0:00:01.833,0:00:31.044
(μουσική)

0:00:31.044,0:00:34.526
Ποιος σ' έμαθε να μισείς το χρώμα του δέρματός σου;

0:00:34.526,0:00:38.461
Ποιος σ' έμαθε να μισείς την υφή των μαλλιών σου;

0:00:38.461,0:00:43.473
Ποιος σ' έμαθε να μισείς το σχήμα της μύτης σου και το σχήμα των χειλιών σου;

0:00:43.473,0:00:49.461
Ποιος σ' έμαθε να μισείς τον εαυτό σου από την κορυφή μέχρι τα νύχια;

0:00:49.461,0:00:52.357
Ποιος σ' έμαθε να μισείς τους ομόφυλούς σου;

0:00:52.357,0:00:55.720
Ποιος σ' έμαθε να μισείς την ράτσα που ανήκεις

0:00:55.720,0:00:59.222
τόσο που να μην θες να είσαι μαζί με τους δικούς σου;

0:00:59.222,0:01:05.135
Ξέρεις. Πριν έρθεις να ρωτήσεις αν ο κύριος Μοχάμεντ διδάσκει το μίσος, θα πρέπει ν' αναρωτηθείς

0:01:05.135,0:01:11.386
ποιος σ' έμαθε να μισείς αυτό που σου έδωσε ο Θεός.

0:01:11.386,0:01:14.755
Οι περισσότεροι από εμάς, μαύροι, ή νέγροι, όπως μας είπε,

0:01:14.755,0:01:16.890
πραγματικά νόμιζαν ότι είμαστε ελεύθεροι,

0:01:16.890,0:01:24.710
χωρίς να γνωρίζουμε ότι στο υποσυνείδητό μας, όλες αυτές οι αλυσίδες που νομίζαμε ότι είχαν κοπεί ήταν ακόμα εκεί

0:01:24.710,0:01:30.463
Και υπήρχαν πολλοί τρόποι, εκεί που αυτό που πραγματικά μας παρακινούσε

0:01:30.463,0:01:35.694
ήταν η επιθυμία μας να μας αγαπήσουν οι λευκοί.

0:01:35.694,0:01:39.445
Ο Μάλκολμ είχε στόχο να ξεριζώσει αυτό το αίσθημα κατωτερότητας.

0:01:39.445,0:01:40.442
Ήξερε ότι θα ήταν επώδυνο.

0:01:40.442,0:01:42.594
Ήξερε ότι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να σε σκοτώσουν εξαιτίας του,

0:01:42.594,0:01:50.235
αλλά τόλμησε να πάρει αυτό το ρίσκο.

0:01:50.235,0:01:58.515
Έλεγε κάτι πάνω που ξεπερνούσε κάθε άλλο ηγέτη εκείνης της εποχής.

0:01:58.515,0:02:05.073
Ενώ οι άλλοι ηγέτες παρακαλούσαν να μπουν στο σπίτι του δυνάστη τους,

0:02:05.073,0:02:10.545
σου έλεγε να χτίσεις το δικό σου σπίτι.

0:02:10.545,0:02:13.779
Έδιωξε τον φόβο από τους Αφρο-Αμερικανούς.

0:02:13.779,0:02:16.459
Είπε «Θα πω φωναχτά αυτό που σκέφτεστε»

0:02:16.459,0:02:21.829
και είπε «Θα δείτε, οι άνθρωποι θ' ακούσουν και δεν θα μας κάνει τίποτε, όχι απαραίτητα, εντάξει;

0:02:21.829,0:02:25.001
Αλλά δεν θα μιλήσω για τις μάζες.»

0:02:25.001,0:02:30.886
Όταν το είπε με πολύ έντονο τρόπο, με αυτό τον πολύ αρρενωπό τρόπο, με τον τρόπο που λέει,

0:02:30.886,0:02:34.239
«Δεν φοβάμαι να πω αυτό που σκέφτεστε όλα αυτά τα χρόνια»,

0:02:34.239,0:02:36.150
γι'αυτό τον αγαπήσαμε.

0:02:36.150,0:02:38.853
Το είπε δυνατά, όχι πίσω από κλειστές πόρτες,

0:02:38.853,0:02:43.624
Πήρε πάνω του την Αμερική για λογαριασμό μας.

0:02:43.624,0:02:49.026
Εγώ, τουλάχιστον, σαν Μουσουλμάνος πιστεύω ότι ο λευκός είναι αρκετά έξυπνος.

0:02:49.026,0:02:53.689
Αν τον κάναμε να καταλάβει πως πραγματικά νιώθουν οι Μαύροι

0:02:53.689,0:02:58.110
και πόσο έχουμε βαρεθεί αυτά τα παλιομοδίτικα συγκαταβατικά καλοπιάσματα

0:02:58.110,0:03:00.903
Επιτέλους, εσείς κάνετε τα πράγματα δύσκολα για τον εαυτό σας.

0:03:00.903,0:03:03.922
Οι λευκοί σε πιστεύουν όταν κάθεσαι κι λες όλα αυτά τα γλυκόλογα

0:03:03.922,0:03:07.039
επειδή τους λες γλυκόλογα από τότε που σε έφερε εδώ

0:03:07.039,0:03:08.670
Σταμάτα τα γλυκόλογα!

0:03:08.670,0:03:10.453
Πες του πώς νιώθεις!

0:03:10.453,0:03:23.652
Πες του πώς, τι είδους κόλαση περνάς και πες του ότι αν δεν είναι έτοιμος να καθαρίσει το σπίτι του, αν δεν είναι έτοιμος να καθαρίσει το σπίτι του,

0:03:23.652,0:03:30.863
δεν θα έπρεπε να έχει σπίτι. [πλήθος: Σωστά!] Θα πρέπει να πάρει φωτιά και να γίνει στάχτες ...

0:03:30.863,0:03:39.340
[Χειροκρότημα]

0:03:39.340,0:03:51.162
[τύμπανα και μουσική]

0:03:51.162,0:03:56.916
Στις γωνιές του Χάρλεμ, στο μεγαλύτερο μέρος αυτού του αιώνα, οι Μαύροι γιορτάζουν την κουλτούρα τους,

0:03:56.916,0:04:02.114
και λογομαχούν για το φυλετικό θέμα στην Αμερική.

0:04:02.114,0:04:09.610
Εδώ ο Μάλκολμ για πρώτη φορά ακολούθησε τους ρήτορες του δρόμου που έδιναν φωνή στην ελπίδα του Χάρλεμ, και στον θυμό του.

0:04:09.610,0:04:20.294
Έχω διδάξει εθνικισμό, κι αυτό σημαίνει ότι θέλω να φύγω απ' αυτή τη χώρα του λευκού, επειδή ποτέ δεν θα επιτευχθεί η ενσωμάτωση

0:04:20.294,0:04:23.738
Ποτέ, όσο ζείτε,

0:04:23.738,0:04:29.470
δεν θα ενσωματωθείτε στο σύστημα των λευκών

0:04:29.470,0:04:31.982
Η εκατοστή εικοστή πέμπτη οδός και η Έβδομη Λεωφόρος ήταν

0:04:31.982,0:04:38.758
το κέντρο της δραστηριότητας των μαύρων ρητόρων του δρόμου.

0:04:38.758,0:04:42.613
Όταν έφτασε ο Μάλκολμ, τυπικά δεν είχε δική του γωνία.

0:04:42.613,0:04:51.935
Έτσι ίδρυσε την βάση του, μπορείτε να πείτε, μπροστά στο βιβλιοπωλείο του Έλντερ Μισό.

0:04:51.935,0:05:09.314
Όταν ο Μάλκολμ ανέβαινε στο μικρό βάθρο, τα πρώτα πέντε λεπτά δεν μπορούσε να μιλήσει.

0:05:09.314,0:05:15.750
Οι άνθρωποι φώναζαν τόσα ενθαρρυντικά συνθήματα

0:05:15.750,0:05:20.425
κι αυτός στεκόταν εκεί, εισπράττοντας τα δέοντα.

0:05:20.425,0:05:24.518
Έπειτα άνοιγε το στόμα του.

0:05:24.518,0:05:28.661
Αποκαλούν τον κύριο Μοχάμεντ δάσκαλο μίσους

0:05:28.661,0:05:32.295
επειδή σας κάνει να μισείτε τα ναρκωτικά και το αλκοόλ.

0:05:32.295,0:05:36.088
Αποκαλούν τον κύριο Μοχάμεντ μαύρο ρατσιστή

0:05:36.088,0:05:40.075
επειδή διδάσκει εσένα κι εμένα όχι μόνο ότι είμαστε τόσο καλοί όσο και οι λευκοί

0:05:40.075,0:05:44.970
αλλά καλύτεροι από τους λευκούς.

0:05:44.970,0:05:47.854
Ναι, καλύτεροι από τους λευκούς.

0:05:47.854,0:05:49.875
Είσαστε καλύτεροι από τους λευκούς

0:05:49.875,0:05:51.905
κι αυτό δεν λέει τίποτα.

0:05:51.905,0:05:55.091
Αυτό δεν λέει, ξέρετε, είμαστε ίσοι μ' αυτούς.

0:05:55.091,0:05:57.585
Ποιος είναι ίσος με ποιον;

0:05:57.585,0:05:59.136
Κοιτάζετε το δέρμα τους

0:05:59.136,0:06:01.626
Δεν μπορείτε να συγκρίνετε το δέρμα σας με το δέρμα τους,

0:06:01.626,0:06:09.493
Μα το δικό σας δέρμα φαίνεται σαν χρυσό δίπλα στο δικό τους.

0:06:09.493,0:06:13.417
Κάποτε μας τρέχανε τα σάλια βλέποντας τους λευκούς.

0:06:13.417,0:06:17.576
Νομίζαμε ότι ήταν όμορφοι επειδή ήμασταν τυφλοί, ήμασταν χαζοί.

0:06:17.576,0:06:19.716
Δεν μπορούσαμε να τους δούμε όπως πραγματικά είναι.

0:06:19.716,0:06:24.563
Αλλά από τότε που ο αξιότιμος Ελάιζα Μοχάμεντ ήρθε και μας δίδαξε την θρησκεία του Ισλάμ,

0:06:24.563,0:06:28.808
που μας καθάρισε, και μας έκανε να μπορούμε να δούμε μόνοι μας

0:06:28.808,0:06:33.532
τώρα μπορούμε να δούμε αυτό το χλωμό πράγμα έτσι όπως είναι

0:06:33.532,0:06:40.960
τίποτα παραπάνω από ένα γέρικο, χλωμό πράγμα.

0:06:40.960,0:06:43.997
Έφυγα απ' αυτή την συγκέντρωση νιώθοντας ότι μαζί του

0:06:43.997,0:06:45.968
από τη στιγμή που τον άκουγες να μιλάει,

0:06:45.968,0:06:50.811
δεν ξαναγύριζες εκεί που ήσουν πριν.

0:06:50.811,0:06:56.654
Έπρεπε, ακόμα κι αν κρατούσες τη θέση σου, έπρεπε να το ξανασκεφτείς.

0:06:56.654,0:06:58.763
Δεν ήμασταν συνηθισμένοι να μας λένε ότι είμαστε διάβολοι

0:06:58.763,0:07:04.095
και ότι ήμασταν καταπιεστές εδώ πέρα στις υπέροχες πόλεις μας στο βορρά.

0:07:04.095,0:07:09.210
Μιλούσε εκ μέρους μιας σιωπηρής μάζας μαύρων

0:07:09.210,0:07:18.524
και το τραγουδούσε ξεκάθαρα μέσα από τα ραδιοκύματα του ίδιου του διαβόλου, κι αυτό ήταν πράξη πολέμου.

0:07:18.524,0:07:22.486
Όταν κατέβηκε από την σκηνή, πήδηξα πάνω από τα κιγκλιδώματα,

0:07:22.486,0:07:27.095
πήγα προς το μέρος του και φυσικά όταν τον πλησίασα οι σωματοφύλακες,

0:07:27.095,0:07:30.654
ξέρετε, κινήθηκαν εμπρός και αυτός απλώς τους έσπρωξε μακριά.

0:07:30.654,0:07:33.266
Εγώ πήγα μπροστά του και του άπλωσα το χέρι,

0:07:33.266,0:07:41.742
και είπα «Μου άρεσαν κάποια απ΄οσα είπες. Δεν συμφώνησα σε όλα όσα είπες, αλλά μου άρεσαν κάποια.»

0:07:41.742,0:07:45.609
Με κοίταξε, κράτησε πολύ ευγενικά το χέρι μου και μου λέει

0:07:45.609,0:07:52.943
«Μια μέρα θα σου αρέσουν, Αδελφή. Μια μέρα θα σου αρέσουν, Αδελφή», και χαμογέλασε.

0:07:52.943,0:07:58.529
Για να κάνει ξεκάθαρο μήνυμά του, ο Μάλκολμ χρησιμοποιούσε τη ζωή του σαν μάθημα για όλους τους μαύρους Αμερικανούς.

0:07:58.529,0:08:04.029
Κήρυττε με μύθους και παραβολές

0:08:04.029,0:08:07.264
και αργότερα, όταν έγραφε την αυτοβιογραφία του με τον Άλεξ Χέιλι,

0:08:07.264,0:08:13.962
επεδίωξε να έχει κάποιο έλεγχο για την πιθανή ερμηνεία της ζωής του στο μέλλον.

0:08:13.962,0:08:19.027
Θα σταθώ σε μια δήλωση που έκανε για τον εαυτό του

0:08:19.027,0:08:21.959
Έλεγε «Είμαι ένα μέρος όλων όσων έχω συναντήσει»

0:08:21.959,0:08:27.945
με αυτό εννοούσε ότι όλα τα πράγματα που είχε κάνει προηγουμένως στη ζωή του τον είχαν εκθέσει σε πράγματα

0:08:27.945,0:08:31.016
και του είχαν διδάξει δεξιότητες άλλου είδους,

0:08:31.016,0:08:39.692
όπου όλα μαζί συνέθεσαν τον Μάλκολμ που έγινε ο εκπρόσωπος του Έθνους του Ισλάμ.

0:08:39.692,0:08:41.432
Γεννηθήκατε στην Όμαχα, σωστά;

0:08:41.432,0:08:42.026
Μάλιστα, κύριε

0:08:42.026,0:08:44.861
Και φύγατε, η οικογένειά σας εγκατέλειψε την Όμαχα όταν ήσασταν ενός έτους;

0:08:44.861,0:08:46.477
Φαντάζομαι περίπου ενός έτους.

0:08:46.477,0:08:47.746
Γιατί εγκατέλειψαν την Όμαχα;

0:08:47.746,0:08:54.649
Λοιπόν, απ΄όσο καταλαβαίνω, η Κου Κλουξ Κλαν κατέκαψε ένα από τα σπίτια τους στην Όμαχα

0:08:54.649,0:08:55.605
Υπάρχει πολύ Κου Κλουξ Κλαν

0:08:55.605,0:08:57.585
Είμαι σίγουρος ότι έκαναν την οικογένειά σας πολύ δυστυχισμένη.

0:08:57.585,0:08:59.496
Ανασφαλή σίγουρα, αν όχι δυστυχισμένη.

0:08:59.496,0:09:01.446
Άρα πρέπει να είσαστε λίγο προκατειλημμένος,

0:09:01.446,0:09:02.894
προσωπικά προκατειλημμένος

0:09:02.894,0:09:07.123
Μ' άλλα λόγια, δεν μπορείτε να το δείτε μ' ένα ευρύ, ακαδημαϊκό τρόπο, στ' αλήθεια, σωστά;

0:09:07.123,0:09:10.334
Νομίζω ότι κάνετε λάθος, επειδή παρά το ότι συνέβη στην Όμαχα

0:09:10.334,0:09:13.734
κι έπειτα μετακομίσαμε στο Λάνσινγκ του Μίσιγκαν, το σπίτι μας κάηκε πάλι

0:09:13.734,0:09:15.942
στην πραγματικότητα τον πατέρα μου τον σκότωσε η Κου Κλουξ Κλαν,

0:09:15.942,0:09:21.000
και παρά ταύτα, κανένας δεν είχε ενσωματωθεί με τους λευκούς περισσότερο από εμένα.

0:09:21.000,0:09:24.606
Κανένας δεν έχει ζήσει στην κοινωνία των λευκών περισσότερο από εμένα.

0:09:24.606,0:09:28.369
Ήμασταν τα μόνα μαύρα παιδιά στην γειτονιά

0:09:28.369,0:09:33.041
αλλά στο πίσω μέρος του οικοπέδου μας είχαμε ένα δασάκι,

0:09:33.041,0:09:36.620
έτσι τα λευκά παιδιά έρχονταν γύρω από το σπίτι μας και πήγαιναν πίσω για να παίξουν στο δασάκι.

0:09:36.620,0:09:39.786
Έτσι ο Μάλκολμ έλεγε «Ας πάμε να παίξουμε Ρομπέν των Δασών»

0:09:39.786,0:09:43.622
Έτσι, πηγαίναμε εκεί πίσω και παίζαμε Ρομπέν των Δασών

0:09:43.622,0:09:47.108
Ο Ρομπέν ήταν ο Μάλκολμ.

0:09:47.108,0:09:53.154
Κι εκείνα τα λευκά παιδιά ερχόντουσαν μαζί.

0:09:53.154,0:09:59.038
Ο Μάλκολμ έλεγε ότι ήταν το πιο ανοιχτόχρωμο από τα επτά παιδιά του Ερλ και της Λουίζ Λιτλ,

0:09:59.038,0:10:09.705
μια υπενθύμιση, έλεγε, του λευκού που είχε βιάσει την μητέρα της μητέρας του.

0:10:09.705,0:10:15.291
Το 1929, όταν ο Μάλκολμ ήταν τεσσάρων, ο πατέρας του, ξυλουργός και ιεροκήρυκας,

0:10:15.291,0:10:21.388
μετακόμισε την οικογένεια στο Λάνσινγκ του Μίσιγκαν.

0:10:21.388,0:10:28.926
Το Λάνσινγκ ήταν μια μικρή πόλη και η δυτική πλευρά ήταν η πλευρά που ζούσαν οι μαύροι.

0:10:28.926,0:10:34.992
Ο Μάλκολμ και η οικογένειά του ζούσαν έξω από την πόλη

0:10:34.992,0:10:40.046
και είχαν ένα οικόπεδο τεσσάρων στρεμμάτων μ' ένα μικρό σπίτι,

0:10:40.046,0:10:46.244
έτσι θεωρούνταν, ας πούμε, γεωργοί.

0:10:46.244,0:10:54.351
Τρεις μήνες αφού μετακόμισαν οι Λιτλ, κάποιοι λευκοί γείτονες κίνησαν νομικές διαδικασίες για να τους εξώσουν.

0:10:54.351,0:10:59.784
Ένας δικαστής της περιοχής αποφάσισε ότι το δικαίωμα στην ιδιοκτησία περιοριζόταν μόνο στους λευκούς.

0:10:59.784,0:11:06.701
Όμως ο Ερλ Λιτλ αρνήθηκε να φύγει.

0:11:06.701,0:11:14.592
Εδώ στο Μίσιγκαν, υπήρχαν τουλάχιστον 70.000 μέλη στην Κου Κλουξ Κλαν, πέντε φορές περισσότεροι απ' ότι στο Μισισιπή.

0:11:14.592,0:11:22.233
Για την οικογένεια του Μάλκολμ, η εχθρότητα των λευκών ήταν μέρος της ζωής.

0:11:22.233,0:11:30.330
Όλοι κοιμόντουσαν στο σπίτι όταν ξαφνικά ακούσαμε ένα μεγάλο μπουμ.

0:11:30.330,0:11:38.661
Όταν ξυπνήσαμε, η φωτιά ήταν παντού και όλοι έτρεχαν πέφτοντας πάνω στους τοίχους και στους άλλους, ξέρετε.

0:11:38.661,0:11:42.224
Αυτό που θυμάμαι ήταν την μητέρα μου να μας λέει.

0:11:42.224,0:11:48.122
«Σηκωθείτε, σηκωθείτε, σηκωθείτε, το σπίτι καίγεται», και να βγούμε έξω. Αυτό θυμάμαι μόνο.

0:11:48.122,0:11:51.492
Άκουγα τη μητέρα μου να ουρλιάζει, άκουγα τον πατέρα μου να ουρλιάζει.

0:11:51.492,0:11:56.561
Βεβαιώθηκαν ότι μας είχαν μαζέψει όλους και μας έβγαλαν έξω.

0:11:56.561,0:12:02.846
Το σπίτι κάηκε ολοσχερώς. Δεν ήρθε πυροσβεστική, τίποτα, καήκαμε ολοσχερώς.

0:12:02.846,0:12:09.382
Ο πατέρας του Μάλκολμ, ο Ερλ Λιτλ, κατηγόρησε τους ντόπιους λευκούς ότι έβαλαν την φωτιά.

0:12:09.382,0:12:17.748
Η αστυνομία κατηγόρησε τον Ερλ και τον συνέλαβε με την υποψία του εμπρησμού. Αργότερα αποσύρθηκαν οι κατηγορίες.

0:12:17.748,0:12:22.681
Στην πόλη που μεγαλώσαμε, οι λευκοί αναφέρονταν σ' εμάς ως «εκείνοι οι φαντασμένοι νέγροι», ή

0:12:22.681,0:12:27.162
«εκείνοι οι ξύπνιοι νέγροι που ζουν στα νότια της πόλης».

0:12:27.162,0:12:35.456
Εκείνο τον καιρό, κάθε φορά που ένας λευκός αναφερόταν σ' εσένα ως «ξύπνιος νέγρος», ήταν ο δικός τους τρόπος για να πουν «Αυτός είναι ένας νέγρος που πρέπει να προσέχεις επειδή δεν είναι χαζός».

0:12:35.456,0:12:41.724
Ο πατέρας μου είναι ανεξάρτητος. Δεν ήθελε να τον ταΐζει κανένας.

0:12:41.724,0:12:46.778
Ήθελε να κερδίζει μόνος του το ψωμί του. Δεν ήθελε ν' ασκεί κάποιος εξουσία στα παιδιά του.

0:12:46.778,0:12:51.022
Ήθελε να ασκεί αυτός εξουσία, έτσι κι έκανε.

0:12:51.022,0:12:58.864
Πάντα μιλούσε όπως και ο Μάρκους Γκάρβεϊ και προσπαθούσε να κάνει τους μαύρους να οργανωθούν,

0:12:58.864,0:13:04.334
όχι να προκαλέσει πρόβλημα, αλλά απλώς να δουλεύουν μαζί, ενωμένοι

0:13:04.334,0:13:08.073
για να βελτιώσουν την κατάστασή τους.

0:13:08.073,0:13:15.566
Όμως εκείνη την εποχή αν έκανες κάτι τέτοιο και πάλι σε θεωρούσαν ταραχοποιό.

0:13:15.566,0:13:18.207
Στην δεκαετία του 1920 ο Μάρκους Γκάρβεϊ,

0:13:18.207,0:13:25.965
ένας μαύρος εθνικιστής, κήρυττε ότι οι μαύροι Αμερικανοί θα έπρεπε να φτιάξουν ένα κράτος ανεξάρτητο από την κοινωνία των λευκών.

0:13:25.965,0:13:35.575
Με εκατοντάδες χιλιάδες μέλη, η Παγκόσμια Οργάνωση για την Βελτίωση των Νέγρων (UNIA) του Γκάρβεϊ επεδίωξε στενότερους δεσμούς με τις αφρικανικές χώρες.

0:13:35.575,0:13:49.124
Η UNIA είχε την δική της σημαία, δικό της εθνικό ύμνο και και μια αφρικανική λεγεώνα δεσμεύτηκε να υπερασπιστεί τους μαύρους στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.

0:13:49.124,0:13:56.590
Το αμερικανικό FBI χαρακτήρισε τον Γκάρβεϊ «έναν από τους βασικούς υποκινητές των Νέγρων».

0:13:56.590,0:14:04.514
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση τον απέλασε το 1927 αλλά οι γονείς του Μάλκολμ συνέχισαν να τον υποστηρίζουν.

0:14:04.514,0:14:06.829
Ο Ερλ στρατολόγησε νέα μέλη.

0:14:06.829,0:14:13.004
Η Λουίζ έγραφε για την εφημερίδα του Γκάρβεϊ.

0:14:13.004,0:14:18.469
Η μητέρα μου ήταν αυτή που μας διάβαζε από την εφημερίδα του Γκάρβεϊ, που λεγόταν Ο Κόσμος των Νέγρων.

0:14:18.469,0:14:22.901
Ακόμα μας μιλούσε για εμάς σα να είμαστε ανεξάρτητοι.

0:14:22.901,0:14:28.808
Δεν έπρεπε να αυτοαποκαλούμαστε «Νέγροι» και έλεγε ότι είμαστε μαύροι

0:14:28.808,0:14:33.260
και θα έπρεπε να είμαστε υπερήφανοι που ονομαζόμαστε μαύροι.

0:14:33.260,0:14:34.807
Ποιο είναι το αληθινό σου όνομα;

0:14:34.807,0:14:36.734
Μάλκολμ. Μάλκολμ Χ.

0:14:36.734,0:14:38.137
Αυτό είναι το νόμιμο όνομά σου;

0:14:38.137,0:14:40.150
Όσο με αφορά, είναι το νόμιμο όνομά μου.

0:14:40.150,0:14:42.907
Μπορείς να μας αναφέρεις ποιο ήταν το επίθετο του πατέρα σου;

0:14:42.907,0:14:44.898
Ο πατέρας μου δεν ήξερε ποιο ήταν το επίθετό του.

0:14:44.898,0:14:50.930
Ο πατέρας μου πήρε το επίθετό του από τον παππού του και ο παππούς του το πήρε από τον παππού του που το πήρε από τον αφέντη του.

0:14:50.930,0:14:53.404
Τα αληθινά ονόματα του λαού μου καταστράφηκαν

0:14:53.404,0:14:54.290
Λοιπόν, υπήρχε καθόλου

0:14:54.290,0:14:55.544
στην διάρκεια της σκλαβιάς

0:14:55.544,0:15:03.710
Υπήρχε κάποιο σημείο στην γενεαλογία της οικογένειάς σου που έπρεπε να χρησιμοποιήσετε κάποιο επίθετο και αν ναι, ποιο ήταν;

0:15:03.710,0:15:05.846
Το επίθετο των προγόνων μου

0:15:05.846,0:15:06.405
Ναι;

0:15:06.405,0:15:09.910
τους αφαιρέθηκε όταν μεταφέρθηκαν στην Αμερική και έγιναν σκλάβοι,

0:15:09.910,0:15:16.284
έπειτα τους δόθηκε το όνομα του αφέντη τους, πράγμα που αρνούμαστε, απορρίπτουμε αυτό το όνομα σήμερα και αρνούμαστε

0:15:16.284,0:15:22.356
Εννοείς, δεν θα μας πεις ούτε καν το υποτιθέμενο επίθετο του πατέρα σου ή το δοσμένο επίθετο;

0:15:22.356,0:15:29.054
Ποτέ δεν το αναγνώρισα.

0:15:29.054,0:15:32.442
Σεπτέμβριος 1931

0:15:32.442,0:15:38.990
Ο Μάλκολμ ήταν έξι χρόνων όταν η μητέρα του είχε ένα προαίσθημα.

0:15:38.990,0:15:42.699
Ήμασταν όλοι σπίτι και δειπνούσαμε μαζί.

0:15:42.699,0:15:46.683
Η μητέρα μου κρατούσε τον Γουέσλι, που είναι ο μικρότερος αδελφός μου.

0:15:46.683,0:15:50.698
Ίσως τον θήλαζε, επειδή ήταν στο τραπέζι, και αποκοιμήθηκε,

0:15:50.698,0:15:52.689
θηλάζοντας, κρατώντας το μωρό.

0:15:52.689,0:15:57.864
Ο πατέρας μου σηκώθηκε και πήγε στο υπνοδωμάτιο να καθαρίσει και να πάει να μαζέψει χρήματα.

0:15:57.864,0:16:02.463
Η μητέρα ξύπνησε και είπε «Ερλ, Ερλ, πην πας στην πόλη».

0:16:02.463,0:16:06.332
Είπε «Αν πας, δεν θα ξαναγυρίσεις».

0:16:06.332,0:16:12.617
Εκείνο το βράδυ γύρω στις 11, ο Ερλ Λιτλ βρέθηκε σε μια απομονωμένη περιοχή έξω από το Λάνσινγκ,

0:16:12.617,0:16:18.716
το σώμα του σχεδόν κομμένο στη μέση από τις ρόδες ενός τραμ.

0:16:18.716,0:16:23.684
Η αστυνομία ανέφερε ότι ο θάνατος του Ερλ Λιτλ ήταν ατύχημα.

0:16:23.684,0:16:29.531
Υπήρχε μια ασάφεια στο θέμα επειδή, εκείνο τον καιρό,

0:16:29.531,0:16:42.463
υπήρχε η αίσθηση ότι αντί για ατύχημα κάποιος είχε σπρώξει τον Ερλ Λιτλ κάτω από τις ρόδες του τραμ.

0:16:42.463,0:16:43.983
Στην πραγματικότητα,

0:16:43.983,0:16:47.298
θυμάμαι ότι άκουγα ακριβώς αυτά τα λόγια,

0:16:47.298,0:16:53.254
ότι πιθανόν τον έσπρωξαν κάτω από τις ρόδες του τραμ.

0:16:53.254,0:16:55.485
Ο θάνατος του πατέρα μου προκάλεσε

0:16:55.485,0:16:57.574
μεγάλο σοκ στην οικογένεια,

0:16:57.574,0:16:59.220
επειδή είχε την εξουσία.

0:16:59.220,0:17:00.554
Είχε την δύναμη.

0:17:00.554,0:17:01.673
Ήμασταν οργανωμένοι,

0:17:01.673,0:17:02.906
ήμασταν μια δομημένη οικογένεια.

0:17:02.906,0:17:04.333
Όταν φεύγαμε απ' το σχολείο,

0:17:04.333,0:17:07.124
όταν φεύγαμε απ' το σχολείο, εγώ και τ' αδέλφια μου,

0:17:07.124,0:17:08.883
γυρίζαμε κατευθείαν σπίτι και πηγαίναμε στη δουλειά

0:17:08.883,0:17:11.640
στον κήπο, καθαρίζαμε το κοτέτσι και ετοιμαζόμασταν να κοιμηθούμε,

0:17:11.640,0:17:13.438
και να σηκωθούμε το πρωί και όλα αυτά.

0:17:13.438,0:17:15.279
Βγάζαμε νερό απ' το πηγάδι και το πηγαίναμε σπίτι και τέτοια.

0:17:15.279,0:17:17.381
Αυτό γινόταν όσο ζούσε ο μπαμπάς,

0:17:17.381,0:17:21.888
επειδή αν δεν τα έκανες αυτό επέφερε μαστίγωση.

0:17:21.888,0:17:24.687
Έτσι ήμασταν πειθαρχημένοι.

0:17:24.687,0:17:28.203
Αφού σκοτώθηκε ο πατέρας μου

0:17:28.203,0:17:33.187
και με την αδυναμία της μητέρας μου να τρέξει τόσο γρήγορα όσο εγώ ή ο Μάλκολμ

0:17:33.187,0:17:35.678
μας βοηθούσε να γλυτώνουμε πολλές τιμωρίες

0:17:35.678,0:17:38.078
δεν θα είχαμε προσπαθήσει να ξεφύγουμε.

0:17:38.078,0:17:43.364
Έτσι χαλαρώναμε όλο και πιο πολύ.

0:17:43.364,0:17:48.975
Η Λουίζ Λιτλ αγωνιζόταν να μεγαλώσει επτά παιδιά στην περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης.

0:17:48.975,0:17:53.180
Είχε φτάσει στο σημείο να μην έχει καθόλου εισόδημα.

0:17:53.180,0:17:55.018
Προσπαθούσε να βρει - έβρισκε δουλειές.

0:17:55.018,0:17:57.045
Ήταν περήφανη κυρία.

0:17:57.045,0:17:58.353
Είχε πολλή περηφάνεια.

0:17:58.353,0:18:02.835
Πουλούσε. Έπλεκε γάντια.

0:18:02.835,0:18:07.501
Έκανε πολλά πράγματα για να μην εξαρτάται μόνο από την πρόνοια.

0:18:07.501,0:18:11.138
Δεν της άρεσε να της λένε τι μπορούσε και τι δεν μπορούσε να κάνει.

0:18:11.138,0:18:16.379
Αυτό είναι που την καταρράκωσε περισσότερο απ΄οτιδήποτε άλλο.

0:18:16.379,0:18:22.438
Καθώς περνούσε ο καιρός, το έβλεπες ότι κατέρρεε.

0:18:22.438,0:18:26.799
[μουσική]

0:18:26.799,0:18:30.381
Για επτά χρόνια, καθώς ο Μάλκολμ μεγάλωνε και έμπαινε στην εφηβεία,

0:18:30.381,0:18:35.109
σιγά-σιγά η μητέρα του αποτραβήχτηκε από την οικογένεια.

0:18:35.109,0:18:38.619
Δυο μέρες πριν τα Χριστούγεννα του 1938,

0:18:38.619,0:18:48.529
η Λουίζ Λιτλ διαγνώστηκε με παράνοια και εισήχθη στο Κρατικό Νοσοκομείο Καλαμαζού.

