1
00:00:07,130 --> 00:00:09,562
Ünlü kurgusal karakter, Carrie White,

2
00:00:09,562 --> 00:00:13,315
lise mezuniyet balo salonunu
alevler içinde terk ettiğinde

3
00:00:13,315 --> 00:00:15,498
ve yaşadığı kasabayı dehşete düşürdüğünde

4
00:00:15,498 --> 00:00:17,925
telekinesiz, yani sadece zihin gücü

5
00:00:17,925 --> 00:00:24,868
kullanarak objeleri hareket ettirme
yetisini kullanıyordu.

6
00:00:24,868 --> 00:00:28,857
Her ne kadar Carrie sadece bir romana
dayalı kurgusal bir film olsa da,

7
00:00:28,857 --> 00:00:32,858
telekinesize olan inanç hiç de
kurgusal değil.

8
00:00:32,858 --> 00:00:36,529
Yüzyıllardır insanlar, sadece 
zihinlerini kullanarak nesnelerin

9
00:00:36,529 --> 00:00:40,712
hareketlerini kontrol edebilme gücüne
sahiden sahip olduklarını ileri sürdüler.

10
00:00:40,712 --> 00:00:45,184
Havada yükselme, irade gücü ile
kapıyı açma ve kaşık bükmenin

11
00:00:45,184 --> 00:00:47,237
her biri ilginç örneklerdir.

12
00:00:47,317 --> 00:00:51,097
Matrix'de Neo havada kurşunları 
durdurduğunda olan budur ve

13
00:00:51,097 --> 00:00:54,463
Yoda'nın bir T'yi kontrol ettiği
yetenektir.

14
00:00:54,463 --> 00:00:56,125
Ancak telekinesiz gerçek mi,

15
00:00:56,125 --> 00:01:00,904
yoksa sadece Carrie, Yoda ve Neo'nun
hepsinin olduğu kadar kurgu mu?

16
00:01:00,904 --> 00:01:04,304
Araştırmak için, telekinetik iddialarını 
bilimsel yöntemler kullanarak

17
00:01:04,304 --> 00:01:08,477
bilim merceği altında 
değerlendirmemiz gerekir.

18
00:01:08,477 --> 00:01:12,286
Telekinesiz araştırmacıların 
psişik olayları incelediği

19
00:01:12,286 --> 00:01:15,370
parapsikoloji adı verilen 
bir disiplinin parçasıdır.

20
00:01:15,370 --> 00:01:18,514
Parapsikologlar yaptıklarını
bilimsel olarak tanımlarlar ancak

21
00:01:18,514 --> 00:01:20,974
diiğer bilim insanları 
bu fikre katılmamaktadır.

22
00:01:20,974 --> 00:01:23,461
Haydi bir kaç temel gözlemi ele alalım.

23
00:01:23,461 --> 00:01:25,282
Gözlem #1

24
00:01:25,282 --> 00:01:28,620
Her ne kadar telekinesis hakkında
bir sürü anekdot olsa da,

25
00:01:28,620 --> 00:01:31,569
var olduğuna dair hiç bir
bilimsel kanıt mevcut değildir;

26
00:01:31,569 --> 00:01:34,425
bilimsel metoda uygun hiç
çalışma yapılmadı ve

27
00:01:34,425 --> 00:01:38,903
lab ortamında tekrarlanan hiç bir çalışma 
gerçek olduğunu kanıtlayamamaktadır.

28
00:01:38,903 --> 00:01:43,871
1930'larda, parapsikolojinin sözde
babası, Joseph Banks Rhine,

29
00:01:43,871 --> 00:01:47,169
insanların bir zarı istedikleri şekilde 
atabilmek amacıyla

30
00:01:47,169 --> 00:01:50,474
telekineziyi kullanıp kullanamayacaklarını
laboratuvarda test etti.

31
00:01:50,474 --> 00:01:53,708
Ancak bundan sonra bilim adamları
onun bulgularını tekrarlayamadılar,

32
00:01:53,708 --> 00:01:56,386
ve tekrar bir fikri kanıtlamak
için çok önemli olduğundan

33
00:01:56,386 --> 00:01:58,237
bu bir problemdi.

34
00:01:58,237 --> 00:01:59,688
Bilim adamlarının dışında,

35
00:01:59,688 --> 00:02:02,970
telekinetik olduğunu savunan
sayısız insan var

36
00:02:02,970 --> 00:02:06,347
ancak hepsinin ya sahtekar olduğu
ortaya çıktı

37
00:02:06,347 --> 00:02:10,492
ya da tamamıyla kontrol edemedikleri 
durumlarda başarısızlar,

38
00:02:10,492 --> 00:02:15,256
bu da istedikleri sonuç için ortamı
düzenlediklerini düşündürmektedir.

39
00:02:15,256 --> 00:02:20,681
Bugün, psişik yetilerin, telekinesiz gibi,
gerçek olduğunu kanıtlayabilecek herkese

40
00:02:20,681 --> 00:02:26,093
pek çok organizasyon tarafından sunulan 
büyük meblağda para ödülleri bile mevcut.

41
00:02:26,093 --> 00:02:29,024
Ancak bu servet henüz sahiplenilmedi.

42
00:02:29,024 --> 00:02:30,659
Gözlem #2:

43
00:02:30,659 --> 00:02:32,401
Telekineziyi incelediğimizde,

44
00:02:32,401 --> 00:02:36,541
tam olarak neyin ölçüldüğüne dair
tam bir fikir birliği sağlanamadı.

45
00:02:36,541 --> 00:02:40,026
Belki de güçlü, Yoda-gibi, beyin dalgaları
söz konusudur?

46
00:02:40,026 --> 00:02:43,996
Araştırma için bir standart oluşturmak 
güç, çünkü hiç kimse aynı fikirde değil,

47
00:02:43,996 --> 00:02:46,759
ki bu fikirlerin geçerliliğini test için

48
00:02:46,759 --> 00:02:49,401
tüm bilim dallarında gerekli bir şeydir.

49
00:02:49,401 --> 00:02:50,921
Gözlem#3

50
00:02:50,921 --> 00:02:54,025
Bilimin odağı bilinmeyenin keşfidir

51
00:02:54,025 --> 00:02:56,392
ve bilimsel araştırma tarihinde,

52
00:02:56,392 --> 00:02:57,806
kesinlikle yeni keşiflerin

53
00:02:57,806 --> 00:03:01,391
kabul gören bilime 
tezat oluşturdukları

54
00:03:01,391 --> 00:03:04,414
ve hatta koca bir bilim dalını
yerle bir ettikleri görülmüştür.

55
00:03:04,414 --> 00:03:07,668
Bu tür keşifler daha bir
özenle kanıtlanmalıdır ki

56
00:03:07,668 --> 00:03:10,135
eleştirelere karşı durabilsinler.

57
00:03:10,135 --> 00:03:11,717
Telekinesiz için ise, düşünce

58
00:03:11,717 --> 00:03:14,270
kabul gören bilime karşı çıkmaktadır,

59
00:03:14,270 --> 00:03:17,493
ancak kabulünü sağlayacak güçlü
kanıttan yoksundur.

60
00:03:17,493 --> 00:03:21,130
Evrenimiz fizik kuralları tarafından 
kontrol edilir ve açıklanır,

61
00:03:21,130 --> 00:03:25,305
ve bu kurallardan birisi bize, beynimizin 
kafatasımızın ötesinde herhangi bir şeyi

62
00:03:25,305 --> 00:03:28,271
etkileyebilecek kadar güçlü ve uzağa 
ulaşabilir olmadığından

63
00:03:28,271 --> 00:03:31,795
nesneleri kontrol 
edemediğini söylemektedir.

64
00:03:31,795 --> 00:03:35,974
Fizik aynı zamanda bize nesneleri uzaktan
etkileyebilecek yegane gücün manyetik

65
00:03:35,974 --> 00:03:39,356
ve yerçekimsel güç olduğunu söylemektedir.

66
00:03:39,356 --> 00:03:43,280
Muhtemelen bilimin açıklayabileceği 
telekinetisize en yakın şey

67
00:03:43,280 --> 00:03:47,405
bir robot kolunu kontrol amacıyla
düşüncelerin kullanılmasıdır.

68
00:03:47,405 --> 00:03:50,085
Hareket edemeyen felçli 
hastaların beyinlerinde

69
00:03:50,085 --> 00:03:54,414
hareketi kontrol eden bölgeye araştırmacı
minicik teller yerleştirebilir

70
00:03:54,414 --> 00:03:58,396
ve sonra da hastayı zihnin bir uzantısı 
gibi davranan robot kolunu

71
00:03:58,396 --> 00:04:01,800
hareket ettirmeye odaklaşmaya eğitebilir
ve bu işe yarar.

72
00:04:01,800 --> 00:04:04,480
Bu olağanüstü, ancak telekinetiz değil.

73
00:04:04,480 --> 00:04:07,783
Hastaların düşünceleri sadece muğlak,
tespit edilemez şeyler değildir.

74
00:04:07,783 --> 00:04:09,607
Bunlar teller aracılığıyla robota

75
00:04:09,607 --> 00:04:12,972
iletilen ölçülebilir beyin dalgalarıdır.

76
00:04:12,972 --> 00:04:16,123
Bilim, hareketi ölçebilir, 
test edebilir ve açıklayabilir,

77
00:04:16,123 --> 00:04:20,446
ve bu tür zihin kontrölünün gerçek
olduğunu size böyle gösterdik.

78
00:04:20,446 --> 00:04:22,302
Bilim bir fikre yönelik


79
00:04:22,302 --> 00:04:27,120
karşıt ya da destekleyici kanıtın
toplandığı yavaş bir süreçtir

80
00:04:27,120 --> 00:04:28,836
Kanıtı topladığımızda,

81
00:04:28,836 --> 00:04:31,035
hangi kulenin en yüksek olacağını 
görebiliriz

82
00:04:31,035 --> 00:04:35,730
ve telekinetiz için, bu onun var olduğunu 
gösteren kule değil.

83
00:04:35,730 --> 00:04:39,858
Bazıları bu mistik fenomenin bilimin
sınırlarıyla uyuşmadığını söylerler,

84
00:04:39,858 --> 00:04:41,277
olabilir.

85
00:04:41,277 --> 00:04:45,467
Ama o zamanda telekinetiz tamamıyla
kişisel bir ikna meselesi haline gelir.

86
00:04:45,467 --> 00:04:47,758
Eğer bir şey bilimsel olarak 
test edilemezse,

87
00:04:47,758 --> 00:04:50,584
o zaman bilimsel olarak da tanımlanamaz.

88
00:04:50,584 --> 00:04:52,560
Bu yüzden bizim araştırmalarımızın sonucu

89
00:04:52,560 --> 00:04:55,713
ortaya çıkan bulgu şudur ki; 
bu gücün içimizde olduğuna 


90
00:04:55,713 --> 00:04:57,943
inanmayı her ne kadar istesekde,

91
00:04:57,943 --> 00:05:00,922
telekinetiz için destek 
yetersiz kalmaktadır.

92
00:05:00,990 --> 00:05:02,940
Üzgünüz Neo, Carrie ve Yoda.

93
00:05:03,050 --> 00:05:22,548
Yetenekleriniz akla durgunluk verici 
ancak şimdilik, sadece filmlerle sınırlı.