WEBVTT

00:00:07.799 --> 00:00:11.044
Վիկտորիանական Լոնդոնի մշուշապատ, 
գազային լապտերներով լուսավառված

00:00:11.044 --> 00:00:14.500
փողոցներում առաջին անգամ
հայտնվելուց հարյուր տարի հետո

00:00:14.500 --> 00:00:18.231
Շերլոկ Հոլմսը դարձել է աշխարհահռչակ:

00:00:18.231 --> 00:00:21.483
Անգամ նրա հանդերձանքը և
աքսեսուարներն են հանրաճանաչ՝

00:00:21.483 --> 00:00:22.998
իր վերարկուն,

00:00:22.998 --> 00:00:24.445
որսորդական գլխարկը,

00:00:24.445 --> 00:00:26.250
ճկված ծխամորճը,

00:00:26.250 --> 00:00:29.725
նաև գրքի մի շարք կերպարներ՝
նրա լավ ընկեր և դրկից Բժիշկ Վաթսոնը,

00:00:29.725 --> 00:00:31.785
ոխերիմ թշնամի Մորիարտին,

00:00:31.785 --> 00:00:33.974
տանտիրուհի Տիկին Հադսոնը

00:00:33.974 --> 00:00:37.161
հաjտնի գաղափարի մի մասն են դարձել,

00:00:37.161 --> 00:00:39.780
Շերլոկի՝ օրենքին ծառայող

00:00:39.780 --> 00:00:42.439
արտասովոր դեդուկցիոն մտածելակերպի,

00:00:42.439 --> 00:00:44.660
իր՝ թմրանյութերի տխրահռչակ օգտագործման

00:00:44.660 --> 00:00:49.230
և նրա հայտնի «Էլեմենտար է, հարգելի՛ 
Վաթսոն» արտահայտության հետ մեկտեղ:

00:00:49.230 --> 00:00:52.420
Սակայն, Հոլմսի կերպարի մի շարք բնորոշ գծեր

00:00:52.420 --> 00:00:56.155
չեն հիշատակվում Արթուր 
Քոնան Դոյլի բնագրերում:

00:00:56.155 --> 00:01:00.499
Դոյլի հմուտ խուզարկուն հանցանքները
բացահայտում է բոլոր հնարավոր եղանակներով,

00:01:00.499 --> 00:01:02.240
ոչ միայն դեդուկցիայի մեթոդով:

00:01:02.240 --> 00:01:08.162
Նա խորհրդածում է, երբեմն գուշակում և
սովորաբար սխալ ենթադրություններ անում:

00:01:08.162 --> 00:01:10.901
Ավելին, Տիկին Հադսոնի մասին
համարյա չի նշվում,

00:01:10.901 --> 00:01:13.823
ոչ ոք չի ասում «Էլեմենտար է, Վաթսոն»,

00:01:13.823 --> 00:01:17.438
և խուզարկուն և իր ընկերը հիմնականում
առանձին են ապրում:

00:01:17.438 --> 00:01:21.707
Մորիարտին` գլխավոր չարագործը, 
միայն երկու պատմվածքներում է հիշատակվում,

00:01:21.707 --> 00:01:25.508
խուզարկուի` թմրադեղեր օգտագործելը առաջին
երկու պատմվածքներից հետո չի հիշատակվում,

00:01:25.508 --> 00:01:29.309
և անգլիական իրավական համակարգը
ամբողջովին չէր կլանել Հոլմսին:

00:01:29.309 --> 00:01:32.544
Նա օրենքին հնազանդվելու
փոխարեն նախընտրում էր

00:01:32.544 --> 00:01:35.261
բնական արդարության հաստատման
իր եղանակները:

00:01:35.261 --> 00:01:38.607
Վերջապես, Հոլմսի լեգենդի մի շարք ակնառու 
առանձնահատկությունները

00:01:38.607 --> 00:01:40.444
նույնպես չեն պատկանում Դոյլի գրչին:

00:01:40.444 --> 00:01:44.500
Որսորդական գլխարկը և վերարկուն առաջին
անգամ պատկերվել են Սիդնի Փեդջեթի կողմից,

00:01:44.500 --> 00:01:47.042
որը գրքի առաջին պատկերազարդողն էր:

00:01:47.042 --> 00:01:51.195
Ճկվող ծխամորճը ընտրել էր ամերիկացի
դերասան Ուիլիամ Ջիլլետտեն,

00:01:51.195 --> 00:01:55.094
որ հանդիսատեսը բեմից իր
դեմքը ավելի պարզ տեսնի,

00:01:55.094 --> 00:01:57.605
և «Էլեմենտար է, Վաթսոն» արտահայտությունը

00:01:57.605 --> 00:02:01.722
հորինել է գրող-կատակերգակ
Փ. Ջ. Վոուդհաուսը:

00:02:01.722 --> 00:02:04.487
Այսպիսով, ո՞վ է իրական Շերլոկ Հոլմսը:

00:02:04.487 --> 00:02:07.771
Ո՞վ է հնարամիտ խուզարկուն և որտե՞ղ ենք
մենք կարող նրան գտնել:

00:02:07.771 --> 00:02:10.356
Գրքի սիրահարները կարող են ասել`
իրական Շերլոկի նախատիպը

00:02:10.356 --> 00:02:15.003
Արթուր Քոնան Դոյլի համալսարանական ուսուցիչ

00:02:15.003 --> 00:02:17.011
Ջոզեֆ Բելլն է:

00:02:17.011 --> 00:02:21.768
Բանն այն է, որ Շերլոկի կերպարի մեծաքանակ 
վերամշակումները ստվեր են գցել

