0:00:07.470,0:00:12.415
لە ساڵی 1965، ڕاندی گاردنەر[br]کە تەمەنی 17 ساڵان بوو

0:00:12.415,0:00:16.042
بۆ ماوەی 264 کاتژمێر نەخەوت.

0:00:16.042,0:00:20.060
ئەمە 11 ڕۆژ دەکات.[br]توانی بەبێ خەوتن بژیت.

0:00:20.060,0:00:23.241
ڕۆژی دواتر چاوی گرفتی تێکەوت.

0:00:23.241,0:00:27.350
دواتر نەیدەتوانی شتەکان لە[br]ڕێگەی دەست لێدانەوە بناسێتەوە.

0:00:27.350,0:00:30.917
ڕۆژی سێهەم، میزاجی و شڵەژاو بوو.

0:00:30.917,0:00:33.806
لە کۆتایی تاقیکردنەوەکەدا،[br]توانایی تێڕمانینی نەما،

0:00:33.806,0:00:35.607
و گرفت لە یادەوەری کورت[br]مەودا بۆ دروست بوو

0:00:35.607,0:00:37.107
توشی شلڵەژان بوو.

0:00:37.107,0:00:39.011
وردە وردە لەبەر خۆیەوە قسەی دەکرد..

0:00:39.011,0:00:41.741
لەگەڵ ئەوەی گاردنەر بەبێ هیچ[br]زیانێکی دەروونی و جەستەیی

0:00:41.741,0:00:43.409
ئەم کێشانەی تێپەڕاند،

0:00:43.409,0:00:47.100
بەڵام بۆ خەڵکانیتر ئەم ئەزموونە[br]توشی تێکچوونی هۆڕمۆنیان دەکات،

0:00:47.100,0:00:48.192
نەخۆش دەبن،

0:00:48.192,0:00:50.601
لە خراپترین حاڵەتدا، دەمرن.

0:00:50.601,0:00:55.027
دەمانەوێت بزانین بۆچی دەخەوین،

0:00:55.027,0:00:56.965
دڵنیاین کە زۆر گرنگە.

0:00:56.965,0:00:59.916
مرۆڤی پێگەیشتوو ڕۆژانە دەبێت[br]حەفت تا هەشت کاتژمێر بخەوێت،

0:00:59.916,0:01:02.170
نەوجەوانان پێویستیان بە 10 کاتژمێرە.

0:01:02.170,0:01:04.679
ئێمە خەواڵو دەبین بە هۆی[br]هێماکانی جەستەمانەوە

0:01:04.679,0:01:06.986
کە بە مێشک دەڵێن ئێمە ماندووین،

0:01:06.986,0:01:10.512
و هێمایی ژینگە کە پێمان[br]دەڵێت ئێستا تاریکە.

0:01:10.512,0:01:12.881
بەرزبوونەوەی هێما کیمیایەکانی[br]خەوتن لە جەستە

0:01:12.881,0:01:15.136
وەک، ئەدینۆسین و میلاتۆنین

0:01:15.136,0:01:18.348
جەستە بۆ خەوێکی سووک[br]دەنێرێت، کە قووڵ دەبێتەوە

0:01:18.348,0:01:20.951
و هەناسە و لێدانی دڵمان خاو دەکاتەوە

0:01:20.951,0:01:23.577
و ماسولکەکانیشمان پشوو دەدەن.

0:01:23.577,0:01:27.075
ئەم خەوە DNA مان چاک دەکاتەوە

0:01:27.075,0:01:30.481
جەستەشمان خۆی بۆ ڕۆژی[br]داهاتوو ئامادە دەکات.

0:01:30.481,0:01:32.061
لە ئەمریکا،

0:01:32.061,0:01:36.681
نزیکەی 30 لە سەدی پێگەیشتووان[br]و 60 لە سەدی نەوجەوانان

0:01:36.681,0:01:39.124
لە خەو بێ بەشن.

0:01:39.124,0:01:41.503
ئەمە تەنها کێشەیەکی بچووک نییە.

0:01:41.503,0:01:44.841
نەخەوتن دەبێتە هۆی زیانگەیاندن بە جەستە.

0:01:44.841,0:01:46.159
کاتێک ناخەوین،

0:01:46.159,0:01:47.004
فێربوون،

0:01:47.004,0:01:47.828
یادگار،

0:01:47.828,0:01:48.538
میزاج،

0:01:48.538,0:01:50.783
و هەستی کات لە دەست دەدەین.

0:01:50.783,0:01:53.385
نەخەوتن لەوانەیە ببێتە هۆی هەوکردنیش،

0:01:53.385,0:01:54.607
شڵەژان،

0:01:54.607,0:01:55.957
بەزبوونەوەی پەستانی خوێن

0:01:55.957,0:02:00.424
و دەبێتە هۆی شەکرە و قەڵەوبوونیش.

0:02:00.424,0:02:03.906
لە ساڵی 2014، هاندەرێکی[br]تۆپی پێ گیانی سپارد

0:02:03.906,0:02:08.091
بەهۆی ئەوەی بۆ ماوەی 48 کاتژمێر[br]سەیری جامی جیهانی کرد.

0:02:08.091,0:02:10.822
هۆکاری مردنەکەی جەڵتە بوو،

0:02:10.822,0:02:14.614
لێکۆڵینەوەکان سەلماندوویانە کە[br]خەوتن بۆ ماوەی کەمتر لە 6 کاتژمێر

0:02:14.614,0:02:18.598
لە شەوان دەبێتە هۆی[br]بەرزبوونەوەی ئەگەری جەڵتە بە ڕێژەی 4.5

0:02:18.598,0:02:22.936
بە بەراورد بەو کەسانەی[br]شەوانە 7 کاتژمێر دەخەون.

0:02:22.936,0:02:27.556
هەندێک خەڵک هەیە کە گۆڕانی جینیان هەیە

0:02:27.556,0:02:29.063
نەخەوتن شتێکی ئاساییە.

0:02:30.063,0:02:34.136
ئەم حاڵەتە ناو نراوە[br]Fatal Familial Insomnia

0:02:34.136,0:02:37.609
جەستە لە بارودۆخێکی قورس دایە و

0:02:37.609,0:02:40.915
ڕێگەی خەوتنی مێشک نادات.

0:02:40.915,0:02:42.746
لە ماوەی چەند مانگێک یان چەند ساڵێک،

0:02:42.746,0:02:47.494
لەگەڵ تێپەڕبوونی کات، حاڵەتەکە[br]خراپتر دەبێت و تا دەگاتە مردن.

0:02:47.494,0:02:51.325
چۆن نەخەوتن دەبێتە هۆکاری ئەم هەموو دەردە؟

0:02:51.325,0:02:55.308
زاناکان پێان وایە هۆکارەکەی[br]کۆبوونەوەی پاشماوەکانە

0:02:55.308,0:02:56.915
لە ناو مێشک.

0:02:56.915,0:02:58.482
لە ماوەی بەخەبەربوونماندا

0:02:58.482,0:03:01.724
خانەکانی جەستە وزە بەکاردەهێنن

0:03:01.724,0:03:04.385
کە ئەم وزەیە تێکدەشکێت بۆ چەند مادەیەکیتر

0:03:04.385,0:03:06.673
لەوانەش ئەدینۆساین.

0:03:06.673,0:03:08.457
لەگەڵ بەرزبوونەوەی ئەدینۆساین،

0:03:08.457,0:03:12.913
هانی خەوتن دادات،[br]کە بە فشاری خەوتن ناسراوە.

0:03:12.913,0:03:18.273
کافاین، ڕێگە لە کۆبوونەوەی[br]ئەدۆنسین دەگرێت.

0:03:18.273,0:03:20.969
پاشماوەیتر لە مێشک کۆدەبێتەوە،

0:03:20.969,0:03:24.986
ئەگەر ئەم پاشماوانە خاوێن نەکرێنەوە،[br]فشار لە سەر مێشک دروست دەکەن

0:03:24.986,0:03:29.536
و دەبنە هۆکاری کۆمەڵێک زیان کە بە[br]مێشک دەگات کە دەبێتە نیشانەکانی نەخەوتن.

0:03:29.536,0:03:33.938
باشە، کاتێک دەخەوین چی لە ناو[br]مێشک ڕوودەدات بۆ ڕێگە گرتن لەمە؟

0:03:33.938,0:03:37.246
زاناکان سیستەمێکی لیمفەویان دۆزیتەوە،

0:03:37.246,0:03:40.355
کە کاری پاکردنەوەی مێشک لە[br]پاشماوەکان دەکات کاتێک ئەمە دەخەوین.

0:03:40.355,0:03:43.219
ئەم سیستەمە لە کاتی خەوتن زۆر چالاکترە.

0:03:43.219,0:03:48.645
شلەیەکی دڕکەپەتک بۆ پاکردنەوەی[br]پاشماوە ژەهراویەکان بەکاردەهێنێت

0:03:48.645,0:03:50.997
کە لە ناو خانەکان کۆدەبنەوە.

0:03:50.997,0:03:54.970
خڕۆکە لیمفاویەکان کە وەک[br]ڕێرەوە بۆ خانەکانی بەرگری

0:03:54.970,0:03:57.866
لەم ماوانە لە ناو مێشک دۆزراینەوە

0:03:57.866,0:04:03.951
لەوانەیە ڕۆڵیان لە پاکردنەوەی[br]مێشک لە پاشماوەکان هەبێت.

0:04:03.951,0:04:08.966
لەو کاتەی کە زاناکان بە دوای دۆزینەوەی[br]میکانیزمی پاکردنەوەی مێشک وێڵن

0:04:08.966,0:04:13.202
دەتوانین دڵنیات بکەینەوە کە[br]خەوتن زۆر گرنگە

0:04:13.202,0:04:16.930
ئەگەر دەمانەوێت تەندروستی[br]جەستە و مێشکمان باش بێت.