[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.60,0:00:08.54,Default,,0000,0000,0000,,โรคไบโพลาร์ (อารมณ์สองขั้ว) คืออะไร
Dialogue: 0,0:00:08.54,0:00:12.60,Default,,0000,0000,0000,,คำว่าไบโพลาร์ หมายถึงสองขั้วสุดโต่ง
Dialogue: 0,0:00:12.60,0:00:16.78,Default,,0000,0000,0000,,มีหลายล้านคนบนโลกใบนี้\Nที่ป่วยด้วยโรคไบโพลาร์
Dialogue: 0,0:00:16.78,0:00:20.40,Default,,0000,0000,0000,,โดยการดำเนินชีวิตจะแบ่งระหว่าง\Nความเป็นจริงสองด้านที่แตกต่างกัน
Dialogue: 0,0:00:20.40,0:00:22.84,Default,,0000,0000,0000,,อารมณ์ดีผิดปกติ และซึมเศร้า
Dialogue: 0,0:00:22.84,0:00:25.87,Default,,0000,0000,0000,,แม้ว่าจะมีโรคไบโพลาร์หลากหลายรูปแบบ
Dialogue: 0,0:00:25.87,0:00:27.82,Default,,0000,0000,0000,,ลองมาดูกันสักสองประเภท
Dialogue: 0,0:00:27.82,0:00:31.92,Default,,0000,0000,0000,,ประเภทที่ 1 มีความคิดฟุ้งซ่านมาก\Nเทียบเท่ากับระดับต่ำสุด
Dialogue: 0,0:00:31.92,0:00:36.51,Default,,0000,0000,0000,,ในขณะที่ประเภทที่ 2จะมีภาวะ\Nอารมณ์ดีกว่าปกติในระยะเวลาสั้นๆ
Dialogue: 0,0:00:36.51,0:00:39.74,Default,,0000,0000,0000,,สลับกับภาวะซึมเศร้าเป็นเวลานาน
Dialogue: 0,0:00:39.74,0:00:42.54,Default,,0000,0000,0000,,สำหรับคนที่มีอารมณ์ความรู้สึกเหวี่ยง\Nระหว่างสองด้าน
Dialogue: 0,0:00:42.54,0:00:48.08,Default,,0000,0000,0000,,เป็นไปไม่ได้เลยที่จะหา\Nสมดุลเพื่อให้มีชีวิตที่ดีได้
Dialogue: 0,0:00:48.08,0:00:52.26,Default,,0000,0000,0000,,ความคิดฟุ้งซ่านประเภทที่ 1\Nเรียกว่า Manic Episodes
Dialogue: 0,0:00:52.26,0:00:56.78,Default,,0000,0000,0000,,มันทำให้ผู้ป่วยมีอารมณ์ฉุนเฉียว\Nไปจนถึงขั้นที่ควบคุมไม่ได้
Dialogue: 0,0:00:56.78,0:01:01.22,Default,,0000,0000,0000,,แต่ช่วงอารมณ์ดีผิดปกติเหล่านี้\Nมีมากเกินกว่าความสุขแบบธรรมดา
Dialogue: 0,0:01:01.22,0:01:03.85,Default,,0000,0000,0000,,ทำให้เกิดอาการที่ก่อปัญหา \Nเช่น ความคิดแข่งกันในหัว
Dialogue: 0,0:01:03.85,0:01:05.34,Default,,0000,0000,0000,,นอนไม่หลับ
Dialogue: 0,0:01:05.34,0:01:06.52,Default,,0000,0000,0000,,พูดเร็ว
Dialogue: 0,0:01:06.52,0:01:07.96,Default,,0000,0000,0000,,กระทำโดยขาดความยับยั้งชั่งใจ
Dialogue: 0,0:01:07.96,0:01:10.12,Default,,0000,0000,0000,,และพฤติกรรมเสี่ยง
Dialogue: 0,0:01:10.12,0:01:12.90,Default,,0000,0000,0000,,หากไม่ได้รักษา อาการเหล่านี้จะเป็นบ่อยขึ้น
Dialogue: 0,0:01:12.90,0:01:13.83,Default,,0000,0000,0000,,รุนแรงขึ้น
