WEBVTT

00:00:00.928 --> 00:00:04.320
เมื่อคุณเพ่งมอง ท้องฟ้ายามค่ำ

00:00:04.332 --> 00:00:06.036
คุณจะเห็นดวงดาว

00:00:06.036 --> 00:00:08.608
ถ้ามองไกลออกไป ก็เห็นดวงดาวอื่นๆอีก

00:00:08.608 --> 00:00:10.767
ไกลไปอีก ก็เป็นกาแล็กซี
ไกลไปอีก ก็กาแล็กซีอื่นๆ อีก

00:00:10.767 --> 00:00:14.640
แต่ถ้าคุณ มองไกลออกไป เรื่อยๆ อีก

00:00:14.640 --> 00:00:17.756
ถึงจุดหนึ่ง คุณจะไม่เห็นอะไรเลย อยู่นานทีเดียว

00:00:17.756 --> 00:00:22.218
ท้ายที่สุด คุณจะเห็นแสงเรืองค้าง (Afterglow)
บางๆ เลือนลางลงทุกวัน

00:00:22.218 --> 00:00:25.242
มันคือแสงเรืองค้าง จากปรากฎการณ์บิ๊กแบง (Big Bang) ครับ

NOTE Paragraph

00:00:25.242 --> 00:00:28.059
บิ๊กแบง คือยุคของเอกภพ ช่วงแรกเริ่ม

00:00:28.059 --> 00:00:30.230
ตอนนั้น ทุกสิ่งที่เราเห็น บนท้องฟ้ายามค่ำ

00:00:30.230 --> 00:00:32.640
ควบแน่นเข้ากัน เป็นมวลสารที่เล็กมากๆ

00:00:32.640 --> 00:00:36.966
ร้อนมากๆ และปั่นป่วนมากๆ

00:00:36.966 --> 00:00:39.658
และมันนี่เอง ที่ปลดปล่อยสรรพสิ่งออกมา

NOTE Paragraph

00:00:39.658 --> 00:00:42.517
แล้วเรา ก็สร้างแผนที่ ของแสงเรืองค้างเหล่านั้นขึ้น

00:00:42.517 --> 00:00:44.196
ด้วยความแม่นยำที่สูงมากๆ

00:00:44.196 --> 00:00:46.240
'เรา' ที่ว่านี้ คนอื่นนะครับ ไม่ใช่ผม

00:00:46.240 --> 00:00:48.116
พอสร้างแผนที่ของแสงเรืองค้าง

00:00:48.116 --> 00:00:49.438
ด้วยความแม่นยำสุดยอดแล้ว

00:00:49.438 --> 00:00:50.986
หนึ่งในเรื่องน่าตกใจก็คือ

00:00:50.986 --> 00:00:53.932
แสงเรืองค้างนี้ กระจายตัวกันอย่างสม่ำเสมอ เกือบสมบูรณ์เลยครับ

