1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Često držim pedavanja

2
00:00:02,000 --> 00:00:05,000
širom sveta,

3
00:00:05,000 --> 00:00:07,000
i ljudi me pitaju

4
00:00:07,000 --> 00:00:09,000
o izazovima,

5
00:00:09,000 --> 00:00:12,000
mojim trenucima

6
00:00:12,000 --> 00:00:14,000
i o stvarima zbog kojih se kajem.

7
00:00:14,000 --> 00:00:17,000
1998.:

8
00:00:17,000 --> 00:00:19,000
kao samohrana majka četvoro dece,

9
00:00:19,000 --> 00:00:23,000
tri meseca nakon rođenja 
mog četvrtog deteta,

10
00:00:23,000 --> 00:00:26,000
počela sam da radim

11
00:00:26,000 --> 00:00:30,000
kao asistent istraživača.

12
00:00:30,000 --> 00:00:33,000
Otišla sam u severni deo Liberije.

13
00:00:33,000 --> 00:00:36,000
U sklopu posla,

14
00:00:36,000 --> 00:00:39,000
selo mi je obezbedilo smeštaj

15
00:00:39,000 --> 00:00:42,000
kod samohrane majke

16
00:00:42,000 --> 00:00:44,000
i njene kćeri.

17
00:00:44,000 --> 00:00:47,000
Ispostavilo se da je ta devojčica

18
00:00:47,000 --> 00:00:49,000
jedina u tom selu

19
00:00:49,000 --> 00:00:51,000
koja je upisala

20
00:00:51,000 --> 00:00:53,000
deveti razred.

21
00:00:53,000 --> 00:00:56,000
Ljudi u selu su joj se podsmevali.

22
00:00:56,000 --> 00:00:59,000
Druge žene su njenoj majci često govorile:

23
00:00:59,000 --> 00:01:01,000
"Ti i tvoje dete

24
00:01:01,000 --> 00:01:04,000
ćete umreti siromašne."

25
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
Posle dve nedelje rada u tom selu,

26
00:01:07,000 --> 00:01:09,000
došlo je vreme za povratak.

27
00:01:09,000 --> 00:01:13,000
Majka je došla kod mene, klekla

28
00:01:13,000 --> 00:01:17,000
i rekla: "Lejma, povedi moju kćer.

29
00:01:17,000 --> 00:01:19,000
Želim

30
00:01:19,000 --> 00:01:22,000
da bude medicinska sestra."

31
00:01:22,000 --> 00:01:26,000
Živela sam u velikom siromaštvu, 
u kući svojih roditelja,

32
00:01:26,000 --> 00:01:29,000
i nisam mogla to da priuštim.

33
00:01:29,000 --> 00:01:31,000
Sa suzama u očima,

34
00:01:31,000 --> 00:01:34,000
rekla sam: "Ne."

35
00:01:34,000 --> 00:01:36,000
Dva meseca kasnije,

36
00:01:36,000 --> 00:01:38,000
odlazim u drugo selo,

37
00:01:38,000 --> 00:01:40,000
sa istim zadatkom,

38
00:01:40,000 --> 00:01:44,000
i ponudili su mi da živim 
sa upravnikom sela.

39
00:01:44,000 --> 00:01:47,000
Njegova žena ima tu devojčicu,

40
00:01:47,000 --> 00:01:49,000
iste boje kao i ja,

41
00:01:49,000 --> 00:01:51,000
potpuno prljavu.

42
00:01:51,000 --> 00:01:53,000
Po čitav dan ona je tumarala okolo

43
00:01:53,000 --> 00:01:55,000
samo u svom donjem vešu.

44
00:01:55,000 --> 00:01:58,000
Kada sam upitala: "Ko je to?",

45
00:01:58,000 --> 00:02:00,000
žena mi je odgovorila: "To je Vei.

46
00:02:00,000 --> 00:02:03,000
Njeno ime znači svinja.

47
00:02:03,000 --> 00:02:06,000
Majka joj je umrla na porođaju,

48
00:02:06,000 --> 00:02:09,000
a niko nije imao pojma ko je njen otac."

49
00:02:09,000 --> 00:02:12,000
Te dve nedelje, ona je 
postala moj saputnik,

50
00:02:12,000 --> 00:02:14,000
spavala je pored mene.