Dialogue: 0,0:01:13.83,0:01:16.22,Default,,0000,0000,0000,,และใช้เวลานานขึ้นกว่าจะมีอาการดีขึ้น
Dialogue: 0,0:01:16.22,0:01:20.63,Default,,0000,0000,0000,,อาการซึมเศร้าในโรคไบโพลาร์\Nสามารถแสดงออกได้หลายแบบ
Dialogue: 0,0:01:20.63,0:01:21.66,Default,,0000,0000,0000,,หม่นหมอง
Dialogue: 0,0:01:21.66,0:01:23.72,Default,,0000,0000,0000,,ขาดความสนใจในงานอดิเรก
Dialogue: 0,0:01:23.72,0:01:25.26,Default,,0000,0000,0000,,ความอยากอาหารเปลี่ยนแปลง
Dialogue: 0,0:01:25.26,0:01:27.86,Default,,0000,0000,0000,,ความรู้สึกไร้ค่าหรือรู้สึกผิดอย่างรุนแรง
Dialogue: 0,0:01:27.86,0:01:30.15,Default,,0000,0000,0000,,การนอนที่อาจจะมากไปหรือน้อยไป
Dialogue: 0,0:01:30.15,0:01:32.26,Default,,0000,0000,0000,,หุนหันพลันแล่น หรือเชื่องช้า
Dialogue: 0,0:01:32.26,0:01:35.56,Default,,0000,0000,0000,,หรือมีความคิดอยากตายอยู่เรื่อยๆ
Dialogue: 0,0:01:35.56,0:01:38.40,Default,,0000,0000,0000,,ทั่วโลก ผู้ใหญ่ประมาณหนึ่งถึง\Nสามเปอร์เซ็นต์
Dialogue: 0,0:01:38.40,0:01:43.60,Default,,0000,0000,0000,,ประสบกับอาการหลากหลาย\Nที่บ่งชี้ถึงถึงโรคไบโพลาร์
Dialogue: 0,0:01:43.60,0:01:46.97,Default,,0000,0000,0000,,คนส่วนใหญ่เหล่านี้มีหน้าที่การงาน\Nและมีส่วนร่วมในสังคม
Dialogue: 0,0:01:46.97,0:01:49.53,Default,,0000,0000,0000,,และชีวิต ตัวเลือก และความสัมพันธ์ของพวกเขา
Dialogue: 0,0:01:49.53,0:01:52.10,Default,,0000,0000,0000,,ไม่ได้ถูกกำหนดโดยความผิดปกติ
Dialogue: 0,0:01:52.10,0:01:55.70,Default,,0000,0000,0000,,แต่สำหรับหลายๆ คน \Nผลกระทบยังคงเป็นเรื่องร้ายแรง
Dialogue: 0,0:01:55.70,0:01:59.43,Default,,0000,0000,0000,,ความเจ็บป่วยอาจทำให้ประสิทธิภาพ\Nในการเรียนและการทำงานลดลง
Dialogue: 0,0:01:59.43,0:02:00.58,Default,,0000,0000,0000,,ความสัมพันธ์
Dialogue: 0,0:02:00.58,0:02:01.91,Default,,0000,0000,0000,,ความมั่นคงทางการเงิน
Dialogue: 0,0:02:01.91,0:02:05.30,Default,,0000,0000,0000,,และความปลอดภัยส่วนตัว
Dialogue: 0,0:02:05.30,0:02:08.41,Default,,0000,0000,0000,,เช่นนั้นแล้ว อะไรทำให้เกิดโรคไบโพลาร์
Dialogue: 0,0:02:08.41,0:02:12.56,Default,,0000,0000,0000,,นักวิจัยคิดว่าปัจจัยที่สำคัญคือ\Nการเรียงของเส้นสายในสมองที่ซับซ้อนกัน
Dialogue: 0,0:02:12.56,0:02:15.95,Default,,0000,0000,0000,,สมองที่แข็งแรงจะรักษาความสัมพันธ์\Nที่ดีระหว่างเซลล์ประสาท
Dialogue: 0,0:02:15.95,0:02:19.49,Default,,0000,0000,0000,,ความพยายามอย่างต่อเนื่อง\Nของสมองในการตัดแต่งตัวเอง
