1
00:00:07,799 --> 00:00:11,044
Վիկտորիանական Լոնդոնի մշուշապատ, 
գազային լապտերներով լուսավառված

2
00:00:11,044 --> 00:00:14,500
փողոցներում առաջին անգամ
հայտնվելուց հարյուր տարի հետո

3
00:00:14,500 --> 00:00:18,231
Շերլոկ Հոլմսը դարձել է աշխարհահռչակ:

4
00:00:18,231 --> 00:00:21,483
Անգամ նրա հանդերձանքը և
աքսեսուարներն են հանրաճանաչ՝

5
00:00:21,483 --> 00:00:22,998
իր վերարկուն,

6
00:00:22,998 --> 00:00:24,445
որսորդական գլխարկը,

7
00:00:24,445 --> 00:00:26,250
ճկված ծխամորճը,

8
00:00:26,250 --> 00:00:29,725
նաև գրքի մի շարք կերպարներ՝
նրա լավ ընկեր և դրկից Բժիշկ Վաթսոնը,

9
00:00:29,725 --> 00:00:31,785
ոխերիմ թշնամի Մորիարտին,

10
00:00:31,785 --> 00:00:33,974
տանտիրուհի Տիկին Հադսոնը

11
00:00:33,974 --> 00:00:37,161
հաjտնի գաղափարի մի մասն են դարձել,

12
00:00:37,161 --> 00:00:39,780
Շերլոկի՝ օրենքին ծառայող

13
00:00:39,780 --> 00:00:42,439
արտասովոր դեդուկցիոն մտածելակերպի,

14
00:00:42,439 --> 00:00:44,660
իր՝ թմրանյութերի տխրահռչակ օգտագործման

15
00:00:44,660 --> 00:00:49,230
և նրա հայտնի «Էլեմենտար է, հարգելի՛ 
Վաթսոն» արտահայտության հետ մեկտեղ:

16
00:00:49,230 --> 00:00:52,420
Սակայն, Հոլմսի կերպարի մի շարք բնորոշ գծեր

17
00:00:52,420 --> 00:00:56,155
չեն հիշատակվում Արթուր 
Քոնան Դոյլի բնագրերում:

18
00:00:56,155 --> 00:01:00,499
Դոյլի հմուտ խուզարկուն հանցանքները
բացահայտում է բոլոր հնարավոր եղանակներով,

19
00:01:00,499 --> 00:01:02,240
ոչ միայն դեդուկցիայի մեթոդով:

20
00:01:02,240 --> 00:01:08,162
Նա խորհրդածում է, երբեմն գուշակում և
սովորաբար սխալ ենթադրություններ անում:

21
00:01:08,162 --> 00:01:10,901
Ավելին, Տիկին Հադսոնի մասին
համարյա չի նշվում,

22
00:01:10,901 --> 00:01:13,823
ոչ ոք չի ասում «Էլեմենտար է, Վաթսոն»,

23
00:01:13,823 --> 00:01:17,438
և խուզարկուն և իր ընկերը հիմնականում
առանձին են ապրում:

24
00:01:17,438 --> 00:01:21,707
Մորիարտին` գլխավոր չարագործը, 
միայն երկու պատմվածքներում է հիշատակվում,

25
00:01:21,707 --> 00:01:25,508
խուզարկուի` թմրադեղեր օգտագործելը առաջին
երկու պատմվածքներից հետո չի հիշատակվում,

26
00:01:25,508 --> 00:01:29,309
և անգլիական իրավական համակարգը
ամբողջովին չէր կլանել Հոլմսին:

27
00:01:29,309 --> 00:01:32,544
Նա օրենքին հնազանդվելու
փոխարեն նախընտրում էր

28
00:01:32,544 --> 00:01:35,261
բնական արդարության հաստատման
իր եղանակները:

29
00:01:35,261 --> 00:01:38,607
Վերջապես, Հոլմսի լեգենդի մի շարք ակնառու 
առանձնահատկությունները

