1
00:00:06,042 --> 00:00:09,740
ही बालवाडी आहे, आम्ही २००७ साली बांधलेली.

2
00:00:10,111 --> 00:00:14,036
आम्ही ही बालवाडी एका 
वर्तुळाच्या आकारात बांधली आहे.

3
00:00:14,036 --> 00:00:17,178
म्हणजे छपरावर हा एक प्रकारचा 
अखंड मार्ग आहे.

4
00:00:17,179 --> 00:00:19,699
तुम्ही जर पालक असाल,

5
00:00:19,699 --> 00:00:23,663
तर तुम्हाला ठाऊक असेलच,की 
मुलांना गोल गोल फिरायला खूप आवडतं.

6
00:00:24,793 --> 00:00:27,600
हे पहा, छप्पर वरून असं दिसतं.

7
00:00:27,600 --> 00:00:29,858
तर, आम्ही हे असं का बांधलं?

8
00:00:29,858 --> 00:00:32,675
या बालवाडीचे मुख्याध्यापक म्हणाले,

9
00:00:32,675 --> 00:00:35,254
" नाही. मला इथे कठडा नको."

10
00:00:35,254 --> 00:00:37,483
मी म्हणालो, "ते शक्य नाही."

11
00:00:37,483 --> 00:00:43,777
पण त्यांनी आग्रह सोडला नाही.
छपराच्या कडेने एक जाळी सोडली तर?

12
00:00:43,777 --> 00:00:45,986
पडणारी मुलं त्यात पकडता येतील.

13
00:00:45,986 --> 00:00:47,433
(हशा )

14
00:00:47,433 --> 00:00:49,509
मी म्हणालो, "ते शक्य नाही."

15
00:00:49,970 --> 00:00:52,889
अर्थात, सरकारी अधिकारी म्हणाले, 


16
00:00:52,889 --> 00:00:56,154
"कठडा तर हवाच."

17
00:00:58,324 --> 00:01:01,843
पण ही कल्पना झाडांभोवती ठेवता येईल.

18
00:01:01,843 --> 00:01:05,120
इथे छपरामधून डोकं वर काढणारी 
तीन झाडं आहेत.

19
00:01:05,120 --> 00:01:10,745
या दोरालाच कठडा म्हणायची 
आम्हाला परवानगी मिळाली.

20
00:01:10,745 --> 00:01:14,017
पण अर्थातच, त्या दोराशी 
मुलांचा काही संबंध नाही.

21
00:01:14,017 --> 00:01:16,503
ती आपली सरळ त्या जाळीत पडतात.

22
00:01:17,304 --> 00:01:20,355
आणखी मुलं.

23
00:01:20,355 --> 00:01:23,292
आणखी जास्त.

24
00:01:23,292 --> 00:01:24,502
आणखी.

25
00:01:24,502 --> 00:01:25,653
(हशा )

26
00:01:25,653 --> 00:01:29,203
कधीकधी एका झाडाभोवती चाळीस मुलं असतात.

27
00:01:31,733 --> 00:01:32,981
त्या फांदीवरच्या मुलाला

28
00:01:32,981 --> 00:01:35,464
ते झाड इतकं आवडतंय, की 
तो ते चाखतो आहे.

29
00:01:35,464 --> 00:01:37,964
(हशा )

30
00:01:38,984 --> 00:01:40,785
काही कार्यक्रम असेल, 


31
00:01:40,785 --> 00:01:43,051
तेव्हा मुलं छपराच्या कडेवर बसतात.

32
00:01:44,191 --> 00:01:46,563
खालून पाहताना ते किती छान दिसतं.

33
00:01:46,563 --> 00:01:48,652
प्राणीसंग्रहालयातली माकडं.

34
00:01:48,652 --> 00:01:52,552
(हशा )

35
00:01:52,552 --> 00:01:54,318
जेवायची वेळ.

36
00:01:54,318 --> 00:01:58,949
(हशा आणि टाळ्या)

37
00:02:00,784 --> 00:02:03,313
आम्ही या छपराची उंची कमीत कमी ठेवली.

38
00:02:03,313 --> 00:02:07,757
कारण आम्हाला छपरावरची मुलं बघायची होती.

39
00:02:07,757 --> 00:02:10,438
फक्त छपराखालचीच नव्हेत.

