01:27,096 --> 00:01:30,962
jer u svakoj zemlji grade mnogo paviljona,

32
00:01:30,962 --> 00:01:34,062
ali nakon pola godine stvara se
mnogo industrijskog otpada

33
00:01:34,062 --> 00:01:38,743
tako da moja zgrada mora
da se reciklira ili ponovo iskoristi.

34
00:01:38,743 --> 00:01:40,846
Nakon toga, zgrada je reciklirana.

35
00:01:40,846 --> 00:01:43,492
To je bio cilj mog dizajna.

36
00:01:43,492 --> 00:01:46,580
Onda sam imao sreće
i pobedio sam na takmičenju

37
00:01:46,580 --> 00:01:49,238
za izgradnju drugog
Pompidu centra u Francuskoj

38
00:01:49,238 --> 00:01:50,713
u gradu Mec.

39
00:01:50,713 --> 00:01:52,789
Želeo sam da iznajmim
kancelariju u Parizu

40
00:01:52,789 --> 00:01:54,376
ali sam bio siromašan,

41
00:01:54,376 --> 00:01:56,123
tako da to nisam mogao da priuštim,

42
00:01:56,123 --> 00:01:58,414
pa sam odlučio da svoje studente
povedem u Pariz

43
00:01:58,414 --> 00:02:01,450
i da izgradimo svoju kancelariju
na vrhu Pompidu centra u Parizu,

44
00:02:01,450 --> 00:02:02,685
i to sami.

45
00:02:02,685 --> 00:02:06,014
Poneli smo papirne cevi i drvene zglobove

46
00:02:06,014 --> 00:02:10,099
da bismo završili kancelariju
dugu 35 metara.

47
00:02:10,099 --> 00:02:13,133
Tamo smo boravili 6 godina,
a da nismo platili kiriju.

48
00:02:13,133 --> 00:02:17,004
(Smeh)
(Aplauz)

49
00:02:17,004 --> 00:02:19,391
Hvala vam.
Imao sam jedan veliki problem.

50
00:02:19,391 --> 00:02:21,745
Kako smo bili deo izložbe,

51
00:02:21,745 --> 00:02:25,049
čak i kada je neki prijatelj
želeo da me vidi, morao je da kupi kartu.

52
00:02:25,049 --> 00:02:27,252
To je bio problem.

53
00:02:27,252 --> 00:02:30,020
Onda sam završio centar Pompidu
u Mecu.

54
00:02:30,020 --> 00:02:31,974
To je sada veoma popularan muzej

55
00:02:31,974 --> 00:02:35,140
i stvorio sam veliki spomenik za vladu.

56
00:02:35,140 --> 00:02:37,039
Ali onda sam se veoma razočarao

57
00:02:37,039 --> 00:02:39,635
u moje zanimanje kao arhitekte,

58
00:02:39,635 --> 00:02:43,663
jer mi ne pomažemo, ne radimo za društvo

59
00:02:43,663 --> 00:02:46,907
već radimo za privilegovane ljude,

60
00:02:46,907 --> 00:02:50,099
bogate ljude, vladu, graditelje naselja.

61
00:02:50,099 --> 00:02:52,619
Oni imaju novac i moć.

62
00:02:52,619 --> 00:02:54,416
To je nevidljivo.

63
00:02:54,416 --> 00:02:58,244
Oni nas unajmljuju da otelotvorimo
njihovu moć i novac

64
00:02:58,244 --> 00:03:00,462
kroz monumentalnu arhitekturu.

65
00:03:00,477 --> 00:03:02,822
To je naše zanimanje,
čak i kroz istoriju je isto,

66
00:03:02,822 --> 00:03:04,994
čak i sada radimo istu stvar.

67
00:03:04,994 --> 00:03:08,318
Bio sam veoma razočaran
što ne radimo za društvo,

68
00:03:08,318 --> 00:03:12,305
iako ima tako mnogo ljudi

69
00:03:12,320 --> 00:03:15,212
koji su izgubili domove
zbog prirodnih katastrofa.

70
00:03:15,212 --> 00:03:18,255
Ali moram da kažem
da više ne postoje prirodne katastrofe.

71
00:03:18,255 --> 00:03:21,240
Na primer, zemljotresi ne ubijaju ljude,

72
00:03:21,240 --> 00:03:23,413
nego zgrade koje se urušavaju.