Dialogue: 0,0:02:19.49,0:02:24.68,Default,,0000,0000,0000,,และขจัดการเชื่อมต่อระบบประสาท\Nที่ไม่ได้ใช้หรือบกพร่อง
Dialogue: 0,0:02:24.68,0:02:28.98,Default,,0000,0000,0000,,กระบวนการนี้มีความสำคัญ เนื่องจากเส้นทาง\Nประสาทของเราทำหน้าที่เป็นแผนที่
Dialogue: 0,0:02:28.98,0:02:31.39,Default,,0000,0000,0000,,สำหรับนำทางทุกสิ่งที่เราทำ
Dialogue: 0,0:02:31.39,0:02:33.86,Default,,0000,0000,0000,,จากการใช้การสร้างภาพด้วยเรโซแนนซ์แม่เหล็ก
Dialogue: 0,0:02:33.86,0:02:38.10,Default,,0000,0000,0000,,นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่าความสามารถใน\Nการตัดแต่งกิ่งของสมองจะกระจัดกระจาย
Dialogue: 0,0:02:38.10,0:02:40.77,Default,,0000,0000,0000,,ในผู้ป่วยไบโพลาร์
Dialogue: 0,0:02:40.77,0:02:43.06,Default,,0000,0000,0000,,นั่นหมายความว่าเซลล์ประสาท\Nของพวกเขายุ่งเหยิง
Dialogue: 0,0:02:43.06,0:02:46.40,Default,,0000,0000,0000,,และสร้างเครือข่ายที่ไม่สามารถนำทางได้
Dialogue: 0,0:02:46.40,0:02:49.23,Default,,0000,0000,0000,,มีเพียงสัญญาณเดียวที่ทำให้เกิด\Nความสับสนเป็นแนวทางเท่านั้น
Dialogue: 0,0:02:49.23,0:02:53.94,Default,,0000,0000,0000,,ผู้ป่วยไบโพลาร์พัฒนาความคิด\Nและพฤติกรรมที่ผิดปกติ
Dialogue: 0,0:02:53.94,0:02:55.56,Default,,0000,0000,0000,,รวมทั้งอาการทางจิต
Dialogue: 0,0:02:55.56,0:02:57.92,Default,,0000,0000,0000,,เช่น คำพูดและพฤติกรรมที่ไม่เป็นระเบียบ
Dialogue: 0,0:02:57.92,0:02:59.23,Default,,0000,0000,0000,,ความคิดหลงผิด
Dialogue: 0,0:02:59.23,0:03:00.49,Default,,0000,0000,0000,,หวาดระแวง
Dialogue: 0,0:03:00.49,0:03:01.79,Default,,0000,0000,0000,,และประสาทหลอน
Dialogue: 0,0:03:01.79,0:03:05.96,Default,,0000,0000,0000,,สามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงที่อาการ\Nของโรคไบโพลาร์รุนแรงขึ้น
Dialogue: 0,0:03:05.96,0:03:11.38,Default,,0000,0000,0000,,นี่เป็นผลมาจากการที่สารสื่อประสาท\Nที่เรียกว่าโดพามีนมีมากเกินไป
Dialogue: 0,0:03:11.38,0:03:17.45,Default,,0000,0000,0000,,แม้จะมีข้อมูลเชิงลึก แต่เราไม่สามารถปักธง\Nได้ว่าโรคไบโพลาร์เกิดจากสาเหตุเดียว
Dialogue: 0,0:03:17.45,0:03:20.07,Default,,0000,0000,0000,,ในความเป็นจริง มันเป็นปัญหาที่ซับซ้อน
Dialogue: 0,0:03:20.07,0:03:23.37,Default,,0000,0000,0000,,ตัวอย่างเช่น สมองส่วนอะมิกดะลา \N(amygdala) เกี่ยวข้องกับการคิด
Dialogue: 0,0:03:23.37,0:03:24.78,Default,,0000,0000,0000,,ความทรงจำระยะยาว
Dialogue: 0,0:03:24.78,0:03:26.83,Default,,0000,0000,0000,,และการประมวลผลทางอารมณ์
Dialogue: 0,0:03:26.83,0:03:31.42,Default,,0000,0000,0000,,ในสมองส่วนนี้ ปัจจัยมีความหลากหลายพอๆ กับ\Nพันธุกรรมและความบอบช้ำทางสังคม
Dialogue: 0,0:03:31.42,0:03:36.61,Default,,0000,0000,0000,,อาจทำให้เกิดความผิดปกติ\Nและกระตุ้นอาการของไบโพลาร์
Dialogue: 0,0:03:36.61,0:03:38.64,Default,,0000,0000,0000,,ภาวะนี้มีแนวโน้มที่จะส่งต่อในครอบครัว
Dialogue: 0,0:03:38.64,0:03:42.20,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้นเราจึงรู้ว่าพันธุกรรม\Nมีส่วนเกี่ยวข้องกับมันมาก
Dialogue: 0,0:03:42.20,0:03:45.47,Default,,0000,0000,0000,,แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า \Nมียีนไบโพลาร์เดี่ยวๆ
Dialogue: 0,0:03:45.47,0:03:48.52,Default,,0000,0000,0000,,ในความเป็นจริง ความเป็นไปได้\Nที่จะเกิดโรคไบโพลาร์
Dialogue: 0,0:03:48.52,0:03:52.01,Default,,0000,0000,0000,,เป็นผลมาจากการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่าง\Nหลายๆ ยีน
Dialogue: 0,0:03:52.01,0:03:55.59,Default,,0000,0000,0000,,ในสูตรที่ซับซ้อน ที่เรายังคง\Nพยายามทำความเข้าใจ
Dialogue: 0,0:03:55.59,0:03:57.12,Default,,0000,0000,0000,,สาเหตุมีความซับซ้อน
Dialogue: 0,0:03:57.12,0:04:02.36,Default,,0000,0000,0000,,และด้วยเหตุนี้การวินิจฉัยและการใช้ชีวิต\Nกับโรคไบโพลาร์เป็นความท้าทาย
Dialogue: 0,0:04:02.36,0:04:05.28,Default,,0000,0000,0000,,แต่นอกจากนั้นแล้ว โรคนี้สามารถควบคุมได้
Dialogue: 0,0:04:05.28,0:04:09.80,Default,,0000,0000,0000,,ยาบางชนิดเช่น ลิเธียม สามารถช่วยจัดการ\Nกับความคิดและพฤติกรรมที่มีความเสี่ยงได้
Dialogue: 0,0:04:09.80,0:04:11.97,Default,,0000,0000,0000,,โดยทำให้อารมณ์คงที่
Dialogue: 0,0:04:11.97,0:04:17.86,Default,,0000,0000,0000,,ยาที่ทำให้อารมณ์คงที่ ทำงานโดยการลด\Nความผิดปกติของกิจกรรมในสมอง
Dialogue: 0,0:04:17.86,0:04:21.07,Default,,0000,0000,0000,,จึงช่วยเสริมสร้างศักยภาพ\Nในการเชื่อมต่อประสาท
Dialogue: 0,0:04:21.07,0:04:24.45,Default,,0000,0000,0000,,ยาอื่นๆทีใช้บ่อยๆ มีทั้งยาต้านอาการทางจิต
Dialogue: 0,0:04:24.45,0:04:27.28,Default,,0000,0000,0000,,ซึ่งจะเปลี่ยนผลของโดพามีน
Dialogue: 0,0:04:27.28,0:04:29.47,Default,,0000,0000,0000,,และการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า