30
00:01:38,607 --> 00:01:40,444
նույնպես չեն պատկանում Դոյլի գրչին:

31
00:01:40,444 --> 00:01:44,500
Որսորդական գլխարկը և վերարկուն առաջին
անգամ պատկերվել են Սիդնի Փեդջեթի կողմից,

32
00:01:44,500 --> 00:01:47,042
որը գրքի առաջին պատկերազարդողն էր:

33
00:01:47,042 --> 00:01:51,195
Ճկվող ծխամորճը ընտրել էր ամերիկացի
դերասան Ուիլիամ Ջիլլետտեն,

34
00:01:51,195 --> 00:01:55,094
որ հանդիսատեսը բեմից իր
դեմքը ավելի պարզ տեսնի,

35
00:01:55,094 --> 00:01:57,605
և «Էլեմենտար է, Վաթսոն» արտահայտությունը

36
00:01:57,605 --> 00:02:01,722
հորինել է գրող-կատակերգակ
Փ. Ջ. Վոուդհաուսը:

37
00:02:01,722 --> 00:02:04,487
Այսպիսով, ո՞վ է իրական Շերլոկ Հոլմսը:

38
00:02:04,487 --> 00:02:07,771
Ո՞վ է հնարամիտ խուզարկուն և որտե՞ղ ենք
մենք կարող նրան գտնել:

39
00:02:07,771 --> 00:02:10,356
Գրքի սիրահարները կարող են ասել`
իրական Շերլոկի նախատիպը

40
00:02:10,356 --> 00:02:15,003
Արթուր Քոնան Դոյլի համալսարանական ուսուցիչ

41
00:02:15,003 --> 00:02:17,011
Ջոզեֆ Բելլն է:

42
00:02:17,011 --> 00:02:21,768
Բանն այն է, որ Շերլոկի կերպարի մեծաքանակ 
վերամշակումները ստվեր են գցել

43
00:02:21,768 --> 00:02:24,477
կերպարի տվյալ նախատիպի վրա`

44
00:02:24,477 --> 00:02:28,048
Դոյլի դետեկտիվը դարձնելով անճանաչելի:

45
00:02:28,048 --> 00:02:29,958
Գոյություն ունի այս հարցի ավելի բարդ,

46
00:02:29,958 --> 00:02:33,169
սակայն, ավելի գոհացնող պատասխան,

47
00:02:33,169 --> 00:02:36,253
բայց մինչ դրան անցնելը պետք է կենտրոնանանք

48
00:02:36,253 --> 00:02:39,159
մեծն խուզարկուի կերպարի մեծաքանակ
վերամշակումների վրա:

49
00:02:39,159 --> 00:02:42,537
Քոնան Դոյլի` 1887 թվականին գրված
առաջին պատմվածքից հետո

50
00:02:42,537 --> 00:02:45,825
ստեղծվել են Հոլմսի կերպարի
հազարավոր վերամշակումներ`

51
00:02:45,825 --> 00:02:50,939
դարձնելով նրան աշխարհի
ամենամշակված գրական կերպարը:

52
00:02:50,939 --> 00:02:54,319
Այս գործընթացը սկսվել է
վիկտորիանական բեմական վերամշակումներով և

53
00:02:54,319 --> 00:02:57,083
շարունակվել մինչև
կինոմատոգրաֆիայի հայտնագործումը:

54
00:02:57,083 --> 00:03:00,303
Միայն 20-րդ դարի քսանական
թվականների ընթացքում

55
00:03:00,303 --> 00:03:03,664
ստեղծվել են Հոլմսի կերպարի
ավելի քան 100 կինոտարբերակներ:

56
00:03:03,674 --> 00:03:07,157
Այդ ժամանակվանից սկսած, մեծաթիվ այլ
վերամշակումներ կային գրականության մեջ,