0:18:48.529,0:18:52.229
Όταν γύρισα μια μέρα σπίτι από το σχολείο και αυτή δεν ήταν εκεί,

0:18:52.229,0:18:58.304
θυμάμαι ότι ένιωσα άδεια επειδή η μητέρα μου δεν μας είχε ποτέ αφήσει μόνους.

0:18:58.304,0:19:01.472
Ένιωθα, ξέρεις, τον πόνο της απουσίας της κάθε μέρα

0:19:01.472,0:19:04.208
επρόκειτο να είναι μόνο για μια δυο εβδομάδες

0:19:04.208,0:19:05.187
ξέρεις.

0:19:05.187,0:19:08.393
Θα βελτιωνόταν και θα γύριζε πίσω σπίτι.

0:19:08.393,0:19:12.848
Και αυτό έγινε χρόνια.

0:19:12.848,0:19:20.830
Η Λουίζ Λιτλ θα παρέμενε στο Καλαμαζού για τα επόμενα 26 χρόνια.

0:19:20.830,0:19:25.620
Ο 13χρονος Μάλκολμ παρακολουθούσε καθώς το δικαστήριο χώριζε την οικογένειά του,

0:19:25.620,0:19:29.888
αναθέτοντας τα μικρότερα παιδιά σε ανάδοχες οικογένειες στο Λάνσινγκ

0:19:29.888,0:19:38.257
και στέλνοντάς τον σε μια λευκή κοινότητα 10 μίλια μακριά.

0:19:38.257,0:19:39.838
Στο παρελθόν,

0:19:39.838,0:19:45.140
το μεγαλύτερο όπλο του λευκού ήταν η ικανότητά του να διαιρεί και να βασιλεύει.

0:19:45.140,0:19:49.617
Αν σηκώσω το χέρι μου και σε χαστουκίσω,

0:19:49.617,0:19:51.068
ούτε που θα το νιώσεις.

0:19:51.068,0:19:55.991
Μπορεί να σε τσούξει επειδή αυτά τα δάχτυλα είναι χωριστά.

0:19:55.991,0:20:03.662
Όμως το μόνο που πρέπει να κάνω για να σε βάλω πίσω στην θέση σου είναι να ενώσω τα δάχτυλα.

0:20:03.662,0:20:08.128
Ήταν ένας άνθρωπος που, στην πρώτη γυμνασίου στο Μίσιγκαν

0:20:08.128,0:20:12.892
ένα σχολείο όπου νομίζω ότι ήταν ο μόνος μαύρος στην τάξη του και ένας από τους ελάχιστους στο σχολείο του

0:20:12.892,0:20:16.625
ήταν ένας εξαιρετικός άριστος μαθητής,

0:20:16.625,0:20:17.181
ξέρεις,

0:20:17.181,0:20:19.599
που στην ουσία ήταν ο πρόεδρος της τάξης,

0:20:19.599,0:20:22.405
και όλοι οι άλλοι ήταν λευκοί στην πρώτη γυμνασίου.

0:20:22.405,0:20:26.194
Προφανώς, έπρεπε να είναι εξαιρετικός για να είναι όλα αυτά τα πράγματα.

0:20:26.194,0:20:33.159
Έπειτα είχες τον Μάλκολμ που άφησε το σχολείο και πήγε στο Ρόξμπερι στην Μασαχουσέτη

0:20:33.159,0:20:39.480
όπου εκτέθηκε για πρώτη φορά σε αυτό που χαλαρά θα ονομαζόταν «κλοπή».

0:20:39.480,0:21:04.562
[μουσική]

0:21:04.562,0:21:09.466
Περιέγραφα τον εαυτό μου σαν κλεφτάκο στο Ρόξμπουρι εκείνο τον καιρό.

0:21:09.466,0:21:11.685
Αυτή την συγκεκριμένη μέρα, ξέρεις,

0:21:11.685,0:21:17.202
ο Μάλκολμ Χ είχε έρθει στην Βοστώνη και φορούσε κοστούμι με μεγάλο σακάκι και ένα πλατύγυρο καπέλο

0:21:17.202,0:21:21.983
κι ένα μακρύ πανωφόρι τριών τετάρτων με μια αλυσίδα που κρεμόταν μέχρι τους αστραγάλους.

0:21:21.983,0:21:31.864
Δεν ξέρω, την τελευταία φορά που θυμάμαι, ο Καμπ Κάλογουεϊ χρησιμοποιούσε αυτή την ενδυμασία στην σκηνή.

0:21:31.864,0:21:33.676
Τώρα, όταν ο Μάλκολμ έφυγε από το Λάνσινγκ,

0:21:33.676,0:21:36.186
δεν φορούσε τίποτ' άλλο εκτός από ένα παλιό κοστούμι

0:21:36.186,0:21:37.069
«το κοστούμι ενός λευκού»,

0:21:37.069,0:21:38.865
όπως το λέω εγώ.

0:21:38.865,0:21:41.168
Όταν επέστρεψε από την Βοστόνη, ω Θεέ μου,

0:21:41.168,0:21:44.567
ο Μάλκολμ φορούσε ένα κοστούμι με μεγάλο σακάκι και ένα πλατύγυρο καπέλο

0:21:44.567,0:21:47.065
και μια αλυσίδα από το καπέλο του που έφτανε μέχρι το πέτο του

0:21:47.065,0:21:49.666
και ήταν πασίγνωστος.

0:21:49.666,0:21:53.402
Όλοι μιλούσαν για τον Μάλκολμ.

0:21:53.402,0:21:57.647
[μουσική]

0:21:57.647,0:22:01.226
Κι όταν χόρευε στην πίστα και στροβιλιζόταν,

0:22:01.226,0:22:04.094
εκείνο το παντελόνι ήταν σαν μπαλόνι,

0:22:04.094,0:22:07.006
και το σακάκι ήταν σαν φτερά.

0:22:07.006,0:22:11.762
Με τι τρόπο χόρευε και ήταν σα να πέταγε γύρω-γύρω με το μεγάλο καπέλο του και την αλυσίδα που κουνιόταν.

0:22:11.762,0:22:11.763
Αυτό πραγματικά τράβαγε τα κορίτσια.

0:22:11.763,0:22:11.763
[μουσική και τραγούδι]

0:22:28.634,0:22:29.815
Στη Βοστόνη τον έλεγαν «Ο Κόκκινος της Νέας Υόρκης».

0:22:29.815,0:22:31.856
Στη Νέα Υόρκη τον έλεγαν «Ο Κόκκινος του Ντητρόιτ».

0:22:31.856,0:22:34.512
Είχε «κοκοράκι» στα μαλλιά. ξέρετε.

0:22:34.512,0:22:38.334
Ήταν κόκκινα και είχε φωτογραφίες μαζί με την Μπίλι Χόλιντεϊ.

0:22:38.334,0:22:46.367
και όλους εκείνους τους ανθρώπους της εποχής που άρχιζαν να γίνονται γνωστοί στον υπόλοιπο κόσμο των μαύρων.

0:22:46.367,0:22:54.704
Ο Μάλκολμ δούλευε στην κουζίνα στον Σιδηρόδρομο του Νιου Χέιβεν μεταξύ Βοστόνης, Νέας Υόρκης και Ουάσιγκτον.

0:22:54.704,0:23:06.228
Το 1942, μετακόμισε στο Χάρλεμ και στα 17 άρχισε να ταξιδεύει σ' ένα κόσμο μεταμεσονύκτιων κλαμπ και μικροαπατεώνων.

0:23:06.228,0:23:08.522
Έφτασε σε σημείο που είπε

0:23:08.522,0:23:15.815
«Ποτέ δεν θα τα καταφέρεις δουλεύοντας σαν επιστάτης, πουλώντας σάντουιτς στα τρένα, γυαλίζοντας παπούτσια κι άλλα τέτοια».

0:23:15.815,0:23:18.176
Λέει «Ποτέ δεν θα φτάσεις πουθενά».

0:23:18.176,0:23:22.878
Λοιπόν, είχε φήμη ότι ήταν κλέφτης και άνθρωπος του δρόμου,

0:23:22.878,0:23:25.012
αλλά δεν ήταν κλέφτης.

0:23:25.012,0:23:28.070
Ήταν απατεώνας, ναι, ήταν απατεώνας καλλιτέχνης

0:23:28.070,0:23:30.741
Τον φώναζαν καλλιτέχνη.

0:23:30.741,0:23:34.109
Όταν έβγαιναν τον βράδυ οι λευκοί και ήθελαν μαύρες

0:23:34.109,0:23:35.463
μπορούσε να κανονίσει να τους βρει.

0:23:35.463,0:23:38.087
Αν ήθελαν παράνομο ουίσκι, ήξερε πού να το βρει.

0:23:38.087,0:23:41.089
Αν ήθελαν ναρκωτικά, ήξερε πού να τα βρει.

0:23:41.089,0:23:45.954
Το κατάφερνε γιατί ήξερε τι ήθελαν και ήξερε πού να τα βρει.

0:23:45.954,0:23:49.423
και βρισκόταν στη μέση εκεί που μπορούσε να βγάλει κέρδος.

0:23:49.423,0:23:53.124
Έτσι άρχισε.

0:23:53.124,0:23:54.621
Αναπολώντας το παρελθόν,

0:23:54.621,0:23:57.794
ο Μάλκολμ έλεγε ότι τρία πράγματα τον ανησυχούσαν

0:23:57.794,0:24:02.863
η φυλακή, η δουλειά και ο στρατός.

0:24:02.863,0:24:04.724
Για ν' αποφύγει να υπηρετήσει στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο,

0:24:04.724,0:24:10.840
είπε στην κατάταξη ότι ήθελε να οργανώσει τους μαύρους στρατιώτες να σκοτώσουν τους λευκούς.

0:24:10.840,0:24:17.939
Κρίθηκε ακατάλληλος να υπηρετήσει.

0:24:17.939,0:24:22.117
Η χαρτοπαιξία, τα ναρκωτικά και η νυχτερινή ζωή του Χάρλεμ ήταν ακριβά για τον Μάλκολμ.

0:24:22.117,0:24:26.560
Είχε ήδη συλληφθεί δύο φορές για πταίσματα.

0:24:26.560,0:24:29.589
Όταν μετακόμισε πίσω στη Βοστόνη το 1945,

0:24:29.589,0:24:34.368
οργάνωσε μια συμμορία για να κάνει διαρρήξεις σε σπίτι διαπρεπών οικογενειών.

0:24:34.368,0:24:37.969
Τα άλλα μέλη της συμμορίας περιελάμβαναν τον φίλο του Μάλκολμ, τον Τζάρβις,

0:24:37.969,0:24:42.848
την λευκή φιλενάδα του Μπι και άλλες δυο λευκές

0:24:42.848,0:24:47.204
Αυτό το κορίτσι ήξερε ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν στην Φλόριντα εκείνο τον καιρό,

0:24:47.204,0:24:48.086
δεν υπήρχε κανένας σπίτι,

0:24:48.086,0:24:52.649
έτσι έμπαιναν στα σπίτια και έπαιρναν τα τιμαλφή και ο Μάλκολμ

0:24:52.649,0:24:54.929
έπαιρνε τα περισσότερα και τα πήγαινε σε ενεχυροδανειστήριο και έπαιρνε χρήματα

0:24:54.929,0:24:56.589
για την χαρτοπαιξία.

0:24:56.589,0:25:00.000
Δύο εβδομάδες αφού το έκανε αυτό,

0:25:00.000,0:25:02.443
τότε έκανε το λάθος

0:25:02.443,0:25:07.112
να πάει στο ενεχυροδανειστήριο να πάρει πίσω ένα ρολόι που άξιζε πάνω από χίλια δολάρια

0:25:07.112,0:25:13.170
που το είχε πάρει από ένα σπίτι και τότε τον συνέλαβαν τρις αστυνομικοί.

0:25:13.170,0:25:19.034
Ο Μάλκολμ Λιτλτ, ο Μάλκολμ Τζάρβις και οι τρεις γυναίκες αντιμετώπισαν κατηγορίες για διάρρηξη.

0:25:19.034,0:25:22.189
Το γεγονός ότι δύο μαύροι ήταν με λευκές έγινε

0:25:22.189,0:25:25.107
θέμα στο δικαστήριο.

0:25:25.107,0:25:32.351
Σίγουρα ο Μάλκολμ είχε σχέση με δυο λευκές και αυτό έκανε την υπόθεση τόσο δυνατή.

0:25:32.351,0:25:36.007
Τόσο εξοργιστική.

0:25:36.007,0:25:42.396
Οι γυναίκες κατέθεσαν ότι ο Μάλκολμ τις είχε αναγκάσει να πάρουν μέρος στις διαρρήξεις.

0:25:42.396,0:25:49.519
Οι δύο άνδρες έλαβαν την μέγιστη ποινή: οκτώ έως δέκα χρόνια στην φυλακή.

0:25:49.519,0:25:53.694
Όταν μας καταδίκασαν, τρελάθηκα.

0:25:53.694,0:25:58.140
Άρπαξα τα κάγκελα του κλουβιού και τα κούνησα, σχεδόν τα συντάραξα

0:25:58.140,0:26:00.161
και ούρλιαξα στον δικαστή και του είπα,

0:26:00.161,0:26:03.675
«καλύτερα να με σκοτώσεις παρά να με στείλεις δέκα χρόνια φυλακή».

0:26:03.675,0:26:09.100
Ήμουν, θα έλεγες, ένας τρελός νέγρος, αυτό ήμουν.

0:26:09.100,0:26:11.307
Ήξερα ότι αυτό που έβλεπα ήταν αλήθεια.

0:26:11.307,0:26:12.895
Δεν υπήρχε αμφιβολία.

0:26:12.895,0:26:22.947
ήξερα ότι όταν γελούσαν όλοι μαζί, γελούσαν, κοίτα τι κάναμε, τι κάναμε στον νέγρο.

0:26:22.947,0:26:30.138
Έπειτα είχαν τo απίστευτο θράσος να ζητήσουν από τα κορίτσια πριν τις βγάλουν από κει να μας κάνουν μήνυση

0:26:30.138,0:26:36.421
για βιασμό. Τα κορίτσια δεν το έκαναν.

0:26:36.421,0:26:41.654
Ο Μάλκολμ Λιτλ ήταν είκοσι χρόνων, αντιμέτωπος με οκτώ έως δέκα χρόνια φυλάκιση.

0:26:41.654,0:26:47.324
Είχε ξεμακρύνει από την περηφάνεια του Γκάρβεϊ και την ανεξαρτησία που κήρυτταν οι γονείς του.

0:26:47.324,0:26:56.346
Τώρα ήταν ο κατάδικος 22843.

0:26:56.346,0:27:01.696
Δεν είναι ατιμία να έχεις υπάρξει εγκληματίας.

0:27:01.696,0:27:05.816
Ατιμία είναι να παραμείνεις εγκληματίας.

0:27:05.816,0:27:10.333
Κάποτε ήμουν εγκληματίας. Κάποτε ήμουν στη φυλακή.

0:27:10.333,0:27:15.243
Δεν ντρέπομαι γι' αυτό. Ποτέ δεν θα μπορέσεις να το χρησιμοποιήσεις αυτό πάνω απ' το κεφάλι μου,

0:27:15.243,0:27:19.423
κι αυτός χρησιμοποιεί λάθος ραβδί. Δεν το νιώθω αυτό το ραβδί.

0:27:19.423,0:27:26.560
[ζητωκραυγές και χειροκρότημα]

0:27:26.560,0:27:32.129
Κατηγόρησαν τον Ιησού για αποστασία. Έτσι δεν είναι;

0:27:32.129,0:27:40.864
Είπαν ότι ήταν εναντίον του Καίσαρα. Είπαν ότι έκανε διακρίσεις επειδή είπε στους μαθητές του

0:27:40.864,0:27:49.453
«μην πηγαίνετε προς τους ειδωλολάτρες, καλύτερα πηγαίνετε προς τα απολωλότα πρόβατα. Πηγαίνετε στους ανθρώπους που δεν ξέρουν ποιοι είναι,

0:27:49.453,0:27:55.220
που έχουν χάσει την ταυτότητά τους και που είναι ξένοι σε μια γη που δεν είναι δική τους. Πηγαίνετε σε αυτούς τους ανθρώπους.

0:27:55.220,0:28:04.843
Πηγαίνετε στους σκλάβους. Πηγαίνετε στους πολίτες β' κατηγορίας. Πηγαίνετε σ' αυτούς που υποφέρουν το μένος της βαναυσότητας του Καίσαρα».

0:28:04.843,0:28:11.725
Αν ο Ιησούς ήταν σήμερα στην Αμερική, δεν θα πήγαινε στους λευκούς. Οι λευκοί είναι οι καταπιεστές.

0:28:11.725,0:28:17.449
Θα πήγαινε στους καταπιεσμένους. Θα πήγαινε στους ταπεινούς. Θα πήγαινε στους απλούς ανθρώπους.

0:28:17.449,0:28:20.473
Θα πήγαινε στους καταφρονεμένους.

0:28:20.473,0:28:35.042
Θα πήγαινε σε αυτόν που ονομάζουν Αμερικάνο νέγρο.

0:28:35.042,0:28:43.170
Πίσω από τους τοίχους της φυλακής, ο Μάλκολμ έστηνε στοιχήματα, τάιζε τον εθισμό του στα ναρκωτικά και επιχειρηματολογούσε εναντίον της ύπαρξης του Θεού.

0:28:43.170,0:28:47.138
Οι άνδρες στην φυλακή τον έλεγαν Σατανά.

0:28:47.138,0:28:56.405
Ταυτόχρονα, όμως, ενθαρρυμένος από έναν άλλο μαύρο υπόδικο, ο Μάλκολμ άρχισε να κάνει μαθήματα αγγλικών.

0:28:56.405,0:29:06.945
Ο Μάλκολμ περιέγραφε ζωηρά την ζωή στη φυλακή ως μοναχική και περιορισμένη, αλλά αυτός είχε σχέδια

0:29:06.945,0:29:12.654
γιατί σκόπευε να διαβάσει πολύ και σίγουρα

0:29:12.654,0:29:14.426
έγραψε πολύ.

0:29:14.426,0:29:20.799
Επειδή νομίζω ότι υπήρχαν φορές που πιθανόν να μου έγραφε κάθε εβδομάδα.

0:29:20.799,0:29:26.051
Στην διάρκεια της δεύτερης χρονιάς στην φυλακή, τ' αδέλφια του του έγραφαν γι' αυτό που ονόμαζαν

0:29:26.051,0:29:29.330
την φυσιολογική θρησκεία των μαύρων,

0:29:29.330,0:29:35.808
μια θρησκεία που δίδασκε ότι οι μαύροι ήταν οι αρχικοί άνθρωποι, ότι ο Θεός είναι μαύρος και

0:29:35.808,0:29:38.596
ονομαζόταν Αλλάχ.

0:29:38.596,0:29:43.432
Είπαν στον Μάλκολμ ότι τώρα ανήκαν στο Έθνος του Ισλάμ, πιστοί του αξιότιμου

0:29:43.432,0:29:49.172
Ελάιζα Μοχάμεντ, του αντιπροσώπου του Αλλάχ.

0:29:49.172,0:29:58.522
Νομίζω ότι το Ισλάμ είναι μια από τις σπουδαιότερες θρησκείες όλων των εποχών για τους ανθρώπους μας στην Αμερική. Οι αυτοαποκαλούμενοι Αμερικανοί

0:29:58.522,0:30:12.679
νέγροι πρέπει να αναμορφωθούν πλήρως και το Ισλάμ τους δίνει αυτή την δυνατότητα, ώστε να αισθάνονται υπερήφανοι

0:30:12.679,0:30:18.749
και όχι ντροπή που ονομάζονται μαύροι.

0:30:18.749,0:30:25.953
Μπήκα στο Μουσουλμανικό κίνημα το 1947 και

0:30:25.953,0:30:29.787
έπειτα άρχισα να φέρνω τους αδελφούς και τις αδελφές.

0:30:29.787,0:30:34.974
Αφού είχαμε ήδη κατηχηθεί με την φιλοσοφία του Μάρκους Γκάρβεϊ,

0:30:34.974,0:30:39.043
δεν χρειαζόταν να μας πείσουν ότι ήμασταν μαύροι και

0:30:39.043,0:30:40.621
θα έπρεπε να είμαστε περήφανοι.

0:30:40.621,0:30:43.987
Ήμασταν ήδη όταν μπήκαμε στο κίνημα.

0:30:43.987,0:30:47.373
Έτσι έγραψα στον Μάλκολμ και του το είπα.

0:30:47.373,0:30:54.109
Του είπα αν πίστευε στον Αλλάχ θα έβγαινε από την φυλακή. Αυτό έγραψα μόνο επειδή ξέρω

0:30:54.109,0:31:01.061
ότι δεν άντεχε και πολύ τις θρησκείες και δεν ήθελα να τον πιέσω.

0:31:01.061,0:31:05.752
Τ' αδέλφια του Μάλκολμ έγραψαν τον νεαρό υπόδικο ότι οι μαύροι στην Αμερική

0:31:05.752,0:31:11.545
ήταν μέρος μιας χαμένης φυλής που γρήγορα θ' απελευθερωνόταν από τα δεσμά της.

0:31:11.545,0:31:17.888
Και ότι οι λευκοί, σύμφωνα με τον Ελάιζα Μοχάμεντ ήταν μια φυλή διαβόλων των οποίων η κυριαρχία στη γη

0:31:17.888,0:31:21.371
επρόκειτο να τελειώσει.

0:31:21.371,0:31:27.778
Στην αρχή, του άρεσαν όλα, εκτός από ένα πράγμα που δεν μπορούσε να καταλάβει και αυτό ήταν το σημείο

0:31:27.778,0:31:31.258
που δίδασκε ότι ο λευκός είναι ο διάβολος.

0:31:31.258,0:31:33.874
Ο Μάλκολμ έγραψε τον Ελάιζα Μοχάμεντ. Ο Ελάιζα Μοχάμεντ

0:31:33.874,0:31:38.692
απάντησε και όταν απάντησε, παρέθεσε ένα απόσπασμα από τις γραφές.

0:31:38.692,0:31:46.984
Τότε του έδωσε το κλειδί. Είπε το κλειδί ... η Βίβλος είναι το βιβλίο όπου οτιδήποτε συμβαίνει εκεί

0:31:46.984,0:31:48.392
συμβαίνει στην Γη.

0:31:48.392,0:31:53.875
Οπότε δεν χρειάζεται να πεθάνεις για να πας στην κόλαση, μπορείς να βρεις την κόλαση όσο ζεις. Ο λευκός είναι αυτός

0:31:53.875,0:32:01.359
που σου φέρνει την κόλαση. Λοιπόν, αυτή είναι πολύ πειστική διδασκαλία, ειδικά όταν χρησιμοποιείς

0:32:01.359,0:32:05.383
την ιστορία των λευκών για να το επιβεβαιώσεις.

0:32:05.383,0:32:13.663
Ο Μάλκολμ άρχισε να διαβάζει ιστορία, φιλοσοφία και θρησκεία. Τα συγγράμματα του Ντι Μπουά,

0:32:13.663,0:32:21.889
του Σέξπιρ, του Σωκράτη, τους μύθους του Αισώπου, τη βιογραφία του Γκάντι και του Νατ Τέρνερ.

0:32:21.889,0:32:29.609
Ανακάλυψε όλη την ιστορία πώς οι λευκοί χριστιανοί λυντσάριζαν τους μαύρους χριστιανούς, οι λευκοί χριστιανοί

0:32:29.609,0:32:33.499
ήταν ανακατεμένοι στο εμπόριο σκλάβων - αυτοί ήταν οι χριστιανοί.

0:32:33.499,0:32:40.123
Έτσι ο Μάλκολμ άρχισε να το καταλαβαίνει αυτό και έπειτα άρχισε να μελετάει μόνος του για ν' αποδείξει ότι αν υπήρχε ο διάβολος

0:32:40.123,0:32:50.200
στην γη, αυτός θα έπρεπε να είναι ο λευκός.

0:32:50.200,0:33:00.324
Ο Ελάιζα Μοχάμεντ είπε στον Μάλκολμ να πιστέψει στον Αλλάχ. Αλλά για τον Μάλκολμ ήταν πάντα δύσκολο να υποταγεί κάπου.

0:33:00.324,0:33:11.387
Του πήρε μια εβδομάδα για ν'αναγκαστεί να σκύψει να προσευχηθεί.

0:33:11.387,0:33:17.629
Αργότερα, για να βοηθήσει στην διάδοση της διδασκαλίας του Ελάιζα Μοχάμεντ, ο Μάλκολμ συμμετείχε στην ομάδα συζήτησης της φυλακής, συναγωνιζόμενοι

0:33:17.629,0:33:22.846
με τις κολεγιακές ομάδες του Χάρβαρντ και του ΜΙΤ που επισκέπτονταν την φυλακή.

0:33:22.846,0:33:25.910
Τότε άρχισε να διαδίδεται το όνομα και η φήμη του Μάλκολμ

0:33:25.910,0:33:28.664
ανάμεσα στον πληθυσμό της φυλακής. Τότε άρχισε

0:33:28.664,0:33:31.905
να αυξάνεται η προσέλευση στις ομάδες συζήτησης.

0:33:31.905,0:33:36.330
Οι περισσότεροι έρχονταν από περιέργεια απλώς για να τον ακούσουν να μιλάει.

0:33:36.330,0:33:43.810
Το 1950, ο Μάλκολμ έγραψε στον κυβερνήτη απαιτώντας να έχει το δικαίωμα λατρείας του μουσουλμανισμού στην φυλακή.

0:33:43.810,0:33:53.458
Αργότερα τα γράμματά του θα κατέληγαν στους φακέλους του FBI. Η Υπηρεσία παρακολουθούσε στενά το έθνος του Ισλάμ

0:33:53.458,0:34:02.554
από τα τέλη της δεκαετίας του 1930. Η αίτηση του Μάλκολμ για πρόωρη αποφυλάκιση απορρίφθηκε γιατί θεωρείτο ταραχοποιός.

0:34:02.554,0:34:09.667
Δεν κρίθηκε κατάλληλος γι' αποφυλάκιση εκείνη την εποχή επειδή θα ήταν απειλή για την κοινωνία.

0:34:09.667,0:34:16.810
Τον θεωρούσαν επικίνδυνο, μορφωμένος και θρησκευόμενο. Θα ήταν σαν

0:34:16.810,0:34:22.600
ένα σάπιο μήλο σ' ένα βαρέλι με χιλιάδες άλλα. Θα χάλαγε κι άλλους.

0:34:22.600,0:34:33.250
Στις 7 Αυγούστου 1952, μετά από εξήμισι χρόνια στην φυλακή, ο Μάλκολμ αποφυλακίστηκε. Μέσα σ' ένα μήνα, έγινε δεκτός

0:34:33.250,0:34:41.781
στο Έθνος του Ισλάμ. Ο Μάλκολμ Λιτλ είχε γίνει ο Μάλκολμ Χ.

0:34:41.781,0:34:45.265
Πώς κι έγινες μέλος του Μουσουλμανικού κινήματος;

0:34:45.265,0:34:54.536
Ήμουν στην φυλακή. Ήμουν πολύ ιδιότροπος εγκληματίας, καθυστερημένος, αγράμματος, αμόρφωτος, ότι αρνητικό χαρακτηριστικό μπορείς να σκεφτείς...

0:34:54.536,0:35:01.121
μέχρι που άκουσα την διδασκαλία του αξιότιμου Ελάιζα Μοχάμεντ. Εξαιτίας της επίδρασης που είχε

0:35:01.121,0:35:08.334
πάνω μου δημιουργώντας μου την επιθυμία ν' αναμορφωθώ και ν' αποκατασταθώ για πρώτη φορά στη ζωή μου. Ακόμη

0:35:08.334,0:35:15.440
βλέποντας την επίδραση που είχε σε άλλους, αυτό με έκανε να το αποδεχτώ. Παρατήρησα ότι αφού εκτέθηκα στην θρησκευτική διδασκαλία

0:35:15.440,0:35:21.363
του αξιότιμου Ελάιζα Μοχάμεντ, αμέσως, ενσταλάχτηκε μέσα μου μια μεγάλη

0:35:21.363,0:35:28.250
φυλετική υπερηφάνεια και αξιοπρέπεια που ήθελα να είμαι κάποιος και συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούσα να είμαι κάποιος παρακαλώντας τους λευκούς

0:35:28.250,0:35:35.328
αλλά ότι έπρεπε να βγω έξω και να προσπαθήσω να κάνω κάτι για τον εαυτό μου ή να γίνω κάτι.

0:35:35.328,0:35:47.570
Την πρώτη φορά που θυμάμαι να είδα τον Μάλκολμ ήταν στο σπίτι του πατέρα μου, Ελάιζα Μοχάμεντ. Είδα έναν λεπτό άνδρα, έναν ψηλό άνδρα, έναν

0:35:47.570,0:35:54.574
νεαρό άνδρα με κοκκινωπό πρόσωπο. Αν σε γνώριζε για πρώτη φορά, το πρώτο πράγμα που θα έβλεπες ήταν ένα χαμόγελο.

0:35:54.574,0:35:58.000
Είπε «από δω ο Γουάλας» και του χαμογέλασα,

0:35:58.000,0:36:05.262
χάρηκα που τον είδα επειδή είχα ακούσει γι' αυτόν επίσης και είπε ο γιος του αγγελιοφόρου, ο γιος του αγγελιοφόρου.

0:36:05.262,0:36:12.009
Ήταν τόσο ενθουσιασμένος με τον αγγελιοφόρο, αλήθεια, δεν ήταν απλά που έβλεπε τον Γουάλας. Έβλεπε

0:36:12.009,0:36:14.584
τον γιο του αγγελιοφόρου.

0:36:14.584,0:36:20.067
Όταν βγήκε ο Μάλκολμ ήταν γεμάτος θέρμη. Ήταν τόσο ένθερμος που βγήκε στην σωστή στιγμή και στο σωστό

0:36:20.067,0:36:28.442
μέρος ώστε να αναπτύξει την θεωρία του. Ήρθε στο Ντητρόιτ, κι εξεπλάγη που ανακάλυψε ελάχιστους ανθρώπους να θέλουν ν' ακούσουν αυτή την δυναμική διδασκαλία.

0:36:28.442,0:36:34.742
Λέει «Εκπλήσσομαι που καθόσαστε εδώ και υπάρχουν τόσες άδειες θέσεις». Είπε «κάθε φορά που έρχεστε εδώ»,

0:36:34.742,0:36:37.152
είπε «αυτό το μέρος πρέπει να είναι γεμάτο».

0:36:37.152,0:36:40.706
Αυτό ενθουσίασε τον αξιότιμο Ελάιζα Μοχάμεντ.

0:36:40.706,0:36:48.490
Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, το Έθνος του Ισλάμ ήταν άγνωστο στις περισσότερες μαύρες κοινωνίες. Πιστεύεται ότι ο αριρθμός των μελών

0:36:48.490,0:36:51.373
δεν ξεπερνούσε τα τετρακόσια άτομα.

0:36:51.373,0:36:56.144
Ο Μάλκολμ στάλθηκε στο δρόμο να διαδώσει το μήνυμα.

0:36:56.144,0:37:04.685
Μέσα σε δύο χρόνια, βοήθησε ν' οργανωθούν ναοί στην Βοστόνη, το Χάρτφορντ και την Φιλαδέλφεια.

0:37:04.685,0:37:11.223
Έπειτα ο Ελάιζα Μοχάμεντ ονόμασε τον Μάλκολμ ιερέα του σημαντικότερου ναού στην Ανατολική Ακτή,

0:37:11.223,0:37:15.430
τον έβδομο ναό του Χάρλεμ.

0:37:15.430,0:37:18.805
Ο κύριος Μοχάμεντ ήξερε ότι ο Μάλκολμ είχε την εμπειρία

0:37:18.805,0:37:23.742
και ήξερε τη Νέα Υόρκη κι επίσης ήξερε ότι ήταν το

0:37:23.742,0:37:33.103
είδος ανθρώπου, επιδερμίδα, ύψος, ομιλία και παράστημα, όλα λαμβάνονται υπόψη όταν επιλέγεις κάποιον

0:37:33.103,0:37:37.862
για να τον στείλεις στο λαό. Επίσης, αυτή είναι μια διεθνής πόλη.

0:37:37.862,0:37:42.037
Πρέπει να έχεις τον καλύτερο στη Νέα Υόρκη γι' αυτό το λόγο

0:37:42.037,0:37:46.872
ο κύριος Μοχάμεντ τον επέλεξε.

0:37:46.872,0:37:50.062
[ελαφρύ χειροκρότημα]

0:37:50.062,0:37:56.507
Το 1955, όταν ο Ελάιζα Μοχάμεντ επισκέφτηκε το ναό της Νέας Υόρκης, θέλησε να επιθεωρήσει τη δουλειά

0:37:56.507,0:38:09.033
του φιλόδοξου και ειλικρινούς νεαρού ιερέα που είχε μεταμορφώσει τις μικροσκοπικές βιτρίνες κατά μήκος της Ανατολικής Ακτής σε συναθροίσεις χιλιάδων.

0:38:09.033,0:38:19.131
Το μήνυμα του Μάλκολμ Χ και του Ελάιζα Μοχάμεντ έκαναν τόσους ανθρώπους να ξανανιώσουν ολόκληροι και πάλι, να νιώσουν άνθρωποι και πάλι,

0:38:19.131,0:38:24.005
κάποιοι όρθωσαν το ανάστημά τους και βρήκαν μια νέα έννοια

0:38:24.005,0:38:28.174
για την ύπαρξή τους.