Dialogue: 0,0:04:29.47,0:04:32.77,Default,,0000,0000,0000,,ซึ่งทำงานเหมือนการ\Nควบคุมในสมองอย่างรอบคอบ
Dialogue: 0,0:04:32.77,0:04:35.75,Default,,0000,0000,0000,,ซึ่งบางครั้งใช้ในการรักษาแบบฉุกเฉิน
Dialogue: 0,0:04:35.75,0:04:38.03,Default,,0000,0000,0000,,ผู้ป่วยไบโพลาร์บางคนปฏิเสธการรักษา
Dialogue: 0,0:04:38.03,0:04:40.32,Default,,0000,0000,0000,,เนื่องจากกลัวว่าการรักษา\Nจะทำให้อารมณ์หม่นหมอง
Dialogue: 0,0:04:40.32,0:04:42.45,Default,,0000,0000,0000,,และทำลายความคิดสร้างสรรค์
Dialogue: 0,0:04:42.45,0:04:46.06,Default,,0000,0000,0000,,แต่จิตเวชสมัยใหม่พยายามที่จะ\Nหลีกเลี่ยงปัญหานี้อย่างจริงจัง
Dialogue: 0,0:04:46.06,0:04:49.75,Default,,0000,0000,0000,,ปัจจุบัน แพทย์ทำงานร่วมกับ\Nผู้ป่วยแยกเป็นแต่ละกรณี
Dialogue: 0,0:04:49.75,0:04:53.35,Default,,0000,0000,0000,,เพื่อจัดการรักษาและการบำบัดด้วยกัน
Dialogue: 0,0:04:53.35,0:04:56.97,Default,,0000,0000,0000,,ที่ช่วยให้พวกเขามีชีวิตอยู่ได้\Nอย่างมีศักยภาพสูงสุดเต็มที่
Dialogue: 0,0:04:56.97,0:05:00.18,Default,,0000,0000,0000,,และนอกเหนือจากการรักษา \Nผู้ป่วยไบโพลาร์สามารถได้รับประโยชน์
Dialogue: 0,0:05:00.18,0:05:02.31,Default,,0000,0000,0000,,จากการเปลี่ยนแปลงที่ทำได้ง่ายกว่า คือ
Dialogue: 0,0:05:02.31,0:05:03.98,Default,,0000,0000,0000,,ออกกำลังกายเป็นประจำ
Dialogue: 0,0:05:03.98,0:05:05.48,Default,,0000,0000,0000,,พฤติกรรมการนอนที่ดี
Dialogue: 0,0:05:05.48,0:05:08.01,Default,,0000,0000,0000,,งดยาเสพติดและแอลกอฮอล์
Dialogue: 0,0:05:08.01,0:05:11.67,Default,,0000,0000,0000,,รวมถึงการยอมรับและการเอาใจใส่\Nของครอบครัวและเพื่อน
Dialogue: 0,0:05:12.41,0:05:15.52,Default,,0000,0000,0000,,อย่าลืมว่า โรคไบโพลาร์เป็นภาวะทางการแพทย์
Dialogue: 0,0:05:15.52,0:05:17.34,Default,,0000,0000,0000,,ไม่ใช่ความผิดของผู้ป่วย
Dialogue: 0,0:05:17.34,0:05:18.99,Default,,0000,0000,0000,,หรือตัวตนทั้งหมด
Dialogue: 0,0:05:18.99,0:05:20.97,Default,,0000,0000,0000,,และเป็นสิ่งที่สามารถควบคุมได้
Dialogue: 0,0:05:20.97,0:05:24.49,Default,,0000,0000,0000,,ด้วยยาต่างๆที่ทำหน้าที่จากภายใน
Dialogue: 0,0:05:24.49,0:05:29.02,Default,,0000,0000,0000,,การยอมรับและความเข้าใจจาก\Nภายนอกจากเพื่อน และครอบครัว
Dialogue: 0,0:05:29.02,0:05:32.44,Default,,0000,0000,0000,,และผู้ป่วยไบโพลาร์เองสามารถ\Nเพิ่มขีดความสามารถ
Dialogue: 0,0:05:32.44,0:05:34.16,Default,,0000,0000,0000,,เพื่อหาความสมดุลในชีวิต