WEBVTT

00:00:00.831 --> 00:00:04.277
Công nghệ tạo được ảnh
hưởng có lẽ là lớn nhất

00:00:04.301 --> 00:00:06.047
trong vài thập niên

00:00:06.071 --> 00:00:07.323
vừa qua.

00:00:07.334 --> 00:00:09.655
Chứ không còn là truyền thông
đại chúng.

00:00:09.655 --> 00:00:11.662
Cũng không phải là khối dữ liệu toàn cầu.

00:00:11.686 --> 00:00:13.193
Không phải là rô bốt.

00:00:13.217 --> 00:00:15.090
Thậm chí không phải trí thông 
minh nhân tạo

00:00:15.090 --> 00:00:17.399
Bạn sẽ ngạc nhiên khi nhận ra rằng

00:00:17.423 --> 00:00:22.135
đó chính là công nghệ cơ bản của
hệ thống tiền tệ kỹ thuật số Bitcoin.

00:00:22.159 --> 00:00:25.560
Hệ thống đó được gọi là blockchain.

NOTE Paragraph

00:00:26.337 --> 00:00:29.173
Nó không phải là từ ngữ thời
thượng trên thế giới,

00:00:30.294 --> 00:00:32.710
nhưng tôi tin nó là

00:00:32.734 --> 00:00:35.275
thế hệ tiếp theo của internet,

00:00:35.299 --> 00:00:39.874
và nó đầy hứa hẹn đối với
mọi nền kinh tế, mọi xã hội

00:00:39.898 --> 00:00:42.345
và đối với tất cả các bạn, từng người một.

NOTE Paragraph

00:00:42.367 --> 00:00:47.042
Như bạn biết, trong vài thập niên qua,
chúng ta đã có mạng thông tin internet.

00:00:47.066 --> 00:00:51.287
Và khi tôi gửi bạn một email,
một file Power-Point hay thứ gì đó,

00:00:51.311 --> 00:00:53.385
tôi không gửi bạn bản gốc,

00:00:53.409 --> 00:00:54.772
tôi chỉ gửi bạn bản copy.

00:00:55.222 --> 00:00:56.739
Thật tuyệt.

00:00:56.763 --> 00:01:00.419
Đây là thời đại mọi người được
bình đẳng trước thông tin.

00:01:00.441 --> 00:01:03.199
Nhưng khi thông tin trở thành tài sản --

00:01:03.223 --> 00:01:05.568
như là tiền bạc,

00:01:05.592 --> 00:01:08.047
tài sản kinh tế như chứng
khoán và các mối quan hệ,

00:01:08.071 --> 00:01:11.506
khách hàng trung thành, sở hữu trí tuệ,

00:01:11.530 --> 00:01:14.059
âm nhạc, tác phẩm nghệ thuật, lá phiếu,

00:01:14.982 --> 00:01:17.587
carbon credit hay loại tài sản nào khác --

00:01:17.611 --> 00:01:20.223
thì việc gửi bản copy chẳng có
ý nghĩa gì cả

00:01:20.247 --> 00:01:22.042
Ví dụ, nếu tôi gửi cho bạn 100 đô la,

00:01:22.066 --> 00:01:25.103
thì điều quan trọng là số tiền đó
không còn ở chỗ tôi nữa --

NOTE Paragraph

00:01:25.127 --> 00:01:26.134
(Cười)

NOTE Paragraph

00:01:26.158 --> 00:01:28.516
và tôi không thể gửi lại nữa.

00:01:28.540 --> 00:01:30.877
Đó được gọi là vấn đề "gửi-đôi"

00:01:31.578 --> 00:01:31.828
của người viết mã phần mềm
trong khoảng thời gian dài.

NOTE Paragraph

00:01:33.469 --> 00:01:38.738
Vì thế hôm nay chúng ta hoàn toàn
tin vào những tổ chức trung gian uy tín--

00:01:38.762 --> 00:01:41.015
như ngân hàng, chính phủ,

00:01:41.039 --> 00:01:44.603
công ty truyền thông lớn,
công ty thẻ tín dụng và vân vân --

00:01:44.627 --> 00:01:47.269
để xây dựng lòng tin vào
nền kinh tế của chúng ta.

00:01:47.779 --> 00:01:52.873
Và những tổ chức trung gian này thực hiện
tất cả thương vụ và quá trình giao dịch

00:01:52.897 --> 00:01:54.293
của mọi hình thức thương mại,

00:01:54.317 --> 00:01:57.138
từ việc xác nhận giá trị, xác định
danh tính của mọi người,

00:01:57.138 --> 00:02:00.953
thông qua kiểm tra, sắp xếp
và lưu trữ.

00:02:00.953 --> 00:02:03.774
Nói chung, các tổ chức này làm
những việc rất hữu ích.

00:02:03.774 --> 00:02:05.022
Nhưng có phát sinh vấn đề.

NOTE Paragraph

00:02:05.022 --> 00:02:07.148
Trước hết, chúng quá tập trung.

00:02:07.148 --> 00:02:10.966
Có nghĩa là các tổ chức đó có thể bị tin
tặc tấn công và nguy cơ ngày càng cao --

00:02:10.966 --> 00:02:13.029
Hãng JP Morgan, chính phủ
liên bang Hoa kỳ,

00:02:13.029 --> 00:02:15.324
công ty Linkedlm, Home Depot và
các công ty khác

00:02:15.324 --> 00:02:17.253
đã rất khó khăn mới phát hiện ra vấn đề.