51
00:02:14,000 --> 00:02:16,000
Kupila sam joj staru odeću

52
00:02:16,000 --> 00:02:18,000
i njenu prvu lutku.

53
00:02:18,000 --> 00:02:21,000
Veče pre nego što je trebalo da odem,

54
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
došla je u moju sobu

55
00:02:23,000 --> 00:02:25,000
i rekla: "Lejma, ne ostavljaj me ovde.

56
00:02:25,000 --> 00:02:27,000
Želim da pođem s tobom.

57
00:02:27,000 --> 00:02:29,000
Želim da idem u školu."

58
00:02:29,000 --> 00:02:32,000
Veoma siromašna, bez novca,

59
00:02:32,000 --> 00:02:34,000
živeći u kući s mojim roditeljima,

60
00:02:34,000 --> 00:02:36,000
ponovo sam rekla: "Ne."

61
00:02:36,000 --> 00:02:38,000
Dva meseca potom,

62
00:02:38,000 --> 00:02:41,000
u oba sela je izbio rat.

63
00:02:41,000 --> 00:02:45,000
Ni danas ne znam

64
00:02:45,000 --> 00:02:47,000
gde su te devojčice.

65
00:02:47,000 --> 00:02:51,000
Godina 2004.

66
00:02:51,000 --> 00:02:54,000
Na vrhuncu našeg aktivizma,

67
00:02:54,000 --> 00:02:56,000
ministar Liberije me je pozvao

68
00:02:56,000 --> 00:02:59,000
i rekao: "Lejma, imam za tebe 
jednu devetogodišnjakinju.

69
00:02:59,000 --> 00:03:01,000
Hoću da je odvedeš kući

70
00:03:01,000 --> 00:03:03,000
jer nemamo sigurne kuće."

71
00:03:03,000 --> 00:03:05,000
Ovo je priča te devojčice:

72
00:03:05,000 --> 00:03:07,000
silovao ju je

73
00:03:07,000 --> 00:03:09,000
njen deda sa očeve strane

74
00:03:09,000 --> 00:03:11,000
svakog dana, šest meseci.

75
00:03:11,000 --> 00:03:14,000
Došla je kod mene naduvena,

76
00:03:14,000 --> 00:03:16,000
veoma bleda.

77
00:03:16,000 --> 00:03:19,000
Svake noći kada bih se vratila 
sa posla i legla na hladan pod,

78
00:03:19,000 --> 00:03:21,000
ona bi legla pored mene

79
00:03:21,000 --> 00:03:24,000
i rekla: "Tetkice, želim da budem dobro.

80
00:03:24,000 --> 00:03:27,000
Želim da idem u školu."

81
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
2010.:

82
00:03:29,000 --> 00:03:32,000
Mlada žena stoji ispred predsednice Sirlif

83
00:03:32,000 --> 00:03:34,000
i priča svoju priču

84
00:03:34,000 --> 00:03:37,000
kako ona i njena braća 
i sestre žive zajedno,

85
00:03:37,000 --> 00:03:40,000
a roditelji su im poginuli u ratu.

86
00:03:40,000 --> 00:03:43,000
Ima 19 godina. Sanja o tome da se školuje

87
00:03:43,000 --> 00:03:45,000
kako bi mogla da ih izdržava.

88
00:03:45,000 --> 00:03:47,000
Sportski je građena.

89
00:03:47,000 --> 00:03:49,000
Jedna od stvari koja se desila

90
00:03:49,000 --> 00:03:51,000
je ta da je konkurisala za stipendiju.

91
00:03:51,000 --> 00:03:53,000
Punu stipendiju. Dobija je.

92
00:03:53,000 --> 00:03:55,000
Njen san da ide u školu,

93
00:03:55,000 --> 00:03:57,000
njena želja da se obrazuje,

94
00:03:57,000 --> 00:03:59,000
konačno su ostvareni.

95
00:03:59,000 --> 00:04:02,000
Odlazi u školu prvog dana.

96
00:04:02,000 --> 00:04:04,000
Profesor fizičkog

97
00:04:04,000 --> 00:04:06,000
koji je odgovoran za njen program

98
00:04:06,000 --> 00:04:08,000
je zamoli da izađe iz učionice.

99
00:04:08,000 --> 00:04:10,000
Sledeće tri godine,

100
00:04:10,000 --> 00:04:12,000
je bila osuđena na

101
00:04:12,000 --> 00:04:15,000
seksualne odnose sa njim svakog dana

102
00:04:15,000 --> 00:04:18,000
za uslugu što ju je pustio u školu.

103
00:04:18,000 --> 00:04:22,000
Globalno, postoji politika,

104
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
internacionalni instrumenti,

105
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
vođe poslova.

106
00:04:26,000 --> 00:04:28,000
Veliki ljudi su se obavezali

107
00:04:28,000 --> 00:04:31,000
da ćemo zaštititi našu decu

108
00:04:31,000 --> 00:04:33,000
od požude i straha.

109
00:04:33,000 --> 00:04:37,000
Postoji Povelja o pravima 
deteta Ujedinjenih nacija.

110
00:04:37,000 --> 00:04:41,000
Iz zemalja poput Amerike dolaze inicijative 
kao što je "Nijedno dete zanemareno".

111
00:04:41,000 --> 00:04:44,000
Druge zemlje imaju različite stvari.

112
00:04:44,000 --> 00:04:46,000
Postoji milenijumski pokret 
koji se zove "Tri"

113
00:04:46,000 --> 00:04:50,000
i fokusiran je na devojčice.

114
00:04:50,000 --> 00:04:52,000
Sva ova izuzetna dela izuzetnih ljudi

115
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
posvećena usmeravanju mladih ljudi

116
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
ka onome gde bismo 
globalno želeli da budu,

117
00:04:57,000 --> 00:04:59,000
su po mom mišljenju propala.

118
00:04:59,000 --> 00:05:02,000
Na primer, u Liberiji,

119
00:05:02,000 --> 00:05:04,000
je trudna

120
00:05:04,000 --> 00:05:08,000
svaka treća od deset tinejdžerki.

121
00:05:08,000 --> 00:05:11,000
Maloletničko prostituisanje je na vrhuncu.

122
00:05:11,000 --> 00:05:13,000
U jednoj zajednici su nam rekli,

123
00:05:13,000 --> 00:05:15,000
da kada se probudiš ujutru

124
00:05:15,000 --> 00:05:19,000
ugledaš upotrebljene kondome 
kao papiriće od žvaka.

125
00:05:19,000 --> 00:05:22,000
Čak i dvanaestogodišnjakinje 
rade kao prostitutke,

126
00:05:22,000 --> 00:05:26,000
za manje od dolar za jednu noć.

127
00:05:26,000 --> 00:05:29,000
To je srceparajuće, to je žalosno.

128
00:05:29,000 --> 00:05:31,000
A onda me je neko pitao,

129
00:05:31,000 --> 00:05:33,000
baš pre mog izlaganja ovde, 
pre nekoliko dana,

130
00:05:33,000 --> 00:05:35,000
"Pa, ima li nade?"

131
00:05:35,000 --> 00:05:38,000
Pre par godina, nekoliko mojih prijatelja

132
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
je odlučilo da treba da premostimo jaz

133
00:05:40,000 --> 00:05:42,000
između naše generacije

134
00:05:42,000 --> 00:05:44,000
i generacije mladih žena.

135
00:05:44,000 --> 00:05:46,000
Nije dovoljno reći

136
00:05:46,000 --> 00:05:49,000
imate dva laureata Nobelove 
nagrade u republici Liberiji,

137
00:05:49,000 --> 00:05:52,000
kada su pri tome vaše devojčice na ulicama

138
00:05:52,000 --> 00:05:55,000
i to bez nade, ili bar tako izgleda.

139
00:05:55,000 --> 00:05:57,000
Stvorili smo pokret

140
00:05:57,000 --> 00:06:00,000
nazvan "Projekat za pomoć 
mladim devojkama".

141
00:06:00,000 --> 00:06:03,000
Posećujemo seoske zajednice

142
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
i radimo isto ono što 
se radi u ovoj prostoriji,

143
00:06:06,000 --> 00:06:09,000
a to je - stvaramo atmosferu.

144
00:06:09,000 --> 00:06:11,000
Kada ove devojčice sednu,

145
00:06:11,000 --> 00:06:14,000
vi date šansu inteligenciji,

146
00:06:14,000 --> 00:06:17,000
date šansu strasti,

147
00:06:17,000 --> 00:06:19,000
date šansu posvećenosti,

148
00:06:19,000 --> 00:06:21,000
date šansu usredsređenosti,

149
00:06:21,000 --> 00:06:23,000
date šansu velikim vođama.

