1
00:00:06,599 --> 00:00:08,543
โรคไบโพลาร์ (อารมณ์สองขั้ว) คืออะไร

2
00:00:08,543 --> 00:00:12,605
คำว่าไบโพลาร์ หมายถึงสองขั้วสุดโต่ง

3
00:00:12,605 --> 00:00:16,785
มีหลายล้านคนบนโลกใบนี้
ที่ป่วยด้วยโรคไบโพลาร์

4
00:00:16,785 --> 00:00:20,405
โดยการดำเนินชีวิตจะแบ่งระหว่าง
ความเป็นจริงสองด้านที่แตกต่างกัน

5
00:00:20,405 --> 00:00:22,836
อารมณ์ดีผิดปกติ และซึมเศร้า

6
00:00:22,836 --> 00:00:25,874
แม้ว่าจะมีโรคไบโพลาร์หลากหลายรูปแบบ

7
00:00:25,874 --> 00:00:27,816
ลองมาดูกันสักสองประเภท

8
00:00:27,816 --> 00:00:31,915
ประเภทที่ 1 มีความคิดฟุ้งซ่านมาก
เทียบเท่ากับระดับต่ำสุด

9
00:00:31,915 --> 00:00:36,506
ในขณะที่ประเภทที่ 2จะมีภาวะ
อารมณ์ดีกว่าปกติในระยะเวลาสั้นๆ

10
00:00:36,506 --> 00:00:39,736
สลับกับภาวะซึมเศร้าเป็นเวลานาน

11
00:00:39,736 --> 00:00:42,545
สำหรับคนที่มีอารมณ์ความรู้สึกเหวี่ยง
ระหว่างสองด้าน

12
00:00:42,545 --> 00:00:48,076
เป็นไปไม่ได้เลยที่จะหา
สมดุลเพื่อให้มีชีวิตที่ดีได้

13
00:00:48,076 --> 00:00:52,256
ความคิดฟุ้งซ่านประเภทที่ 1
เรียกว่า Manic Episodes

14
00:00:52,256 --> 00:00:56,775
มันทำให้ผู้ป่วยมีอารมณ์ฉุนเฉียว
ไปจนถึงขั้นที่ควบคุมไม่ได้

15
00:00:56,775 --> 00:01:01,225
แต่ช่วงอารมณ์ดีผิดปกติเหล่านี้
มีมากเกินกว่าความสุขแบบธรรมดา

16
00:01:01,225 --> 00:01:03,847
ทำให้เกิดอาการที่ก่อปัญหา 
เช่น ความคิดแข่งกันในหัว

17
00:01:03,847 --> 00:01:05,336
นอนไม่หลับ

18
00:01:05,336 --> 00:01:06,516
พูดเร็ว

19
00:01:06,516 --> 00:01:07,962
กระทำโดยขาดความยับยั้งชั่งใจ

20
00:01:07,962 --> 00:01:10,125
และพฤติกรรมเสี่ยง

21
00:01:10,125 --> 00:01:12,904
หากไม่ได้รักษา อาการเหล่านี้จะเป็นบ่อยขึ้น

22
00:01:12,904 --> 00:01:13,827
รุนแรงขึ้น

23
00:01:13,827 --> 00:01:16,216
และใช้เวลานานขึ้นกว่าจะมีอาการดีขึ้น

24
00:01:16,216 --> 00:01:20,626
อาการซึมเศร้าในโรคไบโพลาร์
สามารถแสดงออกได้หลายแบบ

25
00:01:20,626 --> 00:01:21,657
หม่นหมอง

26
00:01:21,657 --> 00:01:23,719
ขาดความสนใจในงานอดิเรก

27
00:01:23,719 --> 00:01:25,257
ความอยากอาหารเปลี่ยนแปลง

28
00:01:25,257 --> 00:01:27,857
ความรู้สึกไร้ค่าหรือรู้สึกผิดอย่างรุนแรง

29
00:01:27,857 --> 00:01:30,147
การนอนที่อาจจะมากไปหรือน้อยไป

30
00:01:30,147 --> 00:01:32,256
หุนหันพลันแล่น หรือเชื่องช้า

31
00:01:32,256 --> 00:01:35,562
หรือมีความคิดอยากตายอยู่เรื่อยๆ

32
00:01:35,562 --> 00:01:38,397
ทั่วโลก ผู้ใหญ่ประมาณหนึ่งถึง
สามเปอร์เซ็นต์

33
00:01:38,397 --> 00:01:43,597
ประสบกับอาการหลากหลาย
ที่บ่งชี้ถึงถึงโรคไบโพลาร์