73
00:03:23,413 --> 00:03:25,453
To je odgovornost arhitekata.

74
00:03:25,453 --> 00:03:27,490
Ljudima je onda potreban
privremeni smeštaj

75
00:03:27,490 --> 00:03:28,852
ali tu ne rade arhitekte

76
00:03:28,852 --> 00:03:32,512
jer su zauzeti radeći
za privilegovane ljude.

77
00:03:32,512 --> 00:03:36,391
Pa sam pomislio da čak i kao arhitekte

78
00:03:36,391 --> 00:03:41,147
možemo biti uključeni u rekonstrukciju
privremenog smeštaja.

79
00:03:41,147 --> 00:03:42,939
Možemo ga načiniti boljim.

80
00:03:42,939 --> 00:03:46,972
Zato sam počeo da radim u oblastima
pogođenim katastrofom.

81
00:03:46,972 --> 00:03:50,698
1994. bila je velika katastrofa
u Ruandi u Africi.

82
00:03:50,698 --> 00:03:53,430
Dva plemena su se međusobno borila
- Hutu i Tutsi.

83
00:03:53,430 --> 00:03:55,928
Preko 2 miliona ljudi
postali su izbeglice.

84
00:03:55,928 --> 00:03:59,679
Ali iznenadio sam se kada sam video
sklonište, kamp za izbeglice

85
00:03:59,679 --> 00:04:01,913
koje su organizovale Ujedinjene nacije.

86
00:04:01,913 --> 00:04:05,207
Siromašni su i smrzavaju se

87
00:04:05,207 --> 00:04:07,330
pod ćebadima u sezoni kiša,

88
00:04:07,330 --> 00:04:10,085
a u skloništima Ujedinjenih nacija

89
00:04:10,085 --> 00:04:12,391
obezbedili su samo plastični krov

90
00:04:12,391 --> 00:04:16,540
i izbeglice su morale
da seku drveće, baš ovako.

91
00:04:16,540 --> 00:04:18,566
Ali preko dva miliona ljudi
seklo je drveće

92
00:04:18,566 --> 00:04:21,097
To je postalo veliko, silno krčenje šuma

93
00:04:21,097 --> 00:04:22,830
i ekološki problem.

94
00:04:22,830 --> 00:04:26,060
Zbog ovoga su počeli da dele
aluminijumske cevi i barake.

95
00:04:26,060 --> 00:04:28,347
Veoma su skupe,
izbacuju ih da bi dobili novac

96
00:04:28,347 --> 00:04:30,273
i onda ponovo seku drveće.

97
00:04:30,273 --> 00:04:34,294
Predložio sam moju ideju
da situaciju poboljšamo

98
00:04:34,294 --> 00:04:36,454
koristeći ove cevi
od recikliranog papira

99
00:04:36,454 --> 00:04:39,387
zato što su jeftine i jake,

100
00:04:39,387 --> 00:04:42,134
ali moj budžet je samo
50 američkih dolara po jedinici.

101
00:04:42,134 --> 00:04:45,095
Napravili smo 50 jedinica
kao test posmatranja

102
00:04:45,095 --> 00:04:50,801
izdržljivosti na vlagu, termite i ostalo.

103
00:04:50,801 --> 00:04:55,381
Godinu dana kasnije, 1995.
u Kobeu u Japanu

104
00:04:55,381 --> 00:04:57,174
imali smo veliki zemljotres.

105
00:04:57,174 --> 00:04:59,686
Skoro 7000 ljudi je poginulo

106
00:04:59,686 --> 00:05:02,677
i grad poput ovog u okrugu Nagata

107
00:05:02,677 --> 00:05:05,995
bio je ceo spaljen u požaru
nakon zemljotresa.

108
00:05:05,995 --> 00:05:09,936
Takođe sam saznao da ima mnogo
izbeglica iz Vijetnama

109
00:05:09,936 --> 00:05:12,531
koje pate i skupljaju se
u katoličkoj crkvi -

110
00:05:12,531 --> 00:05:14,450
cela zgrada bila je potpuno uništena.

111
00:05:14,450 --> 00:05:17,951
Otišao sam tamo i predložio sveštenicima:

112
00:05:17,951 --> 00:05:20,649
"Zašto ne bismo ponovo sagradili crkvu
od papirnih cevi?"

113
00:05:20,649 --> 00:05:23,709
On je rekao: "Bože moj, jesi li ti lud?

114
00:05:23,709 --> 00:05:25,818
Predlažeš to nakon požara?"

115
00:05:25,818 --> 00:05:29,446
Nikada mi nije ukazao poverenje,
ali nisam odustao.

116
00:05:29,446 --> 00:05:31,328
Počeo sam da putujem za Kobe

117
00:05:31,328 --> 00:05:33,957
i upoznao sam društvo Vijetnamaca.

118
00:05:33,957 --> 00:05:36,624
Ovako su živeli u parku sa veoma lošim

119
00:05:36,624 --> 00:05:37,905
plastičnim pokrivačima.

120
00:05:37,905 --> 00:05:41,147
Predložio sam obnovu.
Skupio sam novac od priloga.

121
00:05:41,147 --> 00:05:43,703
Za njih sam napravio
sklonište od papirnih cevi,

122
00:05:43,703 --> 00:05:46,661
a kako bi za studente bilo lako
da ih naprave

123
00:05:46,661 --> 00:05:48,244
kao i da ih unište,

124
00:05:48,244 --> 00:05:51,453
za osnovu sam koristio gajbe od piva.

125
00:05:51,453 --> 00:05:54,043
Za pomoć sam pitao pivaru Kirin

126
00:05:54,043 --> 00:05:56,763
jer je u to vreme pivara Asahi

127
00:05:56,763 --> 00:05:58,775
pravila crvene gajbe za pivo,

128
00:05:58,775 --> 00:06:01,189
koje se nisu slagale
sa bojom papirnih cevi.

129
00:06:01,189 --> 00:06:03,507
Slaganje boja je veoma bitno.

130
00:06:03,507 --> 00:06:06,700
Takođe se sećam da smo očekivali

131
00:06:06,700 --> 00:06:09,055
da ćemo u gajbama dobiti pivo,

132
00:06:09,055 --> 00:06:10,949
ali bile su prazne.
(Smeh)

133
00:06:10,949 --> 00:06:14,341
Sećam se da je to bilo
veoma razočaravajuće.

134
00:06:14,341 --> 00:06:16,579
Sa svojim studentima preko leta

135
00:06:16,579 --> 00:06:18,765
sagradili smo preko 50 jedinica skloništa.

136
00:06:18,765 --> 00:06:21,536
Konačno mi je i sveštenik
ukazao poverenje za obnovu.

137
00:06:21,536 --> 00:06:23,827
Rekao je: "Dok god sam skupiš novac

138
00:06:23,827 --> 00:06:26,491
i dovedeš svoje studente na obnovu,
možeš da uradiš to."

139
00:06:26,491 --> 00:06:28,564
Proveli smo pet nedelja u obnovi crkve.

140
00:06:28,564 --> 00:06:32,062
Trebalo je da tu ostane tri godine

141
00:06:32,062 --> 00:06:35,360
ali ostala je 10
jer su je ljudi obožavali.

142
00:06:35,360 --> 00:06:39,169
Onda su na Tajvanu imali veliki zemljotres

143
00:06:39,169 --> 00:06:43,119
i predožili smo da doniramo ovu crkvu,

144
00:06:43,119 --> 00:06:44,720
pa smo je rastavili

145
00:06:44,720 --> 00:06:46,965
i poslali je volonterima na sastavljanje.

146
00:06:46,965 --> 00:06:50,589
I danas stoji na Tajvanu
kao stalna zgrada.

147
00:06:50,589 --> 00:06:53,080
Tako da je ova zgrada postala trajna.

148
00:06:53,080 --> 00:06:57,729
Onda sam se zapitao,
šta je trajna, a šta privremena zgrada?

149
00:06:57,729 --> 00:06:59,662
Čak i zgrada od papira

150
00:06:59,662 --> 00:07:03,192
može biti trajna dokle god je ljudi vole.

151
00:07:03,192 --> 00:07:05,488
Čak i zgrada od betona
može biti privremena

152
00:07:05,488 --> 00:07:07,505
ako je cilj da se zaradi novac.

153
00:07:07,505 --> 00:07:10,215
U Turskoj se 1999. desio veliki zemljotres

154
00:07:10,215 --> 00:07:14,365
i otišao sam tamo da iskoristim
lokalne materijale i napravim sklonište.

155
00:07:14,365 --> 00:07:18,219
2001. u zapadnoj Indiji
takođe sam napravio sklonište.