40
00:02:10,438 --> 00:02:14,299
जर छप्पर खूप उंच केलं असतं, तर 
फक्त आतलं छत दिसलं असतं.

41
00:02:15,699 --> 00:02:20,215
आणि ही पाय धुवायची जागा. 
पाण्याचे नळ अनेक प्रकारचे असतात.

42
00:02:20,656 --> 00:02:22,434
या लवचिक नळ्या वापरून

43
00:02:22,434 --> 00:02:25,329
मित्रांवर पाणी उडवता येतं.

44
00:02:25,329 --> 00:02:27,044
आणि हा शॉवर.

45
00:02:27,044 --> 00:02:29,541
हा साधाच आहे.

46
00:02:29,541 --> 00:02:31,087
पण हे पाहिलंत का,

47
00:02:31,087 --> 00:02:32,917
हा मुलगा आपले बूट धुवत नसून,

48
00:02:32,917 --> 00:02:34,591
त्या बुटात पाणी भरतो आहे.

49
00:02:34,591 --> 00:02:36,531
(हशा )

50
00:02:41,423 --> 00:02:46,499
वर्षभर ही बालवाडी अशी पूर्णपणे खुली असते.

51
00:02:47,699 --> 00:02:51,339
आत आणि बाहेर यामध्ये सीमारेषाच नसते.

52
00:02:51,339 --> 00:02:55,978
तर याचा अर्थ असा की, ही इमारत म्हणजे 
केवळ एक छप्पर आहे.

53
00:02:55,978 --> 00:02:59,267
आणि दोन वर्गांमध्येही भिंती नाहीत.

54
00:02:59,267 --> 00:03:02,861
म्हणजेच, आवाजाला अटकाव नाही.

55
00:03:03,590 --> 00:03:09,415
पुष्कळ मुलांना जर 
एखाद्या शांत खोलीत बसवलं,

56
00:03:09,415 --> 00:03:12,733
तर त्यातली काही मुलं अतिशय अस्वस्थ होतील.

57
00:03:12,733 --> 00:03:14,985
पण या बालवाडीत

58
00:03:14,985 --> 00:03:18,415
त्यांना अस्वस्थ वाटायचं काहीच कारण नाही.

59
00:03:18,415 --> 00:03:21,225
कारण इथे भिंतीच नाहीत.

60
00:03:21,225 --> 00:03:23,422
आणि मुख्याध्यापक म्हणतात,

61
00:03:23,422 --> 00:03:27,425
जर त्या कोपऱ्यातल्या मुलाला 
वर्गात बसावसं वाटत नसेल,

62
00:03:27,425 --> 00:03:29,120
आम्ही त्याला बाहेर जाऊ देतो.

63
00:03:29,120 --> 00:03:32,279
तो अखेरीस परत येईल. कारण हे वर्तुळ आहे. 
ते परत येणारच.

64
00:03:32,279 --> 00:03:34,241
(हशा )

65
00:03:36,561 --> 00:03:39,556
पण मुद्दा असा आहे, की अशा परिस्थितीत

66
00:03:39,556 --> 00:03:42,407
मुलं कुठेतरी लपून बसण्याचा प्रयत्न करतात.

67
00:03:42,407 --> 00:03:46,986
पण इथे मात्र, ती जातात आणि परत येतात. 


68
00:03:46,986 --> 00:03:48,836
स्वाभाविकच आहे ते.

69
00:03:48,836 --> 00:03:53,859
दुसरं, आम्हाला गडबड गोंधळ 
खूप महत्त्वाचा वाटतो.

70
00:03:55,711 --> 00:04:02,142
मुलं गोंधळातच शांत झोपतात.

71
00:04:02,142 --> 00:04:05,986
शांत जागी त्यांना झोप लागत नाही.

72
00:04:05,986 --> 00:04:08,236
आणि या बालवाडीमध्ये,

73
00:04:08,236 --> 00:04:13,483
मुलं वर्गात कमालीची एकाग्रता दाखवतात.

74
00:04:15,193 --> 00:04:21,660
आपल्यासारखे प्राणी जंगलात, 
गोंधळातच वाढतात.

75
00:04:21,660 --> 00:04:23,663
गोंधळ हा त्यांना गरजेचा असतो.