34
00:01:43,597 --> 00:01:46,967
คนส่วนใหญ่เหล่านี้มีหน้าที่การงาน
และมีส่วนร่วมในสังคม

35
00:01:46,967 --> 00:01:49,527
และชีวิต ตัวเลือก และความสัมพันธ์ของพวกเขา

36
00:01:49,527 --> 00:01:52,097
ไม่ได้ถูกกำหนดโดยความผิดปกติ

37
00:01:52,097 --> 00:01:55,697
แต่สำหรับหลายๆ คน 
ผลกระทบยังคงเป็นเรื่องร้ายแรง

38
00:01:55,697 --> 00:01:59,426
ความเจ็บป่วยอาจทำให้ประสิทธิภาพ
ในการเรียนและการทำงานลดลง

39
00:01:59,426 --> 00:02:00,578
ความสัมพันธ์

40
00:02:00,578 --> 00:02:01,909
ความมั่นคงทางการเงิน

41
00:02:01,909 --> 00:02:05,297
และความปลอดภัยส่วนตัว

42
00:02:05,297 --> 00:02:08,407
เช่นนั้นแล้ว อะไรทำให้เกิดโรคไบโพลาร์

43
00:02:08,407 --> 00:02:12,558
นักวิจัยคิดว่าปัจจัยที่สำคัญคือ
การเรียงของเส้นสายในสมองที่ซับซ้อนกัน

44
00:02:12,558 --> 00:02:15,949
สมองที่แข็งแรงจะรักษาความสัมพันธ์
ที่ดีระหว่างเซลล์ประสาท

45
00:02:15,949 --> 00:02:19,488
ความพยายามอย่างต่อเนื่อง
ของสมองในการตัดแต่งตัวเอง

46
00:02:19,488 --> 00:02:24,682
และขจัดการเชื่อมต่อระบบประสาท
ที่ไม่ได้ใช้หรือบกพร่อง

47
00:02:24,682 --> 00:02:28,977
กระบวนการนี้มีความสำคัญ เนื่องจากเส้นทาง
ประสาทของเราทำหน้าที่เป็นแผนที่

48
00:02:28,977 --> 00:02:31,389
สำหรับนำทางทุกสิ่งที่เราทำ

49
00:02:31,389 --> 00:02:33,858
จากการใช้การสร้างภาพด้วยเรโซแนนซ์แม่เหล็ก

50
00:02:33,858 --> 00:02:38,099
นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่าความสามารถใน
การตัดแต่งกิ่งของสมองจะกระจัดกระจาย

51
00:02:38,099 --> 00:02:40,771
ในผู้ป่วยไบโพลาร์

52
00:02:40,771 --> 00:02:43,058
นั่นหมายความว่าเซลล์ประสาท
ของพวกเขายุ่งเหยิง

53
00:02:43,058 --> 00:02:46,398
และสร้างเครือข่ายที่ไม่สามารถนำทางได้

54
00:02:46,398 --> 00:02:49,228
มีเพียงสัญญาณเดียวที่ทำให้เกิด
ความสับสนเป็นแนวทางเท่านั้น

55
00:02:49,228 --> 00:02:53,938
ผู้ป่วยไบโพลาร์พัฒนาความคิด
และพฤติกรรมที่ผิดปกติ

56
00:02:53,938 --> 00:02:55,558
รวมทั้งอาการทางจิต

57
00:02:55,558 --> 00:02:57,920
เช่น คำพูดและพฤติกรรมที่ไม่เป็นระเบียบ

58
00:02:57,920 --> 00:02:59,227
ความคิดหลงผิด

59
00:02:59,227 --> 00:03:00,488
หวาดระแวง

60
00:03:00,488 --> 00:03:01,786
และประสาทหลอน

61
00:03:01,786 --> 00:03:05,959
สามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงที่อาการ
ของโรคไบโพลาร์รุนแรงขึ้น

62
00:03:05,959 --> 00:03:11,379
นี่เป็นผลมาจากการที่สารสื่อประสาท
ที่เรียกว่าโดพามีนมีมากเกินไป

63
00:03:11,379 --> 00:03:17,450
แม้จะมีข้อมูลเชิงลึก แต่เราไม่สามารถปักธง
ได้ว่าโรคไบโพลาร์เกิดจากสาเหตุเดียว