156
00:07:18,219 --> 00:07:22,300
2004. u Šri Lanki nakon
zemljotresa na Sumatri

157
00:07:22,300 --> 00:07:25,981
i cunamija, obnovio sam
sela muslimanskih ribara.

158
00:07:25,981 --> 00:07:31,432
2008. u Čengduu, u oblasti Sičuan u Kini

159
00:07:31,432 --> 00:07:34,358
skoro 70 000 ljudi je poginulo,

160
00:07:34,358 --> 00:07:37,443
a naročito je uništeno mnogo škola

161
00:07:37,443 --> 00:07:40,893
zbog korupcije između vlasti
i izvođača radova.

162
00:07:40,893 --> 00:07:43,861
Zamolili su me da obnovim
privremenu crkvu.

163
00:07:43,861 --> 00:07:47,647
Poveo sam svoje studente iz Japana
da rade sa kineskim studentima.

164
00:07:47,647 --> 00:07:50,508
Za mesec dana završili smo
devet učionica,

165
00:07:50,508 --> 00:07:52,160
preko 500 kvadratnih metara.

166
00:07:52,160 --> 00:07:56,632
Još uvek se koriste, čak i nakon
skorašnjeg zemljotresa u Kini.

167
00:07:56,632 --> 00:08:02,096
2009. u Italiji, u L'Akvili,
takođe se desio veliki zemljotres.

168
00:08:02,096 --> 00:08:04,448
Ovo je veoma zanimljiva slika:

169
00:08:04,448 --> 00:08:07,165
bivši premijer Berluskoni

170
00:08:07,165 --> 00:08:11,583
i japanski bivši bivši bivši bivši
premijer gospodin Aso -

171
00:08:11,583 --> 00:08:15,464
znate, jer moramo da menjamo
premijera svake godine.

172
00:08:15,464 --> 00:08:20,426
Oni su veoma ljubazni
i finansirali su moj model.

173
00:08:20,426 --> 00:08:24,825
Predložio sam veliku obnovu,
privremenu muzičku salu

174
00:08:24,825 --> 00:08:27,269
jer je L'Akvila veoma poznata po muzici

175
00:08:27,269 --> 00:08:29,294
a sve koncertne dvorane su bile uništene,

176
00:08:29,294 --> 00:08:30,826
pa su se muzičari iseljavali.

177
00:08:30,826 --> 00:08:32,393
Predložio sam to gradonačelniku,

178
00:08:32,393 --> 00:08:34,488
da želim da obnovim
privremeni auditorijum.

179
00:08:34,488 --> 00:08:37,434
On je rekao: "Dok god to uradiš
svojim novcem, može."

180
00:08:37,434 --> 00:08:38,617
Imao sam puno sreće.

181
00:08:38,617 --> 00:08:40,918
Gospodin Berluskoni
sazvao je sastanak grupe G8

182
00:08:40,918 --> 00:08:43,024
i došao je naš bivši premijer

183
00:08:43,024 --> 00:08:46,229
i pomogli su nam da skupimo novac

184
00:08:46,229 --> 00:08:49,072
i dobio sam pola miliona evra
od japanske vlade

185
00:08:49,072 --> 00:08:51,959
za obnovu ovog privremenog auditorijuma.

186
00:08:51,959 --> 00:08:56,679
2010. je bio veliki zemljotres na Haitiju,

187
00:08:56,679 --> 00:08:58,270
ali je nemoguće doleteti tamo

188
00:08:58,270 --> 00:09:01,287
pa sam otišao u Santo Domingo
u susednoj zemlji,

189
00:09:01,287 --> 00:09:04,202
i vozio šest sati da dođem do Haitija

190
00:09:04,202 --> 00:09:07,493
sa lokalnim studentima iz Santo Dominga

191
00:09:07,493 --> 00:09:10,946
kako bismo napravili 50 jedinica
skloništa od lokalnih papirnih cevi.

192
00:09:10,946 --> 00:09:14,559
Ovo se desilo u Japanu pre dve godine,
na severu Japana.

193
00:09:14,559 --> 00:09:16,434
Nakon zemljotresa i cunamija

194
00:09:16,434 --> 00:09:20,221
ljudi su morali da se evakuišu
u velike prostorije poput sala za fizičko.

195
00:09:20,221 --> 00:09:22,122
Ali pogledajte ovo.
Nema privatnosti.

