0:00:00.928,0:00:04.420
Nếu bạn nhìn kỹ bầu trời ban đêm,

0:00:04.420,0:00:06.036
bạn sẽ thấy những vì sao,

0:00:06.036,0:00:08.608
và nếu nhìn xa hơn, [br]bạn sẽ nhìn thấy nhiều sao hơn,

0:00:08.608,0:00:10.767
và xa hơn là những thiên hà, xa hơn nữa [br]lại là nhiều thiên hà hơn.

0:00:10.767,0:00:14.640
Nhưng nếu tiếp tục [br]nhìn ra xa thật xa nữa,

0:00:14.640,0:00:17.756
dần dần bạn sẽ chẳng thấy gì[br]trong một lúc nào đó,

0:00:17.756,0:00:22.218
và rồi cuối cùng, mọi thứ mờ nhạt, [br]ánh hào quang mờ nhạt dần,

0:00:22.218,0:00:25.242
và đó là ánh hào quang của Big Bang.

0:00:25.242,0:00:28.059
Ngày nay, Big Bang được biết đến[br]như là thời kỳ đầu của vũ trụ,

0:00:28.059,0:00:30.230
khi mọi thứ ta nhìn thấy [br]trên bầu trời đêm

0:00:30.230,0:00:32.640
tụ lại thành một khối cực kỳ nhỏ,

0:00:32.640,0:00:36.966
cực kỳ nóng, cực kỳ đặc,

0:00:36.966,0:00:39.658
và cũng từ đó bùng nổ ra [br]tất cả những thứ ta nhìn thấy.

0:00:39.658,0:00:42.517
Bây giờ, chúng tôi đã phác hoạ được[br]bản đồ của ánh hào quang đó

0:00:42.517,0:00:44.196
với độ chính xác cao,

0:00:44.196,0:00:46.240
và khi nói "chúng tôi". tôi đang nói tới [br]những người khác không phải tôi.

0:00:46.240,0:00:48.116
Chúng tôi đã vẽ bản đồ [br]của ánh hào quang đó

0:00:48.116,0:00:49.438
với độ chính xác ngoạn mục,

0:00:49.438,0:00:50.986
và một tin sốc về nó

0:00:50.986,0:00:53.932
là nó hoàn toàn thống nhất.

0:00:53.932,0:00:55.890
14 tỉ năm ánh sáng này

0:00:55.890,0:00:57.750
và 14 tỉ năm ánh sáng kia

0:00:57.750,0:00:59.158
đều có cùng một nhiệt độ.

0:00:59.158,0:01:02.472
Giờ đây, đó là 13 tỉ năm ánh sáng

0:01:02.472,0:01:04.290
từ vụ nổ Big Bang đó,

0:01:04.290,0:01:06.762
và nó đang nhạt dần và lạnh đi.

0:01:06.762,0:01:09.070
Nó giờ còn 2.7 độ.

0:01:09.070,0:01:11.350
Nhưng không hẳn chính xác[br]là 2.7 độ.

0:01:11.350,0:01:13.644
Nó chỉ có 2.7 độ

0:01:13.644,0:01:15.486
của mười phần triệu.

0:01:15.486,0:01:16.480
Ở bên này thì nóng hơn một chút,

0:01:16.480,0:01:18.348
còn ở bên này thì lạnh hơn,

0:01:18.348,0:01:21.436
và đó là điều cực kỳ quan trọng [br]với mọi người ở trong căn phòng này,

0:01:21.436,0:01:23.160
bởi vì ở nơi mà nhiệt độ nóng hơn,

0:01:23.160,0:01:24.856
sẽ có ít "chất liệu" hơn,

0:01:24.856,0:01:26.423
và ở nơi có ít "chất liệu" hơn,

0:01:26.423,0:01:28.392
ta có thiên hà và những dải thiên hà

0:01:28.392,0:01:29.644
và các siêu thiên hà

0:01:29.644,0:01:32.352
và tất cả các cấu trúc[br]mà bạn nhìn thấy trong vũ trụ.

