1
00:00:00,881 --> 00:00:02,111
Ik heb een vraag.

2
00:00:03,422 --> 00:00:05,365
Kan een computer gedichten schrijven?

3
00:00:06,959 --> 00:00:09,036
Dit is een provocerende vraag.

4
00:00:09,715 --> 00:00:11,433
Je denkt er even over na

5
00:00:11,457 --> 00:00:14,047
en plots heb je een hoop
andere vragen, zoals:

6
00:00:14,769 --> 00:00:16,150
wat is een computer?

7
00:00:16,710 --> 00:00:18,285
Wat is een gedicht?

8
00:00:18,707 --> 00:00:20,396
Wat is creativiteit?

9
00:00:21,650 --> 00:00:22,822
Maar dit zijn vragen

10
00:00:22,846 --> 00:00:25,916
die mensen hun leven lang
proberen te beantwoorden,

11
00:00:25,940 --> 00:00:28,164
niet in één TED Talk.

12
00:00:28,188 --> 00:00:30,633
We moeten dus iets anders proberen.

13
00:00:30,657 --> 00:00:32,800
Hier staan twee gedichten.

14
00:00:33,839 --> 00:00:36,115
Het ene is geschreven door een mens

15
00:00:36,139 --> 00:00:38,241
en het andere door een computer.

16
00:00:38,754 --> 00:00:41,164
Ik vraag jullie wie welk gedicht 
geschreven heeft.

17
00:00:41,858 --> 00:00:43,014
Probeer maar:

18
00:00:43,038 --> 00:00:46,904
Gedicht 1: Kleine vlieg / Ik heb verruwd /
Uw zomerspel / Ver weggeduwd.

19
00:00:46,924 --> 00:00:50,512
Ben niet ik / Een vlieg als gij? /
Of bent niet gij / Een man als ik?

20
00:00:50,536 --> 00:00:53,835
Gedicht 2: We kunnen voelen /
Activist door je van leven / ochtend /

21
00:00:53,859 --> 00:00:58,106
Stopt om te zien, paus ik haat de / Niet
al de nacht een begin / Goed anders (...)

22
00:00:58,130 --> 00:00:59,489
Oké, jullie tijd is om.

23
00:00:59,513 --> 00:01:03,499
Hand omhoog als je denkt dat een mens 
het eerste heeft geschreven.

24
00:01:05,547 --> 00:01:07,037
Oké, de meesten.

25
00:01:07,061 --> 00:01:10,584
Hand omhoog als je denkt dat een mens
het tweede heeft geschreven.

26
00:01:11,172 --> 00:01:12,362
Erg moedig van jullie,

27
00:01:12,855 --> 00:01:15,094
want het eerste gedicht werd geschreven

28
00:01:15,104 --> 00:01:17,754
door de menselijke dichter William Blake.

29
00:01:17,784 --> 00:01:20,733
Het tweede werd geschreven 
door een algoritme

30
00:01:20,757 --> 00:01:24,449
dat alle taal van één dag
op mijn Facebookfeed nam

31
00:01:24,473 --> 00:01:27,236
en die dan algoritmisch regenereerde

32
00:01:27,260 --> 00:01:30,850
volgens methodes die ik later
zal beschrijven.

33
00:01:31,218 --> 00:01:33,622
Laten we er nog een proberen.

34
00:01:34,398 --> 00:01:36,491
Je hebt weer niet veel tijd
om dit te lezen,

35
00:01:36,515 --> 00:01:38,127
dus volg je instinct.

36
00:01:38,151 --> 00:01:42,196
#1: Een leeuw brult en een hond blaft. 
Het is interessant / en fascinerend

37
00:01:42,220 --> 00:01:46,523
dat een vogel vliegt en niet / brult 
of blaft. Lieflijke verhalen over dieren

38
00:01:46,547 --> 00:01:50,607
zijn in mijn dromen en ik zing ze allemaal
als ik / niet uitgeput en vermoeid ben.

39
00:01:50,631 --> 00:01:54,616
#2: Oh! Kangoeroes, lovertjes,
chocoladedrank! / Zo bevallig!

40
00:01:54,640 --> 00:01:58,998
Parels, / harmonica's, bonbons, aspirines!
Al / de dingen waar ze over praatten (...)

41
00:01:59,022 --> 00:02:00,180
Oké, jullie tijd is om.