196
00:09:22,122 --> 00:09:24,989
Ljudi pate, mentalno i fizički.

197
00:09:24,989 --> 00:09:28,380
Otišli smo tamo da izgradimo odeljke

198
00:09:28,380 --> 00:09:31,643
sa svim studentima volonterima
sa papirnim cevima,

199
00:09:31,643 --> 00:09:35,874
jednostavno sklonište sa okvirom
od cevi i zavesom.

200
00:09:35,874 --> 00:09:38,390
Ipak neki od nadređenih u objektu

201
00:09:38,390 --> 00:09:40,437
nisu hteli da to radimo
jer, kako su rekli,

202
00:09:40,437 --> 00:09:43,634
jednostavno je postalo teže
da kontrolišu ljude.

203
00:09:43,634 --> 00:09:46,116
Ali zaista je neophodno da se to uradi.

204
00:09:46,116 --> 00:09:48,621
Nemaju dovoljno ravnog zemljišta
da sagrade

205
00:09:48,621 --> 00:09:51,906
standardne vladine jednospratne
zgrade poput ovih.

206
00:09:51,906 --> 00:09:54,156
Pogledajte ovo.
Čak i civilna vlada pravi

207
00:09:54,156 --> 00:09:58,285
tako slabu konstrukciju
privremenog smeštaja,

208
00:09:58,285 --> 00:10:04,816
tako gustu i neurednu jer nema skladišta,
ničega, voda curi,

209
00:10:04,816 --> 00:10:08,085
pa sam pomislio da moramo
da napravimo višespratnu zgradu

210
00:10:08,085 --> 00:10:11,110
jer nema dovoljno zemljišta
i ovo nije baš udobno.

211
00:10:11,110 --> 00:10:16,040
To sam predložio gradonačelniku
dok sam pravio odeljke.

212
00:10:16,040 --> 00:10:19,671
Konačno sam upoznao veoma finog
gradonačelnika u selu Onagava

213
00:10:19,671 --> 00:10:20,991
u Mijagiju.

214
00:10:20,991 --> 00:10:25,377
Zamolio me je da napravim trospratne
zgrade na igralištima za bejzbol.

215
00:10:25,377 --> 00:10:28,103
Koristio sam kontejner za transport

216
00:10:28,103 --> 00:10:30,556
i studenti su takođe pomogli
da napravimo

217
00:10:30,556 --> 00:10:33,354
sav nameštaj u zgradi

218
00:10:33,354 --> 00:10:35,046
kako bi im bilo udobno,

219
00:10:35,046 --> 00:10:37,321
u granicama vladinog budžeta.

220
00:10:37,321 --> 00:10:41,230
Površina kuće je identična

221
00:10:41,230 --> 00:10:42,860
ali je kuća sada puno udobnija.

222
00:10:42,860 --> 00:10:45,502
Dosta ljudi želi da zauvek ostane ovde.

223
00:10:45,502 --> 00:10:48,064
To me je veoma obradovalo.

224
00:10:48,064 --> 00:10:52,001
Sada radim u Krajstčerču na Novom Zelandu.

225
00:10:52,001 --> 00:10:55,848
Oko 20 dana pre nego što se desio
zemljotres u Japanu,

226
00:10:55,848 --> 00:10:57,663
oni su takođe imali veliki zemljotres

227
00:10:57,663 --> 00:10:59,914
i dosta japanskih studenata
je takođe poginulo,

228
00:10:59,914 --> 00:11:02,233
a najvažnija katedrala u gradu,

229
00:11:02,233 --> 00:11:05,004
simbol Krajstčerča,
bila je potpuno uništena.

230
00:11:05,004 --> 00:11:09,102
Zamolili su me da dođem i obnovim
privremenu katedralu.

231
00:11:09,102 --> 00:11:11,389
Ovi radovi su u toku.

232
00:11:11,389 --> 00:11:14,729
Hteo bih da nastavim da pravim zgrade

233
00:11:14,729 --> 00:11:16,959
koje ljudi vole.

234
00:11:16,959 --> 00:11:18,398
Hvala vam mnogo.

235
00:11:18,398 --> 00:11:20,334
(Aplauz)

236
00:11:20,334 --> 00:11:23,067
Hvala vam.
(Aplauz)

237
00:11:23,067 --> 00:11:25,824
Mnogo vam hvala.
(Aplauz)