57
00:03:07,157 --> 00:03:07,970
ֆիլմերում,

58
00:03:07,970 --> 00:03:09,063
հեռուստատեսությամբ,

59
00:03:09,063 --> 00:03:09,842
բեմի վրա

60
00:03:09,842 --> 00:03:10,997
և ռադիոյով:

61
00:03:10,997 --> 00:03:13,727
Հոլմսը մարդկանց կողմից ընկալվել է տարբեր,

62
00:03:13,727 --> 00:03:17,203
հաճախ, հակասական եղանակներով:

63
00:03:17,203 --> 00:03:20,587
Այս վերամշակումները խոսում են Հոլմսի
կերպարի ժողովրդականության

64
00:03:20,587 --> 00:03:22,746
և ճկունության մասին:

65
00:03:22,746 --> 00:03:27,569
Օրինակ, նա պատկերվել է մի շարք
հակաազգայնական քարոզչական ֆիլմերում

66
00:03:27,569 --> 00:03:29,311
II Համաշխարհային
Պատերազմի ժամանակ:

67
00:03:29,311 --> 00:03:32,074
Ե'վ Ուինսթոն Չերչիլը,
և' Ֆրանկլին Դելանո Ռուզվելտը

68
00:03:32,074 --> 00:03:34,134
նրա մեծ սիրահարներ էին.

69
00:03:34,134 --> 00:03:37,586
վերջինս անգամ անդամակցել էր
«Բեյքեր Սթրիթի Օրինազանցներին»`

70
00:03:37,586 --> 00:03:39,997
Հոլմսի լեգենդի սիրահարների ակումբին,

71
00:03:39,997 --> 00:03:43,567
և մի գաղտնի ծառայակետ էլ
անվանել էր Բեյքեր Սթրիթ:

72
00:03:43,567 --> 00:03:45,397
Սակայն, նույն ժամանակահատվածում

73
00:03:45,397 --> 00:03:49,399
Հոլմսին պատկերել են տարբեր
գերմանական կինոնկարներում,

74
00:03:49,399 --> 00:03:53,605
որոնցից շատերը, ենթադրաբար,
եղել են Ադոլֆ Հիտլերի սիրված ֆիլմերը:

75
00:03:53,605 --> 00:03:56,058
Վերադառնանք մեր հարցին:

76
00:03:56,058 --> 00:03:59,185
Խնդրում ենք իսկական Շերլոկ
Հոլմսին ոտքի կանգնել:

77
00:03:59,185 --> 00:04:03,910
Իրականում, անհամար վերամշակումները
Հոլմսի կերպարը դարձրել են պոլիմպսեստ:

78
00:04:03,910 --> 00:04:06,005
Շերլոկը մշակութային արժեք է,

79
00:04:06,005 --> 00:04:11,382
որը ժամանակի ընթացքում միշտ փոփոխվում է,
երբ յուրաքանչյուր նոր վերամշակում

80
00:04:11,382 --> 00:04:13,601
իր նախորդներից հայտնի է դառնում:

81
00:04:13,601 --> 00:04:16,369
Սա նշանակում է, որ Շերլոկը
անընդհատ վերափոխվում է,

82
00:04:16,369 --> 00:04:20,323
հաճախ մարմնավորելով այնպիսի
գաղափարներ և արժեքներ,

83
00:04:20,323 --> 00:04:22,521
որոնք տարբերվում են
Դոյլի պատկերացումներից:

84
00:04:22,521 --> 00:04:26,931
Յուրաքանչյուր պատմվածքի ավարտից հետո
Շերլոկը նոր կյանք է ստանում,

85
00:04:26,931 --> 00:04:28,760
մի քիչ վերափոխված, գուցե,

86
00:04:28,760 --> 00:04:32,626
նոր դեմքով և նոր ոճով,

87
00:04:32,626 --> 00:04:35,432
սակայն հիմնականում այն հին Շերլոկը,

88
00:04:35,432 --> 00:04:37,372
մեր Շերլոկը: