[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.44,0:00:05.10,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısı, hiç olmadığı\Nkadar korku çağrıştırmaya başladı. Dialogue: 0,0:00:05.12,0:00:07.50,Default,,0000,0000,0000,,Bunu kendimden biliyorum. Dialogue: 0,0:00:07.52,0:00:10.18,Default,,0000,0000,0000,,On yıl boyunca Amerikan futbolu oynadım Dialogue: 0,0:00:10.20,0:00:12.62,Default,,0000,0000,0000,,ve binlerce kez kafama darbe aldım. Dialogue: 0,0:00:12.64,0:00:16.30,Default,,0000,0000,0000,,İtiraf etmeliyim ki bundan daha kötüsü Dialogue: 0,0:00:16.32,0:00:21.10,Default,,0000,0000,0000,,yine kafama darbe aldığım \Niki tane bisiklet kazasıydı. Dialogue: 0,0:00:21.12,0:00:23.25,Default,,0000,0000,0000,,Bugün karşınızda bulunsam da Dialogue: 0,0:00:23.25,0:00:25.84,Default,,0000,0000,0000,,kısa süre önceki kazanın\Netkilerini hâlâ hissediyorum. Dialogue: 0,0:00:27.64,0:00:30.10,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntıları için kanıtlara dayanan Dialogue: 0,0:00:30.12,0:00:32.08,Default,,0000,0000,0000,,bir korku yaygın. Dialogue: 0,0:00:33.60,0:00:36.94,Default,,0000,0000,0000,,Elimizdeki bilgiler, \Ntekrarlanan beyin sarsıntılarının Dialogue: 0,0:00:36.96,0:00:40.26,Default,,0000,0000,0000,,Alzheimer ve Kronik Travmatik \NEnsefalopati gibi bunaklığa Dialogue: 0,0:00:40.28,0:00:42.34,Default,,0000,0000,0000,,erkenden yol açabileceğini gösteriyor. Dialogue: 0,0:00:42.36,0:00:45.40,Default,,0000,0000,0000,,Bu, Will Smith'in "Beyin Sarsıntısı"\Nfilminin konusuydu. Dialogue: 0,0:00:46.56,0:00:48.39,Default,,0000,0000,0000,,Herkes futboldan ve askerlerden Dialogue: 0,0:00:48.39,0:00:50.18,Default,,0000,0000,0000,,gördüklerinden etkilenmiş durumda. Dialogue: 0,0:00:50.18,0:00:54.11,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, çocuklar için bisikletin beyin\Nsarsıntısı için başlıca neden olduğunu, Dialogue: 0,0:00:54.11,0:00:57.51,Default,,0000,0000,0000,,bunun da spora bağlı beyin sarsıntısı\Nolduğunu bilmiyor olabilirsiniz. Dialogue: 0,0:00:59.04,0:01:00.98,Default,,0000,0000,0000,,Size söylemek istediğim, Dialogue: 0,0:01:00.98,0:01:02.86,Default,,0000,0000,0000,,bilmiyor olabileceğiniz\Nbaşka bir şeyse Dialogue: 0,0:01:02.88,0:01:05.64,Default,,0000,0000,0000,,bisiklet, futbol ve birçok\Naktivitede takılan kaskların Dialogue: 0,0:01:05.64,0:01:07.50,Default,,0000,0000,0000,,çocuklarınızı beyin sarsıntısından Dialogue: 0,0:01:07.52,0:01:10.10,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar iyi koruyabileceklerine karşı Dialogue: 0,0:01:10.12,0:01:13.60,Default,,0000,0000,0000,,geliştirilmemiş veya\Ntest edilmemiş olmaları. Dialogue: 0,0:01:14.20,0:01:16.46,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, kafatası çatlamasına\Nkarşı korumak Dialogue: 0,0:01:16.46,0:01:18.64,Default,,0000,0000,0000,,için geliştirilip test ediliyorlar. Dialogue: 0,0:01:19.84,0:01:24.64,Default,,0000,0000,0000,,Ebeveynler de bana\Nhep aynı soruyu yöneltirler, Dialogue: 0,0:01:24.64,0:01:28.83,Default,,0000,0000,0000,,"Kendi çocuğunun Amerikan futbolu\Noynamasına izin verir miydin?" Dialogue: 0,0:01:28.83,0:01:32.40,Default,,0000,0000,0000,,veya "Çocuğumun futbol oynamasına\Nizin vermeli miyim?" Dialogue: 0,0:01:32.40,0:01:36.79,Default,,0000,0000,0000,,Bunu bütün bir alan olarak ele alırsak Dialogue: 0,0:01:36.79,0:01:40.67,Default,,0000,0000,0000,,güvenilir bir cevap\Nverebilmekten çok uzağız. Dialogue: 0,0:01:41.41,0:01:45.03,Default,,0000,0000,0000,,Bu soruya başka bir\Nbakış açısıyla bakıyorum. Dialogue: 0,0:01:45.03,0:01:46.63,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntılarını Dialogue: 0,0:01:46.63,0:01:48.78,Default,,0000,0000,0000,,nasıl önleyebileceğimizi\Nöğrenmek istiyorum. Dialogue: 0,0:01:48.80,0:01:50.46,Default,,0000,0000,0000,,Hatta bu mümkün mü ki? Dialogue: 0,0:01:50.48,0:01:53.04,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu uzman, bunun\Nmümkün olmadığını düşünüyor. Dialogue: 0,0:01:54.34,0:01:56.74,Default,,0000,0000,0000,,Ancak benim laboratuvarımda\Nyaptığımız çalışmalar, Dialogue: 0,0:01:56.76,0:02:01.14,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntıları hakkında daha\Nfazla detaya erişmemizi sağladı Dialogue: 0,0:02:01.16,0:02:03.94,Default,,0000,0000,0000,,ve