00:02:17.253 --> 00:02:20.388
Họ loại hàng tỷ người khỏi nền kinh tế
toàn cầu,

00:02:20.412 --> 00:02:21.005
ví dụ, những người không có đủ tiền

00:02:22.689 --> 00:02:24.659
thì không thể có một tài khoản ngân hàng.

00:02:24.659 --> 00:02:26.912
Họ làm chậm các quá trình.

00:02:26.936 --> 00:02:30.506
Có thể mất 1 giây để gửi 1 email
đi khắp thế giới,

00:02:30.530 --> 00:02:32.954
nhưng nó có thể mất vài ngày hay vài tuần

00:02:32.978 --> 00:02:36.110
để tiền có thể chuyển qua hệ thống banking
của 1 thành phố.

00:02:36.134 --> 00:02:38.333
Và họ hưởng lợi lớn từ các giao dịch --

00:02:38.357 --> 00:02:41.382
từ 10 đến 20 % số tiền chỉ để gửi tiền
đến một nước khác.

00:02:41.382 --> 00:02:42.517
Họ lấy dữ liệu của ta,

00:02:42.517 --> 00:02:45.639
nghĩa là chúng ta không thể buôn bán nó

00:02:45.663 --> 00:02:48.417
hoặc dùng nó để quản lý tốt
hơn cuộc sống của ta.

00:02:48.441 --> 00:02:51.178
Sự riêng tư của chúng ta bị xâm phạm.

00:02:51.202 --> 00:02:53.426
Và vấn đề lớn nhất là

00:02:54.005 --> 00:02:59.886
họ tranh thủ sự hào phóng của thời
đại kỹ thuật số một cách bất công:

00:02:59.910 --> 00:03:04.144
chúng ta tạo ra của cải, nhưng cũng gia tăng
khoảng cách giàu nghèo

NOTE Paragraph

00:03:05.105 --> 00:03:09.447
Vậy nếu Internet không chỉ truyền đạt thông tin

00:03:09.471 --> 00:03:11.938
Mà còn có thể truyền tải giá trị thực

00:03:12.517 --> 00:03:16.645
có thể đáp ứng mức độ toàn cầu

00:03:16.669 --> 00:03:18.807
phục vụ cho hàng triệu máy tính

00:03:18.831 --> 00:03:20.359
và mọi người có thể truy cập.

00:03:20.939 --> 00:03:24.790
là nơi mọi loại tài sản,
từ tiền cho đến âm nhạc,

00:03:24.814 --> 00:03:30.518
đều có thể được lưu trữ, di chuyển, giao
dịch, trao đổi và quản lý,

00:03:30.542 --> 00:03:33.078
mà không cần bất kỳ hình thức
quản lý trung gian nào?

00:03:33.507 --> 00:03:37.184
Và nếu có một môi trường thuận lợi cho
tài sản?

NOTE Paragraph

00:03:38.256 --> 00:03:42.914
Năm 2008, nền công nghiệp tài chính
sụp đổ

00:03:42.938 --> 00:03:45.522
và có thể rất thuận lợi để

00:03:45.546 --> 00:03:50.480
một người vô danh hay một nhóm
mang tên Satoshi Nakamoto

00:03:51.325 --> 00:03:58.311
tạo ra một loại giao dịch ở đó họ phát
triển một giao thức cho tiền kỹ thuật số

00:03:58.335 --> 00:04:01.628
bằng mã nguồn mở được gọi là Bitcoin.

00:04:02.421 --> 00:04:08.239
Mã nguồn có thể giúp người ta thiết lập
lòng tin và thực hiện giao dịch

00:04:08.263 --> 00:04:09.954
mà không cần bên thứ ba.

00:04:09.978 --> 00:04:13.714
Hành động có vẻ đơn giản này
làm tóe lên một tia lửa

00:04:13.738 --> 00:04:15.885
đã làm cháy thế giới,

00:04:15.909 --> 00:04:21.052
mọi người phấn khích hay sợ hãi
hay không quan tâm

00:04:21.076 --> 00:04:22.321
ở nhiều nơi khác nhau.

00:04:22.640 --> 00:04:24.710
Vậy đừng nhầm lẫn về Bitcoin --

00:04:24.734 --> 00:04:27.909
Bitcoin là một tài sản; có giá trị
tăng hoặc giảm,

00:04:27.933 --> 00:04:30.945
và có thể làm bạn quan tâm
nếu bạn là nhà đầu tư.

00:04:31.525 --> 00:04:33.930
Tổng quát hơn, nó là một mã nguồn.

00:04:33.954 --> 00:04:37.303
Nó không phải là tiền tệ chính thức
được quản lý bởi một quốc gia.

00:04:37.327 --> 00:04:38.974
Điều này lại càng hay.

00:04:39.412 --> 00:04:42.626
Nhưng điều thật sự thú vị ở đây
chính là mã nguồn mở.

00:04:42.650 --> 00:04:44.481
Nó được gọi là blockchain.

NOTE Paragraph

00:04:45.649 --> 00:04:49.092
Vậy lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại,

00:04:49.116 --> 00:04:51.594
bất kỳ nơi đâu người ta có thể tin tưởng
lẫn nhau

00:04:51.618 --> 00:04:54.219
và giao dịch trực tiếp với nhau.

