1
00:00:00,705 --> 00:00:03,355
Wyobraźcie sobie,
jesteście w supermarkecie,

2
00:00:03,355 --> 00:00:04,936
kupujecie jedzenie

3
00:00:04,936 --> 00:00:06,471
i dostajecie wybór:

4
00:00:06,471 --> 00:00:10,036
papierowa torba czy reklamówka?

5
00:00:10,423 --> 00:00:12,106
Którą wybierzecie,

6
00:00:12,106 --> 00:00:14,802
żeby zrobić przysługę środowisku?

7
00:00:14,802 --> 00:00:16,683
Większość wybrałaby papierową.

8
00:00:16,683 --> 00:00:17,911
Zastanówmy się, dlaczego.

9
00:00:17,911 --> 00:00:21,080
Jest brązowa,
więc jest dobra dla środowiska.

10
00:00:21,080 --> 00:00:23,598
Ulega biodegradacji.
Można ją ponownie użyć,

11
00:00:23,598 --> 00:00:25,548
a nawet poddać recyklingowi.

12
00:00:25,548 --> 00:00:28,342
Widząc plastikową reklamówkę,

13
00:00:28,342 --> 00:00:31,272
wyobrażamy sobie często coś takiego,

14
00:00:31,272 --> 00:00:33,465
co jest oczywiście straszne.

15
00:00:33,465 --> 00:00:35,871
To szkody dla środowiska,

16
00:00:35,871 --> 00:00:38,556
jakich za wszelką cenę powinniśmy unikać.

17
00:00:38,656 --> 00:00:42,457
Ale rzadko wyobrażamy sobie coś takiego.

18
00:00:42,774 --> 00:00:45,035
To druga strona medalu.

19
00:00:45,035 --> 00:00:47,802
Kiedy produkujemy tworzywa,

20
00:00:47,802 --> 00:00:49,432
zabieramy coś ze środowiska,

21
00:00:49,432 --> 00:00:53,336
musimy więc poważnie na nie wpłynąć.

22
00:00:53,824 --> 00:00:57,489
Kiedy musimy dokonywać trudnych wyborów,

23
00:00:57,489 --> 00:00:59,910
to zwykle lubimy proste rozwiązania

24
00:00:59,910 --> 00:01:02,526
i takie chcemy dostawać.

25
00:01:02,526 --> 00:01:03,999
Pracuję przy projektowaniu.

26
00:01:03,999 --> 00:01:08,087
Doradzam projektantom i wynalazcom w
kwestiach zrównoważonego rozwoju.

27
00:01:08,126 --> 00:01:09,329
Wszyscy mówią mi:

28
00:01:09,329 --> 00:01:11,440
"Leyla, chcę tylko materiały ekologiczne".

29
00:01:11,519 --> 00:01:13,535
A ja mówię, że to bardzo skomplikowane

30
00:01:13,535 --> 00:01:15,364
i spędzamy cztery godziny,

31
00:01:15,364 --> 00:01:17,379
rozmawiając o tym, czym one właściwie są.

32
00:01:17,379 --> 00:01:21,144
Bo wszystko do pewnego stopnia
pochodzi z natury

33
00:01:21,144 --> 00:01:23,156
a wpływ na środowisko

34
00:01:23,418 --> 00:01:26,280
zależy od tego, jak użyjemy materiału.

35
00:01:26,280 --> 00:01:30,127
Musimy więc polegać
na pewnych intuicyjnych schematach

36
00:01:30,127 --> 00:01:31,702
przy podejmowaniu decyzji.

37
00:01:31,702 --> 00:01:36,467
Lubię nazywać te schematy
naszym środowiskowym folklorem.

38
00:01:36,467 --> 00:01:39,384
Jest to ten cichy głos w twojej głowie

39
00:01:39,384 --> 00:01:41,428
albo intuicyjne przeświadczenie,

40
00:01:41,453 --> 00:01:43,590
które zjawia się,
kiedy robimy coś słusznego,

41
00:01:43,615 --> 00:01:45,491
na przykład wybierzemy papierową torbę

42
00:01:45,538 --> 00:01:47,899
lub kupujecie samochód, który mało pali.

43
00:01:47,899 --> 00:01:50,858
Folklor środowiskowy jest bardzo ważny,

44
00:01:50,858 --> 00:01:53,306
bo staramy się dobrze postępować.

45
00:01:53,306 --> 00:01:55,650
Ale skąd wiemy,

46
00:01:55,650 --> 00:01:58,273
że naprawdę zmniejszamy
szkodliwy wpływ na środowisko,

47
00:01:58,316 --> 00:02:01,314
że nasze działania jako jednostek,

48
00:02:01,314 --> 00:02:03,482
i całego społeczeństwa

49
00:02:03,482 --> 00:02:05,343
mają znaczenie dla środowiska?

50
00:02:06,187 --> 00:02:10,085
Folklor środowiskowy jest oparty
na naszych doświadczeniach,

51
00:02:10,085 --> 00:02:11,816
na tym, co usłyszeliśmy od innych.

52
00:02:11,816 --> 00:02:14,456
Nie musi być podbudowany
żadnymi badaniami naukowymi.

53
00:02:14,456 --> 00:02:18,143
To trudne, bo żyjemy
w niezwykle skomplikowanych systemach.

54
00:02:18,143 --> 00:02:19,863
My, ludzie, mamy systemy komunikacji

55
00:02:19,863 --> 00:02:21,629
i systemy wzajemnych relacji.

56
00:02:21,629 --> 00:02:24,144
Mamy uformowane całe społeczeństwo.

57
00:02:24,144 --> 00:02:28,037
Mamy systemy przemysłowe,
obejmujące większość gospodarki.

58
00:02:28,037 --> 00:02:31,415
A te wszystkie systemy muszą działać
w obrębie większego,

59
00:02:31,415 --> 00:02:33,507
powiedziałabym najważniejszego z nich,

60
00:02:33,507 --> 00:02:35,163
czyli ekosystemu.

61
00:02:35,163 --> 00:02:38,458
Wybory, których dokonujemy jako jednostki,

62
00:02:38,458 --> 00:02:41,928
wybory dokonywane
niezależnie od naszego zajęcia,

63
00:02:41,928 --> 00:02:44,548
nieważne na jakim szczeblu się znajdujemy,

64
00:02:44,548 --> 00:02:47,599
mają wpływ na każdy system.

65
00:02:47,599 --> 00:02:49,934
Jeśli chcemy postawić
na zrównoważony rozwój,

66
00:02:49,934 --> 00:02:51,873
musimy znaleźć sposoby

67
00:02:51,873 --> 00:02:55,021
na połączenie tych systemów

68
00:02:55,021 --> 00:02:57,805
i na dokonywanie lepszych wyborów,

69
00:02:57,805 --> 00:03:00,549
które będą skutkować
korzyściami dla środowiska.

70
00:03:00,549 --> 00:03:02,197
Musimy nauczyć się

71
00:03:02,197 --> 00:03:04,273
robić więcej, mając mniej.

72
00:03:04,273 --> 00:03:06,164
Populacja rośnie,

73
00:03:06,164 --> 00:03:07,998
każdy lubi swój telefon komórkowy,

74
00:03:07,998 --> 00:03:10,113
zwłaszcza na takiej konferencji, jak ta.

75
00:03:10,113 --> 00:03:14,168
Musimy znaleźć nowoczesne sposoby
rozwiązywania problemów.

76
00:03:14,168 --> 00:03:17,363
I tutaj wkracza pojęcie cyklu życia.

77
00:03:17,596 --> 00:03:20,053
Wszytko, co zostało stworzone,

78
00:03:20,053 --> 00:03:22,564
przechodzi przez pewne etapy
swojego istnienia,

79
00:03:22,564 --> 00:03:24,426
a my używamy naukowego procesu,

80
00:03:24,426 --> 00:03:26,150
nazwanego oceną cyklu życia,

81
00:03:26,150 --> 00:03:28,891
lub po angielsku "Life Cycle Assessment",

82
00:03:28,891 --> 00:03:32,438
aby otrzymać klarowny obraz

83
00:03:32,438 --> 00:03:36,244
tego, jak wszytko, co robimy
pod względem technicznym,

84
00:03:36,244 --> 00:03:38,025
wpływa na środowisko naturalne.

85
00:03:38,025 --> 00:03:42,198
Zaczynamy od etapu pozyskiwania surowców,

86
00:03:42,198 --> 00:03:44,015
przyglądamy się produkcji,

87
00:03:44,015 --> 00:03:45,874
pakowaniu, transportowi,

88
00:03:45,874 --> 00:03:47,524
użyciu i zakończeniu życia.

89
00:03:47,524 --> 00:03:50,441
Na każdym z tych etapów

90
00:03:50,441 --> 00:03:51,960
wszystko, co robimy,

91
00:03:51,960 --> 00:03:54,291
wchodzi w interakcję
ze środowiskiem naturalnym,

92
00:03:54,333 --> 00:03:56,279
a my sprawdzamy, czy ta interakcja

93
00:03:56,279 --> 00:04:00,009
rzeczywiście oddziałuje
na systemy i usługi,

94
00:04:00,009 --> 00:04:01,924
które umożliwiają życie na Ziemi.

95
00:04:01,924 --> 00:04:07,850
Poznaliśmy tak kilka fascynujących faktów

96
00:04:07,850 --> 00:04:09,563
i obaliliśmy kilka mitów.

97
00:04:09,563 --> 00:04:14,551
Po pierwsze, jest pewien termin,

98
00:04:14,551 --> 00:04:16,284
często używany w marketingu,

99
00:04:16,284 --> 00:04:20,217
oraz w kontekście zrównoważonego rozwoju.

100
00:04:20,359 --> 00:04:22,220
Tym słowem jest biodegradacja.

101
00:04:22,821 --> 00:04:27,611
Biodegradowalność to cecha materiału.

102
00:04:27,611 --> 00:04:30,859
Nie jest ona gwarantem
korzyści dla środowiska.

103
00:04:30,859 --> 00:04:32,762
Wyjaśnię to.

104
00:04:32,762 --> 00:04:34,454
Kiedy coś naturalnego,

105
00:04:34,454 --> 00:04:36,415
wykonanego z włókien celulozy,

106
00:04:36,415 --> 00:04:39,943
jak kawałek chleba, resztki jedzenia

107
00:04:39,943 --> 00:04:42,231
lub nawet kawałek papieru,

108
00:04:42,231 --> 00:04:44,045
znajdzie się w środowisku naturalnym,

109
00:04:44,045 --> 00:04:46,668
ulega normalnemu rozkładowi.

110
00:04:46,668 --> 00:04:48,832
Cząsteczki węgla
składowane w takim materiale

111
00:04:48,832 --> 00:04:50,669
zostają uwolnione do atmosfery

112
00:04:50,669 --> 00:04:53,249
jako dwutlenek węgla.

113
00:04:53,249 --> 00:04:55,223
Jednak to tylko uogólnienie.

114
00:04:55,223 --> 00:04:56,588
Większość rzeczy

115
00:04:56,588 --> 00:04:58,255
nie kończy w środowisku naturalnym.

116
00:04:58,279 --> 00:05:01,606
Odpady, które produkujemy,
trafiają na wysypisko.

117
00:05:01,609 --> 00:05:04,008
Wysypisko jest innym środowiskiem.

118
00:05:04,008 --> 00:05:07,969
Cząsteczki węgla rozkładają się tam
w odmienny sposób,

119
00:05:07,969 --> 00:05:09,881
w warunkach beztlenowych.

120
00:05:09,881 --> 00:05:13,299
Nie ma tam tlenu, jest ciasno i gorąco.

121
00:05:13,299 --> 00:05:15,647
Te same cząsteczki stają się metanem,

122
00:05:15,647 --> 00:05:21,418
a metan jest 25 razy silniejszym
gazem cieplarnianym niż dwutlenek węgla.

123
00:05:21,418 --> 00:05:24,171
Więc nasza stara sałata

124
00:05:24,171 --> 00:05:26,171
i produkty z biodegradowalnych materiałów,

125
00:05:26,195 --> 00:05:27,420
które wyrzuciliśmy,

126
00:05:27,420 --> 00:05:29,055
jeśli skończą na wysypisku,

127
00:05:29,055 --> 00:05:31,081
przyczynią się do zmiany klimatu.

128
00:05:31,081 --> 00:05:32,473
Są wprawdzie rozwiązania,

129
00:05:32,473 --> 00:05:35,615
które wychwytują gaz
i produkują energię, wykorzystując metan

130
00:05:35,615 --> 00:05:38,406
zamiast paliwa kopalne.

131
00:05:38,597 --> 00:05:39,971
Musimy jednak być ostrożni.

132
00:05:40,017 --> 00:05:45,340
Musimy określić,
jak wykorzystywać to, co już mamy

133
00:05:45,340 --> 00:05:47,208
i zacząć wymyślać systemy i usługi,

134
00:05:47,208 --> 00:05:49,091
które złagodzą takie problemy.

135
00:05:49,091 --> 00:05:52,336
Ludzie mówią teraz coś w tym stylu:

136
00:05:52,336 --> 00:05:54,895
"Nie używajmy plastikowych toreb,
ale papierowych,

137
00:05:54,895 --> 00:05:56,822
to będzie lepsze dla środowiska".

138
00:05:56,822 --> 00:05:58,394
Ale jeśli wyrzucicie ją do kosza,

139
00:05:58,418 --> 00:06:02,124
a wasze wysypisko
jest zwykłym składowiskiem odpadów,

140
00:06:02,124 --> 00:06:07,030
sami sobie zaprzeczycie.

141
00:06:07,030 --> 00:06:10,194
Z zawodu jestem product designerem.

142
00:06:10,194 --> 00:06:11,433
Skończyłam też socjologię.

143
00:06:11,433 --> 00:06:12,850
Jestem totalnie zafascynowana

144
00:06:12,850 --> 00:06:14,802
dobrami konsumenckimi

145
00:06:14,802 --> 00:06:17,224
oraz tym, jak dobra,
na które staliśmy się odporni,

146
00:06:17,224 --> 00:06:18,462
które nas otaczają,

147
00:06:18,462 --> 00:06:20,170
mają wpływ na środowisko naturalne.

148
00:06:20,170 --> 00:06:22,583
Są jak seryjni przestępcy.

149
00:06:22,583 --> 00:06:26,076
Jestem pewna, że każdy
na tej sali ma lodówkę.

150
00:06:26,076 --> 00:06:29,717
Amerykańskie lodówki ciągle rosną.

151
00:06:29,717 --> 00:06:31,695
W ciągu ostatnich kilku lat

152
00:06:31,695 --> 00:06:35,172
rozmiar przeciętnej lodówki
wzrósł o 0,02 metra sześciennego.

153
00:06:35,172 --> 00:06:37,631
Jeżeli są tak duże,

154
00:06:37,631 --> 00:06:39,825
to nam łatwiej kupować jedzenie,

155
00:06:39,825 --> 00:06:41,816
które trudno zjeść lub znaleźć.

156
00:06:41,816 --> 00:06:43,442
Z tyłu lodówki mam rzeczy,

157
00:06:43,442 --> 00:06:45,652
które leżą tam od lat.

158
00:06:45,652 --> 00:06:48,288
Marnujemy więc więcej jedzenia.

159
00:06:48,288 --> 00:06:51,633
Marnowanie jedzenia jest problemem.

160
00:06:51,633 --> 00:06:54,345
Tutaj, w USA,

161
00:06:54,345 --> 00:06:57,440
40% kupowanego jedzenia jest wyrzucane.

162
00:06:57,440 --> 00:07:01,905
Marnuje się połowę żywności na świecie.

163
00:07:01,905 --> 00:07:04,408
To ostatnie statystyki ONZ.

164
00:07:04,408 --> 00:07:08,995
To szaleństwo, 1,3 miliarda
ton jedzenia na rok.

165
00:07:08,995 --> 00:07:11,099
Obwiniam o to lodówki,

166
00:07:11,099 --> 00:07:12,627
zwłaszcza te na Zachodzie,

167
00:07:12,627 --> 00:07:14,477
bo one to ułatwiają.

168
00:07:14,477 --> 00:07:16,869
W grę wchodzi tu wiele złożonych systemów,

169
00:07:16,869 --> 00:07:18,807
nie chcę aż tak tego upraszczać,

170
00:07:18,807 --> 00:07:21,757
jednak udział lodówek jest ogromny,

171
00:07:21,757 --> 00:07:25,637
a jednym z winowajców
jest szuflada na owoce i warzywa.

172
00:07:25,637 --> 00:07:27,078
Macie taką?

173
00:07:27,078 --> 00:07:29,013
Szufladę, w której trzymacie sałatę?

174
00:07:29,013 --> 00:07:32,729
Ale w takiej szufladzie
sałata często robi się miękka.

175
00:07:32,729 --> 00:07:34,139
Prawda?

176
00:07:34,139 --> 00:07:36,139
W Wielkiej Brytanii to tak duży problem,

177
00:07:36,139 --> 00:07:38,197
że pojawił się na ten temat
raport rządowy.

178
00:07:38,197 --> 00:07:41,907
Stwierdzono, że drugą największą przyczyną
marnowania jedzenia

179
00:07:41,907 --> 00:07:43,404
jest rozmoknięta sałata.

180
00:07:43,404 --> 00:07:45,732
Nazwano go "Raportem rozmokniętej sałaty".

181
00:07:45,892 --> 00:07:47,705
To jest problem.

182
00:07:47,705 --> 00:07:50,015
Sałaty wyrzuca się na lewo i prawo,

183
00:07:50,015 --> 00:07:51,887
bo szuflady zachowujące świeżość

184
00:07:51,887 --> 00:07:54,646
nie podtrzymują twardości liści.

185
00:07:54,646 --> 00:07:56,855
Potrzeba szczelnego środowiska,

186
00:07:56,855 --> 00:07:58,985
pozbawionego powietrza,

187
00:07:58,985 --> 00:08:01,710
aby zapobiec naturalnemu rozkładowi.

188
00:08:01,710 --> 00:08:03,662
A te szuflady są zwykłymi pojemnikami,

189
00:08:03,662 --> 00:08:05,370
z trochę lepszą uszczelką.

190
00:08:05,370 --> 00:08:07,457
Mam obsesję na tym punkcie.

191
00:08:07,457 --> 00:08:10,582
Nie zapraszajcie mnie do domu,
bo od razu zajrzę do waszej lodówki

192
00:08:10,583 --> 00:08:12,000
i przyjrzę się takim rzeczom.

193
00:08:12,020 --> 00:08:13,619
Problem jest poważny.

194
00:08:13,619 --> 00:08:16,578
Jeżeli coś tracimy
z naszego systemu, na przykład sałatę,

195
00:08:16,578 --> 00:08:20,114
nie tylko wywieramy na środowisko
wpływ, o którym mówiłam.

196
00:08:20,114 --> 00:08:22,770
Musimy też znowu wyhodować tę sałatę.

197
00:08:22,770 --> 00:08:26,041
Wpływ jej cyklu życiowego jest potężny.

198
00:08:26,041 --> 00:08:27,459
Musimy oczyścić teren,

199
00:08:27,459 --> 00:08:28,956
zasadzić sadzonki,

200
00:08:28,956 --> 00:08:31,740
użyć fosforu, nawozów, odżywek,
wody, słońca.

201
00:08:31,740 --> 00:08:35,540
To wszystko w postaci sałaty
jest potem wyrzucane z systemu,

202
00:08:35,540 --> 00:08:38,151
i wpływ na środowisko staje się większy

203
00:08:38,151 --> 00:08:41,835
niż wpływ strat energii przez lodówki.

204
00:08:41,835 --> 00:08:45,100
Musimy lepiej projektować takie rzeczy,

205
00:08:45,100 --> 00:08:48,281
jeżeli chcemy uporać się
z naszymi problemami.

206
00:08:48,281 --> 00:08:50,432
Zacznijmy od tych szuflad
i rozmiaru lodówki.

207
00:08:50,447 --> 00:08:53,177
Jeśli ktoś z was produkuje lodówki,
pamiętajcie o tym.

208
00:08:53,177 --> 00:08:56,275
A gdyby przemyśleć to,

209
00:08:56,275 --> 00:08:58,925
jak projektujemy różne przedmioty?

210
00:08:58,925 --> 00:09:02,532
Lodówka jest znakiem nowoczesności,

211
00:09:02,532 --> 00:09:07,301
a my nie zmieniliśmy zbytnio jej wyglądu
od lat 50. XX wieku.

212
00:09:07,301 --> 00:09:12,448
Może trochę, nadal jest to jednak
duży, zimny pojemnik na jedzenie.

213
00:09:12,448 --> 00:09:16,293
Powinniśmy zacząć
zajmować się takimi problemami

214
00:09:16,293 --> 00:09:19,540
i wykorzystać to w celu tworzenia

215
00:09:19,540 --> 00:09:24,303
innowacyjnych i eleganckich rozwiązań.

216
00:09:24,303 --> 00:09:26,828
Jest to zmiana systemowa,
którą rządzi projektowanie.

217
00:09:26,828 --> 00:09:33,003
To dzięki niemu system
będzie mógł być bardziej zrównoważony.

218
00:09:33,003 --> 00:09:35,097
Marnowanie 40% żywności to wielki problem.

219
00:09:35,097 --> 00:09:39,162
A gdyby zaprojektować lodówki,
które zmniejszą to o połowę?

220
00:09:39,162 --> 00:09:42,766
Inną ciekawą rzeczą
jest czajnik elektryczny.

221
00:09:42,766 --> 00:09:44,159
Dowiedziałam się,

222
00:09:44,159 --> 00:09:47,410
że tutaj się ich nie wytwarza.

223
00:09:47,410 --> 00:09:49,498
W Wielkiej Brytanii są wszechobecne.

224
00:09:49,498 --> 00:09:54,663
97% gospodarstw domowych
posiada tam czajnik elektryczny.

225
00:09:54,663 --> 00:09:56,270
Są bardzo popularne.

226
00:09:56,270 --> 00:09:59,070
Gdybym pracowała z firmą designerską,

227
00:09:59,070 --> 00:10:01,322
która zajmuje się takimi przedmiotami

228
00:10:01,322 --> 00:10:02,661
i chciałaby, żeby były eko,

229
00:10:02,661 --> 00:10:04,479
zapytaliby mnie o dwie rzeczy.

230
00:10:04,479 --> 00:10:07,523
"Leyla, co zrobić, żeby to było wydajne?".

231
00:10:07,523 --> 00:10:10,811
Energia jest w końcu ważna
przy takich urządzeniach.

232
00:10:10,811 --> 00:10:12,446
Albo: "Co zrobić,

233
00:10:12,446 --> 00:10:18,608
żeby produkcję oprzeć
na materiałach ekologicznych?"

234
00:10:18,608 --> 00:10:20,411
Czy zadalibyście mi te pytania?

235
00:10:20,411 --> 00:10:23,210
Brzmią logicznie, prawda?

236
00:10:23,210 --> 00:10:25,869
Odparłabym: "Skupiacie się
na niewłaściwych kwestiach".

237
00:10:25,869 --> 00:10:27,927
Problem tkwi w użytkowaniu.

238
00:10:27,927 --> 00:10:30,602
W tym, jak ludzie tego używają.

239
00:10:30,602 --> 00:10:32,437
65% Brytyjczyków

240
00:10:32,437 --> 00:10:34,781
przyznaje, że nalewa
do czajnika za dużo wody,

241
00:10:34,781 --> 00:10:37,367
robiąc tylko jedną herbatę.

242
00:10:37,367 --> 00:10:42,588
Reszta gotującej się wody
też potrzebuje energii.

243
00:10:42,588 --> 00:10:47,116
Obliczono, że cała ta zbędna energia

244
00:10:47,116 --> 00:10:48,659
zużyta dziennie na jej gotowanie

245
00:10:48,659 --> 00:10:52,833
wystarczyłaby, aby oświetlić jednej nocy
wszystkie ulice Anglii.

246
00:10:53,778 --> 00:10:54,928
(Sala) Wow!

247
00:10:54,936 --> 00:10:56,142
I o to mi chodzi.

248
00:10:56,142 --> 00:10:57,995
To porażka produktu i jego użycia.

249
00:10:58,019 --> 00:11:00,702
Mamy też porażki wywołane przez system.

250
00:11:00,702 --> 00:11:03,612
Są tak wszechobecne,
że nawet ich nie zauważamy.

251
00:11:03,612 --> 00:11:06,825
Ktoś je zauważa: to on, Simon.

252
00:11:06,825 --> 00:11:10,132
Pracuje w Wielkiej Brytanii dla firmy
zajmującej się elektrycznością.

253
00:11:10,132 --> 00:11:14,713
Monitoruje on
elektryczność w obrębie systemu,

254
00:11:14,713 --> 00:11:16,126
sprawdza, czy starczy prądu

255
00:11:16,126 --> 00:11:18,054
i czy dotrze on do wszystkich domów.

256
00:11:18,054 --> 00:11:20,158
Ogląda też telewizję.

257
00:11:20,158 --> 00:11:22,131
Dlatego, że w Wielkiej Brytanii

258
00:11:22,131 --> 00:11:23,949
dochodzi do niezwykłego zjawiska.

259
00:11:23,949 --> 00:11:27,987
Kiedy kończy się jakiś popularny program

260
00:11:27,987 --> 00:11:30,225
i zaczyna się pierwsza reklama,

261
00:11:30,225 --> 00:11:35,118
Simon musi w pośpiechu
kupować energię od Francji,

262
00:11:35,118 --> 00:11:40,072
bo wszyscy w jednej chwili
włączają swoje czajniki.

263
00:11:40,072 --> 00:11:42,318
(Śmiech)

264
00:11:42,318 --> 00:11:48,303
1,5 miliona czajników - spory problem.

265
00:11:48,303 --> 00:11:51,872
A gdybyście wy projektowali czajniki,

266
00:11:51,872 --> 00:11:54,612
musielibyście znaleźć sposób
na takie luki w systemie,

267
00:11:54,612 --> 00:11:58,668
bo są one dużym obciążeniem,

268
00:11:58,668 --> 00:12:02,014
tylko dlatego, że projektanci
nie pomyśleli o problemach,

269
00:12:02,014 --> 00:12:03,967
jakie spowoduje kiedyś taki produkt.

270
00:12:03,967 --> 00:12:06,635
Przyjrzałam się kilku czajnikom
dostępnym na rynku

271
00:12:06,635 --> 00:12:08,757
i sprawdzałam minimalną
sugerowaną pojemność.

272
00:12:08,757 --> 00:12:10,423
To wskaźnik, który mówi nam,

273
00:12:10,423 --> 00:12:11,980
ile wody należy tam nalać.

274
00:12:11,980 --> 00:12:14,899
Wynosiła od pięciu
do pięciu i pół filiżanki,

275
00:12:14,899 --> 00:12:18,332
a służy do zrobienia tylko jednej herbaty.

276
00:12:18,332 --> 00:12:20,617
Ten czajnik jest przykładem takiego,

277
00:12:20,617 --> 00:12:23,153
który ma dwa zbiorniki.

278
00:12:23,155 --> 00:12:25,340
W jednym woda się gotuje,
w drugim tylko stoi.

279
00:12:25,340 --> 00:12:27,665
Trzeba przycisnąć ten guzik,

280
00:12:27,665 --> 00:12:29,233
aby zagotować wodę.

281
00:12:29,233 --> 00:12:30,999
Ponieważ jesteśmy leniwi,

282
00:12:30,999 --> 00:12:32,841
wlewamy tylko tyle, ile potrzebujemy.

283
00:12:32,841 --> 00:12:35,165
Mówię na to "produkty zmieniające nawyki".

284
00:12:35,165 --> 00:12:37,277
Produkty, systemy lub usługi,

285
00:12:37,277 --> 00:12:41,136
które są po to,
by rozwiązywać takie problemy.

286
00:12:41,136 --> 00:12:43,786
To arena technologii,

287
00:12:43,786 --> 00:12:45,847
więc takie rzeczy są dosyć popularne.

288
00:12:45,847 --> 00:12:47,895
Myślę, że jeżeli nadal
będziemy projektować,

289
00:12:47,919 --> 00:12:50,401
kupować, używać i wyrzucać

290
00:12:50,401 --> 00:12:52,313
produkty w takim tempie jak dotychczas,

291
00:12:52,313 --> 00:12:54,562
czyli z astronomiczną prędkością...

292
00:12:54,562 --> 00:12:57,806
Obecnie na Ziemi żyje
siedem miliardów ludzi.

293
00:12:57,806 --> 00:12:59,993
W zeszłym roku było sześć miliardów

294
00:12:59,993 --> 00:13:03,659
zarejestrowanych telefonów komórkowych.

295
00:13:03,659 --> 00:13:06,901
Każdego roku 1,5 miliarda komórek

296
00:13:06,901 --> 00:13:08,434
schodzi z linii produkcyjnej,

297
00:13:08,434 --> 00:13:10,505
a według niektórych firm
tempo ich produkcji

298
00:13:10,505 --> 00:13:12,855
jest większe niż tempo rodzenia się ludzi.

299
00:13:12,855 --> 00:13:15,985
W zeszłym roku w USA
wyrzucono 152 milionów telefonów,

300
00:13:15,985 --> 00:13:17,869
a recyklingowi poddano jedynie 11%.

301
00:13:17,869 --> 00:13:21,227
Jestem z Australii.
Nasza populacja to 22 miliony ludzi.

302
00:13:21,227 --> 00:13:26,907
Według raportów 22 miliony telefonów
leży na dnie szuflad.

303
00:13:26,907 --> 00:13:30,413
Musimy znaleźć rozwiązania
dla takich problemów,

304
00:13:30,413 --> 00:13:33,525
bo to bardzo skomplikowane sprawy.

305
00:13:33,525 --> 00:13:36,831
Składa się na nie tak wiele.

306
00:13:36,831 --> 00:13:40,594
Złoto - czy wiecie, że teraz jest taniej

307
00:13:40,594 --> 00:13:44,211
otrzymać złoto z tony starych
telefonów komórkowych

308
00:13:44,211 --> 00:13:47,439
niż z tony rudy złota?

309
00:13:47,439 --> 00:13:49,829
Istnieje mnóstwo złożonych
i cennych substancji

310
00:13:49,829 --> 00:13:51,430
uwięzionych we wnętrzu komórek.

311
00:13:51,430 --> 00:13:53,888
Musimy znaleźć sposoby
zachęcania do ich demontażu,

312
00:13:53,888 --> 00:13:56,052
bo inaczej stanie się coś takiego.

313
00:13:56,052 --> 00:13:57,726
Oto społeczność w Ghanie.

314
00:13:57,726 --> 00:13:59,984
E-odpady lub elektroniczne odpady,

315
00:13:59,984 --> 00:14:01,960
według ONZ,

316
00:14:01,960 --> 00:14:04,992
krążą po czarnym rynku
w ilości 50 milionów ton.

317
00:14:04,992 --> 00:14:07,840
Ze względu na złoto
i inne wartościowe materiały,

318
00:14:07,840 --> 00:14:11,809
elektroniczne odpady
są spalane na otwartych przestrzeniach.

319
00:14:11,809 --> 00:14:14,944
Dzieje się tak na całym świecie.

320
00:14:14,944 --> 00:14:17,491
Ponieważ nie widzimy skutków decyzji,

321
00:14:17,491 --> 00:14:19,320
które podejmujemy jako projektanci,

322
00:14:19,320 --> 00:14:21,790
ludzie biznesu czy konsumenci,

323
00:14:21,790 --> 00:14:23,403
takie skrajności się zdarzają,

324
00:14:23,403 --> 00:14:25,705
a tu chodzi o ludzkie życie.

325
00:14:25,705 --> 00:14:30,153
Musimy znaleźć mądrzejsze,
obejmujące cały system,

326
00:14:30,153 --> 00:14:32,949
innowacyjne rozwiązania,

327
00:14:32,949 --> 00:14:36,845
jeżeli chcemy żyć w zrównoważony sposób.

328
00:14:36,845 --> 00:14:40,818
Wyobraźcie sobie, że kupujecie telefon,

329
00:14:40,818 --> 00:14:42,508
bo chcecie wymienić swój stary.

330
00:14:42,508 --> 00:14:46,987
Ludzie robią to średnio
co 15 do 18 miesięcy.

331
00:14:46,987 --> 00:14:52,210
Trzymamy się tego wygodnego
sposobu wymiany telefonu,

332
00:14:52,210 --> 00:14:54,406
a powinniśmy przyjrzeć się,
jak działa system.

333
00:14:54,430 --> 00:14:56,270
Ludzie, którzy produkują te telefony,

334
00:14:56,270 --> 00:14:57,999
niektórzy są pewnie na tej sali,

335
00:14:57,999 --> 00:15:00,677
mogliby zainteresować się
systemami zamkniętego obiegu

336
00:15:00,677 --> 00:15:02,945
lub rozwiązaniami typu
"product-service system".

337
00:15:02,978 --> 00:15:04,507
Rozpoznać, że na istnieje popyt

338
00:15:04,507 --> 00:15:06,324
i że ten popyt nie zniknie.

339
00:15:06,324 --> 00:15:09,377
I że można zaprojektować produkt,
który rozwiąże ten problem.

340
00:15:09,377 --> 00:15:11,949
Projektujcie lżejsze rzeczy,
nadające się do demontażu.

341
00:15:11,973 --> 00:15:14,082
Niektóre z tych strategii

342
00:15:14,082 --> 00:15:16,941
są podobno używane przez Tesla Motors.

343
00:15:16,941 --> 00:15:19,053
Takie podejście nie jest trudne,

344
00:15:19,053 --> 00:15:20,911
a poznanie działania systemu,

345
00:15:20,911 --> 00:15:26,425
a potem szukanie opłacalnej, rynkowej
alternatywy dla potrzeb klientów,

346
00:15:26,425 --> 00:15:28,976
to sposób, w jaki możemy zacząć zmieniać

347
00:15:28,976 --> 00:15:30,783
program zrównoważonego rozwoju.

348
00:15:30,783 --> 00:15:32,654
Z przykrością to obwieszczam:

349
00:15:32,654 --> 00:15:35,457
największy problem to konsumpcja,

350
00:15:35,457 --> 00:15:40,719
ale najlepszym rozwiązaniem
jest odpowiedni projekt.

351
00:15:40,719 --> 00:15:42,903
Tego typu produkty są wszędzie.

352
00:15:42,903 --> 00:15:45,571
Znajdując alternatywy,

353
00:15:45,571 --> 00:15:47,166
możemy rozpocząć innowacje,

354
00:15:47,166 --> 00:15:48,559
prawdziwe innowacje.

355
00:15:48,559 --> 00:15:50,532
Na pewno każdy z was jest nowatorski.

356
00:15:51,185 --> 00:15:53,638
Co do stosowania zrównoważonego rozwoju

357
00:15:53,638 --> 00:15:56,440
jako parametru lub kryterium realizacji

358
00:15:56,465 --> 00:16:00,302
rozwiązań obejmujących cały system,

359
00:16:00,302 --> 00:16:03,207
jak przed chwilą pokazałam,
te proste produkty

360
00:16:03,207 --> 00:16:06,598
są częścią największych problemów.

361
00:16:06,598 --> 00:16:10,375
Musimy patrzeć na całe życie
produktów, które używamy.

362
00:16:10,375 --> 00:16:12,090
Plastik czy papier?

363
00:16:12,090 --> 00:16:14,854
Korzystniejsze będą rzeczy
wielokrotnego użytku,

364
00:16:14,854 --> 00:16:18,325
papier jest więc gorszy,

365
00:16:18,325 --> 00:16:20,371
bo dużo waży,

366
00:16:20,371 --> 00:16:22,475
4 do 10 razy więcej niż plastik.

367
00:16:22,475 --> 00:16:27,532
Kiedy porównamy papier i plastik
pod kątem cyklu życia,

368
00:16:27,532 --> 00:16:29,578
okaże się, że papier jest o wiele lepszy,

369
00:16:29,627 --> 00:16:31,718
ale funkcjonalność toreb

370
00:16:31,718 --> 00:16:35,333
nie zależy od wagi materiału,

371
00:16:35,333 --> 00:16:37,333
ale od tego, że jest w nich
trochę plastiku

372
00:16:37,357 --> 00:16:38,907
i sporo papieru.

373
00:16:38,962 --> 00:16:41,953
To funkcjonalność definiuje
wpływ na środowisko.

374
00:16:41,953 --> 00:16:44,935
Projektanci proszą mnie
o materiały ekologiczne.

375
00:16:45,027 --> 00:16:47,751
Mówię im, że tylko kilku trzeba unikać.

376
00:16:47,751 --> 00:16:49,730
Reszta zależy od zastosowania.

377
00:16:49,730 --> 00:16:52,749
W końcu we wszystkim na rynku,
co projektujemy i produkujemy

378
00:16:52,749 --> 00:16:54,257
oraz kupujemy jako konsumenci

379
00:16:54,282 --> 00:16:55,902
najważniejsze jest przeznaczenie.

380
00:16:55,924 --> 00:16:57,506
Chcemy czegoś, więc to kupujemy.

381
00:16:57,567 --> 00:17:04,361
Analizując te problemy
i dostarczając inteligentne rozwiązania,

382
00:17:04,361 --> 00:17:07,158
które uwzględniają cały system

383
00:17:07,158 --> 00:17:10,253
i cykl życia przedmiotów,

384
00:17:10,253 --> 00:17:13,089
od powstania aż do końca,

385
00:17:13,089 --> 00:17:15,891
możemy dopiero znaleźć
innowacyjne rozwiązania.

386
00:17:15,891 --> 00:17:17,861
Zostawię was z czymś,

387
00:17:17,861 --> 00:17:21,818
co powiedziała mi ostatnio
pewna projektantka.

388
00:17:21,818 --> 00:17:24,916
Zapytałam czemu nie zajmuje się
zrównoważonym rozwojem.

389
00:17:24,916 --> 00:17:28,928
Odparła: "Ostatnio przedstawiłam
klientowi taki projekt.

390
00:17:28,928 --> 00:17:30,869
Powiedział mi:

391
00:17:30,869 --> 00:17:32,634
'Wiem, że to będzie mniej kosztować,

392
00:17:32,634 --> 00:17:34,252
i że więcej sprzedamy,

393
00:17:34,252 --> 00:17:39,205
ale nie bądźmy pionierami,
oni kończą ze strzałą w plecach".

394
00:17:39,235 --> 00:17:40,950
Myślę, że jest tu mnóstwo pionierów.

395
00:17:40,974 --> 00:17:44,266
Wierzę, że na świecie jest ich wiele,
bo musimy rozwiązać te problemy.

396
00:17:44,266 --> 00:17:45,434
Dziękuję.

397
00:17:45,434 --> 00:17:49,870
(Brawa)