Diễn đạt lại lời của Edward Rooney,
hiệu trưởng trong bộ phim
"Ngày nghỉ của Ferris Bueller",
chúng ta đang cho bọn trẻ ngoan
những điều sai lầm.
Chúng ta bảo chúng đến trường,
học hành chăm chỉ và đạt điểm cao.
Và nếu thế
con sẽ ra đời và đi làm,
có một công việc tốt và ổn định
Thế rồi, khoảng 40, 50 năm nữa
con sẽ có một khoản tiết kiệm
và phúc lợi đủ để nghỉ hưu
và sống trọn vẹn những tháng vàng
cao niên của đời mình.
Đó thực sự là một điều kỳ quặc,
vì giờ đây, một nửa dân số đất nước này
có tài khoản tiết kiệm ở con số không.
Đa số người dân Mỹ không nhận được
sự trợ cấp hưu trí nào từ chủ doanh nghiệp
và ngay tháng Một vừa rồi,
Cục An sinh Xã hội đã thông báo
trợ cấp trung bình hàng tháng
chỉ ở khoảng $1.300,
một số tiền không đưa ta đến đâu
trong thành phố như Chicago.
Hơn nữa là, chúng ta đang sống thọ hơn.
Một vài năm về trước, tập đoàn Prudential
đã đưa ra một thông báo
về người đầu tiên trên thế giới
sống qua tuổi thọ 150.
Bạn có tưởng tượng nổi không?
Sống đến tuổi cao như thế?
Giả sử như vậy, bạn vẫn sẽ là
một thực tập sinh vào năm 50 tuổi,
và khi bước vào ngưỡng cửa 70, bạn nhận ra
ngày hưu trí chỉ còn cách nửa con đường.
Thế là bạn đi gặp tư vấn viên tài chính
và họ sẽ nói rằng
"Xem nào, tôi có một tin tốt
và một tin xấu.
Tin xấu là anh không có đủ
tiền để nghỉ hưu,
nhưng tin tốt là anh vẫn còn
những 30 năm để hoàn thành mục tiêu."
(Tiếng cười)
Nói một cách nghiêm túc thì
chúng ta đang bước vào một thời đại
mà hầu hết người dân trên đất nước này
sẽ không còn được nghỉ hưu theo ý nguyện
mà thay vào đó, là bị ép buộc
làm việc tới những năm 70, 80 tuổi,
hoặc có khả năng là cao hơn thế nữa.
Nếu đây là tình hình mới,
thì làm thế nào bạn có thể đảm bảo rằng
mình sẽ được tận hưởng trọn vẹn tuổi vàng
hơn là cống hiến toàn bộ cuộc đời
cho sự nghiệp của mình?
Chúng ta cần đổi mới và
tái định nghĩa nghỉ hưu là gì,
cũng như lộ trình tiến tới hưu trí.
Thay vì chờ đợi đến giai đoạn cuối
của cuộc đời để về hưu,
chúng ta nên có những kì nghỉ hưu tạm thời
nho nhỏ trong suốt đời mình,
tự cho phép bản thân cơ hội
để làm mới, nạp năng lượng
và tái tạo chính mình và sự nghiệp.
Tôi lo sợ rằng, nếu không thay đổi,
đất nước đang trên đà tiến tới một cuộc
khủng hoảng kinh tế - xã hội tồi tệ nhất.
Một trong những nguyên tắc
cơ bản nhất của tài chính kinh tế
đó là đa dạng đầu tư,
hay có thể hiểu rằng:
thỏ khôn đào ba hang.
Hãy rải rác những rủi ro ở nhiều nơi.
Lấy ví dụ về việc thay vì rót
toàn bộ số tiền mình có vào một căn nhà,
thì hãy nên đầu tư một phần vào ngôi nhà,
để lại một chút tiền mặt
và một số phần nữa
cho một số đầu tư khác.
Bằng cách đó, dù thị trường
bất động sản chết đứng,
như nó đã từng đi xuống vài năm trước,
thì mất mát của ta sẽ nhỏ hơn
nhờ sự đầu tư đa dạng ở các lĩnh vực khác.
Trớ trêu thay, khi đả động tới
giáo dục và công việc của mình,
chúng ta lại tư duy theo hướng ngược lại.
Khi bạn 18 tuổi, chúng tôi khuyên bạn
hãy nghĩ về điều bạn muốn làm,
có vẻ là trong toàn bộ phần đời còn lại.
Và ở tuổi đó, bạn sẽ phạm pháp
nếu uống một chút bia.
(Tiếng cười)
Thế là, khi bạn bắt đầu sự nghiệp,
bạn sẽ được khen rất có tài
trong chính công việc ấy.
Họ không mong bạn đa dạng hóa bản thân,
và có thể bạn sẽ không được kỳ vọng
để đeo đuổi những mối quan tâm khác,
bởi phần lớn người ta tin rằng,
nếu cứ trung thành với một con đường,
bạn sẽ thành công,
và nếu bạn không tiếp tục theo đuổi nó
hay nhảy sang con đường khác,
những rủi ro sẽ tăng lên,
còn bạn có khả năng là sẽ thất bại.
Nhưng không có giả thiết nào là đúng.
Thế giới ngày nay đang biến đổi rất nhanh,
trước khi lớp trẻ tốt nghiệp và ra trường,
cũng là lúc chúng đặt chân
vào một thế giới mới
khác hoàn toàn với những điều
đã được học ở trường.
Những kỹ năng và giá trị mà chúng ta
có thể mang đến cho công việc
trong một thời gian ngắn thôi,
có thể thay thế bằng công nghệ mới
hoặc hoàn toàn không liên quan gì cả.