42
00:02:00,204 --> 00:02:03,341
Als je denkt dat het eerste gedicht
van een mens is:

43
00:02:03,365 --> 00:02:04,580
hand omhoog.

44
00:02:05,687 --> 00:02:06,841
Oké.

45
00:02:06,865 --> 00:02:09,540
Als je denkt dat het tweede gedicht
van een mens is:

46
00:02:09,564 --> 00:02:10,719
hand omhoog.

47
00:02:11,779 --> 00:02:15,589
Hier zijn we dus duidelijk verdeeld over.

48
00:02:16,157 --> 00:02:17,593
Dit was veel moeilijker.

49
00:02:17,617 --> 00:02:19,329
Het antwoord is:

50
00:02:19,353 --> 00:02:22,836
het eerste gedicht werd gegenereerd
door een algoritme dat Racter heet

51
00:02:22,860 --> 00:02:25,862
en in de jaren 70 werd ontwikkeld.

52
00:02:25,886 --> 00:02:29,075
Het tweede gedicht is van Frank O'Hara,

53
00:02:29,099 --> 00:02:31,767
toevallig een van mijn
favoriete menselijke dichters.

54
00:02:32,631 --> 00:02:35,689
(Gelach)

55
00:02:36,046 --> 00:02:39,274
Wat we nu net gedaan hebben,
is een Turingtest voor poëzie.

56
00:02:40,018 --> 00:02:44,565
Alan Turing stelde de Turingtest
als eerste voor in 1950

57
00:02:44,589 --> 00:02:46,153
om deze vraag te beantwoorden:

58
00:02:46,177 --> 00:02:47,814
kunnen computers nadenken?

59
00:02:48,245 --> 00:02:54,125
Alan Turing vond dat als een computer
een tekstgesprek kon voeren met een mens

60
00:02:54,141 --> 00:02:56,911
zonder dat die mens
met zekerheid kon zeggen

61
00:02:56,935 --> 00:02:59,901
of hij met een computer 
of een mens praatte,

62
00:02:59,925 --> 00:03:02,781
dat die computer dan
als intelligent beschouwd kon worden.

63
00:03:03,270 --> 00:03:06,565
In 2013 hebben mijn vriend
Benjamin Laird en ik

64
00:03:06,589 --> 00:03:09,577
een Turingtest voor poëzie online gezet.

65
00:03:09,601 --> 00:03:10,878
Die heet 'bot or not'

66
00:03:10,902 --> 00:03:12,946
en je kunt het zelf uitproberen.

67
00:03:12,970 --> 00:03:15,221
Het is eigenlijk hetzelfde spelletje.

68
00:03:15,245 --> 00:03:16,773
Je krijgt een gedicht te lezen,

69
00:03:16,797 --> 00:03:19,469
je weet niet of het van een mens is
of van een computer,

70
00:03:19,499 --> 00:03:21,015
en je moet het raden.

71
00:03:21,039 --> 00:03:24,230
Duizenden mensen
hebben deze test online gedaan

72
00:03:24,254 --> 00:03:25,703
en dus hebben we resultaten.

73
00:03:25,727 --> 00:03:27,155
Wat zijn de resultaten?

74
00:03:27,704 --> 00:03:30,583
Turing zei dat als een computer

75
00:03:30,607 --> 00:03:33,626
30% van de tijd een mens kon misleiden,

76
00:03:33,650 --> 00:03:36,047
dat hij daarmee geslaagd was
voor de Turingtest.

77
00:03:36,625 --> 00:03:39,063
We hebben computergedichten
in onze database

78
00:03:39,087 --> 00:03:43,396
waarvan 65% van de menselijke lezers
dachten dat ze van een mens waren.

79
00:03:43,959 --> 00:03:46,776
Ik denk dus dat we
een antwoord hebben op onze vraag.

80
00:03:47,546 --> 00:03:49,894
Kan een computer gedichten schrijven

81
00:03:49,918 --> 00:03:51,846
volgens de logica van de Turingtest?

82
00:03:51,870 --> 00:03:54,221
Ja, absoluut.

83
00:03:55,782 --> 00:03:59,918
Maar als je je ongemakkelijk voelt
bij dit antwoord, geen probleem.

84
00:04:00,103 --> 00:04:02,419
Als je onwillekeurige reacties vertoont

85
00:04:02,443 --> 00:04:05,648
is dat ook geen probleem
want we zijn nog niet klaar.