artık daha iyi bir bilgi düzeyindeyiz. Dialogue: 0,0:02:03.96,0:02:06.60,Default,,0000,0000,0000,,Kafatası çatlağını, kasklarla\Nönleyebilmemizin nedeni Dialogue: 0,0:02:06.60,0:02:09.54,Default,,0000,0000,0000,,çok kolay olması. \NNasıl oluştuğunu biliyoruz. Dialogue: 0,0:02:09.54,0:02:11.41,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısıysa bir gizem gibi. Dialogue: 0,0:02:12.28,0:02:16.04,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısı sırasında neler\Nolduğunu anlayabilmeniz için Dialogue: 0,0:02:17.24,0:02:19.18,Default,,0000,0000,0000,,bu videoyu göstermek istiyorum. Dialogue: 0,0:02:19.20,0:02:21.02,Default,,0000,0000,0000,,Google'da "Beyin sarsıntısı nedir?" Dialogue: 0,0:02:21.02,0:02:23.18,Default,,0000,0000,0000,,diye aradığınızda\Nbulabileceğiniz bir video. Dialogue: 0,0:02:23.20,0:02:24.86,Default,,0000,0000,0000,,CDC isimli site belirir Dialogue: 0,0:02:24.88,0:02:27.90,Default,,0000,0000,0000,,ve bu video bütün olayı anlatır. Dialogue: 0,0:02:28.36,0:02:30.78,Default,,0000,0000,0000,,Gördüğünüz, kafa öne doğru eğilir, Dialogue: 0,0:02:30.80,0:02:32.86,Default,,0000,0000,0000,,beyin geride kalır. Dialogue: 0,0:02:32.88,0:02:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Beyin öne gider Dialogue: 0,0:02:34.32,0:02:36.58,Default,,0000,0000,0000,,ve kafatasına çarpar. Dialogue: 0,0:02:36.60,0:02:38.78,Default,,0000,0000,0000,,Kafatasına çarpıp geri teper Dialogue: 0,0:02:38.80,0:02:42.56,Default,,0000,0000,0000,,ve kafatasının diğer tarafına da çarpar. Dialogue: 0,0:02:43.32,0:02:46.94,Default,,0000,0000,0000,,CDC'nin, NFL tarafından finanse edilmiş Dialogue: 0,0:02:46.96,0:02:49.42,Default,,0000,0000,0000,,bu videosunda fark edeceğiniz gibi, Dialogue: 0,0:02:49.44,0:02:52.38,Default,,0000,0000,0000,,ışıkla belirtilen beynin dış yüzeyi, Dialogue: 0,0:02:52.40,0:02:54.98,Default,,0000,0000,0000,,kafatasına çarpan kısım. Dialogue: 0,0:02:54.98,0:02:59.66,Default,,0000,0000,0000,,Yani hasar görmüş veya yaralanmış\Ngibi duran yer, beynin dış yüzeyi. Dialogue: 0,0:02:59.68,0:03:01.66,Default,,0000,0000,0000,,Bu videoyu göstermekteki amacım, Dialogue: 0,0:03:01.68,0:03:04.64,Default,,0000,0000,0000,,bilim adamlarının bazı görüşlerinin Dialogue: 0,0:03:04.64,0:03:07.04,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen doğru olduğunu \Nbelirtmekle beraber, Dialogue: 0,0:03:07.04,0:03:10.77,Default,,0000,0000,0000,,doğrudan daha çok yanlışın bu videoda\Ngösterildiğini belirtmek istiyorum. Dialogue: 0,0:03:11.08,0:03:14.34,Default,,0000,0000,0000,,Benim ve çoğu uzmanın\Nmuhtemelen uzlaşacağı kısım, Dialogue: 0,0:03:14.36,0:03:16.38,Default,,0000,0000,0000,,beynin bu hareketleri yapmasıdır. Dialogue: 0,0:03:16.40,0:03:18.78,Default,,0000,0000,0000,,Beyin, kafatasının arka kısmına gidiyor, Dialogue: 0,0:03:18.80,0:03:21.46,Default,,0000,0000,0000,,yine öne ve arkaya doğru hareket ediyor. Dialogue: 0,0:03:21.48,0:03:23.10,Default,,0000,0000,0000,,Bunun doğru olduğunu düşünüyoruz. Dialogue: 0,0:03:23.76,0:03:27.06,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, bu videoda gördüğünüz\Nbeynin hareket sayısı Dialogue: 0,0:03:27.08,0:03:28.66,Default,,0000,0000,0000,,tamamıyla doğru değil. Dialogue: 0,0:03:28.68,0:03:32.10,Default,,0000,0000,0000,,Kafatası oyuğunda çok az yer var, Dialogue: 0,0:03:32.12,0:03:33.82,Default,,0000,0000,0000,,sadece birkaç millimetre. Dialogue: 0,0:03:33.84,0:03:37.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu oyuk, koruyucu bir tabaka işlevi gören Dialogue: 0,0:03:37.04,0:03:39.22,Default,,0000,0000,0000,,beyin omuriliği sıvısıyla dolu. Dialogue: 0,0:03:39.24,0:03:43.40,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, kafatası içinde beyin\Nmuhtemelen çok az hareket ediyor. Dialogue: 0,0:03:44.52,0:03:46.78,Default,,0000,0000,0000,,Bu videodaki başka bir problem, Dialogue: 0,0:03:46.78,0:03:48.83,Default,,0000,0000,0000,,beynin hareket sırasında\N Dialogue: 0,0:03:48.83,0:03:51.46,Default,,0000,0000,0000,,sert bir bütün olarak gösterilmesidir. Dialogue: 0,0:03:51.48,0:03:52.88,Default,,0000,0000,0000,,Bu da doğru değildir. Dialogue: 0,0:03:53.72,0:03:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Beynimiz, vücudumuzun en \Nyumuşak parçalarından biridir. Dialogue: 0,0:03:57.16,0:03:59.18,Default,,0000,0000,0000,,Onu bir jöle olarak düşünebilirsiniz. Dialogue: 0,0:03:59.20,0:04:01.100,Default,,0000,0000,0000,,Yani, kafanız öne ve arkaya\Ndoğru hareket ettikçe Dialogue: 0,0:04:01.100,0:04:04.22,Default,,0000,0000,0000,,beynimiz bükülüyor, kıvrılıyor ve dönüyor, Dialogue: 0,0:04:04.24,0:04:06.46,Default,,0000,0000,0000,,dokular esniyor. Dialogue: 0,0:04:06.48,0:04:08.61,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, çoğu uzmanın Dialogue: 0,0:04:08.61,0:04:11.13,Default,,0000,0000,0000,,üzerinde uzlaşacağını düşündüğüm şey, Dialogue: 0,0:04:11.13,0:04:14.10,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntılarının, beynin\Ndış yüzeyinde gerçekleşmediği Dialogue: 0,0:04:14.10,0:04:16.62,Default,,0000,0000,0000,,ancak daha derinde\Ngerçekleşen bir şey olduğu, Dialogue: 0,0:04:16.64,0:04:18.20,Default,,0000,0000,0000,,beynin merkezine doğru. Dialogue: 0,0:04:19.28,0:04:21.86,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısının mekanizmasını anlamak Dialogue: 0,0:04:21.88,0:04:24.22,Default,,0000,0000,0000,,ve bunu önleyip önleyemeyeceğimizi Dialogue: 0,0:04:24.24,0:04:26.10,Default,,0000,0000,0000,,bulabilmek için Dialogue: 0,0:04:26.12,0:04:28.94,Default,,0000,0000,0000,,bu aleti kullanıyoruz. Dialogue: 0,0:04:28.96,0:04:30.16,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir ağız koruyucu. Dialogue: 0,0:04:30.96,0:04:33.86,Default,,0000,0000,0000,,İçinde, telefonumuzdakilere benzeyen Dialogue: 0,0:04:33.88,0:04:35.22,Default,,0000,0000,0000,,algılayıcılar var: Dialogue: 0,0:04:35.24,0:04:37.58,Default,,0000,0000,0000,,Hız ölçer, denge çarkı Dialogue: 0,0:04:37.60,0:04:39.50,Default,,0000,0000,0000,,ve eğer birisi kafasına darbe alırsa Dialogue: 0,0:04:39.52,0:04:42.06,Default,,0000,0000,0000,,kafasının nasıl hareket ettiğini Dialogue: 0,0:04:42.08,0:04:45.20,Default,,0000,0000,0000,,saniyede bin hareketle gösterebilir. Dialogue: 0,0:04:46.76,0:04:49.08,Default,,0000,0000,0000,,Ağız koruyucunun ilkesi şudur: Dialogue: 0,0:04:49.08,0:04:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Dişlerimizin kalıbına uyar. Dialogue: 0,0:04:50.76,0:04:53.82,Default,,0000,0000,0000,,Dişlerimiz, vücudumuzdaki\Nen sert maddelerden biri. Dialogue: 0,0:04:53.84,0:04:55.90,Default,,0000,0000,0000,,Ağız koruyucu, kafatasına bağlanıp Dialogue: 0,0:04:55.92,0:04:58.34,Default,,0000,0000,0000,,kafatasının nasıl hareket ettiğini Dialogue: 0,0:04:58.36,0:05:00.30,Default,,0000,0000,0000,,en kesin ölçüyle gösterir. Dialogue: 0,0:05:00.32,0:05:02.86,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar, kasklarla\Nbaşka yolları denediler. Dialogue: 0,0:05:02.88,0:05:06.26,Default,,0000,0000,0000,,Derimize bağlanan başka sensörleri denedik Dialogue: 0,0:05:06.28,0:05:08.25,Default,,0000,0000,0000,,ve hepsi fazla hareket ediyordu. Dialogue: 0,0:05:08.25,0:05:10.13,Default,,0000,0000,0000,,Böylece, iyi bir ölçüm yapabilmek için Dialogue: 0,0:05:10.13,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,bu yöntemin en güvenilir yol\Nolduğu sonucuna vardık. Dialogue: 0,0:05:15.40,0:05:17.70,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, bu aleti ele almış olduğumuza göre,\N Dialogue: 0,0:05:17.70,0:05:19.98,Default,,0000,0000,0000,,ceset üzerindeki \Nçalışmalarımızı geçebiliriz. Dialogue: 0,0:05:19.98,0:05:23.15,Default,,0000,0000,0000,,Doğrusu beyin sarsıntısı konusunda\Ncesetlerden çok şey öğreniyoruz. Dialogue: 0,0:05:23.15,0:05:26.18,Default,,0000,0000,0000,,Ancak canlı insanları da ele alıp \Nonlardan öğrenmek istiyoruz. Dialogue: 0,0:05:26.20,0:05:29.37,Default,,0000,0000,0000,,Düzenli bir şekilde\Nkafalarını birbirlerine vurup Dialogue: 0,0:05:29.37,0:05:32.97,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısı geçirmek isteyen Dialogue: 0,0:05:32.97,0:05:35.62,Default,,0000,0000,0000,,gönüllüleri nereden bulabiliriz ki? Dialogue: 0,0:05:35.64,0:05:37.54,Default,,0000,0000,0000,,Doğrusu, ben onlardan biriydim Dialogue: 0,0:05:37.56,0:05:40.36,Default,,0000,0000,0000,,ve yardımsever Stanford\NAmerikan futbolu takımı. Dialogue: 0,0:05:41.64,0:05:43.26,Default,,0000,0000,0000,,Burası bizim laboratuvarımız Dialogue: 0,0:05:43.28,0:05:46.12,Default,,0000,0000,0000,,ve bu aletle ilk ölçtüğümüz \Nbeyin sarsıntısını Dialogue: 0,0:05:46.12,0:05:48.18,Default,,0000,0000,0000,,size göstermek istiyorum. Dialogue: 0,0:05:48.20,0:05:51.70,Default,,0000,0000,0000,,Belirtmem gereken bir nokta, \Nbu aletin içinde Dialogue: 0,0:05:51.70,0:05:54.69,Default,,0000,0000,0000,,kafanın dönüşünü ölçmeyi sağlayan\Nbir denge çarkının olduğu. Dialogue: 0,0:05:54.69,0:05:57.30,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu uzman, beyin sarsıntısı\Nsırasında neler olduğunu Dialogue: 0,0:05:57.30,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,gösterecek kritik faktörün\Nbu olduğunu düşünüyor. Dialogue: 0,0:06:00.00,0:06:02.07,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, lütfen bu videoyu izleyin. Dialogue: 0,0:06:03.13,0:06:06.70,Default,,0000,0000,0000,,Spiker: Cougar'lar diğer insanları geç\Ngetirtti. Ama Luck'ın zamanı var Dialogue: 0,0:06:06.72,0:06:08.36,Default,,0000,0000,0000,,ve Winslow ezildi. Dialogue: 0,0:06:10.12,0:06:11.70,Default,,0000,0000,0000,,Umarım ki her şey yolundadır. Dialogue: 0,0:06:11.72,0:06:13.68,Default,,0000,0000,0000,,(Seyirciler haykırıyor) Dialogue: 0,0:06:18.56,0:06:20.02,Default,,0000,0000,0000,,Ekranın yukarısında Dialogue: 0,0:06:20.04,0:06:22.46,Default,,0000,0000,0000,,kat ettiği kısa mesafeyi görüyorsunuz, Dialogue: 0,0:06:22.48,0:06:24.12,Default,,0000,0000,0000,,ayrılmalı ve güvende olmalı. Dialogue: 0,0:06:28.24,0:06:30.80,Default,,0000,0000,0000,,Burada gerçek hız konusu. \NBunu duyacaksınız. Dialogue: 0,0:06:32.64,0:06:34.52,Default,,0000,0000,0000,,Aldığı vuruş -- Dialogue: 0,0:06:35.72,0:06:39.18,Default,,0000,0000,0000,,David Camarillo: Pardon, üç kez\Nbiraz fazla sanki. Dialogue: 0,0:06:39.20,0:06:40.46,Default,,0000,0000,0000,,Ama fikri anladınız. Dialogue: 0,0:06:40.48,0:06:43.30,Default,,0000,0000,0000,,Sadece buradaki filme bakarak Dialogue: 0,0:06:43.32,0:06:47.14,Default,,0000,0000,0000,,görebildiğiniz tek şey \Nsert bir darbe aldığı ve yaralandığı. Dialogue: 0,0:06:47.16,0:06:48.82,Default,,0000,0000,0000,,Ancak taktığı ağız koruyucudan Dialogue: 0,0:06:48.84,0:06:50.84,Default,,0000,0000,0000,,bilgileri aldığımızda Dialogue: 0,0:06:50.86,0:06:53.58,Default,,0000,0000,0000,,daha fazla detay ve bilgi edindik. Dialogue: 0,0:06:53.60,0:06:56.02,Default,,0000,0000,0000,,Fark ettiğimiz şeylerden biri, Dialogue: 0,0:06:56.04,0:07:00.10,Default,,0000,0000,0000,,yüz maskesinin sol aşağı\Nkısmına darbe aldığıydı. Dialogue: 0,0:07:00.12,0:07:03.30,Default,,0000,0000,0000,,Bu, başta mantıksız görünen\Nbir şeye neden oldu. Dialogue: 0,0:07:03.32,0:07:05.02,Default,,0000,0000,0000,,Kafası sağa doğru gitmedi. Dialogue: 0,0:07:05.04,0:07:06.98,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, önce sola doğru döndü. Dialogue: 0,0:07:07.00,0:07:09.86,Default,,0000,0000,0000,,Boynu sıkıştıkça vuruşun gücü, Dialogue: 0,0:07:09.88,0:07:12.98,Default,,0000,0000,0000,,kafasının sağa geri dönmesine neden oldu. Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:18.86,Default,,0000,0000,0000,,Yani bu sağ-sol hareketi, \Nkamçıya benziyor. Dialogue: 0,0:07:18.88,0:07:23.30,Default,,0000,0000,0000,,Beyin hasarına neden olanın \Nbu olduğunu düşünüyoruz. Dialogue: 0,0:07:23.32,0:07:27.10,Default,,0000,0000,0000,,Bu alet, sadece kafatası\Nhareketini ölçmekle sınırlı. Dialogue: 0,0:07:27.12,0:07:30.54,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bizim öğrenmek istediğimiz, \Nbeyinin içinde ne olduğu. Dialogue: 0,0:07:30.56,0:07:34.06,Default,,0000,0000,0000,,İsveç'deki Svein Kleiven'ın \Ngrubuyla ortaklaşa çalışıyoruz. Dialogue: 0,0:07:34.08,0:07:37.01,Default,,0000,0000,0000,,Ölçülebilir bir beyin \Nmodeli geliştirdiler. Dialogue: 0,0:07:37.01,0:07:39.78,Default,,0000,0000,0000,,Bu, biraz önce gösterdiğim\Nyaralanmada kullandığımız Dialogue: 0,0:07:39.80,0:07:42.63,Default,,0000,0000,0000,,ağız koruyucunun sağladığı Dialogue: 0,0:07:42.63,0:07:44.51,Default,,0000,0000,0000,,bilgileri kullanan bir simülasyon. Dialogue: 0,0:07:44.51,0:07:47.62,Default,,0000,0000,0000,,Gördüğünüz, beynin sağ ön kesitinin Dialogue: 0,0:07:47.64,0:07:50.42,Default,,0000,0000,0000,,belirttiğim gibi eğilip bükülürkenki hâli. Dialogue: 0,0:07:50.44,0:07:53.34,Default,,0000,0000,0000,,Gördüğünüz gibi bu,\NCDC videosuna benzemiyor. Dialogue: 0,0:07:53.36,0:07:55.22,Default,,0000,0000,0000,,Renkler, beyin dokusunun Dialogue: 0,0:07:55.24,0:07:59.01,Default,,0000,0000,0000,,ne kadarının gerildiğini gösteriyor. Dialogue: 0,0:07:59.01,0:08:00.21,Default,,0000,0000,0000,,Kırmızı renk, yüzde elli. Dialogue: 0,0:08:00.21,0:08:03.66,Default,,0000,0000,0000,,Bu demek ki, beynin o kısmındaki doku Dialogue: 0,0:08:03.66,0:08:06.50,Default,,0000,0000,0000,,normal uzunluğunun\Nyüzde elli kadarı geriliyor. Dialogue: 0,0:08:06.52,0:08:09.78,Default,,0000,0000,0000,,Dikkatinizi çekmek istediğim\Nana nokta, şu kırmızı yer. Dialogue: 0,0:08:09.80,0:08:13.10,Default,,0000,0000,0000,,Bu kırmızı yer, \Nbeynin merkezine çok yakın. Dialogue: 0,0:08:13.10,0:08:15.01,Default,,0000,0000,0000,,Karşılaştırma yaparsak\N Dialogue: 0,0:08:15.01,0:08:18.06,Default,,0000,0000,0000,,CDC videosunun gösterdiği gibi, Dialogue: 0,0:08:18.06,0:08:21.60,Default,,0000,0000,0000,,beynin dış yüzeyinde kırmızı\Nrengini pek görmüyoruz. Dialogue: 0,0:08:22.96,0:08:24.95,Default,,0000,0000,0000,,Beyin sarsıntısı sırasında ne olduğunu Dialogue: 0,0:08:24.95,0:08:28.34,Default,,0000,0000,0000,,biraz daha detaylı açıklamak için Dialogue: 0,0:08:28.36,0:08:29.66,Default,,0000,0000,0000,,belirtmem gereken bir şey, Dialogue: 0,0:08:29.68,0:08:32.90,Default,,0000,0000,0000,,bizim ve başkalarının gözlemlediği, \Nbeyin sarsıntısının Dialogue: 0,0:08:32.92,0:08:36.90,Default,,0000,0000,0000,,darbe aldığımızda ve bu yönde\Nkafamız döndüğünde oluştuğu. Dialogue: 0,0:08:36.92,0:08:39.40,Default,,0000,0000,0000,,Bu, Amerikan futbolu gibi\Nsporlarda daha yaygın. Dialogue: 0,0:08:39.40,0:08:42.54,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu, daha tehlikeliye benziyor.\NBu sırada ne oluyor olabilir? Dialogue: 0,0:08:42.56,0:08:45.58,Default,,0000,0000,0000,,İnsan beyninde, diğer\Nhayvanlardan değişik olarak Dialogue: 0,0:08:45.60,0:08:47.34,Default,,0000,0000,0000,,fark etmiş olabileceğiniz bir şey, Dialogue: 0,0:08:47.36,0:08:49.82,Default,,0000,0000,0000,,bizim iki büyük lobumuzun olması. Dialogue: 0,0:08:49.84,0:08:52.06,Default,,0000,0000,0000,,Bizim sağ ve sol beyinlerimiz var. Dialogue: 0,0:08:52.08,0:08:55.14,Default,,0000,0000,0000,,Bu modelde fark edilecek ana şey, Dialogue: 0,0:08:55.16,0:08:58.42,Default,,0000,0000,0000,,beynin sağ ve sol kısımlarının\Nmerkezinin hemen altında Dialogue: 0,0:08:58.44,0:09:01.38,Default,,0000,0000,0000,,beynin içlerine doğru giden\Nbir yarığın olduğu. Dialogue: 0,0:09:01.40,0:09:03.52,Default,,0000,0000,0000,,Bu fotoğrafta göremeyeceğiniz üzere Dialogue: 0,0:09:03.52,0:09:05.10,Default,,0000,0000,0000,,-bana güvenmeniz gerekecek- Dialogue: 0,0:09:05.10,0:09:07.22,Default,,0000,0000,0000,,yarığın içinde lifli\Nbir doku katmanı var. Dialogue: 0,0:09:07.24,0:09:08.46,Default,,0000,0000,0000,,Buna orak deniyor. Dialogue: 0,0:09:08.48,0:09:12.14,Default,,0000,0000,0000,,Kafanızın ön kısmından\Narka kısmına kadar uzanıyor. Dialogue: 0,0:09:12.16,0:09:13.38,Default,,0000,0000,0000,,Oldukça sert bir şey. Dialogue: 0,0:09:13.40,0:09:15.48,Default,,0000,0000,0000,,Bunun sağladığı şey, Dialogue: 0,0:09:15.48,0:09:19.94,Default,,0000,0000,0000,,darbe aldığımızda ve kafamız\Nsağ-sol doğrultusunda döndüğünde Dialogue: 0,0:09:19.96,0:09:23.74,Default,,0000,0000,0000,,kuvvetler çabucak beynin\Nortasında merkeze yönelebiliyor. Dialogue: 0,0:09:23.76,0:09:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu yarığın içinde ne var? Dialogue: 0,0:09:27.12,0:09:29.62,Default,,0000,0000,0000,,Beynimizin kontrol mekanizması var. Dialogue: 0,0:09:29.64,0:09:34.26,Default,,0000,0000,0000,,Aslında yarığın içindeki\Nbu kırmızı deste, Dialogue: 0,0:09:34.28,0:09:37.26,Default,,0000,0000,0000,,beynin sağ ve sol taraflarını bağlayan Dialogue: 0,0:09:37.28,0:09:41.26,Default,,0000,0000,0000,,tek ve en büyük fiber deste. Dialogue: 0,0:09:41.28,0:09:42.80,Default,,0000,0000,0000,,Buna, "corpus callosum" deniyor. Dialogue: 0,0:09:43.48,0:09:45.42,Default,,0000,0000,0000,,Bunun, beyin sarsıntısının Dialogue: 0,0:09:45.44,0:09:49.26,Default,,0000,0000,0000,,en yaygın mekanizması\Nolduğunu düşünüyoruz. Dialogue: 0,0:09:49.28,0:09:53.98,Default,,0000,0000,0000,,Kuvvetler içeri doğru girdikçe,\Ncorpus callosum'a çarpıyorlar. Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:56.32,Default,,0000,0000,0000,,Bu da sağ ve sol beynin\Nayrılmasına yol açıyor. Dialogue: 0,0:09:56.32,0:09:59.48,Default,,0000,0000,0000,,Böylece beyin sarsıntısının\Nbazı semptomlarını açıklayabiliriz. Dialogue: 0,0:10:00.68,0:10:03.50,Default,,0000,0000,0000,,Bu bulgu, önceden belirttiğim Dialogue: 0,0:10:03.52,0:10:07.54,Default,,0000,0000,0000,,Kronik Travmatik Ensefalopati \Nhastalığında gördüklerimizle de uyumlu. Dialogue: 0,0:10:07.56,0:10:13.10,Default,,0000,0000,0000,,Bu, orta yaşlı ve emekli bir Amerikan \Nfutbolu oyuncusunun beyninin fotoğrafı. Dialogue: 0,0:10:13.12,0:10:16.89,Default,,0000,0000,0000,,Belirtmek istediğim, corpus\Ncallosum'a baktığınızda Dialogue: 0,0:10:16.89,0:10:21.06,Default,,0000,0000,0000,,ve normal bir corpus callosum'un boyutunu \Ngörmeniz için bir sayfa geriye gidiyorum Dialogue: 0,0:10:21.08,0:10:25.50,Default,,0000,0000,0000,,ve Kronik Travmatik Ensefalopati'si\Nolan bir bireyinkine baktığınızda Dialogue: 0,0:10:25.52,0:10:28.06,Default,,0000,0000,0000,,büyük ölçüde köreldiğini görüyorsunuz. Dialogue: 0,0:10:28.08,0:10:31.42,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şey karıncıklar için de geçerli. Dialogue: 0,0:10:31.44,0:10:33.22,Default,,0000,0000,0000,,Bu karıncıklar çok daha geniş. Dialogue: 0,0:10:33.24,0:10:35.28,Default,,0000,0000,0000,,Bu nedenle, beynin merkezinin yakınındaki Dialogue: 0,0:10:35.28,0:10:37.02,Default,,0000,0000,0000,,bütün dokular zamanla ölmüşler. Dialogue: 0,0:10:37.04,0:10:40.60,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, öğrendiklerimiz \Nbirbiriyle uyumlu bilgiler. Dialogue: 0,0:10:41.52,0:10:44.18,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi biraz iyi haber verip Dialogue: 0,0:10:44.20,0:10:47.66,Default,,0000,0000,0000,,bu konuşmanın sonunda size\Nbiraz umut vermiş olmayı diliyorum. Dialogue: 0,0:10:47.68,0:10:49.78,Default,,0000,0000,0000,,Fark ettiğimiz şeylerden biri, Dialogue: 0,0:10:49.80,0:10:52.06,Default,,0000,0000,0000,,özellikle yaralanma mekanizması konusunda, Dialogue: 0,0:10:52.08,0:10:56.14,Default,,0000,0000,0000,,yarığın içine doğru\Nhızlı bir kuvvet iletimi olsa dahi, Dialogue: 0,0:10:56.16,0:10:59.46,Default,,0000,0000,0000,,bu olay belli bir süre gerektiriyor. Dialogue: 0,0:10:59.48,0:11:03.82,Default,,0000,0000,0000,,Eğer kafa hareketinin\Nhızını yeterince azaltabilir Dialogue: 0,0:11:03.84,0:11:07.06,Default,,0000,0000,0000,,ve böylece beyin kafatasına çarpmaz, Dialogue: 0,0:11:07.08,0:11:10.66,Default,,0000,0000,0000,,onun yerine kafatasıyla\Nuyumlu hareket ederse Dialogue: 0,0:11:10.68,0:11:13.94,Default,,0000,0000,0000,,o zaman beyin sarsıntısı \Nolayını önlemeyi başarabiliriz. Dialogue: 0,0:11:13.96,0:11:16.64,Default,,0000,0000,0000,,Kafayı nasıl yavaşlatabiliriz? Dialogue: 0,0:11:18.64,0:11:20.38,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:11:20.40,0:11:22.36,Default,,0000,0000,0000,,Muazzam bir kask. Dialogue: 0,0:11:23.44,0:11:26.30,Default,,0000,0000,0000,,Yani daha fazla yerle, \Ndaha fazla zaman var. Dialogue: 0,0:11:26.32,0:11:29.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu biraz şakaya benziyor, ancak \Nbazılarınız belki bunu görmüştür. Dialogue: 0,0:11:29.44,0:11:31.51,Default,,0000,0000,0000,,Bu, balon futbolu ve gerçek bir spor. Dialogue: 0,0:11:31.51,0:11:33.42,Default,,0000,0000,0000,,Doğrusu, geçen gün evimin sokağında Dialogue: 0,0:11:33.44,0:11:35.75,Default,,0000,0000,0000,,bunu oynayan genç yetişkinler gördüm. Dialogue: 0,0:11:35.75,0:11:39.34,Default,,0000,0000,0000,,Bildiğim kadarıyla, raporlanmış bir \Nbeyin sarsıntısı olmamış. Dialogue: 0,0:11:39.36,0:11:40.38,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:11:40.40,0:11:44.82,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bütün ciddiyetiyle\Nbu prensip işe yarıyor. Dialogue: 0,0:11:44.84,0:11:46.22,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu haddini aşıyor. Dialogue: 0,0:11:46.24,0:11:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bisiklet sürmek veya Amerikan\Nfutbolu oynamak için pratik değil. Dialogue: 0,0:11:51.52,0:11:55.90,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, Hövding adında İsveç'li \Nbir şirketle ortaklaşa çalışıyoruz. Dialogue: 0,0:11:55.92,0:11:58.23,Default,,0000,0000,0000,,Bazılarınız, ürünlerini\Ngörmüş olabilirsiniz. Dialogue: 0,0:11:58.23,0:12:01.19,Default,,0000,0000,0000,,Onlar da, beyin sarsıntısını önlemek için Dialogue: 0,0:12:01.19,0:12:04.48,Default,,0000,0000,0000,,fazladan yer yaratan \Nhava prensibini kullanıyor. Dialogue: 0,0:12:05.32,0:12:07.27,Default,,0000,0000,0000,,Çocuklar lütfen bunu evde denemeyin. Dialogue: 0,0:12:08.68,0:12:10.84,Default,,0000,0000,0000,,Bu dublörün kaskı yok. Dialogue: 0,0:12:12.20,0:12:14.46,Default,,0000,0000,0000,,Onun yerine, içinde sensörleri olan Dialogue: 0,0:12:14.48,0:12:17.06,Default,,0000,0000,0000,,bir boyun tasması var. Dialogue: 0,0:12:17.08,0:12:20.66,Default,,0000,0000,0000,,Ağız koruyucudaki sensörlerin aynısından Dialogue: 0,0:12:20.68,0:12:23.82,Default,,0000,0000,0000,,ve düşmeye yakın olduğunda bunu algılayıp Dialogue: 0,0:12:23.84,0:12:26.18,Default,,0000,0000,0000,,hava yastıkları tetikleniyor ve açılıyor. Dialogue: 0,0:12:26.20,0:12:29.98,Default,,0000,0000,0000,,Arabalarımızda kullanılan\Nhava yastıkları gibi. Dialogue: 0,0:12:30.00,0:12:32.94,Default,,0000,0000,0000,,Benim laboratuvarımda, onların \Naletiyle yaptığımız deneylerde Dialogue: 0,0:12:32.96,0:12:36.70,Default,,0000,0000,0000,,bunun, beyin sarsıntısını normal \Nbir bisiklet kaskına oranla Dialogue: 0,0:12:36.72,0:12:38.86,Default,,0000,0000,0000,,çok azalttığını gördük. Dialogue: 0,0:12:38.88,0:12:40.72,Default,,0000,0000,0000,,Bu, çok heyecanlandırıcı bir ilerleme. Dialogue: 0,0:12:41.72,0:12:44.74,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bizim için, beyin \Nsarsıntısını önleyebilecek Dialogue: 0,0:12:44.74,0:12:48.30,Default,,0000,0000,0000,,teknolojinin yararlarını \Nuygulayabilmek için Dialogue: 0,0:12:48.32,0:12:51.26,Default,,0000,0000,0000,,düzenlemelere tabi tutulmalı. Dialogue: 0,0:12:51.28,0:12:52.74,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir gerçek. Dialogue: 0,0:12:52.74,0:12:56.14,Default,,0000,0000,0000,,Bu alet, Avrupa'da satılmak için, Dialogue: 0,0:12:56.16,0:12:59.34,Default,,0000,0000,0000,,ABD'de değil ve muhtemelen de\Nyakın zamanda olmayacak. Dialogue: 0,0:12:59.34,0:13:01.42,Default,,0000,0000,0000,,Size bunun nedenini söylemek istiyorum. Dialogue: 0,0:13:01.44,0:13:04.77,Default,,0000,0000,0000,,Bunun hem iyi, hem de kötü nedenleri var. Dialogue: 0,0:13:04.77,0:13:07.46,Default,,0000,0000,0000,,Bisiklet kaskları, hükûmet \Ntarafından denetlenmekte. Dialogue: 0,0:13:07.48,0:13:10.03,Default,,0000,0000,0000,,Tüketici Ürünleri Güvenlik Komisyonu'na Dialogue: 0,0:13:10.03,0:13:13.10,Default,,0000,0000,0000,,herhangi bir bisiklet kaskını\Nonaylama yetkisi verildi. Dialogue: 0,0:13:13.12,0:13:14.58,Default,,0000,0000,0000,,Bu da kullandıkları test. Dialogue: 0,0:13:14.60,0:13:18.26,Default,,0000,0000,0000,,Bu bizi, kafatası yarılması konusunda\Nbaşta söylediğime geri götürüyor. Dialogue: 0,0:13:18.28,0:13:19.37,Default,,0000,0000,0000,,Bu da testin amacı. Dialogue: 0,0:13:19.37,0:13:21.24,Default,,0000,0000,0000,,Bu da yapılması gereken önemli bir şey. Dialogue: 0,0:13:21.24,0:13:24.34,Default,,0000,0000,0000,,Hayatınızı kurtarabilir, ama yeterli \Nolmadığını düşünüyorum. Dialogue: 0,0:13:24.36,0:13:26.74,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, testin değerlendirmediği bir şey, Dialogue: 0,0:13:26.74,0:13:29.94,Default,,0000,0000,0000,,hava yastığının doğru zaman Dialogue: 0,0:13:29.96,0:13:33.86,Default,,0000,0000,0000,,ve yerde tetiklenip tetiklenmeyeceği. Dialogue: 0,0:13:33.88,0:13:35.94,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şekilde, kaskın beyin sarsıntısını Dialogue: 0,0:13:35.96,0:13:39.34,Default,,0000,0000,0000,,önleyip önlemeyeceğini de belirtmiyor. Dialogue: 0,0:13:39.36,0:13:43.10,Default,,0000,0000,0000,,Düzenlemelere tabi tutulmayan \NAmerikan futbolu kasklarına baktığımızda Dialogue: 0,0:13:43.12,0:13:45.14,Default,,0000,0000,0000,,onlar da benzer bir testten geçiyor. Dialogue: 0,0:13:45.14,0:13:47.78,Default,,0000,0000,0000,,Ama yine de hükûmet \Ntarafından düzenlenmiyorlar. Dialogue: 0,0:13:47.80,0:13:50.54,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu sanayinin çalıştığı üzere, \Nsanayi kuruluşları var. Dialogue: 0,0:13:50.54,0:13:52.70,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu sanayi kuruluşu, Dialogue: 0,0:13:52.70,0:13:55.23,Default,,0000,0000,0000,,standartlarını yükseltmek\Nkonusunda oldukça direndi. Dialogue: 0,0:13:55.23,0:13:56.89,Default,,0000,0000,0000,,Benim laboratuvarımda, sadece Dialogue: 0,0:13:56.89,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısının mekanizması\Nüzerinde çalışmaktan ziyade Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:02.77,Default,,0000,0000,0000,,nasıl daha iyi test standartları\Nolabileceğini anlamak istiyoruz. Dialogue: 0,0:14:02.77,0:14:04.16,Default,,0000,0000,0000,,Umuyoruz ki hükûmet, Dialogue: 0,0:14:04.16,0:14:10.10,Default,,0000,0000,0000,,tüketicileri, bir kaskla ne kadar\Ngüvende olduklarını bilgilendirerek Dialogue: 0,0:14:10.12,0:14:13.90,Default,,0000,0000,0000,,yeniliği teşvik etmek için\Nkullanabilir bizim bilgilerimizi. Dialogue: 0,0:14:13.92,0:14:17.30,Default,,0000,0000,0000,,Bunu, başta sorduğum soruya\Ngeri getirmek istiyorum. Dialogue: 0,0:14:17.32,0:14:19.96,Default,,0000,0000,0000,,"Çocuğumun Amerikan futbolu oynamasında Dialogue: 0,0:14:19.96,0:14:22.42,Default,,0000,0000,0000,,veya bisiklet sürmesinde\Nsakınca bulur muyum?" Dialogue: 0,0:14:22.44,0:14:25.78,Default,,0000,0000,0000,,Bu, sadece benim travmatik\Ntecrübemin sonucu olabilir. Dialogue: 0,0:14:25.80,0:14:29.80,Default,,0000,0000,0000,,Kızım Rose'un, bisiklet sürmesi \Nkonusunda tedirginim. Dialogue: 0,0:14:30.51,0:14:32.58,Default,,0000,0000,0000,,Henüz bir buçuk yaşında ancak şimdiden, Dialogue: 0,0:14:32.60,0:14:38.06,Default,,0000,0000,0000,,San Francisco'nun caddelerinden\Naşağı hız yapmak istiyor. Dialogue: 0,0:14:38.08,0:14:40.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu caddelerin birinin aşağı kısmı. Dialogue: 0,0:14:40.44,0:14:45.48,Default,,0000,0000,0000,,Hedefim ve inanıyorum ki bu mümkün, Dialogue: 0,0:14:45.48,0:14:47.75,Default,,0000,0000,0000,,bu teknolojiyi daha çok geliştirmek. Dialogue: 0,0:14:47.75,0:14:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, laboratuvarımda özellikle\Nüzerinde çalıştığımız bir şey var. Dialogue: 0,0:14:50.76,0:14:54.22,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bir kaskın içindeki alanın en iyi\Nşekilde kullanılmasını sağlıyor. Dialogue: 0,0:14:54.22,0:14:56.33,Default,,0000,0000,0000,,Kızım iki tekerlekli bir bisikleti Dialogue: 0,0:14:56.33,0:14:59.74,Default,,0000,0000,0000,,kullanmaya başlamadan\Nbeyin sarsıntısı riskini Dialogue: 0,0:14:59.74,0:15:03.73,Default,,0000,0000,0000,,gerçekten azaltabilecek ve \Ndüzenlemelerle uyum sağlayabilecek Dialogue: 0,0:15:03.73,0:15:06.41,Default,,0000,0000,0000,,bir şeyi yaratabileceğimize inanıyorum. Dialogue: 0,0:15:06.41,0:15:07.69,Default,,0000,0000,0000,,Benim yapmak istediğim, Dialogue: 0,0:15:07.69,0:15:11.88,Default,,0000,0000,0000,,ve biliyorum ki bazılarınız için\Nbu daha acele isteyen bir durum, Dialogue: 0,0:15:11.88,0:15:14.10,Default,,0000,0000,0000,,buradaki birkaç yılım boyunca Dialogue: 0,0:15:14.10,0:15:16.13,Default,,0000,0000,0000,,ebeveynlere, büyükanne ve büyükbabalara, Dialogue: 0,0:15:16.13,0:15:17.59,Default,,0000,0000,0000,,sordukları zaman, Dialogue: 0,0:15:17.59,0:15:22.70,Default,,0000,0000,0000,,bu tarz aktiviteleri yapmanın çocuklar\Niçin güvenli olduğunu belirtmek. Dialogue: 0,0:15:22.72,0:15:24.31,Default,,0000,0000,0000,,Stanford'da, çok çalışan Dialogue: 0,0:15:24.31,0:15:27.46,Default,,0000,0000,0000,,mükemmel bir ekibim\Nolduğu için çok şanslıyım. Dialogue: 0,0:15:27.48,0:15:31.58,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç yıl sonra, bu olayın sonunu\Nanlatmak için döneceğim. Dialogue: 0,0:15:31.60,0:15:33.58,Default,,0000,0000,0000,,Ancak şimdilik size söyleyebileceğim şey, Dialogue: 0,0:15:33.60,0:15:36.54,Default,,0000,0000,0000,,beyin sarsıntısı kelimesini \Nduyduğunuzda lütfen korkmayın. Dialogue: 0,0:15:36.56,0:15:37.78,Default,,0000,0000,0000,,Umudumuz var. Dialogue: 0,0:15:37.80,0:15:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkür ederim. Dialogue: 0,0:15:39.04,0:15:43.54,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)