1
00:00:07,003 --> 00:00:08,542
Postoje neke važne stvari 
koje treba da znate

2
00:00:08,542 --> 00:00:10,476
ako želite ljude u svemiru

3
00:00:10,476 --> 00:00:12,026
tokom dužeg perioda vremena.

4
00:00:12,026 --> 00:00:14,074
Jedna od njih jeste da ljudi gube

5
00:00:14,074 --> 00:00:15,566
mišićnu i koštanu masu.

6
00:00:15,566 --> 00:00:16,531
To znamo.

7
00:00:16,531 --> 00:00:18,478
Ako stavite gips na nogu,

8
00:00:18,478 --> 00:00:20,485
i skinete ga poslije par sedmica,

9
00:00:20,485 --> 00:00:23,607
primijetićete da vam se mišić smanjio.

10
00:00:23,607 --> 00:00:25,911
I ako izmjerite jačinu kosti,

11
00:00:25,911 --> 00:00:28,814
takođe ćete vidjeti da je i ona oslabila.

12
00:00:28,814 --> 00:00:32,093
Takođe, veoma je interesantno da naše tijelo
ima sposobnost

13
00:00:32,093 --> 00:00:34,404
da se prilagođava opterećenjima
kojima ga izlažemo,

14
00:00:34,404 --> 00:00:36,466
tako da kosti i mišići nijesu statični,

15
00:00:36,466 --> 00:00:37,936
oni se uvijek mijenjaju.

16
00:00:37,936 --> 00:00:40,213
Iako mislimo da je kost čvrsta

17
00:00:40,213 --> 00:00:41,884
i da se ne mijenja puno,

18
00:00:41,884 --> 00:00:43,363
i u njoj se dešavaju promjene.

19
00:00:43,363 --> 00:00:45,615
Ispostavilo se da u bestežinskom stanju

20
00:00:45,615 --> 00:00:46,984
gubite kost.

21
00:00:46,984 --> 00:00:49,174
Takođe dolazi do toga da mišići,

22
00:00:49,174 --> 00:00:51,493
koji rade naspram gravitacije,

23
00:00:51,493 --> 00:00:53,209
i zbog čega se zovu posturalni mišići,

24
00:00:53,209 --> 00:00:56,289
počinju da se skupljaju i gube snagu.

25
00:00:56,289 --> 00:00:58,186
Postoje i druge stvari u 
kardiovaskularnom sistemu,

26
00:00:58,186 --> 00:00:59,786
srce i krvni sudovi.

27
00:00:59,786 --> 00:01:01,129
I ako razmislite o tome,

28
00:01:01,129 --> 00:01:03,616
dok ste pod uticajem gravitacije

29
00:01:03,616 --> 00:01:05,786
to znači da morate da radite protiv nje

30
00:01:05,786 --> 00:01:08,155
kako biste pumpali krv u glavu.

31
00:01:08,155 --> 00:01:11,182
Tako da, kad ne biste mogli 
da pumpate krv u glavu

32
00:01:11,182 --> 00:01:13,543
onesvijestili bi se svaki put
kad biste ustali

33
00:01:13,543 --> 00:01:15,278
jer dok ležite

34
00:01:15,278 --> 00:01:17,146
ne morate da radite protiv gravitacije.

35
00:01:17,146 --> 00:01:18,356
Ali kad ustanete,

36
00:01:18,356 --> 00:01:19,736
morate da radite nasuprot njoj

37
00:01:19,736 --> 00:01:21,404
kako biste imali krv u glavi.

38
00:01:21,404 --> 00:01:22,569
I vaše srce i krvni sudovi

39
00:01:22,569 --> 00:01:24,539
imaju dobro razrađen sistem

40
00:01:24,539 --> 00:01:27,216
kako bi se to redovno dešavalo.

41
00:01:28,724 --> 00:01:32,236
Ali taj sistem se takođe može
promijeniti u bestežinskom stanju.

42
00:01:32,236 --> 00:01:34,209
Potom, tu je još jedan sistem
koji podliježe promjenama -

43
00:01:34,209 --> 00:01:36,486
sistem za ravnotežu.

44
00:01:36,486 --> 00:01:38,492
I opet, ravnoteža se održava

45
00:01:38,492 --> 00:01:41,383
nasuprot gravitaciji, zar ne?

46
00:01:41,383 --> 00:01:43,459
Da nema gravitacije

47
00:01:43,459 --> 00:01:45,954
ne biste morali da brinete da ćete pasti.

48
00:01:45,954 --> 00:01:48,235
Međutim, svakako morate 
voditi računa da ne padnete,

49
00:01:48,235 --> 00:01:50,902
i zbog toga imamo izuzetno
razvijen sistem za ravnotežu

50
00:01:50,902 --> 00:01:52,468
koji nas drži uspravnim

51
00:01:52,468 --> 00:01:53,840
i sprečava nas da ne padnemo.

52
00:01:53,840 --> 00:01:55,887
I kada vidite šta skejteri rade,

53
00:01:55,887 --> 00:01:59,261
shvatite koliko je izuzetan ovaj sistem.

54
00:01:59,261 --> 00:02:00,762
Ali kad odete u bestežinsko stanje,

55
00:02:00,762 --> 00:02:02,592
sistem za ravnotežu se mijenja.

56
00:02:02,592 --> 00:02:03,989
To i ne primjećujete

57
00:02:03,989 --> 00:02:05,018
dok ste u bestežinskom stanju,

58
00:02:05,018 --> 00:02:06,941
ali kada se vratite,

59
00:02:06,941 --> 00:02:08,017
primijetite

60
00:02:08,017 --> 00:02:08,941
da vam se ravnoteža promijenila

61
00:02:08,941 --> 00:02:10,358
i imate poteškoća

62
00:02:10,358 --> 00:02:11,820
da održite ravnotežu.