00:00:53.932 --> 00:00:55.890
ไม่ว่า 14 พันล้านปีแสง ไปทางด้านนั้น

00:00:55.890 --> 00:00:57.750
หรือ 14 พันล้านปีแสง ไปทางด้านนี้

00:00:57.750 --> 00:00:59.158
อุณหภูมิต่างก็เท่ากันเป๊ะ

00:00:59.158 --> 00:01:02.472
ตอนนี้ ผ่านมา 13 พันล้านปีแล้ว

00:01:02.472 --> 00:01:04.290
นับแต่เกิดบิ๊กแบง

00:01:04.290 --> 00:01:06.762
แสงเรืองค้างนี้ จึงเลือนลาง และเย็นลง

00:01:06.762 --> 00:01:09.070
ขณะนี้มันมีอุณหภูมิ 2.7 องศา

00:01:09.070 --> 00:01:11.350
แต่ไม่ใช่ 2.7 องศาเป๊ะๆ นะครับ

00:01:11.350 --> 00:01:13.644
ที่เป็น 2.7 องศาจริงๆ มีอยู่ประมาณ

00:01:13.644 --> 00:01:15.486
สิบในล้านส่วนได้

00:01:15.486 --> 00:01:16.480
ตรงนี้ ร้อนกว่านิด

00:01:16.480 --> 00:01:18.348
ตรงโน้น เย็นกว่าหน่อย

00:01:18.348 --> 00:01:21.436
เรื่องนี้สำคัญมากๆ นะครับ สำหรับทุกคนในห้องนี้

00:01:21.436 --> 00:01:23.160
เพราะตรงบริเวณที่ร้อนกว่าหน่อยนั้น

00:01:23.160 --> 00:01:24.856
มีอะไรเล็กๆ อยู่ครับ

00:01:24.856 --> 00:01:26.423
ตรงอะไรเล็กๆ ที่ว่านี้

00:01:26.423 --> 00:01:28.392
ก็คือกาแล็กซี่ กระจุกกาแล็กซี่

00:01:28.392 --> 00:01:29.644
และกลุ่มกระจุกกาแล็กซี่ใหญ่

00:01:29.644 --> 00:01:32.352
รวมถึงโครงสร้างทั้งหมด ในจักรวาลนั่นแหละครับ

00:01:32.352 --> 00:01:35.464
เจ้าความไม่สม่ำเสมอ เล็กๆ น้อยๆ

00:01:35.464 --> 00:01:37.746
ที่มีอยู่ 20 ในล้านส่วนนี้

00:01:37.746 --> 00:01:40.500
เกิดขึ้นจาก รอยเบี้ยว เชิงกลศาสตร์ควอนตัม

00:01:40.500 --> 00:01:42.308
ในเอกภพยุคแรกเริ่มที่ถูกยืดออก

00:01:42.308 --> 00:01:44.587
จนมีขนาดใหญ่ทั้งจักรวาล

00:01:44.587 --> 00:01:46.301
มหัศจรรย์มากๆ ครับ

NOTE Paragraph

00:01:46.301 --> 00:01:47.966
แต่นั่น ไม่ใช่ข้อค้นพบเมื่อวันจันทร์ครับ

00:01:47.966 --> 00:01:50.002
ข้อค้นพบเมื่อวันจันทร์นั้น เจ๋งกว่านั้นอีก

00:01:50.002 --> 00:01:52.268
ข้อค้นพบเมื่อวันจันทร์ คือนี่ครับ

00:01:52.268 --> 00:01:55.771
นึกภาพว่า คุณถือระฆัง

00:01:55.771 --> 00:01:57.382
แล้วก็ ใช้ค้อนตีระฆัง แรงๆเลย

00:01:57.382 --> 00:01:59.058
ระฆังก็สั่น และดังครับ

00:01:59.058 --> 00:02:01.266
แต่ถ้าคุณคอยซักพัก เสียงระฆังจะเบาลงๆ

00:02:01.266 --> 00:02:02.886
เบาลงๆ

00:02:02.886 --> 00:02:04.828
จนไม่ได้ยินอีก

00:02:04.828 --> 00:02:07.476
ทีนี้ เอกภพในระยะแรกๆ นั้นอัดแน่นมากๆ

00:02:07.476 --> 00:02:09.555
เหมือนกับโลหะ แต่หนาแน่นกว่าเยอะ

00:02:09.555 --> 00:02:11.960
ถ้าคุณตีมัน มันก็สั่น

00:02:11.960 --> 00:02:13.823
แต่ในที่นี้ สิ่งที่สั่นก็คือ

00:02:13.823 --> 00:02:15.911
โครงสร้างของกาลอวกาศ (space-time)

00:02:15.911 --> 00:02:18.727
ส่วนค้อนในที่นี้ ก็คือกลศาสตร์ควอนตัม

00:02:18.727 --> 00:02:20.658
สิ่งที่พวกเขาค้นพบ เมื่อวันจันทร์

00:02:20.658 --> 00:02:23.020
คือหลักฐาน ที่แสดงถึงการสั่น

00:02:23.020 --> 00:02:25.335
ของกาลอวกาศในเอกภพยุคแรกเริ่ม

00:02:25.335 --> 00:02:27.440
เราเรียกมันว่า คลื่นความโน้มถ่วง (gravitational waves)

00:02:27.440 --> 00:02:28.960
ที่มาจากยุคแรกเริ่ม

00:02:28.960 --> 00:02:30.935
จะเล่าให้ฟังครับว่า เขาเจอมันได้ยังไง

00:02:30.935 --> 00:02:33.007
คลื่นพวกนั้น จางลงนานมากแล้วครับ

00:02:33.007 --> 00:02:34.495
ถ้าคุณเดินบนคลื่นนั้น

00:02:34.495 --> 00:02:36.083
คุณจะไม่รู้สึกสั่นอะไรเลย

00:02:36.083 --> 00:02:38.831
คลื่นความโน้มถ่วง ในโครงสร้างของอวกาศนั้น

00:02:38.831 --> 00:02:41.605
ในทางปฏิบัติแล้ว ตรวจจับไม่ได้เลยครับ

00:02:41.605 --> 00:02:44.509
แต่ก่อนหน้านั้น ขณะที่เอกภพกำลังสร้าง

00:02:44.509 --> 00:02:46.879
แสงเรืองค้างสุดท้ายนั้น

00:02:46.879 --> 00:02:48.437
คลื่นความโน้มถ่วง

00:02:48.437 --> 00:02:51.300
ได้ก่อให้เกิด รอยบิดในโครงสร้าง

00:02:51.300 --> 00:02:52.827
ของแสงที่เราเห็น

00:02:52.827 --> 00:02:55.793
ด้วยการเพ่งมองท้องฟ้ากลางคืน ไกลออกไปๆ

00:02:55.793 --> 00:02:58.431
ทีมงานใช้เวลาถึงสามปี ที่ขั้วโลกใต้

00:02:58.431 --> 00:03:01.020
เพ่งผ่านอากาศที่หนาวที่สุด ปลอดโปร่งที่สุด

00:03:01.020 --> 00:03:03.370
และสะอาดที่สุด เท่าที่จะหาได้

00:03:03.370 --> 00:03:05.799
เพ่งลึกไปในท้องฟ้ายามค่ำ แล้วศึกษา

00:03:05.799 --> 00:03:09.175
แสงเรืองค้างนั้น มองหารอยเบี้ยวจางๆ

00:03:09.175 --> 00:03:11.523
อันเป็นสัญลักษณ์ หรือ สัญญาณ

00:03:11.523 --> 00:03:13.343
ของคลื่นความโน้มถ่วง

00:03:13.343 --> 00:03:15.684
รอยสั่นจากเอกภพยุคแรกเริ่ม

00:03:15.684 --> 00:03:17.471
เมื่อวันจันทร์ พวกเขาได้ประกาศว่า

00:03:17.471 --> 00:03:19.215
พวกเขาเจอมันแล้ว

NOTE Paragraph

00:03:19.215 --> 00:03:21.642
เรื่องที่ผมคิดว่ามหัศจรรย์มากๆ

00:03:21.642 --> 00:03:24.390
ไม่ใช่แค่รอยสั่น ซึ่งก็สุดยอดแล้วนะครับ

00:03:24.390 --> 00:03:25.748
เรื่องน่าอัศจรรย์จริงๆ

00:03:25.748 --> 00:03:27.850
เป็นสาเหตุให้ผมมาอยู่บนนี้ ก็คือ

00:03:27.850 --> 00:03:31.318
มันบอกรายละเอียดล้ำลึก เกี่ยวกับจักรวาลยุคแรกเริ่มครับ

00:03:31.318 --> 00:03:32.982
มันบอกว่า เรา

00:03:32.982 --> 00:03:34.418
และทุกสิ่งรอบๆ ตัวเรานี้

00:03:34.418 --> 00:03:37.372
เป็นลูกโป่งมหึมาลูกนึงครับ

00:03:37.372 --> 00:03:39.128
และนี่คือทฤษฎีการพองตัว (inflation) ครับ

00:03:39.128 --> 00:03:43.020
ลูกโป่งใบใหญ่ใบนึง ซึ่งมีอะไรบางอย่าง รายล้อมอีกที

00:03:43.020 --> 00:03:45.150
นี่ไม่ใช่หลักฐานยืนยีนทฤษฎีพองตัวนะครับ

00:03:45.150 --> 00:03:47.324
แต่ทฤษฎีไหนที่ใช้อธิบายเรื่องนี้ได้

00:03:47.324 --> 00:03:48.641
ก็ต้องคล้ายๆ ทฤษฎีพองตัวแหละครับ

00:03:48.641 --> 00:03:50.286
เราคิดทฤษฎีนี้ขึ้นมา

00:03:50.286 --> 00:03:51.510
นานใช้ได้แล้วครับ

00:03:51.510 --> 00:03:53.235
และเราก็ไม่เคยคิดเลยว่า เราจะเจอมันได้จริง

00:03:53.235 --> 00:03:55.073
ด้วยเหตุผลหลายอย่าง เราคิดว่า คงไม่มีวันเจอ-

00:03:55.073 --> 00:03:57.321
หลักฐานไม้ตาย แล้วนี่แหละครับ หลักฐานไม้ตาย

NOTE Paragraph

00:03:57.321 --> 00:03:59.331
แต่แนวคิดที่หลุดโลกจริงๆ

00:03:59.331 --> 00:04:02.363
คือ ลูกโป่งของเรา เป็นแค่ลูกเดียว

00:04:02.363 --> 00:04:06.989
จากหลายๆลูก ในหม้อเอกภพ ที่ทั้งปั่นป่วน และใหญ่กว่า

00:04:06.989 --> 00:04:08.815
เราคงไม่มีวันเห็นอะไรๆ นอกลูกโป่งของเราได้ครับ

00:04:08.815 --> 00:04:11.389
แต่ด้วยการไปอยู่ขั้วโลกใต้ นานสามปี

00:04:11.389 --> 00:04:13.949
สำรวจโครงสร้างของท้องฟ้ายามค่ำ อย่างละเอียด

00:04:13.949 --> 00:04:15.805
เราก็พิสูจน์ได้ว่า

00:04:15.805 --> 00:04:18.895
เราน่าจะอยู่ในเอกภพ ลักษณะประมาณนั้นแหละ

00:04:18.895 --> 00:04:21.317
นั่นแหละ เรื่องน่าอัศจรรย์ครับ

NOTE Paragraph

00:04:21.317 --> 00:04:22.653
ขอบคุณมากครับ

NOTE Paragraph

00:04:22.653 --> 00:04:25.590
(เสียงปรบมือ)