0:01:32.352,0:01:35.464
Và những thứ nhỏ, thật nhỏ, [br]không đồng nhất,

0:01:35.464,0:01:37.746
20 phần triệu,

0:01:37.746,0:01:40.500
được hình thành [br]bởi những rung lắc cơ học lượng tử

0:01:40.500,0:01:42.308
khi mà vũ trụ sơ khai [br]đang được kéo giãn ra

0:01:42.308,0:01:44.587
trên toàn bộ kích thước [br]của vũ trụ.

0:01:44.587,0:01:46.301
Điều đó thật ngoạn mục,

0:01:46.301,0:01:47.966
và đó không phải những thứ[br]mà họ tìm thấy vào thứ hai;

0:01:47.966,0:01:50.002
những thứ họ thấy [br]vào thứ hai thì tuyệt hơn.

0:01:50.002,0:01:52.268
Và đây là những gì họ thấy [br]vào thứ hai:

0:01:52.268,0:01:55.771
Hãy tưởng tượng [br]bạn có một cái chuông,

0:01:55.771,0:01:57.382
và bạn dùng một cái búa gõ vào nó.

0:01:57.382,0:01:59.058
Chuyện gì sẽ xảy ra? Nó rung.

0:01:59.058,0:02:01.266
Và nếu bạn chờ thêm một tí, [br]nó rung nhỏ dần,

0:02:01.266,0:02:02.886
nhỏ dần và nhỏ dần,

0:02:02.886,0:02:04.828
cho tới khi [br]bạn không còn cảm thấy gì nữa.

0:02:04.828,0:02:07.476
Vũ trụ khi mới được khai sinh[br]như một khối cực kỳ đặc,

0:02:07.476,0:02:09.555
giống như kim loại nhưng đặc hơn rất nhiều,

0:02:09.555,0:02:11.960
và nếu bạn tác động lực vào nó, [br]nó sẽ rung,

0:02:11.960,0:02:13.823
nhưng nó sẽ rung theo

0:02:13.823,0:02:15.911
cấu trúc của không gian và thời gian[br]của chính nó,

0:02:15.911,0:02:18.727
và cái búa sẽ là vật lý lượng tử.

0:02:18.727,0:02:20.658
Những gì ta thấy vào thứ hai

0:02:20.658,0:02:23.020
là bằng chứng của sự rung lắc

0:02:23.020,0:02:25.335
của không gian[br]- thời gian của vũ trụ khai sinh,

0:02:25.335,0:02:27.440
những gì ta gọi là sóng hấp dẫn

0:02:27.440,0:02:28.960
là từ thời mới hình thành,

0:02:28.960,0:02:30.935
và đây là cách mà họ tìm thấy nó.

0:02:30.935,0:02:33.007
Những sóng đó đã nhỏ dần.

0:02:33.007,0:02:34.495
Nếu bạn đi bộ,

0:02:34.495,0:02:36.083
bạn không lắc lư.

0:02:36.083,0:02:38.831
Những sóng hấp dẫn [br]trong cấu trúc của không gian

0:02:38.831,0:02:41.605
hoàn toàn vô hình trong thực tế.

0:02:41.605,0:02:44.509
Nhưng trước đó, [br]khi vũ trụ đang hình thành

0:02:44.509,0:02:46.879
ánh hào quang cuối cùng đó,

0:02:46.879,0:02:48.437
những sóng hấp dẫn,

0:02:48.437,0:02:51.300
tạo nên những vòng xoắn nhỏ[br]trong cấu trúc ánh sáng

0:02:51.300,0:02:52.827
mà ta nhìn thấy.