63
00:02:11,820 --> 00:02:14,902
To ukazuje da, kada ste u svemiru,

64
00:02:14,902 --> 00:02:17,628
vaš mozak pokušava da vam omogući

65
00:02:17,628 --> 00:02:19,658
da funkcionišete 
u bestežinskom stanju.

66
00:02:19,658 --> 00:02:22,152
I tako se on prilagođava
tome da nemate težinu

67
00:02:22,152 --> 00:02:24,217
što vi i ne primjećujete dok se ne vratite

68
00:02:24,217 --> 00:02:26,742
i shvatite da ste na Zemlji

69
00:02:26,742 --> 00:02:29,798
sa sistemom za ravnotežu
koji je prilagođen svemiru.

70
00:02:29,798 --> 00:02:33,444
Znate, cjelokupan život ovdje na Zemlji

71
00:02:33,444 --> 00:02:35,431
nastao je sa prisutnom gravitacijom,

72
00:02:35,431 --> 00:02:39,222
tako da je život razvijen 
pod njenim uticajem,

73
00:02:39,222 --> 00:02:41,952
a potom smo mi nastali 
pod uticajem gravitacije,

74
00:02:41,952 --> 00:02:43,825
tako da smo naučili da hodamo,

75
00:02:43,825 --> 00:02:44,852
hvatamo loptu,

76
00:02:44,852 --> 00:02:46,442
skijamo

77
00:02:46,442 --> 00:02:47,118
ili šta god,

78
00:02:47,118 --> 00:02:49,504
sa gravitacijom uvijek prisutnom.

79
00:02:49,504 --> 00:02:53,786
A šta bi se desilo 
da smo odrasli bez gravitacije?

80
00:02:53,786 --> 00:02:57,034
Šta je sa sistemima koji zavise od gravitacije,

81
00:02:57,034 --> 00:02:58,833
kao što su mišići

82
00:02:58,833 --> 00:03:00,805
ili sistem za ravnotežu

83
00:03:00,805 --> 00:03:03,575
ili srce i krvni sudovi?

84
00:03:03,575 --> 00:03:05,327
Da li bi se oni normalno razvili,

85
00:03:05,327 --> 00:03:07,929
ili bi nekako bili drugačiji?

86
00:03:07,929 --> 00:03:08,961
Jedan razlog da pomislite

87
00:03:08,961 --> 00:03:11,584
da bi došlo do nekih promjena

88
00:03:11,584 --> 00:03:12,920
jeste zbog eksperimenta

89
00:03:12,920 --> 00:03:14,614
koji je urađen nedavno

90
00:03:14,614 --> 00:03:16,593
od strane dvoje neuronaučnika,

91
00:03:16,593 --> 00:03:18,362
Hubela i Vizela.

92
00:03:18,362 --> 00:03:21,672
Oni su uzeli mače,

93
00:03:21,672 --> 00:03:24,546
i stavili mu zastor preko oka.

94
00:03:24,546 --> 00:03:27,198
Kada je mače izraslo u mačku,

95
00:03:27,198 --> 00:03:29,681
uklonili su zastor.

96
00:03:29,681 --> 00:03:31,962
I pitanje je,

97
00:03:31,962 --> 00:03:34,916
da li je mačka mogla vidjeti na to oko?

98
00:03:34,916 --> 00:03:37,236
E sad, sve je u redu
sa tim okom, zar ne?

99
00:03:37,236 --> 00:03:39,212
Ali ono nikada nije vidjelo ništa,

100
00:03:39,212 --> 00:03:41,651
svijetlo nikada nije palo na njega.

101
00:03:41,651 --> 00:03:45,512
Odgovor je da mačka nije
mogla vidjeti tim okom

102
00:03:45,512 --> 00:03:48,526
jer se desilo to da mozak

103
00:03:48,526 --> 00:03:51,466
ide različitim putevima tokom razvoja

104
00:03:51,466 --> 00:03:53,989
i veze koje bi normalno razvilo

105
00:03:53,989 --> 00:03:56,364
sa tim okom, nijesu se razvile.

106
00:03:56,364 --> 00:03:58,567
I to se ne može ispraviti,

107
00:03:58,567 --> 00:04:00,383
to je trajna promjena.

108
00:04:00,383 --> 00:04:02,013
I tako je mozak te mačke

109
00:04:02,013 --> 00:04:05,310
suštinski drugačiji od mozga mačke

110
00:04:05,310 --> 00:04:07,883
koja je odrasla sa okom
kojim je mogla da vidi.

111
00:04:07,883 --> 00:04:10,971
Ta mačka je odrasla sa 
suštinski drugačijim mozgom.

112
00:04:10,971 --> 00:04:11,840
I onda se zapitate,

113
00:04:11,840 --> 00:04:13,616
pa, šta je sa gravitacijom?

114
00:04:13,616 --> 00:04:15,444
Šta kada ne biste imali sile

115
00:04:15,444 --> 00:04:17,342
koje stvara gravitacija?

116
00:04:17,342 --> 00:04:19,729
Da li bi se vaš sistem za ravnotežu razvio

117
00:04:19,729 --> 00:04:21,299
na isti način,

118
00:04:21,299 --> 00:04:22,868
ili bi bio drugačiji?

119
00:04:22,868 --> 00:04:24,542
Da je neko odrastao u svemiru,

120
00:04:24,542 --> 00:04:27,453
da li bi mogao da se vrati
na Zemlju i funkcioniše,

121
00:04:27,453 --> 00:04:30,696
ili bi zaista bio drugačija osoba?