00:04:55.001 --> 00:04:59.241
Vậy lòng tin đã được thiết lập mà
không cần bất kỳ một thiết chế nào,

00:04:59.265 --> 00:05:02.321
nhưng lại cần với sự hợp tác với nhau,
cần mã nguồn

00:05:02.345 --> 00:05:04.478
và cần bộ mã thông minh.

00:05:04.502 --> 00:05:07.500
Vì lòng tin là mẹ đẻ của công nghệ.

00:05:07.820 --> 00:05:10.256
Tôi gọi đó là "Giao Thức Lòng Tin."

NOTE Paragraph

00:05:10.256 --> 00:05:13.650
Bây giờ có lẽ các bạn tự hỏi:
Làm sao mà điều đó có thể thực hiện được?

00:05:13.674 --> 00:05:14.894
Không vấn đề gì!

00:05:16.290 --> 00:05:21.049
Tài sản -- tài sản kỹ thuật số như tiền,
nhạc hay bất cứ thứ gì --

00:05:21.049 --> 00:05:23.135
không được lưu trữ ở một nơi tập trung,

00:05:23.159 --> 00:05:26.255
nhưng chúng được phân phối khắp nơi
trong một hệ thống toàn cầu,

00:05:26.255 --> 00:05:28.947
ở mức độ cao nhất của mã nguồn.

00:05:28.947 --> 00:05:31.588
Khi một giao dịch được thực hiện,

00:05:31.612 --> 00:05:33.690
nó sẽ được gửi khắp nơi,

00:05:33.714 --> 00:05:36.783
thông qua hàng triệu hàng triệu máy tính.

00:05:36.788 --> 00:05:38.516
Khắp nơi trên thế giới,

00:05:38.516 --> 00:05:41.334
có một nhóm người được gọi là "miners."
từ này có 2 nghĩa.

00:05:41.334 --> 00:05:45.186
Đừng hiểu "miners" theo nghĩa "trẻ con"
mà phải hiểu là "người đào mỏ Bitcoin."

00:05:45.210 --> 00:05:48.217
Họ sở hữu sức mạnh khổng lồ của máy tính
qua các đầu ngón tay --

00:05:48.241 --> 00:05:53.051
gấp 10 đến 100 lần sức mạnh của Google.

00:05:53.598 --> 00:05:55.534
Những 'miners' này làm rất nhiều việc.

00:05:56.122 --> 00:05:57.495
Mỗi 10 phút trôi qua,

00:05:57.519 --> 00:05:59.806
được xem là 1 nhịp tim của thế giới mạng,

00:05:59.830 --> 00:06:02.035
một đơn vị thông tin được tạo ra

00:06:02.059 --> 00:06:05.285
với tất cả những giao dịch
của 10 phút trước đó.

00:06:05.714 --> 00:06:10.849
Rồi các 'miners' vào việc,
cố gắng giải quyết một số vấn đề gai góc.

NOTE Paragraph

00:06:10.873 --> 00:06:12.195
Và họ hoàn thành:

00:06:12.219 --> 00:06:16.530
'miner' nào tìm ra đầu tiên kết quả
và đóng gói,

00:06:16.554 --> 00:06:18.915
thì được thưởng trong hệ tiền kỹ thuật số,

00:06:18.939 --> 00:06:22.142
trong hệ thống Bitcoin blockchain, thì
được thưởng bằng Bitcoin.

00:06:22.171 --> 00:06:24.331
Rồi -- đến phần chính --

00:06:24.355 --> 00:06:25.876
gói đó được gửi đến gói trước

00:06:25.876 --> 00:06:28.145
và gói này lại được gửi ngược
về phía trước nữa

00:06:28.169 --> 00:06:31.261
để tạo ra một chuỗi các gói hoàn thiện.

00:06:31.261 --> 00:06:32.880
Mỗi gói được đóng dấu thời gian,

00:06:32.904 --> 00:06:35.102
giống như đóng dấu kỹ thuật số.

00:06:35.434 --> 00:06:37.781
Vậy nếu tôi muốn xử lý một gói

00:06:37.805 --> 00:06:41.640
và nói với bạn này hay bạn kia, hãy trả
một món tiền,

00:06:42.221 --> 00:06:44.049
thì tôi phải 'xử lý' gói đó,

00:06:44.049 --> 00:06:45.577
cùng tất cả những gói trước,

00:06:45.577 --> 00:06:48.695
toàn bộ quá trình thương mại trên chuỗi
trao đổi blockchain,

00:06:48.813 --> 00:06:52.304
không phải chỉ trên một máy nhưng thông
qua hàng triệu máy tính,

00:06:52.328 --> 00:06:54.107
đồng thời,

00:06:54.131 --> 00:06:57.466
tất cả đều dùng mức độ cao nhất
của mã nguồn,

00:06:57.490 --> 00:07:00.580
trong khả năng của nguồn tài nguyên
số lớn nhất trên toàn thế giới

00:07:00.604 --> 00:07:01.852
tất cả đang mời gọi tôi.

00:07:01.876 --> 00:07:03.041
Biết rằng làm rất khó.

00:07:03.510 --> 00:07:05.712
Việc đó rất an toàn

00:07:05.736 --> 00:07:07.949
so với hệ thống máy tính
của chúng ta ngày nay.

00:07:07.949 --> 00:07:10.152
Blockchain. Đó là cách hệ thống hoạt động.

NOTE Paragraph

00:07:10.152 --> 00:07:13.337
Đơn vị tiền Bitcoin trong hệ
thông blockchain chỉ là một ví dụ.

00:07:13.337 --> 00:07:14.758
Còn nhiều đơn vị khác nữa.

00:07:14.782 --> 00:07:19.676
Đơn vị Ethereum blockchain đã được phát
triển bởi Vitalik Buterin, người Canada.

00:07:19.700 --> 00:07:21.930
Chàng trai này mới 19 tuổi,

00:07:21.954 --> 00:07:26.106
Blockchain này sở hữu
những khả năng tuyệt vời.

00:07:26.106 --> 00:07:29.279
Một trong những khả năng đó là
xây dựng những hợp đồng thông minh.

00:07:29.303 --> 00:07:31.611
Giống như tên gọi của nó,
"hợp đồng thông mình".

00:07:31.611 --> 00:07:33.858
Đó là loại hợp đồng tự thực hiện,

00:07:33.882 --> 00:07:38.749
và hợp đồng đó gồm gia công, củng cố,
quản lý và hoàn thiện

00:07:38.773 --> 00:07:43.034
và chi trả -- hợp đồng này giống như
một tài khoản ngân hàng --

00:07:43.058 --> 00:07:45.694
trên những thỏa thuận giữa
hai người với nhau.

00:07:45.718 --> 00:07:48.432
Ngày nay, trên hệ thống
Ethereum blockchain,

00:07:48.456 --> 00:07:50.743
có nhiều dự án cho nhiều lĩnh vực

00:07:50.767 --> 00:07:53.929
từ việc thiết kế một hướng đầu tư mới
trong thị trường chứng khoán

00:07:53.953 --> 00:07:56.266
đến việc tạo ra một hình mẫu mới
của nền dân chủ,

00:07:56.266 --> 00:07:58.903
ở đó các nhà chính trị chịu trách nhiệm
trước công dân.

NOTE Paragraph

00:07:58.927 --> 00:08:02.387
(Vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:08:02.411 --> 00:08:06.490
Vậy để hiểu sự thay đổi triệt để này,
nó mang đến đến điều gì,

00:08:06.514 --> 00:08:09.307
hãy quan sát một nhà máy,
những dịch vụ tài chính.

00:08:09.307 --> 00:08:11.042
Bạn có nhận ra điều đó không?

00:08:11.061 --> 00:08:12.976
Rất giống chiếc máy Rube Goldberg.

00:08:13.000 --> 00:08:16.881
Nó là chiếc máy phức tạp một cách buồn
cười để làm những việc vô cùng đơn giản,

00:08:16.881 --> 00:08:19.503
như là bóc quả trứng hay đóng cửa.

00:08:19.593 --> 00:08:23.425
Thật sự, tôi thấy nó giống
hệ thống dịch vụ tài chính,

00:08:23.449 --> 00:08:24.615
Thật đấy.

00:08:24.639 --> 00:08:27.544
Xem này, bạn gõ số thẻ
của mình ở cửa hàng góc phố,

00:08:27.568 --> 00:08:30.819
và một dòng tín hiệu số đi qua hàng
chục công ty,

00:08:30.843 --> 00:08:33.206
mỗi công ty lại có cả một hệ
thống máy tính,

00:08:33.230 --> 00:08:35.535
trong số đó cũng còn
những máy từ thập niên 1970

00:08:35.559 --> 00:08:38.351
nó còn già hơn nhiều người trong
khán phòng này,

00:08:38.375 --> 00:08:41.154
và 3 ngày sau, một kết quả xuất hiện.

00:08:41.740 --> 00:08:44.768
Nhưng với hệ thống tài
chính của blockchain,

00:08:44.768 --> 00:08:46.691
không một kết quả nào xuất hiện cả,

00:08:46.715 --> 00:08:49.573
vì thanh toán và hiển thị kết quả chỉ
là một hoạt động,

00:08:49.597 --> 00:08:51.341
nó chính là sự thay đổi toàn cục.

00:08:51.370 --> 00:08:53.664
Vậy ở Phố Wall và khắp nơi trên thế giới,

00:08:53.664 --> 00:08:57.331
hệ thống tài chính đang đối mặt với
một đảo lộn khủng khiếp từ hiện tượng này,

00:08:57.331 --> 00:08:59.762
và mọi người lo sợ liệu ta có
bị thay thế,

00:08:59.786 --> 00:09:03.299
hay tự hỏi làm thế nào để ta áp dụng
công nghệ này một cách thành công?

NOTE Paragraph

00:09:03.349 --> 00:09:04.971
Tại sao bạn cần phải cẩn thận?

00:09:06.320 --> 00:09:08.788
Cho phép tôi nói về một
vài ứng dụng của nó.

00:09:09.748 --> 00:09:11.416
Sự thịnh vượng.

00:09:11.440 --> 00:09:13.448
Thời kỳ đầu của Internet,

00:09:13.472 --> 00:09:14.813
mạng thông tin,

00:09:14.837 --> 00:09:18.300
mang lại cho chúng ta của cải
nhưng không có sự phồn thịnh,

00:09:18.324 --> 00:09:20.778
vì sự bất công xã hội đang lớn dần.

00:09:20.802 --> 00:09:24.785
Đó là tâm điểm của mọi cơn giận dữ
và chủ nghĩa cực đoan

00:09:24.809 --> 00:09:28.043
rồi đến chủ nghĩa bảo hộ và bài ngoại, rôi
còn nhiều thứ tồi tệ nữa,

00:09:28.043 --> 00:09:31.895
chúng ta đang chứng kiến tất cả những thứ
đó lớn dần lên trong thế giới ngày nay,

00:09:31.895 --> 00:09:34.738
Brexit là trường hợp mới nhất.

NOTE Paragraph

00:09:34.868 --> 00:09:40.611
Ta có thể phát triển cách tiếp cận mới để
giải quyết vấn đề bất bình đẳng này không?

00:09:40.635 --> 00:09:43.798
Vì chỉ có một giải pháp duy nhất
đó là chia lại của cải,

00:09:43.798 --> 00:09:46.432
đánh thuế người này và chia
bớt cho người cho người kia.

00:09:46.432 --> 00:09:49.356
Chúng ta có thể làm kế hoạch để
chia của cải được không?

00:09:49.356 --> 00:09:52.882
Liệu ta có thể thay đổi cách thức tạo
ra của cải ngay từ giai đoạn đầu

00:09:52.906 --> 00:09:55.076
bằng cách dân chủ hóa sự sáng tạo của cải,

00:09:55.100 --> 00:09:57.493
khuyến khích mọi người tham gia
vào nền kinh tế,

00:09:57.517 --> 00:10:00.613
và phải bảo đảm rằng họ được hưởng
chính đáng hay không?

00:10:01.158 --> 00:10:04.002
Hãy cho phép tôi trình bày 5 cách
thực hiện.

NOTE Paragraph

00:10:04.597 --> 00:10:06.023
Một là:

00:10:06.047 --> 00:10:11.276
Bạn có biết quyền sở hữu đất của
70% dân số thế giới

00:10:11.300 --> 00:10:13.419
đang vô cùng bấp bênh không?

00:10:13.863 --> 00:10:17.255
Vậy, bạn có một nông trại nhỏ ở Honduras,
một nhà độc tài lên nắm quyền,

00:10:17.279 --> 00:10:20.871
hắn nói, "tôi biết anh có vài giấy
tờ gì đó liên quan đến nông trại của anh,

00:10:20.895 --> 00:10:24.800
nhưng hệ thống máy tính của chính phủ có
bằng chứng bạn tôi sở hữu nông trại đó."

00:10:24.967 --> 00:10:27.145
Sự việc đó đã xảy ra tràn lan ở Honduras,

00:10:27.169 --> 00:10:29.516
Và vấn đề này xảy ra ở bất kỳ nơi nào.

00:10:29.564 --> 00:10:32.813
Hernando de Soto, nhà kinh tế học
nổi tiếng của Mỹ Latin,

00:10:32.813 --> 00:10:35.157
nói rằng đây là vấn đề nan giải nhất
của thế giới

00:10:35.181 --> 00:10:36.559
liên quan đến kinh tế,

00:10:36.559 --> 00:10:39.490
nó còn quan trọng hơn cả việc sở hữu
một tài khoản ngân hàng,

00:10:39.490 --> 00:10:41.757
vì nếu bạn không có được giấy tờ hợp lê
về đất đai,

00:10:41.757 --> 00:10:43.177
bạn không thể thế chấp,

00:10:43.201 --> 00:10:45.223
và bạn không thể lập kế hoạch tương lai.

NOTE Paragraph

00:10:45.969 --> 00:10:49.103
Vì thế ngày nay, các công ty đang
làm việc với chính phủ

00:10:49.103 --> 00:10:51.776
để đưa các giấy tờ sở hữu đất đai
lên mạng blockchain.

00:10:51.800 --> 00:10:54.370
Khi đã ở đó, thì nó sẽ không bị
thay đổi tùy tiện nữa.

00:10:54.438 --> 00:10:56.094
Tin tặc không thể tấn công.

00:10:56.313 --> 00:10:59.468
Quyền sở hữu đó tạo 
điều kiện phát triển thịnh vượng

00:10:59.492 --> 00:11:01.660
cho hàng tỷ người.

NOTE Paragraph

00:11:02.505 --> 00:11:03.668
Thứ hai:

00:11:04.295 --> 00:11:06.529
nhiều người nói về Uber

00:11:06.553 --> 00:11:09.888
về Airbnb, về TaskRabbit
về Lyft và vân vân

00:11:09.912 --> 00:11:12.208
như là một phần của nền kinh
tế biết chia sẻ.

00:11:12.232 --> 00:11:13.896
Đây là một ý tưởng rất mạnh mẽ,

00:11:13.920 --> 00:11:17.769
các công ty đó có thể kết hợp với nhau,
tạo ra của cải và chia sẻ sự thịnh vượng.

00:11:17.769 --> 00:11:19.123
Tôi nghĩ ...

00:11:19.729 --> 00:11:23.724
thực ra những công ty này
chẳng chia sẻ gì đâu.

00:11:23.748 --> 00:11:27.855
Thực tế, họ rất thành công
mà đâu cho ai cái gì.

00:11:27.879 --> 00:11:31.051
Họ gộp những dịch vụ lại,
rồi bán trọn gói.

00:11:31.710 --> 00:11:36.642
Sẽ thế nào nếu Airbnb là công ty có vốn lên đến
25 tỷ đô la,

00:11:36.666 --> 00:11:42.172
có một ứng dụng phân phối trên mạng
blockchain, chúng ta gọi là B-Airbnb,

00:11:42.196 --> 00:11:46.230
và nó được sở hữu bởi những người

00:11:46.254 --> 00:11:48.566
có phòng dư ra để cho thuê.

00:11:48.574 --> 00:11:51.145
Khi ai đó muốn thuê phòng,

00:11:51.169 --> 00:11:55.311
họ vào mạng dữ liệu blockchain
và xem thông tin chi tiết,

00:11:55.335 --> 00:11:57.842
chọn trong số đó, và họ tìm được
phòng thích hợp,

00:11:57.866 --> 00:12:00.635
và blockchain giúp họ làm hợp đồng,

00:12:00.659 --> 00:12:02.531
giúp xác định các bên,

00:12:02.555 --> 00:12:03.913
giúp thực hiện việc thanh toán

00:12:03.937 --> 00:12:07.183
chỉ thông qua chi trả kỹ thuật số --
được xây dựng trong hệ thống.

00:12:07.207 --> 00:12:09.118
Thậm chí blockchain phụ trách xếp hạng,

00:12:09.118 --> 00:12:12.954
vì nếu mạng blockchain xếp một phòng
ở mức 5 sao,

00:12:12.978 --> 00:12:14.324
thì phòng đó đúng như vậy,

00:12:14.324 --> 00:12:17.035
nó được xếp hạng như thế,
không thay đổi được.

00:12:17.043 --> 00:12:21.787
Vậy sự thay đổi mạnh mẽ của nền kinh
tế biết chia sẻ trong Thung Lũng Silicon

00:12:22.542 --> 00:12:23.699
có thể bị khuấy động,

00:12:24.096 --> 00:12:26.337
và có thể làm phát triển sự phồn thịnh.

NOTE Paragraph

00:12:26.361 --> 00:12:27.518
Thứ ba:

00:12:28.403 --> 00:12:30.974
dòng tiền tệ lớn nhất từ
các nước phát triển

00:12:30.998 --> 00:12:32.584
chảy đến các nước đang phát triển

00:12:32.584 --> 00:12:34.680
không phải là dòng tiền đầu tư thương mại,

00:12:34.680 --> 00:12:37.545
thậm chí không phải là hỗ trợ nước ngoài.

00:12:37.605 --> 00:12:39.605
Mà chính là kiều hối do cá nhân gửi về.

00:12:40.329 --> 00:12:42.264
Có sự di dân toàn cầu;

00:12:42.288 --> 00:12:44.645
những người đã rời vùng đất tổ tiên,

00:12:44.669 --> 00:12:48.558
và họ đang gửi tiền về quê nhà.

00:12:48.582 --> 00:12:51.705
Số tiền đó lên đến 600 tỷ đô la
mỗi năm và còn đang tăng,

00:12:51.729 --> 00:12:53.769
vì những người này rất nhớ quê hương.

NOTE Paragraph

00:12:54.555 --> 00:12:57.169
Analie Domingo là một quản gia.

00:12:57.864 --> 00:12:59.769
Cô ta sống ở Toronto,

00:12:59.793 --> 00:13:04.557
và mỗi tháng cô ra ngân hàng Western Union

00:13:04.581 --> 00:13:06.120
với một ít tiền mặt

00:13:06.144 --> 00:13:09.104
để gửi tiền cho mẹ ở Manila.

00:13:09.835 --> 00:13:11.728
Chi phí gửi khoảng 10%;

00:13:11.752 --> 00:13:13.992
cần từ 4 đến 7 ngày để
nhận được số tiền đó;

00:13:14.016 --> 00:13:16.530
mẹ cô ta không bao giờ biết
khi nào thì tiền đến nơi.

00:13:16.530 --> 00:13:19.478
Rồi phải mất thêm 5 giờ
để đi nhận tiền.

NOTE Paragraph

00:13:19.571 --> 00:13:20.723
Cách đây 6 tháng,

00:13:20.747 --> 00:13:25.327
Analie Domingo đã dùng ứng dụng Abra
của mạng blockchain.

00:13:25.771 --> 00:13:28.384
Từ điện thoại di động, cô gửi 300 đô la.

00:13:28.408 --> 00:13:30.888
Nó chuyển tin thẳng đến điện thoại của mẹ

00:13:30.912 --> 00:13:32.796
không cần qua bất kỳ trung gian nào.

00:13:33.346 --> 00:13:35.738
Rồi mẹ cô nhìn vào điện thoại --

00:13:35.762 --> 00:13:39.551
giống như là giao diện Uber,
có mấy "nhân viên" Abra phục vụ.

00:13:39.575 --> 00:13:42.313
Bà bấm chọn 1 nhân viên,
nhân viên này ở mức 5 sao đó nhé,

00:13:42.337 --> 00:13:43.722
người đó chạy 7 phút.

00:13:44.266 --> 00:13:47.346
Anh ta đến nhà bà và đưa tiền
peso Philipin cho bàn,

00:13:47.370 --> 00:13:48.936
rồi bà bỏ vào ví.

00:13:49.365 --> 00:13:51.121
Tất cả chỉ mất vài phút,

00:13:51.145 --> 00:13:53.008
và chỉ tốn 2 %.

00:13:54.269 --> 00:13:57.120
Đây là một cơ hội lớn cho sự thịnh vượng.

NOTE Paragraph

00:13:57.637 --> 00:14:01.856
Thứ tư: tài sản lớn nhất của thời đại
số là dữ liệu.

00:14:02.279 --> 00:14:05.942
Dữ liệu thật sự là một loại tài sản mới,

00:14:05.966 --> 00:14:08.245
có thể lớn hơn các loại tài sản trước đây,

00:14:08.269 --> 00:14:11.230
như là đất ở thời kinh tế nông nghiệp,

00:14:11.254 --> 00:14:12.907
hay nhà máy công nghiệp,

00:14:12.931 --> 00:14:14.088
thậm chí tiền bạc.

00:14:14.540 --> 00:14:17.550
Chính tất cả các bạn -- chúng ta -- đang
tạo ra dữ liệu này.

00:14:17.574 --> 00:14:19.356
Chúng ta tạo ra tài sản,

00:14:19.380 --> 00:14:22.095
chúng ta để lại những thông tin dạng số

00:14:22.119 --> 00:14:23.623
trong suốt cuộc đời mình.

00:14:23.623 --> 00:14:26.793
Những thông tin này được tập hợp lại
thành hình ảnh của chính bạn,

00:14:26.817 --> 00:14:28.251
đó là con người ảo của bạn.

00:14:28.251 --> 00:14:31.152
Người ảo có thể cho bạn biết về
bạn nhiều hơn,

00:14:31.176 --> 00:14:33.807
vì bạn không thể nhớ mình
đã mua gì cách đây một năm,

00:14:33.831 --> 00:14:36.470
hay đã nói cách đây 1 năm.

00:14:36.494 --> 00:14:39.271
Và chính bạn không sở hữu 
được người ảo của mình--

00:14:39.295 --> 00:14:40.762
đó là vấn đề rất lớn.

NOTE Paragraph

00:14:41.419 --> 00:14:43.997
Vậy ngày nay, có những công ty làm việc

00:14:44.021 --> 00:14:47.658
để tạo ra những cá nhân trong hộp đen,

00:14:47.682 --> 00:14:49.293
đó là người ảo của bạn và họ giao
cho bạn sở hữu người ảo đó.

00:14:49.853 --> 00:14:53.158
Và hộp đen này luôn theo bạn

00:14:53.182 --> 00:14:55.172
dù bạn đi khắp nơi,

00:14:55.196 --> 00:14:57.266
hộp đen này rất cẩn thận.

00:14:57.290 --> 00:15:00.345
Nó chỉ biết cho đi vài mẩu thông tin
bé tí tẹo

00:15:00.369 --> 00:15:01.916
chỉ khi cần thiết thôi.

00:15:01.940 --> 00:15:03.229
Trong nhiều giao dịch,

00:15:03.253 --> 00:15:05.726
người bán thậm chí không
cần biết bạn là ai.

00:15:05.750 --> 00:15:08.218
Họ chỉ cần biết họ được trả tiền đầy đủ.

NOTE Paragraph

00:15:08.741 --> 00:15:12.690
Rồi avatar này quét tất cả
những dữ liệu

00:15:12.714 --> 00:15:15.458
để bạn có thể quản lý.

00:15:16.061 --> 00:15:17.849
Đó là điều tuyệt vời,

00:15:17.873 --> 00:15:21.064
vì nó có thể giúp chúng ta
bảo vệ sự riêng tư của mình,

00:15:21.088 --> 00:15:24.624
và sự riêng tư là nền tảng
của xã hội tự do.

00:15:24.624 --> 00:15:26.890
Chúng ta hãy giữ lấy tài sản do
chúng ta tạo ra

00:15:26.914 --> 00:15:28.691
hãy quản lý chúng,

00:15:28.715 --> 00:15:31.773
ở nơi chúng ta có thể sở hữu thông
tin cá nhân của chính mình

00:15:31.773 --> 00:15:33.778
và quản lý nó một cách có trách nhiệm.

NOTE Paragraph

00:15:33.817 --> 00:15:34.974
Cuối cùng --

NOTE Paragraph

00:15:34.998 --> 00:15:39.796
(Vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:15:40.335 --> 00:15:41.831
Cuối cùng, mục số 5:

00:15:41.855 --> 00:15:45.117
có nhiều người tạo ra được nhiều
sản phẩm trí tuệ

00:15:45.141 --> 00:15:47.348
mà họ lại không được hưởng công xứng đáng,

00:15:47.372 --> 00:15:50.464
vì hệ thống sở hữu trí tuệ có vấn đề.

00:15:50.488 --> 00:15:53.600
Nó bị phá hủy do thời kỳ đầu của Internet.

00:15:53.624 --> 00:15:55.091
Ví dụ trường hợp âm nhạc.

00:15:55.734 --> 00:15:58.864
Những nhạc sĩ chỉ nhận được vài xu
lẻ từ hệ thống sinh lời to lớn.

00:15:58.888 --> 00:16:03.728
Cách đây 25 năm, nếu bạn là nhạc sỹ, và
bạn viết viết được một bài hát ăn khách,

00:16:03.752 --> 00:16:06.014
nó bán được 1 triệu đĩa đơn,

00:16:06.038 --> 00:16:09.513
thì bạn có thể lấy được tiền bản quyền
khoảng 45.000 đô la.

00:16:09.513 --> 00:16:11.899
Còn ngày nay, bạn viết được
một bài hát nổi tiếng,

00:16:11.923 --> 00:16:13.376
nó có được một triệu lược tải,

00:16:13.400 --> 00:16:15.170
bạn không được 45 ngàn đô la đâu,

00:16:15.194 --> 00:16:17.781
bạn được 36 đô la thôi,

00:16:17.805 --> 00:16:19.752
đủ để mua một cái bánh pizza lớn.

NOTE Paragraph

00:16:20.721 --> 00:16:22.099
Thế là Imogen Heap,

00:16:22.123 --> 00:16:24.507
ca sĩ - nhạc sĩ đoạt giải Grammy,

00:16:24.531 --> 00:16:28.502
đưa nhạc của mình lên mạng blockchain.

00:16:28.526 --> 00:16:30.375
Cô ta gọi đó là "Mycelia."

00:16:30.399 --> 00:16:34.505
Và nhạc của cô ta có được một hợp
đồng rất tốt.

00:16:34.529 --> 00:16:37.996
Nhạc được bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

00:16:37.996 --> 00:16:39.589
Bạn muốn nghe bài hát phải không?

00:16:39.613 --> 00:16:42.604
Nó miễn phí, hoặc chỉ tốn vài xu
để rót vào một tài khoản số.

00:16:42.604 --> 00:16:45.846
Bạn muốn đưa bài hát đó vào một
phim của mình, thì đó là chuyện khác,

00:16:45.846 --> 00:16:47.935
quyền sở hữu trí tuệ được quy định rất rõ.

00:16:47.935 --> 00:16:51.072
Bạn muốn tạo một đoạn chuông điện thoại?
Thì đó là chuyện khác nữa.

00:16:51.072 --> 00:16:53.849
Cô ta xem bài hát của mình như là một sản
phẩm thương mại.

00:16:53.849 --> 00:16:56.992
Nó được đưa vào hệ thống
để tiếp thị cho chính nó,

00:16:56.992 --> 00:16:58.263
để bảo vệ quyền tác giả,

00:16:58.287 --> 00:17:00.442
vì bài hát có được một hệ thống nhận
chi trả

00:17:00.466 --> 00:17:01.928
gửi về tài khoản ngân hàng,

00:17:01.952 --> 00:17:04.300
tất cả số tiền đó sẽ đến
với người nghệ sỹ,

00:17:04.324 --> 00:17:06.559
và người ta quản lý hệ thống

00:17:06.583 --> 00:17:08.995
thật sự tốt hơn những hệ thống
trung gian khác.

00:17:09.757 --> 00:17:10.908
Bây giờ, --

NOTE Paragraph

00:17:10.932 --> 00:17:15.104
(Vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:17:15.104 --> 00:17:16.925
Đây không chỉ đối với tác giả bài hát,

00:17:16.925 --> 00:17:18.824
mà nó dành cho tất cả mọi nhà sáng tạo,

00:17:18.848 --> 00:17:20.315
như hội họa,

00:17:20.339 --> 00:17:22.807
như phát minh,

00:17:22.831 --> 00:17:25.792
khám phá khoa học, báo chí.

00:17:25.816 --> 00:17:28.829
Có nhiều người không được
hưởng xứng đáng công sức của mình,

00:17:28.853 --> 00:17:30.323
và với blockchain,

00:17:30.347 --> 00:17:34.109
họ sẽ có thể làm mưa tiền qua
mạng blockchain.

00:17:34.133 --> 00:17:35.791
Điều đó thật tuyệt vời.

NOTE Paragraph

00:17:36.775 --> 00:17:41.368
Vậy ta có 5 khả năng

00:17:41.392 --> 00:17:42.666
từ hàng chục khả năng

00:17:42.690 --> 00:17:44.991
có thể giải quyết vấn đề
cho sự phồn thịnh,

00:17:45.015 --> 00:17:48.063
đó là một trong những vấn đề nan giải

00:17:48.087 --> 00:17:50.118
mà blockchain là giải pháp khả thi.

NOTE Paragraph

00:17:51.036 --> 00:17:54.991
Đương nhiên, công nghệ không tạo được
sự thịnh vượng -- mà là con người.

00:17:55.507 --> 00:17:59.382
Nhưng như tôi trình bày
với bạn, một lần nữa,

00:17:59.905 --> 00:18:03.342
vị thần công nghệ đã thoát ra khỏi đèn,

00:18:03.366 --> 00:18:06.578
thần được gọi đến bởi một hay vài người
không tên tuổi

00:18:06.602 --> 00:18:09.327
vào lúc nào đó trong lịch sử nhân loại,

00:18:10.216 --> 00:18:13.487
và vị thần cho chúng ta 1 cơ hội,

00:18:13.511 --> 00:18:18.628
một cơ hội để tìm lại cho mình một chỗ 
trong bức tranh kinh tế phồn thịnh

00:18:18.652 --> 00:18:20.376
và làm thay đổi trật tự trước đây,

00:18:20.400 --> 00:18:24.796
và giải quyết những vấn đề khó khăn
nhất của thế giới,

00:18:24.872 --> 00:18:27.841
nếu chúng ta biết nắm lấy cơ hội.

NOTE Paragraph

00:18:27.915 --> 00:18:29.107
Cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:18:29.131 --> 00:18:34.554
(Vỗ tay)