1
00:00:00,599 --> 00:00:05,380
Najważniejsze lekcje życia otrzymałem

2
00:00:05,380 --> 00:00:07,879
od handlarzy narkotyków,

3
00:00:07,879 --> 00:00:10,250
członków gangów

4
00:00:10,250 --> 00:00:12,503
i prostytutek,

5
00:00:12,503 --> 00:00:18,130
a naprawdę głębokie
rozmowy teologiczne prowadziłem

6
00:00:18,130 --> 00:00:21,704
nie w uświęconych salach seminarium,

7
00:00:21,704 --> 00:00:24,120
ale na rogu ulicy,

8
00:00:24,120 --> 00:00:27,531
w piątek o pierwszej w nocy.

9
00:00:27,701 --> 00:00:33,872
To dziwne, bo jestem pastorem
baptystą po seminarium duchownym,

10
00:00:33,872 --> 00:00:38,226
od ponad 20 lat pastorem swojego kościoła,

11
00:00:38,226 --> 00:00:40,544
ale to prawda.

12
00:00:40,594 --> 00:00:43,264
Działo się to w ramach

13
00:00:43,264 --> 00:00:47,490
strategii redukcji przestępczości
na rzecz bezpieczeństwa publicznego,

14
00:00:47,490 --> 00:00:51,247
która przyniosła 79% redukcję
przestępczości z użyciem przemocy

15
00:00:51,247 --> 00:00:55,305
w dużym mieście, na przestrzeni 8 lat.

16
00:00:55,385 --> 00:00:57,242
Zaczynając, nie planowałem stać się

17
00:00:57,242 --> 00:01:01,235
częścią czyjejś strategii
redukcji przestępczości.

18
00:01:01,335 --> 00:01:04,220
Miałem 25 lat i swój pierwszy kościół.

19
00:01:04,220 --> 00:01:06,600
Gdybyście wtedy spytali o moje ambicje,

20
00:01:06,600 --> 00:01:10,917
chciałem być pastorem megakościoła,

21
00:01:10,918 --> 00:01:14,865
liczącego 15, 20 tys. członków.

22
00:01:14,865 --> 00:01:17,675
Chciałem mieć własny
program duszpasterski w telewizji.

23
00:01:17,675 --> 00:01:20,391
Chciałem mieć własną markę odzieżową.

24
00:01:20,391 --> 00:01:21,747
(Śmiech)

25
00:01:21,747 --> 00:01:23,888
Chciałem działać na wielką skalę.

26
00:01:23,888 --> 00:01:25,732
Chciałem pójść na całość.

27
00:01:25,732 --> 00:01:28,425
(Śmiech)

28
00:01:28,425 --> 00:01:31,478
Po roku duszpasterstwa

29
00:01:31,478 --> 00:01:35,100
moja trzódka wzrosła o jakieś 20 osób.

30
00:01:35,100 --> 00:01:38,730
Sporo brakowało do megakościoła.

31
00:01:38,730 --> 00:01:41,554
Na poważnie, gdybyście zapytali
"jakie są twoje ambicje?",

32
00:01:41,554 --> 00:01:43,575
chciałem być po prostu dobrym pastorem,

33
00:01:43,575 --> 00:01:47,940
towarzyszem we wszystkich etapach życia,

34
00:01:47,940 --> 00:01:52,213
głosić przekaz ważny w życiu codziennym,

35
00:01:52,213 --> 00:01:55,115
a także w kulturze afro-amerykańskiej.

36
00:01:55,115 --> 00:01:59,265
Chciałem reprezentować 
społeczność, której służę.

37
00:01:59,265 --> 00:02:04,333
Jednak coś jeszcze
działo się w moim mieście,

38
00:02:04,333 --> 00:02:06,364
na całym obszarze metropolitalnym

39
00:02:06,364 --> 00:02:10,125
i większości miast w USA.

40
00:02:10,125 --> 00:02:15,534
Drastycznie rosła liczba zabójstw.

41
00:02:15,534 --> 00:02:18,101
Młodzi ludzie zabijali się

42
00:02:18,101 --> 00:02:20,748
z banalnych powodów.

43
00:02:20,748 --> 00:02:25,642
Ktoś wpadł na kogoś na korytarzu liceum,

44
00:02:25,652 --> 00:02:28,921
a po szkole go zastrzelił.

45
00:02:28,921 --> 00:02:32,427
Ktoś w koszuli w złym kolorze,

46
00:02:32,427 --> 00:02:36,630
znalazł się na złym rogu ulicy,
o złej porze.

47
00:02:36,630 --> 00:02:40,458
Coś trzeba było z tym zrobić.

48
00:02:40,548 --> 00:02:44,872
Doszło do tego, że zmienił się
charakter miasta.

49
00:02:44,872 --> 00:02:47,100
Odwiedzając osiedle,

50
00:02:47,100 --> 00:02:50,259
takie jak przy moim kościele,

51
00:02:50,259 --> 00:02:53,161
wchodziło się w wymarłe miasto,

52
00:02:53,161 --> 00:02:56,783
bo rodzice nie pozwalali dzieciom
bawić się na dworze

53
00:02:56,783 --> 00:02:59,847
nawet w lecie, z powodu przestępczości.

54
00:02:59,847 --> 00:03:02,599
Zwykłe nocne odgłosy osiedla

55
00:03:02,599 --> 00:03:05,727
dla niewprawnego ucha
brzmiące jak fajerwerki,

56
00:03:05,727 --> 00:03:07,207
to były strzały z broni palnej,

57
00:03:07,207 --> 00:03:11,040
słyszalne co wieczór,
podczas szykowania kolacji,

58
00:03:11,040 --> 00:03:16,172
opowiadania dziecku bajki na dobranoc
czy oglądania telewizji.

59
00:03:16,200 --> 00:03:20,994
W każdej izbie przyjęć

60
00:03:20,994 --> 00:03:24,123
na szpitalnym łóźku leżał

61
00:03:24,123 --> 00:03:28,667
młody, śmiertelnie postrzelony 
Murzyn lub Latynos.

62
00:03:28,697 --> 00:03:30,532
Odprawiałem pogrzeby,

63
00:03:30,532 --> 00:03:34,990
ale nie długowiecznych, 
szacownych matron i patriarchów,

64
00:03:34,990 --> 00:03:37,892
o których można wiele powiedzieć.

65
00:03:37,892 --> 00:03:40,748
Odprawiałem pogrzeby 18-latków,

66
00:03:40,748 --> 00:03:42,710
17-latków

67
00:03:42,710 --> 00:03:44,614
i 16-latków.

68
00:03:44,614 --> 00:03:49,281
Stałem w kościele lub domu pogrzebowym,

69
00:03:49,281 --> 00:03:55,245
usiłując powiedzieć coś znaczącego.

70
00:03:55,245 --> 00:04:01,290
Kiedy inni duchowni budowali
wspaniałe, wysokie katedry,

71
00:04:01,290 --> 00:04:04,628
kupowali nieruchomości poza miastem

72
00:04:04,628 --> 00:04:07,198
i wyprowadzali swoje kongregacje,

73
00:04:07,198 --> 00:04:12,337
żeby tam tworzyć swoje miasta Boga,

74
00:04:12,337 --> 00:04:15,494
struktura społeczna ubogich dzielnic miast

75
00:04:15,494 --> 00:04:19,391
uginała się pod ciężarem przemocy.

76
00:04:19,411 --> 00:04:22,298
Zostałem więc, bo ktoś musiał coś zrobić.

77
00:04:22,298 --> 00:04:25,850
Zacząłem od tego, co mam.

78
00:04:25,850 --> 00:04:30,192
W kazaniach potępiałem lokalną przemoc.

79
00:04:30,192 --> 00:04:32,746
Przyglądając się programowi kościoła,

80
00:04:32,746 --> 00:04:36,647
tworzyłem programy wyłapujące
zagrożoną młodzież,

81
00:04:36,647 --> 00:04:40,036
tuż o krok od przestępstwa.

82
00:04:40,106 --> 00:04:42,266
Próbowałem nawet innowacji w kazaniach.

83
00:04:42,266 --> 00:04:44,495
Słyszeliście o rapie?

84
00:04:44,495 --> 00:04:45,725
Muzyka rap?

85
00:04:45,725 --> 00:04:48,303
Spróbowałem nawet rapowego kazania.

86
00:04:48,303 --> 00:04:52,038
Nie wyszło, ale chociaż spróbowałem.

87
00:04:52,038 --> 00:04:56,244
Nie zapomnę młodzieńca,
który podszedł do mnie po kazaniu.

88
00:04:56,244 --> 00:04:58,124
Poczekał, aż wszyscy sobie pójdą.

89
00:04:58,124 --> 00:05:01,956
"Pastorze, kazanie rapowe?"
Ja na to: "Podobało ci się?".

90
00:05:01,956 --> 00:05:04,997
"Niech pastor tego więcej nie robi."

91
00:05:04,997 --> 00:05:07,332
(Śmiech)

92
00:05:08,132 --> 00:05:10,465
Głosiłem kazania, tworzyłem programy,

93
00:05:10,465 --> 00:05:12,903
z nadzieją, że jeśli koledzy
zrobią to samo,

94
00:05:12,903 --> 00:05:15,109
coś się zmieni.

95
00:05:15,109 --> 00:05:19,100
Przestępczość wymykała się spod kontroli.

96
00:05:19,100 --> 00:05:23,833
W strzelaninach ginęli niewinni ludzie.

97
00:05:23,833 --> 00:05:29,662
Ktoś kupował papierosy w sklepie,

98
00:05:29,662 --> 00:05:33,661
ktoś na przystanku czekał na autobus,

99
00:05:33,661 --> 00:05:35,820
dzieciaki w parku bawiły się,

100
00:05:35,820 --> 00:05:39,117
nieświadome aktów przemocy
na drugim końcu parku,

101
00:05:39,117 --> 00:05:41,811
ale przemoc przychodziła do nich.

102
00:05:41,811 --> 00:05:44,365
Wszystko wymykało się spod kontroli.

103
00:05:44,365 --> 00:05:46,803
Nie wiedziałem, co robić.

104
00:05:46,803 --> 00:05:51,750
Wtedy wydarzyło się coś,
co wszystko zmieniło.

105
00:05:51,795 --> 00:05:54,720
Chłopak nazywał się Jesse McKie,

106
00:05:54,720 --> 00:05:57,646
szedł do domu z kumplem,
Rigoberto Carrionem

107
00:05:57,646 --> 00:06:01,350
na osiedle koło mojego kościoła.

108
00:06:01,350 --> 00:06:05,749
Spotkali się z chłopakami
z gangu w Dorchester

109
00:06:05,749 --> 00:06:08,120
i zostali zabici.

110
00:06:08,120 --> 00:06:10,880
Uciekając stamtąd, śmiertelnie ranny Jesse


111
00:06:10,880 --> 00:06:13,249
pobiegł w kierunku mojego kościoła.

112
00:06:13,249 --> 00:06:16,597
Zmarł jakieś 100, 150 metrów od niego.

113
00:06:16,657 --> 00:06:20,196
Gdyby dotarł do kościoła,
nic by to nie zmieniło.

114
00:06:20,196 --> 00:06:23,017
Światła były zgaszone.
Nikogo tam nie było.

115
00:06:23,077 --> 00:06:26,181
Potraktowałem to jako znak.

116
00:06:26,230 --> 00:06:29,235
Kiedy schwytano sprawców,

117
00:06:29,235 --> 00:06:32,903
ku memu zdumieniu okazało się,
że są mniej więcej w moim wieku.

118
00:06:32,903 --> 00:06:36,525
Między nami była ogromna przepaść,

119
00:06:36,525 --> 00:06:40,728
jakbyśmy pochodzili
z zupełnie innych światów.

120
00:06:40,728 --> 00:06:43,730
Kiedy się tak zastanawiałem

121
00:06:43,730 --> 00:06:46,138
i przyglądałem temu, co się dzieje,

122
00:06:46,138 --> 00:06:52,420
uświadomiłem sobie wewnętrzny paradoks.

123
00:06:52,420 --> 00:06:54,836
Paradoks polegał na tym, że w kazaniach

124
00:06:54,836 --> 00:06:56,819
potępiałem przemoc,

125
00:06:56,819 --> 00:07:01,161
mówiłem też o budowaniu wspólnoty,

126
00:07:01,161 --> 00:07:03,343
ale nagle zdałem sobie sprawę,

127
00:07:03,343 --> 00:07:06,432
że jest część populacji,

128
00:07:06,432 --> 00:07:10,511
której nie uwzględniam
w definicji wspólnoty.

129
00:07:10,621 --> 00:07:12,020
To właśnie ten paradoks.

130
00:07:12,020 --> 00:07:15,719
Jeśli pragnę wspólnoty,
o jakiej mówię w kazaniach,

131
00:07:15,719 --> 00:07:17,739
muszę wyjść im naprzeciw

132
00:07:17,739 --> 00:07:22,892
i dotrzeć do grupy, którą wykluczyłem.

133
00:07:22,912 --> 00:07:25,529
Oznaczało to przejście od programów

134
00:07:25,529 --> 00:07:29,128
wyłapujących osoby niezdecydowane,

135
00:07:29,128 --> 00:07:34,160
do programów podających rękę
sprawcom aktów przemocy,

136
00:07:34,160 --> 00:07:36,906
członkom gangów i dilerom.

137
00:07:36,906 --> 00:07:41,494
Jak tylko sobie to uświadomiłem,
pojawiło się pytanie.

138
00:07:41,494 --> 00:07:43,238
Dlaczego ja?

139
00:07:43,358 --> 00:07:45,403
Czy to nie sprawa organów ścigania?

140
00:07:45,403 --> 00:07:48,153
Przecież od tego mamy policję?

141
00:07:48,233 --> 00:07:52,969
Z pytaniem "dlaczego ja?"
pojawiła się równie szybka odpowiedź.

142
00:07:52,969 --> 00:07:58,516
Bo to ja nie mogę spać,
rozmyślając o tym nocą.

143
00:07:58,666 --> 00:08:02,853
To ja rozglądam się i mówię,
że ktoś musi coś z tym zrobić,

144
00:08:02,853 --> 00:08:06,367
i zaczynam rozumieć, że ten ktoś, to ja.

145
00:08:06,367 --> 00:08:08,692
Czy nie tak zaczynają się wszystkie ruchy?

146
00:08:08,692 --> 00:08:12,926
Nie zaczynają się od licznych zgromadzeń

147
00:08:12,926 --> 00:08:16,680
i działań zgodnym z programem.

148
00:08:16,749 --> 00:08:21,839
Zaczyna się od kilku osób, 
czasem tylko jednej.

149
00:08:21,924 --> 00:08:24,075
I tak zaczęło się ode mnie.

150
00:08:24,075 --> 00:08:28,430
Postanowiłem zrozumieć kulturę przemocy,

151
00:08:28,430 --> 00:08:31,301
w której funkcjonują młodzi ludzie
popełniający przestępstwa.

152
00:08:31,301 --> 00:08:33,475
Zacząłem jako woluntariusz w liceum.

153
00:08:33,475 --> 00:08:36,170
Po dwóch tygodniach zrozumiałem,

154
00:08:36,170 --> 00:08:38,655
że młodzież, do której chcę dotrzeć,

155
00:08:38,655 --> 00:08:41,102
nie chodzi do szkoły.

156
00:08:41,102 --> 00:08:43,801
Zacząłem chodzić po okolicy.

157
00:08:43,801 --> 00:08:46,469
Nie trzeba było geniusza, żeby odkryć,

158
00:08:46,469 --> 00:08:49,836
że oni nie wychodzą w ciągu dnia.

159
00:08:49,836 --> 00:08:54,471
Zacząłem nocą chodzić po ulicach,

160
00:08:54,471 --> 00:08:57,110
odwiedzać parki, w których przebywali,

161
00:08:57,110 --> 00:09:00,238
i budować niezbędną więź.

162
00:09:00,238 --> 00:09:05,210
Tragedia w Bostonie
zjednoczyła część duchowieństwa.

163
00:09:05,210 --> 00:09:09,204
Stworzyła się grupa świadoma,

164
00:09:09,204 --> 00:09:12,189
że trzeba wyjść 
poza cztery ściany sanktuarium

165
00:09:12,189 --> 00:09:13,868
i spotykać młodzież na ich gruncie,

166
00:09:13,868 --> 00:09:17,645
zamiast kombinować,
jak ich sprowadzić do nas.

167
00:09:17,735 --> 00:09:20,439
Zdecydowaliśmy się chodzić razem.

168
00:09:20,439 --> 00:09:22,420
Spotykaliśmy się

169
00:09:22,420 --> 00:09:25,152
w jednej z najgorszych dzielnic miasta,

170
00:09:25,152 --> 00:09:27,567
w piątkowy I sobotni wieczór,

171
00:09:27,567 --> 00:09:29,529
o godzinie 22:00,

172
00:09:29,529 --> 00:09:32,390
i chodziliśmy do 2 albo 3 rano.

173
00:09:32,390 --> 00:09:35,612
Pewnie na początku
stanowiliśmy dziwny widok.

174
00:09:35,612 --> 00:09:37,934
Nie byliśmy handlarzami narkotyków.

175
00:09:37,934 --> 00:09:39,809
Nie byliśmy klientami handlarzy.

176
00:09:39,809 --> 00:09:42,566
Nie byliśmy policją. 
Niektórzy nosili koloratki.

177
00:09:42,566 --> 00:09:45,143
Wyglądało to naprawdę dziwnie.

178
00:09:45,143 --> 00:09:48,347
Ale po jakimś czasie
zaczęli z nami rozmawiać.

179
00:09:48,347 --> 00:09:50,274
Dowiedzieliśmy się,

180
00:09:50,274 --> 00:09:53,963
że jak tak chodziliśmy,
oni nas obserwowali,

181
00:09:53,963 --> 00:09:56,500
chcąc upewnić się co do kilku rzeczy.

182
00:09:56,500 --> 00:10:01,671
Po pierwsze, że będziemy 
konsekwentni w działaniach,

183
00:10:01,671 --> 00:10:03,384
że będziemy nadal przychodzić.

184
00:10:03,384 --> 00:10:05,575
Po drugie, chcieli mieć pewność,

185
00:10:05,575 --> 00:10:08,130
że nie chcemy ich wykorzystać.

186
00:10:08,130 --> 00:10:10,410
Zawsze był ktoś, kto mówił,

187
00:10:10,410 --> 00:10:12,274
"Zajmiemy się ulicą",

188
00:10:12,274 --> 00:10:15,398
ale z ekipą telewizyjną u boku

189
00:10:15,398 --> 00:10:17,231
albo z reporterem,

190
00:10:17,231 --> 00:10:19,739
żeby poprawić własne notowania,

191
00:10:19,739 --> 00:10:22,246
ze szkodą dla tych na ulicy.

192
00:10:22,246 --> 00:10:24,801
Kiedy zobaczyli, że nam nie o to chodzi,

193
00:10:24,801 --> 00:10:27,370
zdecydowali się z nami rozmawiać.

194
00:10:27,400 --> 00:10:31,255
Jak na kaznodziejów, 
zrobiliśmy wtedy coś zdumiewającego.

195
00:10:31,255 --> 00:10:35,352
Zdecydowaliśmy się słuchać, a nie nauczać.

196
00:10:35,352 --> 00:10:37,223
No dalej, brawa dla mnie.

197
00:10:37,223 --> 00:10:40,682
(Śmiech) (Brawa)

198
00:10:40,682 --> 00:10:44,792
Już wystarczy, mam limit czasowy.
(Śmiech)

199
00:10:44,792 --> 00:10:46,612
To było niesamowite.

200
00:10:46,612 --> 00:10:52,919
Mówiliśmy: "Nie znamy własnych
wspólnot po 9 wieczorem,

201
00:10:52,919 --> 00:10:55,759
między 9 a 5 rano,

202
00:10:55,759 --> 00:10:57,329
ale wy je znacie.

203
00:10:57,389 --> 00:11:02,551
Jesteście ekspertami
od tego przedziału czasu.

204
00:11:02,551 --> 00:11:05,387
Rozmawiajcie z nami. Uczcie nas.

205
00:11:05,387 --> 00:11:07,477
Pomóżcie zobaczyć to, czego nie widzimy.

206
00:11:07,477 --> 00:11:11,262
Pomóżcie zrozumieć to,
czego nie rozumiemy".

207
00:11:11,262 --> 00:11:13,677
Chętnie to robili,

208
00:11:13,677 --> 00:11:18,436
a my uczyliśmy się,
jak wygląda życie ulicy,

209
00:11:18,436 --> 00:11:22,244
inaczej niż pokazują 
w wiadomościach o 23:00,

210
00:11:22,244 --> 00:11:28,480
inaczej niż w mediach,
a nawet na portalach społecznościowych.

211
00:11:28,480 --> 00:11:30,696
Kiedy tak rozmawialiśmy,

212
00:11:30,696 --> 00:11:34,899
obaliliśmy wiele mitów.

213
00:11:34,899 --> 00:11:41,576
Jeden z największych mitów głosił,
że te zimne nieczułe dzieciaki

214
00:11:41,576 --> 00:11:45,440
są wyjątkowo brutalne.

215
00:11:45,440 --> 00:11:48,737
Odkryliśmy, że jest wprost przeciwnie.

216
00:11:48,737 --> 00:11:51,477
Większość młodych ludzi ulicy

217
00:11:51,477 --> 00:11:54,542
próbuje tylko przetrwać.

218
00:11:54,542 --> 00:11:56,492
Odkryliśmy również,

219
00:11:56,492 --> 00:12:00,052
że jedni z najbardziej inteligentnych,
kreatywnych,

220
00:12:00,052 --> 00:12:06,979
wspaniałych i mądrych ludzi,

221
00:12:06,979 --> 00:12:09,472
jakich poznaliśmy,

222
00:12:09,472 --> 00:12:14,137
walczy o przetrwanie na ulicy.

223
00:12:14,247 --> 00:12:18,390
Czasem nazywają to przetrwaniem.
Ja ich nazywam prze-zwycięzcami,

224
00:12:18,390 --> 00:12:21,430
bo w ich sytuacji

225
00:12:21,430 --> 00:12:27,649
przeżycie każdego dnia to zwycięstwo.

226
00:12:27,669 --> 00:12:29,823
W rezultacie pytaliśmy,

227
00:12:29,823 --> 00:12:33,271
"Jak widzicie rolę instytucji kościoła

228
00:12:33,271 --> 00:12:36,312
i naszą pomoc w tej sytuacji?".

229
00:12:36,312 --> 00:12:40,530
W rozmowach z młodzieżą tworzyliśmy plan.

230
00:12:40,610 --> 00:12:44,764
Przestaliśmy widzieć w nich
problem do rozwiązania.

231
00:12:44,764 --> 00:12:49,942
Zaczęliśmy widzieć w nich
partnerów, kapitał,

232
00:12:49,942 --> 00:12:55,654
współpracowników w walce
z przestępczością w okolicy.

233
00:12:55,654 --> 00:12:57,836
Wyobraźcie sobie pracę nad planem,

234
00:12:57,836 --> 00:13:02,945
przy jednym stole pastor
a przy drugim diler heroiny,

235
00:13:02,945 --> 00:13:09,467
obmyślający, jak kościół może
pomóc społeczności.

236
00:13:09,510 --> 00:13:13,788
Cud bostoński polegał
na zebraniu ludzi razem.

237
00:13:13,788 --> 00:13:15,645
Mieliśmy różnych partnerów.

238
00:13:15,645 --> 00:13:17,248
Mieliśmy organy ścigania.

239
00:13:17,248 --> 00:13:20,160
Mieliśmy policjantów,

240
00:13:20,160 --> 00:13:22,310
ale nie była to cała policja,

241
00:13:22,310 --> 00:13:27,000
bo niektórzy nadal mieli podejście
"zamknąć ich".

242
00:13:27,000 --> 00:13:29,136
Byli też inni policjanci,

243
00:13:29,136 --> 00:13:34,221
dla których partnerstwo
ze wspólnotą było sprawą honoru,

244
00:13:34,221 --> 00:13:37,407
którzy czuli się odpowiedzialni

245
00:13:37,407 --> 00:13:43,960
za współpracę z liderami i duchownymi,

246
00:13:43,960 --> 00:13:46,490
żeby zmniejszyć lokalną przestępczość.

247
00:13:46,490 --> 00:13:48,941
Tak samo kuratorzy,

248
00:13:48,941 --> 00:13:50,822
tak samo sędziowie,

249
00:13:50,822 --> 00:13:54,560
tak samo przełożeni w organach ścigania,

250
00:13:54,560 --> 00:13:56,743
bo, tak jak my, zdali sobie sprawę,

251
00:13:56,743 --> 00:14:00,435
że aresztowaniami nigdy
nie rozwiążemy tej sytuacji.

252
00:14:00,435 --> 00:14:06,314
Nie nadążymy z aktami oskarżenia,

253
00:14:06,314 --> 00:14:11,762
nie damy rady tak zapełnić więzień,

254
00:14:11,762 --> 00:14:15,717
żeby złagodzić problem.

255
00:14:15,897 --> 00:14:19,637
Pomogłem powołać organizację

256
00:14:19,637 --> 00:14:24,443
opartą na wierze, która od 20 lat
zajmuje się tą kwestią.

257
00:14:24,443 --> 00:14:27,740
Odszedłem z niej cztery lata temu.

258
00:14:27,740 --> 00:14:30,840
Zacząłem pracować w różnych miastach USA,

259
00:14:30,840 --> 00:14:32,779
w sumie w 19.

260
00:14:32,779 --> 00:14:35,599
W tych miastach dowiedziałem się,

261
00:14:35,599 --> 00:14:40,429
że w każdej grupie jest zawsze
jakiś element przywódczy,

262
00:14:40,429 --> 00:14:44,724
który tyra jak wół,

263
00:14:44,724 --> 00:14:47,690
zostawia ego przy drzwiach,

264
00:14:47,690 --> 00:14:50,947
widzi całość jako coś większego
niż suma części,

265
00:14:50,947 --> 00:14:56,566
zbiera się i znajduje sposób,
żeby pracować z młodzieżą z ulicy.

266
00:14:56,566 --> 00:15:01,349
Rozwiązaniem nie jest więcej glin,

267
00:15:01,349 --> 00:15:06,643
ale wydobycie na wierzch
kapitału obecnego w społeczności,

268
00:15:06,643 --> 00:15:10,381
silna społeczność jako partner

269
00:15:10,381 --> 00:15:15,373
we współpracy o redukcję przestępczości.

270
00:15:15,373 --> 00:15:19,705
W USA istnieje napawający dumą

271
00:15:19,705 --> 00:15:26,299
ruch młodzieżowy,
dotyczący kwestii strukturalnych,

272
00:15:26,299 --> 00:15:30,756
które trzeba zmienić, jeśli chcemy być
lepszym społeczeństwem.

273
00:15:30,756 --> 00:15:35,655
Istnieje też polityczna gra,
wyolbrzymiająca brutalność policji

274
00:15:35,655 --> 00:15:40,693
i niewłaściwe działania policji
przeciwko przestępczości czarnych.

275
00:15:40,693 --> 00:15:42,597
To fikcja.

276
00:15:42,597 --> 00:15:44,617
Wszystko się ze sobą wiąże.

277
00:15:44,617 --> 00:15:49,331
Kiedy pomyślicie o dziesiątkach lat
nieudanej polityki mieszkaniowej

278
00:15:49,331 --> 00:15:53,208
i kiepskim systemie szkolnictwa,

279
00:15:53,208 --> 00:15:56,482
kiedy uświadomicie sobie
uporczywe bezrobocie

280
00:15:56,482 --> 00:15:59,360
i zatrudnienie poniżej kwalifikacji,

281
00:15:59,360 --> 00:16:02,124
kiedy pomyślicie
o lichej opiece zdrowotnej,

282
00:16:02,124 --> 00:16:05,300
a do tego dorzucicie narkotyki,

283
00:16:05,300 --> 00:16:07,348
i duże torby wypchane bronią,

284
00:16:07,348 --> 00:16:12,782
nic dziwnego, 
że powstała kultura przemocy.

285
00:16:12,782 --> 00:16:17,140
Reakcja ze strony państwa
to więcej policji

286
00:16:17,140 --> 00:16:20,296
i zagaszenie punktów zapalnych.

287
00:16:20,296 --> 00:16:22,562
To wszystko jest powiązane.

288
00:16:22,562 --> 00:16:26,340
Jedną z cudownych rzeczy,
które udało nam się zrobić,

289
00:16:26,340 --> 00:16:31,473
to pokazanie roli współpracy

290
00:16:31,473 --> 00:16:37,039
społeczności, organów ścigania,
sektora prywatnego i miasta

291
00:16:37,039 --> 00:16:38,427
w redukcji przemocy.

292
00:16:38,427 --> 00:16:42,474
Musimy docenić rolę społeczności.

293
00:16:42,534 --> 00:16:49,050
Wierzę, że możemy zakończyć
erę przemocy w miastach.

294
00:16:49,154 --> 00:16:55,138
Wierzę, że to możliwe, i że są ludzie,
którzy robią to nawet w tej chwili.

295
00:16:55,138 --> 00:16:57,407
Ale potrzebuję waszej pomocy.

296
00:16:57,537 --> 00:17:00,426
Nie można wszystkiego zwalać na ludzi,

297
00:17:00,426 --> 00:17:03,744
którzy wypalają się
w pracy na rzecz społeczności.

298
00:17:03,744 --> 00:17:06,742
Oni potrzebują wsparcia. 
Potrzebują pomocy.

299
00:17:06,742 --> 00:17:08,680
Wracajcie do swoich miast.

300
00:17:08,680 --> 00:17:10,259
Znajdźcie tych ludzi.

301
00:17:10,259 --> 00:17:12,976
"Potrzebujesz pomocy? Pomogę ci".

302
00:17:12,976 --> 00:17:16,180
Znajdźcie tych ludzi. Oni tam są.

303
00:17:16,180 --> 00:17:21,537
Zbierzcie ich razem z organami ścigania,
sektorem prywatnym, miastem

304
00:17:21,537 --> 00:17:24,400
w jednym celu - ograniczenia przemocy.

305
00:17:24,400 --> 00:17:28,346
Ale dołóżcie starań,
żeby społeczność była silnym elementem.

306
00:17:28,346 --> 00:17:31,667
Stare przysłowie z Burundi ma rację:

307
00:17:31,667 --> 00:17:39,410
To, co robisz dla mnie beze mnie,
robisz przeciwko mnie.

308
00:17:39,410 --> 00:17:41,535
Bóg z wami. Dziękuję.

309
00:17:41,535 --> 00:17:45,535
(Brawa)