86
00:04:06,594 --> 00:04:08,918
Laten we onze derde
en laatste test spelen.

87
00:04:10,000 --> 00:04:11,540
Je gaat weer moeten lezen

88
00:04:11,554 --> 00:04:13,573
en me zeggen welk gedicht van een mens is.

89
00:04:13,597 --> 00:04:17,425
#1: Rode vlaggen de reden 
voor mooie vlaggen. / En lintjes.

90
00:04:17,449 --> 00:04:21,770
Lintjes van vlaggen / En materiaal dragen/
Reden voor materiaal dragen. (...)

91
00:04:21,794 --> 00:04:25,712
#2: ‘t Gewond hert springt het
hoogst, / Ik hoor de woudnarcis

92
00:04:25,736 --> 00:04:29,182
Ik hoor de vlag vandaag /
Ik hoor des jagers preek; /

93
00:04:29,206 --> 00:04:32,908
’t Is slechts d’extase van de dood, /
En dan is de rem bijna weg (...)

94
00:04:32,932 --> 00:04:34,531
Oké, jullie tijd is om.

95
00:04:34,555 --> 00:04:38,392
Wie denkt dat een mens
het eerste heeft geschreven?

96
00:04:39,973 --> 00:04:43,011
Wie denkt dat een mens
het tweede heeft geschreven?

97
00:04:43,035 --> 00:04:45,366
Wauw, dat zijn veel meer mensen.

98
00:04:46,327 --> 00:04:49,295
Dan zal het jullie verrassen
dat het eerste gedicht

99
00:04:49,319 --> 00:04:53,312
geschreven is door de erg menselijke 
dichteres Gertrude Stein.

100
00:04:54,100 --> 00:04:59,138
Het tweede werd gegenereerd
door een algoritme dat RKCP heet.

101
00:04:59,162 --> 00:05:02,481
Voordat we verdergaan,
zal ik heel kort beschrijven

102
00:05:02,505 --> 00:05:04,286
hoe RKCP werkt.

103
00:05:04,873 --> 00:05:08,723
RKCP is een algoritme
ontworpen door Ray Kurzweil,

104
00:05:08,747 --> 00:05:10,969
technisch directeur bij Google,

105
00:05:10,993 --> 00:05:13,353
en voorvechter van
artificiële intelligentie.

106
00:05:13,822 --> 00:05:17,813
Je geeft RKCP een brontekst,

107
00:05:17,837 --> 00:05:22,306
het analyseert die tekst om te begrijpen
hoe taal erin gebruikt wordt,

108
00:05:22,330 --> 00:05:24,278
en dan regenereert het algoritme

109
00:05:24,302 --> 00:05:26,830
taal die de eerste tekst imiteert.

110
00:05:26,854 --> 00:05:28,967
Voor het gedicht dat we net zagen,

111
00:05:28,991 --> 00:05:31,616
het tweede, dat jullie menselijk vonden,

112
00:05:31,640 --> 00:05:33,190
verwerkte het een hoop gedichten

113
00:05:33,214 --> 00:05:35,249
van de dichteres Emily Dickinson.

114
00:05:35,273 --> 00:05:37,462
Het keek naar hoe ze taal gebruikte,

115
00:05:37,486 --> 00:05:38,651
leerde het model,

116
00:05:38,675 --> 00:05:42,933
en regenereerde dan een model
volgens dezelfde structuur.

117
00:05:44,732 --> 00:05:46,910
Maar het is belangrijk dat je weet

118
00:05:46,934 --> 00:05:49,992
dat RKCP de betekenis niet kent
van de woorden die het gebruikt.

119
00:05:50,359 --> 00:05:52,635
De taal is maar een grondstof,

120
00:05:52,659 --> 00:05:54,819
het kan Chinees zijn,
het kan Zweeds zijn,

121
00:05:54,843 --> 00:05:59,022
het kan alle taal van één dag
op je Facebookfeed zijn.

122
00:05:59,046 --> 00:06:00,698
Het is maar een grondstof.

123
00:06:01,380 --> 00:06:04,077
Toch kan het een gedicht schrijven

124
00:06:04,101 --> 00:06:07,428
dat menselijker lijkt
dan dat van Gertrude Stein

125
00:06:07,452 --> 00:06:09,605
en Gertrude Stein is een mens.

126
00:06:10,846 --> 00:06:12,940
Wat we hier gedaan hebben,

127
00:06:12,940 --> 00:06:15,940
is dus min of meer
een omgekeerde Turingtest.

128
00:06:15,940 --> 00:06:21,119
Gertrude Stein, een mens,
kon een gedicht schrijven

129
00:06:21,143 --> 00:06:24,881
waarvan de meeste mensen
onterecht denken

130
00:06:24,905 --> 00:06:26,731
dat een computer het geschreven had.

131
00:06:27,176 --> 00:06:31,317
Dat betekent, volgens de logica
van de omgekeerde Turingtest,

132
00:06:31,341 --> 00:06:33,257
dat Gertrude Stein een computer is.

133
00:06:33,281 --> 00:06:34,743
(Gelach)

134
00:06:35,358 --> 00:06:36,652
Zijn jullie in de war?

135
00:06:37,193 --> 00:06:38,708
Dat begrijp ik best.

136
00:06:39,546 --> 00:06:43,662
Tot nu toe hadden we mensen
die zoals mensen schreven,

137
00:06:43,686 --> 00:06:46,797
we hadden computers
die zoals computers schreven,

138
00:06:46,821 --> 00:06:49,876
we hadden computers
die zoals mensen schreven,

139
00:06:49,900 --> 00:06:53,532
maar we hadden ook,
het vreemdst van al,

140
00:06:53,556 --> 00:06:55,931
mensen die zoals computers schreven.

141
00:06:56,938 --> 00:06:58,704
Maar wat is onze conclusie dan?

142
00:06:59,611 --> 00:07:02,768
Is William Blake opeens menselijker

143
00:07:02,792 --> 00:07:04,041
dan Gertrude Stein?

144
00:07:04,065 --> 00:07:07,111
Of is Gertrude Stein
meer een computer dan William Blake?

145
00:07:07,135 --> 00:07:08,687
(Gelach)

146
00:07:08,711 --> 00:07:11,034
Dit soort vragen stel ik mezelf

147
00:07:11,058 --> 00:07:12,523
al ongeveer twee jaar

148
00:07:12,547 --> 00:07:14,856
en ik heb er geen antwoord op.

149
00:07:14,880 --> 00:07:17,210
Ik heb echter wel inzichten opgedaan

150
00:07:17,234 --> 00:07:19,768
over onze verhouding met technologie.

151
00:07:20,999 --> 00:07:24,608
Mijn eerste inzicht is dat we,
om welke reden dan ook,

152
00:07:24,632 --> 00:07:27,743
poëzie associëren met menselijkheid.

153
00:07:28,197 --> 00:07:31,912
Wanneer we vragen:
"Kan een computer gedichten schrijven?",

154
00:07:31,936 --> 00:07:33,129
vragen we ook:

155
00:07:33,153 --> 00:07:34,951
"Wat betekent het om een mens te zijn

156
00:07:34,975 --> 00:07:38,147
en hoe bepalen we
de grenzen van deze categorie?

157
00:07:38,171 --> 00:07:41,829
Hoe bepalen we wie of wat
deel kan uitmaken van deze categorie?"

158
00:07:42,376 --> 00:07:45,727
Volgens mij is dit
een fundamenteel filosofische vraag,

159
00:07:45,751 --> 00:07:47,980
waarop geen eenvoudig
ja/nee-antwoord

160
00:07:48,004 --> 00:07:49,331
als de Turingtest bestaat.

161
00:07:49,805 --> 00:07:52,850
Volgens mij begreep Alan Turing dit ook

162
00:07:52,874 --> 00:07:56,179
en ontwierp hij zijn test in 1950

163
00:07:56,203 --> 00:07:59,005
als een filosofische provocatie.

164
00:08:01,124 --> 00:08:06,665
Mijn tweede inzicht is dat we,
wanneer we de Turingtest voor poëzie doen,

165
00:08:06,689 --> 00:08:10,149
we niet echt de capaciteit
van de computers testen,

166
00:08:10,173 --> 00:08:13,066
want poëzie-algoritmes

167
00:08:13,090 --> 00:08:17,653
zijn vrij eenvoudig en bestaan al
min of meer sinds de jaren 50.

168
00:08:19,055 --> 00:08:22,173
Wat we wel doen 
met de Turingtest voor poëzie

169
00:08:22,197 --> 00:08:26,812
is meningen verzamelen
over wat menselijkheid is.

170
00:08:28,313 --> 00:08:31,042
Wat ik ontdekt heb,

171
00:08:31,066 --> 00:08:34,038
is wat we eerder gezien hebben.

172
00:08:34,062 --> 00:08:36,540
We zagen dat William Blake menselijker is

173
00:08:36,564 --> 00:08:38,129
dan Gertrude Stein.

174
00:08:38,153 --> 00:08:40,615
Dit betekent natuurlijk niet
dat William Blake

175
00:08:40,639 --> 00:08:42,467
ook echt menselijker was,

176
00:08:42,491 --> 00:08:44,818
of dat Gertrude Stein
meer een computer was.

177
00:08:45,533 --> 00:08:50,247
Het betekent gewoon
dat de categorie 'mens' onstabiel is.

178
00:08:51,450 --> 00:08:53,524
Hierdoor ben ik gaan begrijpen

179
00:08:53,548 --> 00:08:56,311
dat de mens geen koud en hard feit is.

180
00:08:56,832 --> 00:08:59,964
Het is wel iets dat we opbouwen
met onze meningen

181
00:08:59,988 --> 00:09:02,843
en iets dat doorheen de tijd verandert.

182
00:09:04,671 --> 00:09:06,884
Mijn laatste inzicht is

183
00:09:06,884 --> 00:09:10,864
dat de computer min of meer
als een spiegel werkt

184
00:09:10,864 --> 00:09:14,579
die elk idee over een mens
dat we eraan tonen, weerspiegelt.

185
00:09:14,958 --> 00:09:16,842
We tonen hem Emily Dickinson,

186
00:09:16,866 --> 00:09:19,187
hij geeft ons Emily Dickinson terug.

187
00:09:19,768 --> 00:09:21,602
We tonen hem William Blake

188
00:09:21,626 --> 00:09:23,911
en dat is wat hij ons weerspiegelt.

189
00:09:23,935 --> 00:09:25,774
We tonen hem Gertrude Stein

190
00:09:25,798 --> 00:09:28,268
en wat we terugkrijgen is Gertrude Stein.

191
00:09:29,083 --> 00:09:31,451
Meer dan eender welke andere technologie

192
00:09:31,475 --> 00:09:36,640
is de computer een spiegel die alles
reflecteert wat we hem leren over mensen.

193
00:09:38,061 --> 00:09:40,348
Ik weet zeker dat veel van jullie

194
00:09:40,372 --> 00:09:43,234
de laatste tijd veel
over kunstmatige intelligentie horen.

195
00:09:44,694 --> 00:09:47,524
De vraag is dan vaak:

196
00:09:48,292 --> 00:09:49,481
kunnen we het?

197
00:09:50,383 --> 00:09:53,518
Kunnen we een intelligente computer maken?

198
00:09:53,542 --> 00:09:56,305
Kunnen we een creatieve computer maken?

199
00:09:56,329 --> 00:09:58,442
Wat we steeds opnieuw vragen is

200
00:09:58,466 --> 00:10:01,190
of we een mensachtige computer
kunnen maken.

201
00:10:01,961 --> 00:10:03,517
Maar we hebben net gezien

202
00:10:03,541 --> 00:10:06,629
dat de mens geen wetenschappelijk feit is,

203
00:10:06,653 --> 00:10:10,183
dat het een veranderend,
aaneengekoppeld idee is

204
00:10:10,207 --> 00:10:12,738
dat door de tijd heen verandert.

205
00:10:12,762 --> 00:10:15,914
Wanneer we in de toekomst
beginnen te worstelen

206
00:10:15,938 --> 00:10:18,324
met ideeën rond
kunstmatige intelligentie,

207
00:10:18,348 --> 00:10:20,253
moeten we ons niet alleen afvragen

208
00:10:20,277 --> 00:10:21,645
of we het kunnen maken.

209
00:10:21,669 --> 00:10:23,563
We moeten ons ook afvragen

210
00:10:23,587 --> 00:10:27,300
welk idee van de mens
we weerspiegeld willen terugkrijgen.

211
00:10:27,820 --> 00:10:30,513
Dit is een fundamenteel filosofisch idee,

212
00:10:30,537 --> 00:10:33,534
één dat niet enkel met software
beantwoord kan worden,

213
00:10:33,558 --> 00:10:38,535
maar waarover we volgens mij
als mensheid existentieel moeten nadenken.

214
00:10:39,040 --> 00:10:40,193
Dankjewel.

215
00:10:40,217 --> 00:10:42,912
(Applaus)