00:02:21.768 --> 00:02:24.477
կերպարի տվյալ նախատիպի վրա`

00:02:24.477 --> 00:02:28.048
Դոյլի դետեկտիվը դարձնելով անճանաչելի:

00:02:28.048 --> 00:02:29.958
Գոյություն ունի այս հարցի ավելի բարդ,

00:02:29.958 --> 00:02:33.169
սակայն, ավելի գոհացնող պատասխան,

00:02:33.169 --> 00:02:36.253
բայց մինչ դրան անցնելը պետք է կենտրոնանանք

00:02:36.253 --> 00:02:39.159
մեծն խուզարկուի կերպարի մեծաքանակ
վերամշակումների վրա:

00:02:39.159 --> 00:02:42.537
Քոնան Դոյլի` 1887 թվականին գրված
առաջին պատմվածքից հետո

00:02:42.537 --> 00:02:45.825
ստեղծվել են Հոլմսի կերպարի
հազարավոր վերամշակումներ`

00:02:45.825 --> 00:02:50.939
դարձնելով նրան աշխարհի
ամենամշակված գրական կերպարը:

00:02:50.939 --> 00:02:54.319
Այս գործընթացը սկսվել է
վիկտորիանական բեմական վերամշակումներով և

00:02:54.319 --> 00:02:57.083
շարունակվել մինչև
կինոմատոգրաֆիայի հայտնագործումը:

00:02:57.083 --> 00:03:00.303
Միայն 20-րդ դարի քսանական
թվականների ընթացքում

00:03:00.303 --> 00:03:03.664
ստեղծվել են Հոլմսի կերպարի
ավելի քան 100 կինոտարբերակներ:

00:03:03.674 --> 00:03:07.157
Այդ ժամանակվանից սկսած, մեծաթիվ այլ
վերամշակումներ կային գրականության մեջ,

00:03:07.157 --> 00:03:07.970
ֆիլմերում,

00:03:07.970 --> 00:03:09.063
հեռուստատեսությամբ,

00:03:09.063 --> 00:03:09.842
բեմի վրա

00:03:09.842 --> 00:03:10.997
և ռադիոյով:

00:03:10.997 --> 00:03:13.727
Հոլմսը մարդկանց կողմից ընկալվել է տարբեր,

00:03:13.727 --> 00:03:17.203
հաճախ, հակասական եղանակներով:

00:03:17.203 --> 00:03:20.587
Այս վերամշակումները խոսում են Հոլմսի
կերպարի ժողովրդականության

00:03:20.587 --> 00:03:22.746
և ճկունության մասին:

00:03:22.746 --> 00:03:27.569
Օրինակ, նա պատկերվել է մի շարք
հակաազգայնական քարոզչական ֆիլմերում

00:03:27.569 --> 00:03:29.311
II Համաշխարհային
Պատերազմի ժամանակ:

00:03:29.311 --> 00:03:32.074
Ե'վ Ուինսթոն Չերչիլը,
և' Ֆրանկլին Դելանո Ռուզվելտը

00:03:32.074 --> 00:03:34.134
նրա մեծ սիրահարներ էին.

00:03:34.134 --> 00:03:37.586
վերջինս անգամ անդամակցել էր
«Բեյքեր Սթրիթի Օրինազանցներին»`

00:03:37.586 --> 00:03:39.997
Հոլմսի լեգենդի սիրահարների ակումբին,

00:03:39.997 --> 00:03:43.567
և մի գաղտնի ծառայակետ էլ
անվանել էր Բեյքեր Սթրիթ:

00:03:43.567 --> 00:03:45.397
Սակայն, նույն ժամանակահատվածում

00:03:45.397 --> 00:03:49.399
Հոլմսին պատկերել են տարբեր
գերմանական կինոնկարներում,

00:03:49.399 --> 00:03:53.605
որոնցից շատերը, ենթադրաբար,
եղել են Ադոլֆ Հիտլերի սիրված ֆիլմերը:

00:03:53.605 --> 00:03:56.058
Վերադառնանք մեր հարցին:

00:03:56.058 --> 00:03:59.185
Խնդրում ենք իսկական Շերլոկ
Հոլմսին ոտքի կանգնել:

00:03:59.185 --> 00:04:03.910
Իրականում, անհամար վերամշակումները
Հոլմսի կերպարը դարձրել են պոլիմպսեստ:

00:04:03.910 --> 00:04:06.005
Շերլոկը մշակութային արժեք է,

00:04:06.005 --> 00:04:11.382
որը ժամանակի ընթացքում միշտ փոփոխվում է,
երբ յուրաքանչյուր նոր վերամշակում

00:04:11.382 --> 00:04:13.601
իր նախորդներից հայտնի է դառնում:

00:04:13.601 --> 00:04:16.369
Սա նշանակում է, որ Շերլոկը
անընդհատ վերափոխվում է,

00:04:16.369 --> 00:04:20.323
հաճախ մարմնավորելով այնպիսի
գաղափարներ և արժեքներ,

00:04:20.323 --> 00:04:22.521
որոնք տարբերվում են
Դոյլի պատկերացումներից:

00:04:22.521 --> 00:04:26.931
Յուրաքանչյուր պատմվածքի ավարտից հետո
Շերլոկը նոր կյանք է ստանում,

00:04:26.931 --> 00:04:28.760
մի քիչ վերափոխված, գուցե,

00:04:28.760 --> 00:04:32.626
նոր դեմքով և նոր ոճով,

00:04:32.626 --> 00:04:35.432
սակայն հիմնականում այն հին Շերլոկը,

00:04:35.432 --> 00:04:37.372
մեր Շերլոկը: