WEBVTT 00:00:01.343 --> 00:00:03.072 100 yıldan fazla bir süredir, 00:00:03.096 --> 00:00:07.122 telefon şirketleri, hükümetlere telekulak desteği sağlıyorlar. 00:00:07.122 --> 00:00:10.660 Bu sürenin büyük bir çoğunda, bu destek manuel yapılırdı. 00:00:10.708 --> 00:00:14.826 Dinleme manuel olarak yapılıyor ve kablolar elle bağlanıyordu. 00:00:14.850 --> 00:00:17.320 Görüşmeler kasete kaydediliyordu. 00:00:17.334 --> 00:00:19.478 Ama diğer birçok sektörde olduğu gibi, 00:00:19.502 --> 00:00:21.708 bilgisayarlaşma her şeyi değiştirdi. 00:00:21.725 --> 00:00:24.748 Telefon şirketleri, ağlarının merkezinde 00:00:24.772 --> 00:00:26.817 dinleme sistemleri oluşturdular. 00:00:27.494 --> 00:00:29.474 Bu konuyu biraz açmak istiyorum. 00:00:29.498 --> 00:00:33.758 Telefonlarımız ve aramalarımızı taşıyan şebekeler 00:00:33.782 --> 00:00:36.155 ilk olarak dinleme sistemine bağlandı. 00:00:36.179 --> 00:00:37.582 Her şeyden önce. 00:00:38.763 --> 00:00:42.589 Bu, telefonda eşinizle, çocuklarınızla, iş arkadaşınızla 00:00:42.613 --> 00:00:46.935 ya da doktorunuzla konuşurken 00:00:46.959 --> 00:00:48.775 birileri sizi dinliyor olabilir demek. 00:00:48.901 --> 00:00:51.466 Bu birileri sizin kendi hükümetiniz de olabilir, 00:00:51.514 --> 00:00:55.677 başka bir hükümet de, yabancı bir istihbarat servisi de, 00:00:55.677 --> 00:00:58.504 ya da bir hacker, bir suçlu veya bir sapık da olabilir. 00:00:58.528 --> 00:01:02.098 Ya da telefon şirketlerinin dinleme sistemine sızmış, 00:01:02.122 --> 00:01:06.611 sistemi hacklemiş başka biri de olabilir. 00:01:07.834 --> 00:01:12.356 Telefon şirketleri dinlemeyi birinci öncelikleri yaparken, 00:01:12.380 --> 00:01:14.316 Silikon Vadisi şirketleri bunu yapmadı. 00:01:14.523 --> 00:01:17.042 Son birkaç yıldır gittikçe artan oranda, 00:01:17.066 --> 00:01:20.728 Silikon Vadisi şirketleri, kendi iletişim ürünleri için 00:01:20.752 --> 00:01:22.690 dinlemeyi oldukça zorlaştıran 00:01:22.714 --> 00:01:24.980 güçlü şifreleme teknolojileri oluşturdular. 00:01:25.306 --> 00:01:27.590 Örneğin, birçoğunuzun iPhone'u vardır muhtemelen. 00:01:27.614 --> 00:01:30.304 Eğer iPhone'unuzla, başka bir iPhone kullanıcısına 00:01:30.328 --> 00:01:32.505 mesaj gönderirseniz, 00:01:32.529 --> 00:01:35.539 gönderdiğiniz mesajlar kolayca izlenemez. 00:01:35.563 --> 00:01:37.391 Aslında, Apple'a bakarsak, 00:01:37.415 --> 00:01:40.646 onlar, kendileri bile gönderilen mesajları göremiyorlarmış. 00:01:40.662 --> 00:01:44.158 Aynı şekilde, Facetime uygulamasını kullanarak arkadaşlarınızla 00:01:44.162 --> 00:01:47.163 ya da sevdiklerinizle, sesli veya görüntülü konuşma yaparsanız, 00:01:47.187 --> 00:01:49.316 bu konuşmalar da kolayca izlenemez. 00:01:49.340 --> 00:01:51.315 Sadece Apple da değil. 00:01:51.315 --> 00:01:53.667 Şu anda Facebook'un sahibi olduğu 00:01:53.691 --> 00:01:56.549 ve bütün dünyada yüz milyonlarca kişinin kullandığı 00:01:56.573 --> 00:02:00.080 WhatsApp da güçlü bir şifreleme teknolojisine sahip. 00:02:00.104 --> 00:02:02.225 Bu, Güney Yarımküre'deki insanların, 00:02:02.225 --> 00:02:05.109 otoriter hükümetleri onların mesajlarını izlemeden, 00:02:05.109 --> 00:02:08.613 rahatça haberleşebilecekleri anlamına geliyor. 00:02:09.598 --> 00:02:14.088 Bu yüzden, 100 yıldan fazla bir süredir her zaman, her yerde 00:02:14.118 --> 00:02:17.122 istediği telefon konuşmasını dinleyebilen hükümet görevlilerinin 00:02:17.146 --> 00:02:20.277 ne kadar mutsuz olduğunu tahmin edebilirsiniz. 00:02:20.301 --> 00:02:22.087 Aslında olan da bu. 00:02:22.111 --> 00:02:24.330 Hükümet görevlileri çok öfkeliler. 00:02:24.354 --> 00:02:28.229 Öfkelerinin sebebi bu şifreleme araçlarının ulaşılabilir olması değil. 00:02:28.253 --> 00:02:30.071 Onları en çok üzen şey; 00:02:30.095 --> 00:02:34.262 teknoloji şirketlerinin ürünlerine koydukları şifreleme özelliklerinin 00:02:34.286 --> 00:02:36.289 cihazla birlikte varsayılan olarak gelmesi. 00:02:36.437 --> 00:02:38.517 Olayın 'varsayılan' kısmı önemli onlar için. 00:02:38.541 --> 00:02:42.736 Kısacası, teknoloji şirketleri şifrelemeyi demokratikleştirdi. 00:02:43.165 --> 00:02:46.992 Bu yüzden, İngiltere Başbakanı David Cameron gibi hükümet görevlileri, 00:02:46.992 --> 00:02:51.833 bütün iletişim yöntemlerinin, yani; e-posta, mesajlaşma ve sesli aramanın 00:02:51.857 --> 00:02:54.445 hepsinin hükümetlerin erişimine açık olmasını istiyor. 00:02:54.469 --> 00:02:56.571 Şifreleme de bu işi zorlaştırıyor. 00:02:57.258 --> 00:03:00.532 Ben onların bakış açısını çok iyi anlıyorum. 00:03:00.786 --> 00:03:03.418 Tehlikeli bir dünyada, tehlikeli bir zamanda yaşıyoruz. 00:03:03.442 --> 00:03:05.442 Dünyada gerçekten çok kötü adamlar var. 00:03:05.466 --> 00:03:09.341 Hepimizin, FBI ve NSA'in onları gözlemesini istediğimizi düşündüğüm 00:03:09.341 --> 00:03:12.862 teröristler ve ulusal güvenliği tehdit eden insanlar var. 00:03:13.345 --> 00:03:16.278 Ama bu izleme sistemlerinin bir bedeli var. 00:03:17.357 --> 00:03:18.512 Çünkü 00:03:18.536 --> 00:03:20.246 terörist dizüstü bilgisayarı 00:03:20.246 --> 00:03:22.893 ya da uyuşturucu satıcısı cep telefonu diye bir şey yok. 00:03:22.903 --> 00:03:25.865 Hepimiz aynı iletişim araçlarını kullanıyoruz. 00:03:26.577 --> 00:03:30.252 Yani; uyuşturucu satıcısının ya da teröristin 00:03:30.276 --> 00:03:32.821 telefon konuşmaları ele geçirilebiliyorsa, 00:03:32.845 --> 00:03:34.841 o zaman bizimkiler de ele geçirilebilir. 00:03:34.865 --> 00:03:36.492 Bence sormamız gereken soru şu: 00:03:36.516 --> 00:03:39.643 Dünya üzerindeki milyarlarca insan, kolayca dinlenebilen 00:03:39.667 --> 00:03:41.086 cihazlar mı kullanmalı? 00:03:43.407 --> 00:03:47.155 Anlattığım, izleme sistemlerinin hacklenmesi senaryosu 00:03:47.179 --> 00:03:49.290 hayali bir şey değil. 00:03:49.622 --> 00:03:50.774 2009'da, 00:03:50.798 --> 00:03:54.845 Google ve Microsoft'un, polisten gelen 00:03:54.869 --> 00:03:58.360 yasal izleme taleplerini karşılamak için ağlarına yerleştirdikleri 00:03:58.384 --> 00:03:59.550 izleme sistemleri, 00:03:59.574 --> 00:04:02.242 Çin Hükümeti tarafından ifşa edildi. 00:04:02.266 --> 00:04:04.663 Çünkü Çin Hükümeti, Amerikan Hükümeti'nin 00:04:04.687 --> 00:04:07.579 hangi Çinli ajanları gözetlediğini öğrenmek istedi. 00:04:08.269 --> 00:04:09.540 Aynı şekilde, 00:04:09.564 --> 00:04:12.983 2004'te, Yunanistan'ın en büyük telefon şirketi olan, 00:04:13.007 --> 00:04:16.180 Vodafone Yunanistan'ın ağına yerleştirilen dinleme sistemi de, 00:04:16.204 --> 00:04:18.784 kimliği bilinmeyen birileri tarafından ifşa edildi 00:04:18.808 --> 00:04:20.848 ve bu dinleme sistemi, 00:04:20.872 --> 00:04:23.150 Yunan Başbakanı ve kabine üyelerini 00:04:23.174 --> 00:04:24.893 dinlemek için kullanıldı. 00:04:25.313 --> 00:04:28.377 Bunu yapan yabancı hükümet ya da hackerlar asla yakalanamadı. 00:04:29.955 --> 00:04:33.652 Bu da bizi, bu dinleme sistemlerinin ya da gizli girişlerin 00:04:33.676 --> 00:04:34.936 esas problemine getiriyor. 00:04:34.960 --> 00:04:37.782 Bir iletişim ağına ya da teknolojik bir cihaza, 00:04:37.786 --> 00:04:39.597 gizli giriş yerleştirdiğiniz zaman, 00:04:39.597 --> 00:04:42.559 o girişten kimin gireceğini kontrol etmenizin hiçbir yolu yok. 00:04:42.663 --> 00:04:44.688 Girişi sizin tarafınızdan birilerinin mi, 00:04:44.712 --> 00:04:48.092 yoksa karşı taraftan birilerinin mi, iyi adamların mı, kötü adamların mı 00:04:48.092 --> 00:04:50.157 kullanacağını kontrol etmenin bir yolu yok. 00:04:50.157 --> 00:04:52.499 İşte bu yüzden, bence ağları 00:04:52.523 --> 00:04:55.335 olabildiğince güvenli inşa etmek en iyisi. 00:04:56.271 --> 00:04:58.680 Evet, bu ileride şifreleme sistemi, 00:04:58.704 --> 00:05:01.270 telefon dinlemesini daha da zorlaştıracak demek. 00:05:01.280 --> 00:05:03.949 Polis, kötü adamları yakalarken 00:05:03.949 --> 00:05:05.285 daha da zorlanacak demek. 00:05:05.309 --> 00:05:07.865 Ama aksi hâlde, herkesin konuşmalarının 00:05:07.889 --> 00:05:11.520 ya da mesajlarının suçlular, sapıklar ve yabancı istihbarat servisleri 00:05:11.544 --> 00:05:15.270 tarafından izlenebildiği bir dünyada yaşıyor olacağız. 00:05:15.294 --> 00:05:17.606 Ben böyle bir dünyada yaşamak istemiyorum. 00:05:18.102 --> 00:05:20.817 Muhtemelen şu anda, telefonunuzda 00:05:20.841 --> 00:05:23.159 çeşitli hükümet dinlemelerini engellemek için 00:05:23.183 --> 00:05:26.166 gereken araçlar zaten mevcut. 00:05:26.194 --> 00:05:30.013 Bu araçların ne kadar güçlü ve güvenli olduğunun ya da 00:05:30.033 --> 00:05:33.792 diğer haberleşme yollarının ne kadar zayıf olduğunun farkında olmayabilirsiniz. 00:05:34.737 --> 00:05:36.864 Bu yüzden, size vermek istediğim mesaj şu: 00:05:38.110 --> 00:05:40.043 Bu araçları kullanmamız gerek. 00:05:40.043 --> 00:05:42.543 Telefon konuşmalarımızı güvenli hâle getirmemiz gerek. 00:05:42.567 --> 00:05:44.650 Mesajlarımızı güvenli hâle getirmemiz gerek. 00:05:44.650 --> 00:05:46.602 Sizden bu araçları kullanmanızı istiyorum. 00:05:46.626 --> 00:05:49.982 Sevdiklerinize ve iş arkadaşlarınıza şunu söylemenizi istiyorum: 00:05:50.006 --> 00:05:52.430 Şifreli iletişim araçlarını kullanın. 00:05:52.454 --> 00:05:55.130 Onları, sadece ucuz ve kolay oldukları için değil, 00:05:55.154 --> 00:05:57.158 güvenli oldukları için de kullanın. 00:05:57.182 --> 00:05:58.437 Teşekkürler. 00:05:58.461 --> 00:06:02.047 (Alkış)