150
00:06:23,000 --> 00:06:26,000
Do danas smo radili 
sa više od 300 devojčica.

151
00:06:26,000 --> 00:06:28,000
Neke od tih devojaka

152
00:06:28,000 --> 00:06:30,000
koje su stidljivo ušle u sobu

153
00:06:30,000 --> 00:06:33,000
su preuzele odvažne korake, 
kao mlade majke,

154
00:06:33,000 --> 00:06:36,000
da izađu i da se zalažu

155
00:06:36,000 --> 00:06:39,000
za prava drugih mladih žena.

156
00:06:39,000 --> 00:06:41,000
Jedna mlada žena koju sam srela,

157
00:06:41,000 --> 00:06:43,000
tinejdžerka sa četvoro dece,

158
00:06:43,000 --> 00:06:45,000
nikada nije pomišljala da završi školu,

159
00:06:45,000 --> 00:06:48,000
uspešno je diplomirala;

160
00:06:48,000 --> 00:06:50,000
nikada nije pomišljala da studira,

161
00:06:50,000 --> 00:06:52,000
upisala se na fakultet.

162
00:06:52,000 --> 00:06:54,000
Jednog dana mi je rekla:

163
00:06:54,000 --> 00:06:56,000
"Želim da završim fakultet

164
00:06:56,000 --> 00:06:58,000
i izdržavam svoju decu."

165
00:06:58,000 --> 00:07:00,000
Živi na mestu gde ne može doći do novca

166
00:07:00,000 --> 00:07:02,000
za školovanje.

167
00:07:02,000 --> 00:07:05,000
Prodaje vodu, sokove,

168
00:07:05,000 --> 00:07:09,000
kartice za mobilne telefone.

169
00:07:09,000 --> 00:07:11,000
Pomislili biste da štedi taj novac

170
00:07:11,000 --> 00:07:14,000
i ulaže u svoje obrazovanje.

171
00:07:14,000 --> 00:07:16,000
Zove se Huanita.

172
00:07:16,000 --> 00:07:18,000
Ona taj novac daje

173
00:07:18,000 --> 00:07:21,000
samohranim majkama u svojoj zajednici

174
00:07:21,000 --> 00:07:23,000
koje šalje nazad u školu.

175
00:07:23,000 --> 00:07:25,000
Ona kaže: "Lejma, moja želja

176
00:07:25,000 --> 00:07:27,000
je da se obrazujem.

177
00:07:27,000 --> 00:07:29,000
A ako ja ne mogu da se obrazujem,

178
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
kada vidim da se neka 
od mojih sestara obrazuje,

179
00:07:32,000 --> 00:07:34,000
moja želja se ostvaruje.

180
00:07:34,000 --> 00:07:36,000
Želim bolji život.

181
00:07:36,000 --> 00:07:38,000
Želim hranu za moju decu.

182
00:07:38,000 --> 00:07:43,000
Želim da prestane seksualno zlostavljanje 
i iskorištavanje u školama."

183
00:07:43,000 --> 00:07:45,000
Ovo je san afričke devojke.

184
00:07:45,000 --> 00:07:47,000
Pre nekoliko godina,

185
00:07:47,000 --> 00:07:49,000
živela je jedna afrička devojčica.

186
00:07:49,000 --> 00:07:51,000
Imala je sina

187
00:07:51,000 --> 00:07:54,000
koji je želeo komadić krofne

188
00:07:54,000 --> 00:07:57,000
jer je bio jako gladan.

189
00:07:57,000 --> 00:08:00,000
Ljuta, frustrirana,

190
00:08:00,000 --> 00:08:02,000
zaista uznemirena

191
00:08:02,000 --> 00:08:05,000
stanjem svog društva

192
00:08:05,000 --> 00:08:07,000
i stanjem svoje dece,

193
00:08:07,000 --> 00:08:09,000
ova mlada devojka je osnovala pokret,

194
00:08:09,000 --> 00:08:11,000
gde su se obične žene

195
00:08:11,000 --> 00:08:13,000
udružile da bi

196
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
se izborile za mir.

197
00:08:15,000 --> 00:08:17,000
Ja ću ispuniti tu želju.

198
00:08:17,000 --> 00:08:19,000
Ovo je želja druge afričke devojke.

199
00:08:19,000 --> 00:08:21,000
Nisam uspela da ispunim 
želje te dve devojke.

200
00:08:21,000 --> 00:08:23,000
Nisam uspela.

201
00:08:23,000 --> 00:08:26,000
Ovo su bile stvari koje su prolazile 
kroz glavu tim mladim ženama -

202
00:08:26,000 --> 00:08:29,000
nisam uspela, nisam uspela, nisam uspela.

203
00:08:29,000 --> 00:08:33,000
Ja ću uraditi to.

204
00:08:33,000 --> 00:08:35,000
Žene su izašle,

205
00:08:35,000 --> 00:08:38,000
usprotivile se brutalnom diktatoru,

206
00:08:38,000 --> 00:08:41,000
govorile bez straha.

207
00:08:41,000 --> 00:08:45,000
Ne samo da je želja za 
parčetom krofne ispunjena,

208
00:08:45,000 --> 00:08:47,000
već je i želja za mirom ispunjena.

209
00:08:47,000 --> 00:08:49,000
Ova mlada žena

210
00:08:49,000 --> 00:08:51,000
je takođe želela da ide u školu.

211
00:08:51,000 --> 00:08:53,000
Išla je u školu.

212
00:08:53,000 --> 00:08:55,000
Ova mlada žena je želela 
da se dese i druge stvari,

213
00:08:55,000 --> 00:08:57,000
i one su se desile.

214
00:08:57,000 --> 00:09:01,000
Danas sam ja ta mlada žena,

215
00:09:01,000 --> 00:09:03,000
dobitnik Nobelove nagrade.

216
00:09:03,000 --> 00:09:05,000
Na putu sam

217
00:09:05,000 --> 00:09:07,000
da ispunim želju,

218
00:09:07,000 --> 00:09:09,000
koliko je to u mojoj moći,

219
00:09:09,000 --> 00:09:11,000
želju mladih afričkih devojaka -

220
00:09:11,000 --> 00:09:13,000
da se obrazuju.

221
00:09:13,000 --> 00:09:15,000
Osnovali smo fondaciju.

222
00:09:15,000 --> 00:09:17,000
Dajemo pune četvorogodišnje stipendije

223
00:09:17,000 --> 00:09:20,000
devojčicama iz sela u kojima 
vidimo potencijal.

224
00:09:20,000 --> 00:09:23,000
Ne tražim mnogo od vas.

225
00:09:23,000 --> 00:09:25,000
Takođe sam posetila mesta 
u Sjedinjenim Američkim Državama,

226
00:09:25,000 --> 00:09:27,000
i znam da devojke iz ove zemlje

227
00:09:27,000 --> 00:09:29,000
takođe imaju želje,

228
00:09:29,000 --> 00:09:32,000
za boljim životom negde u Bronksu,

229
00:09:32,000 --> 00:09:34,000
za boljim životom

230
00:09:34,000 --> 00:09:36,000
negde u Los Anđelesu,

231
00:09:36,000 --> 00:09:39,000
za boljim životom negde u Teksasu,

232
00:09:39,000 --> 00:09:42,000
za boljim životom negde u Njujorku,

233
00:09:42,000 --> 00:09:44,000
za boljim životom

234
00:09:44,000 --> 00:09:46,000
negde u Nju Džerziju.

235
00:09:46,000 --> 00:09:48,000
Hoćete li da mi se pridružite u pokušaju

236
00:09:48,000 --> 00:09:51,000
da pomognemo toj devojci,

237
00:09:51,000 --> 00:09:54,000
bilo da je ona iz Afrike ili Amerike

238
00:09:54,000 --> 00:09:56,000
ili Japana

239
00:09:56,000 --> 00:09:58,000
da joj ispunimo želju,

240
00:09:58,000 --> 00:10:00,000
njen san,

241
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
da dostigne taj san?

242
00:10:02,000 --> 00:10:04,000
Zato što svi ovi

243
00:10:04,000 --> 00:10:07,000
veliki inovatori i izumitelji

244
00:10:07,000 --> 00:10:09,000
sa kojima smo razgovarali 
i koje smo videli

245
00:10:09,000 --> 00:10:11,000
poslednjih nekoliko dana,

246
00:10:11,000 --> 00:10:14,000
takođe sede i u skrivenim ćoškovima

247
00:10:14,000 --> 00:10:16,000
širom sveta,

248
00:10:16,000 --> 00:10:18,000
i sve što traže od nas

249
00:10:18,000 --> 00:10:20,000
je da stvorimo tu atmosferu koja će

250
00:10:20,000 --> 00:10:22,000
osloboditi inteligenciju,

251
00:10:22,000 --> 00:10:24,000
osloboditi strast,

252
00:10:24,000 --> 00:10:26,000
osloboditi sve divne stvari

253
00:10:26,000 --> 00:10:29,000
koje nose u sebi.

254
00:10:29,000 --> 00:10:32,000
Putujmo zajedno. Putujmo zajedno.

255
00:10:32,000 --> 00:10:34,000
Hvala vam.

256
00:10:34,000 --> 00:10:57,000
(Aplauz)

257
00:10:57,000 --> 00:10:59,000
Kris Anderson: Hvala vam mnogo.

258
00:10:59,000 --> 00:11:01,000
Upravo sada u Liberiji,

259
00:11:01,000 --> 00:11:03,000
šta je to

260
00:11:03,000 --> 00:11:06,000
što vam najviše smeta?

261
00:11:06,000 --> 00:11:08,000
LG: Tražili su mi da vodim

262
00:11:08,000 --> 00:11:11,000
Pokret mira Liberije.

263
00:11:11,000 --> 00:11:13,000
Kao deo mog posla,

264
00:11:13,000 --> 00:11:16,000
obilazim

265
00:11:16,000 --> 00:11:18,000
različita sela i gradove -

266
00:11:18,000 --> 00:11:22,000
13,15 sati na prašnjavim putevima -

267
00:11:22,000 --> 00:11:25,000
i nema zajednice u kojoj sam bila,

268
00:11:25,000 --> 00:11:29,000
a u kojoj nije bilo 
inteligentnih devojčica.

269
00:11:29,000 --> 00:11:31,000
Na žalost,

270
00:11:31,000 --> 00:11:34,000
vizija velike budućnosti,

271
00:11:34,000 --> 00:11:36,000
ili san o velikoj budućnosti,

272
00:11:36,000 --> 00:11:38,000
samo je san,

273
00:11:38,000 --> 00:11:40,000
jer se susrećete sa svim tim porocima.

274
00:11:40,000 --> 00:11:43,000
Tinejdžerska trudnoća je, 
kao što sam rekla, epidemija.

275
00:11:43,000 --> 00:11:45,000
Dakle, ono što me brine

276
00:11:45,000 --> 00:11:49,000
je to da sam bila tamo,

277
00:11:49,000 --> 00:11:52,000
i nekako sam došla i ovde,

278
00:11:52,000 --> 00:11:54,000
a ne želim da budem jedina

279
00:11:54,000 --> 00:11:56,000
koja je ovde dospela.

280
00:11:56,000 --> 00:11:58,000
Tražim načine

281
00:11:58,000 --> 00:12:00,000
da druge devojke budu uz mene.

282
00:12:00,000 --> 00:12:03,000
Želim da, kada se za 20 godina osvrnem,

283
00:12:03,000 --> 00:12:05,000
vidim da jedna devojka iz Liberije,

284
00:12:05,000 --> 00:12:08,000
Gane, Nigerije, Etiopije

285
00:12:08,000 --> 00:12:11,000
stoji na ovoj TED pozornici.

286
00:12:11,000 --> 00:12:13,000
I možda, samo možda, kaže:

287
00:12:13,000 --> 00:12:15,000
"Zbog te žene koja je dobila 
Nobelovu nagradu

288
00:12:15,000 --> 00:12:17,000
ja sam danas ovde."

289
00:12:17,000 --> 00:12:19,000
Veoma sam zabrinuta

290
00:12:19,000 --> 00:12:22,000
kada ih vidim beznadežne.

291
00:12:22,000 --> 00:12:25,000
Ali ipak nisam tako pesimistična,

292
00:12:25,000 --> 00:12:27,000
jer znam da mi ne treba mnogo

293
00:12:27,000 --> 00:12:29,000
da bih ih podstakla.

294
00:12:29,000 --> 00:12:31,000
KA: Podelite sa nama jednu stvar

295
00:12:31,000 --> 00:12:33,000
koja se desila prošle godine, 
a koja budi nadu,

296
00:12:33,000 --> 00:12:35,000
i kojoj ste bili svedok.

297
00:12:35,000 --> 00:12:38,000
LG: Mogu da vam pričam 
o mnogim takvim primerima.

298
00:12:38,000 --> 00:12:40,000
Ali prošle godine

299
00:12:40,000 --> 00:12:42,000
smo otišli u selo iz kojeg 
je predsednica Sirlif,

300
00:12:42,000 --> 00:12:44,000
otišli smo da radimo sa devojčicama.

301
00:12:44,000 --> 00:12:46,000
Nismo mogli da nađemo 25 devojčica

302
00:12:46,000 --> 00:12:48,000
u srednjoj školi.

303
00:12:48,000 --> 00:12:51,000
Sve ove devojčice su išle u rudnik zlata,

304
00:12:51,000 --> 00:12:53,000
a uglavnom su bile prostitutke

305
00:12:53,000 --> 00:12:55,000
i radile razne stvari.

306
00:12:55,000 --> 00:12:57,000
Okupili smo 50 devojaka

307
00:12:57,000 --> 00:12:59,000
i radili sa njima.

308
00:12:59,000 --> 00:13:02,000
To je bilo na početku izbora.

309
00:13:02,000 --> 00:13:04,000
To je mesto gde žene nikada -

310
00:13:04,000 --> 00:13:06,000
čak ni one starije -

311
00:13:06,000 --> 00:13:09,000
nisu čak ni sedele u društvu muškaraca.

312
00:13:09,000 --> 00:13:12,000
Ove devojke su se udružile, 
formirale grupu

313
00:13:12,000 --> 00:13:14,000
i započele kampanju

314
00:13:14,000 --> 00:13:16,000
za registraciju glasača.

315
00:13:16,000 --> 00:13:18,000
To je zaista pravo ruralno mesto.

316
00:13:18,000 --> 00:13:20,000
A slogan koji su koristile je bio:

317
00:13:20,000 --> 00:13:22,000
"Čak i lepe devojke glasaju."

318
00:13:22,000 --> 00:13:24,000
Uspele su da okupe mlade žene.

319
00:13:24,000 --> 00:13:27,000
Ali nisu samo to uradile.

320
00:13:27,000 --> 00:13:29,000
Otišle su do onih koji su se kandidovali

321
00:13:29,000 --> 00:13:31,000
i pitali ih: "Šta je to

322
00:13:31,000 --> 00:13:33,000
što ćete pružiti devojkama ove zajednice

323
00:13:33,000 --> 00:13:35,000
kada pobedite?"

324
00:13:35,000 --> 00:13:37,000
Jedan od tih ljudi

325
00:13:37,000 --> 00:13:40,000
koji je već imao mesto je bio vrlo -

326
00:13:40,000 --> 00:13:42,000
Liberija ima jedan od najstrožih 
zakona o silovanju,

327
00:13:42,000 --> 00:13:45,000
on je bio jedan od onih koji 
se zaista bore u parlamentu

328
00:13:45,000 --> 00:13:47,000
da preobliče taj zakon

329
00:13:47,000 --> 00:13:49,000
jer ga je nazvao varvarskim.

330
00:13:49,000 --> 00:13:53,000
Silovanje nije varvarsko, 
ali zakon, rekao je, jeste.

331
00:13:53,000 --> 00:13:55,000
A kada su devojke počele 
da razgovaraju s njim,

332
00:13:55,000 --> 00:13:57,000
bio je veoma neljubazan.

333
00:13:57,000 --> 00:13:59,000
Te mlade devojke su 
se okrenule i rekle mu:

334
00:13:59,000 --> 00:14:01,000
"Zbacićemo te sa položaja."

335
00:14:01,000 --> 00:14:03,000
On danas više nije na tom položaju.

336
00:14:03,000 --> 00:14:09,000
(Aplauz)

337
00:14:09,000 --> 00:14:12,000
KA: Lejma, hvala. Hvala mnogo 
na gostovanju na TED-u.

338
00:14:12,000 --> 00:14:14,000
LG: Nema na čemu. (KA: Hvala.)

339
00:14:14,000 --> 00:14:18,000
(Aplauz)