76
00:04:23,663 --> 00:04:27,967
एखाद्या बारमध्ये गलका असला,
तरीही तिथे आपण मित्रांशी बोलू शकतो.

77
00:04:27,967 --> 00:04:31,928
गप्प बसून राहणं हा आपला स्वभावच नव्हे.

78
00:04:31,928 --> 00:04:34,095
आजकाल

79
00:04:34,095 --> 00:04:38,569
आपण सगळ्या गोष्टींवर नियंत्रण ठेवू पाहतो.

80
00:04:40,219 --> 00:04:42,021
ही शाळा पूर्णपणे खुली आहे.

81
00:04:42,021 --> 00:04:45,033
तुम्हाला ठाऊक असेलच, की

82
00:04:45,033 --> 00:04:50,818
हिवाळ्यात उणे २० डिग्री तापमान असताना 
स्कीईंग करता येतं.

83
00:04:50,818 --> 00:04:53,922
उन्हाळ्यात आपण जेव्हा पोहायला जातो,

84
00:04:53,922 --> 00:04:55,766
तेव्हा वाळूचं तापमान असतं ५० डिग्री.

85
00:04:56,636 --> 00:05:00,029
तसंच तुम्हाला ठाऊक असायला हवं, 
की आपण जलरोधक असतो.

86
00:05:00,029 --> 00:05:03,181
आपण पावसात विरघळत नाही.

87
00:05:03,181 --> 00:05:07,050
तर, मुलांनी बाहेरच राहायचं असतं.

88
00:05:07,050 --> 00:05:10,251
आणि आपण त्यांना तसंच राहू दिलं पाहिजे.

89
00:05:10,251 --> 00:05:12,923
तर ही मुलं वर्गाची अशी विभागणी करताहेत.

90
00:05:12,923 --> 00:05:15,426
त्यांनी शिक्षकांना मदत करायला हवी.

91
00:05:15,426 --> 00:05:17,731
पण ते कुठे मदत करताहेत?

92
00:05:17,731 --> 00:05:19,346
(हशा )

93
00:05:23,226 --> 00:05:25,382
मी नाही त्याला आत घातलं!

94
00:05:27,522 --> 00:05:29,706
हा वर्ग.

95
00:05:30,196 --> 00:05:32,105
हे बेसिन.

96
00:05:32,655 --> 00:05:35,932
पाणवठ्याभोवती मुलं एकमेकांशी गप्पा मारतात.

97
00:05:37,082 --> 00:05:40,819
आणि वर्गात नेहमीच झाडं असतात.

98
00:05:43,969 --> 00:05:47,377
एका माकडाला वर ओढून घेणारा दुसरा माकड.

99
00:05:47,377 --> 00:05:49,225
(हशा )

100
00:05:49,225 --> 00:05:50,829
माकडं.

101
00:05:50,829 --> 00:05:52,283
(हशा )

102
00:05:52,283 --> 00:05:56,698
प्रत्येक वर्गात एकतरी झरोका असतोच.

103
00:05:57,468 --> 00:06:01,465
आणि ख्रिसमसला, 
सेंटाक्लॉस इथून खाली उतरतो.

104
00:06:07,255 --> 00:06:09,682
आणि ही शाळेला जोडलेली इमारत.

105
00:06:09,682 --> 00:06:14,151
त्या गोल बालवाडीच्या शेजारची.

106
00:06:14,151 --> 00:06:19,810
ही सातमजली इमारत फक्त पाच मीटर उंच आहे.

107
00:06:19,810 --> 00:06:21,971
आणि अर्थातच, छताची उंची अगदी कमी आहे.

108
00:06:21,971 --> 00:06:26,036
त्यामुळे ती इमारत सुरक्षित हवी.

109
00:06:26,036 --> 00:06:30,417
तर, आम्ही आमच्या मुलांना तिथे सोडलं. 
एक मुलगा आणि एक मुलगी.

110
00:06:31,707 --> 00:06:34,241
त्यांनी आत जाण्याचा प्रयत्न केला.

111
00:06:35,731 --> 00:06:38,353
त्याचं डोकं आपटलं.

112
00:06:39,343 --> 00:06:43,312
तो ठीक आहे. त्याचं डोकं चांगलं मजबूत आहे.

113
00:06:43,312 --> 00:06:46,400
तो लवचिक आहे. माझा मुलगा आहे तो.

114
00:06:46,400 --> 00:06:48,068
(हशा )

115
00:06:49,038 --> 00:06:51,898
इथून उडी मारण्यात धोका तर नाही ना, 
हे तो पाहतो आहे.

116
00:06:53,038 --> 00:06:55,705
मग आम्ही इतर मुलांना तिथे जाऊ दिलं.

117
00:07:00,835 --> 00:07:03,376
तोक्योतला ट्रैफ़िक जैम भयंकर असतो.

118
00:07:03,376 --> 00:07:04,528
(हशा )

119
00:07:04,528 --> 00:07:09,379
त्या पुढच्या ड्रायव्हरने 
ड्रायव्हिंग शिकायला हवंय.

120
00:07:09,379 --> 00:07:11,910
आजकालच्या दिवसांत,

121
00:07:11,910 --> 00:07:16,530
मुलांना धोक्याची लहानशी गुटी मिळायला हवी.

122
00:07:18,970 --> 00:07:21,375
आणि अशा परिस्थितीत,

123
00:07:21,375 --> 00:07:25,300
ते एकमेकांना मदत करायला शिकतात.

124
00:07:25,300 --> 00:07:29,735
यालाच समाज म्हणातात. 
हल्ली अशा संधी आपण गमावत चाललो आहोत.

125
00:07:36,065 --> 00:07:42,976
आता या चित्रात 
एका मुलाची हालचाल दाखवली आहे.

126
00:07:42,976 --> 00:07:49,300
९:१० ते ९:३० या वेळेतली.

127
00:07:49,300 --> 00:07:55,501
आणि या इमारतीचा परीघ १८३ मीटर आहे.

128
00:07:55,501 --> 00:07:59,353
म्हणजे हे अंतर अगदी छोटं आहे 
असं म्हणता येणार नाही.

129
00:07:59,353 --> 00:08:03,959
या मुलाने सकाळी ६००० मीटर अंतर पार केलं.

130
00:08:03,959 --> 00:08:07,551
पण खरं आश्चर्य तर पुढेच आहे.

131
00:08:07,551 --> 00:08:14,248
या बालवाडीतली मुलं सरासरी 
४००० मीटर अंतर पार करतात.

132
00:08:15,455 --> 00:08:22,435
आणि या मुलांची शारीरिक क्षमता

133
00:08:22,435 --> 00:08:25,590
इतर मुलांपेक्षा जास्त आहे.

134
00:08:31,390 --> 00:08:33,016
मुख्याध्यापक म्हणतात,

135
00:08:33,016 --> 00:08:38,743
आम्ही त्यांना प्रशिक्षण देत नाही. 
फक्त छपरावर सोडतो.

136
00:08:39,353 --> 00:08:40,972
मेंढरांसारखं.

137
00:08:40,972 --> 00:08:42,401
(हशा )

138
00:08:42,401 --> 00:08:44,230
ती धावत राहतात.

139
00:08:44,230 --> 00:08:46,259
(हशा )

140
00:08:46,779 --> 00:08:51,838
माझं मत असं, की 
त्यांना नियंत्रणात ठेवू नका.

141
00:08:51,838 --> 00:08:55,060
त्यांना फार जपू नका.

142
00:08:55,060 --> 00:08:58,687
त्यांनी थोडं धडपडायला हवं.

143
00:08:58,687 --> 00:09:02,473
त्यांना थोडी दुखापत व्हायला हवी.

144
00:09:02,473 --> 00:09:05,892
त्यातूनच ती शिकतात,

145
00:09:05,892 --> 00:09:09,028
या जगात कसं जगायचं.

146
00:09:11,848 --> 00:09:19,057
मला वाटतं, स्थापत्यशास्त्र जग बदलू शकतं.

147
00:09:19,057 --> 00:09:20,899
आणि लोकांचं आयुष्यही.

148
00:09:21,909 --> 00:09:27,991
आणि हा एक प्रयत्न आहे, 
मुलांचं आयुष्य बदलण्याचा.

149
00:09:28,481 --> 00:09:30,133
अनेक धन्यवाद.

150
00:09:30,158 --> 00:09:32,152
(टाळ्या )