0:02:52.827,0:02:55.793
Do đó. khi ta nhìn thật sâu [br]vào bầu trời đêm -

0:02:55.793,0:02:58.431
thậm chí có những người [br]đã trải qua 3 năm ở Nam Cực

0:02:58.431,0:03:01.020
nhìn xuyên qua lớp không khí[br]lạnh nhất, trong lành nhất,

0:03:01.020,0:03:03.370
sạch nhất mà họ có thể tìm thấy

0:03:03.370,0:03:05.799
nhìn sâu vào bầu trời đêm[br]và học được về

0:03:05.799,0:03:09.175
ánh sáng và tìm kiếm[br]các vòng xoắn yếu ớt

0:03:09.175,0:03:11.523
đó là biểu tượng, là tín hiệu

0:03:11.523,0:03:13.343
của những đợt sóng hấp dẫn,

0:03:13.343,0:03:15.684
của sự rung lắc [br]của vũng trụ sơ khai.

0:03:15.684,0:03:17.471
Và vào thứ hai, [br]họ thông báo rằng

0:03:17.471,0:03:19.215
họ đã tìm thấy nó.

0:03:19.215,0:03:21.642
Và điều ngoài sức tưởng tượng [br]của tôi

0:03:21.642,0:03:24.390
không chỉ là sự rung lắc, [br]cho dù nó thật tuyệt vời.

0:03:24.390,0:03:25.748
Điều đó vô cùng thú vị,

0:03:25.748,0:03:27.850
lý do tôi có mặt ở đây, là bởi vì

0:03:27.850,0:03:31.318
những gì sâu xa mà chúng cho chúng ta biết[br]về vũ trụ sơ khai.

0:03:31.318,0:03:32.982
Nó nói với ta rằng

0:03:32.982,0:03:34.418
chúng ta và mọi thứ chúng ta thấy [br]xung quanh mình

0:03:34.418,0:03:37.372
cơ bản là một quả bong bóng[br]cực kỳ lớn -

0:03:37.372,0:03:39.128
và đây là ý tưởng của sự thổi phồng -

0:03:39.128,0:03:43.020
một quả bong bóng lớn[br]bao quanh bởi một cái gì đó.

0:03:43.020,0:03:45.150
Và nó không phải là [br]bằng chứng thuyết phục cho sự thổi phồng,

0:03:45.150,0:03:47.294
nhưng bất cứ thứ gì không được thổi phồng[br]theo cách giải thích đó

0:03:47.314,0:03:48.432
thì đều trông giống nhau

0:03:48.442,0:03:49.670
Đây là một học thuyết, một ý tưởng,

0:03:49.670,0:03:50.768
đã được đưa ra [br]một thời gian,

0:03:50.768,0:03:52.580
và ta không bao giờ nghĩ rằng[br]ta thật sự nhìn thấy nó.

0:03:52.580,0:03:55.073
Vì những lý do tích cực, ta nghĩ rằng[br]ta sẽ không bao giờ thấy được

0:03:55.073,0:03:57.321
những bằng chứng chết người, [br]và đó là những bằng chứng chết người.

0:03:57.321,0:03:59.331
Nhưng có một ý tưởng cực kỳ điên rồ

0:03:59.331,0:04:02.363
rằng quả bong bóng của chúng ta[br]chỉ là một quả bong bóng

0:04:02.363,0:04:06.989
trong rất nhiều quả bong bóng lớn hơn [br]trong khối chất liệu của vũ trụ.

0:04:06.989,0:04:08.815
Ta sẽ không bao giờ thấy được[br]phần bên ngoài của "chất liệu" đó

0:04:08.815,0:04:11.389
nhưng ta có thể tới Nam Cực[br]và dành 3 năm

0:04:11.389,0:04:13.949
nhìn vào cấu trúc chi tiết[br]của bầu trời đêm,

0:04:13.949,0:04:15.805
ta có thể phát hiện ra rằng

0:04:15.805,0:04:18.895
ta có thể đang ở trong một vũ trụ[br]mà trông có vẻ giống như thế.

0:04:18.895,0:04:21.317
Và nó làm tôi ngạc nhiên.

0:04:21.317,0:04:22.653
Xin cảm ơn rất nhiều.

0:04:22.653,0:04:25.589
(Tiếng vỗ tay)