Nếu đa dạng đầu tư đóng vai trò
trọng yếu trong kinh tế tài chính,
thì chẳng phải nó cũng vô cùng quan trọng
trong cuộc sống và công việc sao?
Một vài năm trước, ở tuổi 32,
Tôi đã bước vào kỳ nghỉ hưu
đầu tiên của đời mình.
Khi còn đang tích lũy
cho kỳ nghỉ hưu sau chót,
tôi cũng đồng thời gác lại nó
vì kỳ hưu trí tạm thời này.
Rời bỏ chiếc ghế giám đốc
tại một hãng tư vấn doanh nghiệp,
tôi đến những vùng đất mới,
bồi dưỡng kỹ năng, học hỏi kinh nghiệm
và thực hiện một số ý tưởng kinh doanh.
Đây không hề phải một quyết định bốc đồng
hay là một kế hoạch chi li.
Mục đích của tôi là làm mới, kích hoạt lại
và tái định hướng cuộc đời, sự nghiệp,
Vậy là, khi quay trở lại với công việc,
tôi có thêm một con đường để dấn thân.
Tôi đã mường tượng ra
cả làn sóng tiếng người nói trong đầu
rằng tôi đang làm chuyện điên rồ
rằng tôi đã hoàn toàn
phá hoại sự nghiệp cố vấn,
rằng chỉ cần thêm vài năm nữa,
tôi sẽ là cổ đông, nhiều tiền hơn,
bản lí lịch bị gián đoạn
sẽ là một chướng ngại vật
và tôi sẽ không bao giờ
tìm được việc nữa.
Trái lại,
nhiều hơn một người
không có những quan điểm như vậy.
Thay vào đó, họ nói, "Giá như tôi
cũng thực hiện được những điều anh làm.
Anh thật may mắn
khi không bị giam hãm.
Cứ nắm bắt cơ hội và
thực hiện khi có thể.
Anh có tất cả kỹ năng và trải nghiệm
để sau này làm bất cứ điều gì anh muốn.
Bất ngờ hơn nữa,
không phải những người đồng lứa lớn lên
trong thế kỷ này nói với tôi như vậy.
Mà những lời ấy được khuyên bởi
những tiền bối ở độ tuổi 60.
Giờ đây, cũng chính những người ấy
đang trì hoãn việc nghỉ hưu của họ,
không phải vì họ muốn tiếp tục làm việc,
mà bởi họ phải mưu sinh.
Họ bắt đầu tái kích hoạt bản thân
khi đã bước vào tuổi 60,
cố gắng chuẩn bị cho thời kỳ tuổi vàng.
Ngày càng có nhiều người
tại đất nước này
đang mất niềm tin vào phương thức
tuyển dụng và nghỉ hưu truyền thống,
nhiều đến nỗi mà
người ta đang ồ ạt
đề nghị rời bỏ công việc,
biết được điều đó, một công ty phần mềm,
ước lượng rằng trong vòng 4 năm tới,
40% giới nhân sự
sẽ trở thành lao động tự do.
Hiện tại, đó cũng là
nguồn thu nhập chính của tôi.
Chúng ta, thế hệ lớn lên trong thế kỷ 21,
đang dùng công nghệ và kết nối người-người
để nỗ lực hơn nữa trong việc
đạt được nền kinh tế ta cần
và tính linh hoạt như mong muốn.
Điều đó đang xảy ra
bởi vì, khi mà chúng ta đang làm việc
lâu dài hơn những người đi trước,
chúng ta cũng sẽ có
một vài ngành nghề khác nhau,
chứ không phải chỉ mỗi công việc
đã được quyết định những năm ta 18.
Chúng ta sẽ đầu tư thực phong phú
vào giáo dục và trải nghiệm,
cho phép bản thân được dịch chuyển
theo những cách mà cha mẹ
và ông bà chưa bao giờ nghĩ tới.
Những công ty dẫn đầu về
cạnh tranh giữa những tài năng trẻ
đang đầu tư vào nhân lực của họ.
Họ trao đi sự tự do và linh động
đổi lại là sự phát triển
và xây dựng về kỹ năng
và sự đa dạng đầu tư
cho ngành nghề của họ
Một số công ty tuyệt vời thậm chí
còn có những kỳ nghỉ phép có lương,
tạo điều kiện cho nhân viên được làm mới
và nạp năng lượng cho nghề nghiệp của họ.
Doanh nghiệp cần hiểu rằng
nếu họ không đầu tư vào tương lai
của nguồn nhân lực,
tương lai của lực lượng ấy
cũng sẽ không đồng hành cùng họ.
Bây, tôi khuyên bạn rằng hãy
ngừng tích lũy cho kỳ nghỉ hưu sau cùng.
Đừng làm thế nữa.
Tôi cũng không gợi ý cho bạn nghỉ việc
và đáp một chuyến bay tới Thái Lan nhé,
cho dù đó là một ý tưởng khá hay ho.
(Tiếng cười)
Điều tôi đang muốn nói cho bạn
là hãy bắt đầu suy nghĩ về cuộc đời mình
và nhìn vào nghề nghiệp, về hưu
với cái nhìn khác đi một chút,
và không phải như một sự bảo lãnh.
Trách nhiệm đối với việc
làm tươi mới, nạp năng lượng
và tái tạo bản thân trong suốt cuộc đời
là thuộc về chính bạn.
Đừng chờ đợi để làm cho
sự đầu tư đời mình thêm phong phú
Đừng liều lĩnh trở thành
một trong số gần 70% nhân lực
không bận rộn với nghề nghiệp của mình.
Những năm vàng còn xa tít
ở cuối cuộc đời.
Còn những năm tháng hoàng kim tươi đẹp
thì ở ngay đây.
Cảm ơn rất nhiều.
(Vỗ tay)