64
00:03:17,450 --> 00:03:20,069
ในความเป็นจริง มันเป็นปัญหาที่ซับซ้อน

65
00:03:20,069 --> 00:03:23,369
ตัวอย่างเช่น สมองส่วนอะมิกดะลา 
(amygdala) เกี่ยวข้องกับการคิด

66
00:03:23,369 --> 00:03:24,780
ความทรงจำระยะยาว

67
00:03:24,780 --> 00:03:26,831
และการประมวลผลทางอารมณ์

68
00:03:26,831 --> 00:03:31,419
ในสมองส่วนนี้ ปัจจัยมีความหลากหลายพอๆ กับ
พันธุกรรมและความบอบช้ำทางสังคม

69
00:03:31,419 --> 00:03:36,609
อาจทำให้เกิดความผิดปกติ
และกระตุ้นอาการของไบโพลาร์

70
00:03:36,609 --> 00:03:38,640
ภาวะนี้มีแนวโน้มที่จะส่งต่อในครอบครัว

71
00:03:38,640 --> 00:03:42,200
ดังนั้นเราจึงรู้ว่าพันธุกรรม
มีส่วนเกี่ยวข้องกับมันมาก

72
00:03:42,200 --> 00:03:45,469
แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า 
มียีนไบโพลาร์เดี่ยวๆ

73
00:03:45,469 --> 00:03:48,520
ในความเป็นจริง ความเป็นไปได้
ที่จะเกิดโรคไบโพลาร์

74
00:03:48,520 --> 00:03:52,009
เป็นผลมาจากการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่าง
หลายๆ ยีน

75
00:03:52,009 --> 00:03:55,591
ในสูตรที่ซับซ้อน ที่เรายังคง
พยายามทำความเข้าใจ

76
00:03:55,591 --> 00:03:57,120
สาเหตุมีความซับซ้อน

77
00:03:57,120 --> 00:04:02,360
และด้วยเหตุนี้การวินิจฉัยและการใช้ชีวิต
กับโรคไบโพลาร์เป็นความท้าทาย

78
00:04:02,360 --> 00:04:05,280
แต่นอกจากนั้นแล้ว โรคนี้สามารถควบคุมได้

79
00:04:05,280 --> 00:04:09,801
ยาบางชนิดเช่น ลิเธียม สามารถช่วยจัดการ
กับความคิดและพฤติกรรมที่มีความเสี่ยงได้

80
00:04:09,801 --> 00:04:11,971
โดยทำให้อารมณ์คงที่

81
00:04:11,971 --> 00:04:17,861
ยาที่ทำให้อารมณ์คงที่ ทำงานโดยการลด
ความผิดปกติของกิจกรรมในสมอง

82
00:04:17,861 --> 00:04:21,070
จึงช่วยเสริมสร้างศักยภาพ
ในการเชื่อมต่อประสาท

83
00:04:21,070 --> 00:04:24,451
ยาอื่นๆทีใช้บ่อยๆ มีทั้งยาต้านอาการทางจิต

84
00:04:24,451 --> 00:04:27,281
ซึ่งจะเปลี่ยนผลของโดพามีน

85
00:04:27,281 --> 00:04:29,472
และการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า

86
00:04:29,472 --> 00:04:32,772
ซึ่งทำงานเหมือนการ
ควบคุมในสมองอย่างรอบคอบ

87
00:04:32,772 --> 00:04:35,752
ซึ่งบางครั้งใช้ในการรักษาแบบฉุกเฉิน

88
00:04:35,752 --> 00:04:38,031
ผู้ป่วยไบโพลาร์บางคนปฏิเสธการรักษา

89
00:04:38,031 --> 00:04:40,321
เนื่องจากกลัวว่าการรักษา
จะทำให้อารมณ์หม่นหมอง

90
00:04:40,321 --> 00:04:42,451
และทำลายความคิดสร้างสรรค์

91
00:04:42,451 --> 00:04:46,062
แต่จิตเวชสมัยใหม่พยายามที่จะ
หลีกเลี่ยงปัญหานี้อย่างจริงจัง

92
00:04:46,062 --> 00:04:49,753
ปัจจุบัน แพทย์ทำงานร่วมกับ
ผู้ป่วยแยกเป็นแต่ละกรณี

93
00:04:49,753 --> 00:04:53,351
เพื่อจัดการรักษาและการบำบัดด้วยกัน

94
00:04:53,351 --> 00:04:56,973
ที่ช่วยให้พวกเขามีชีวิตอยู่ได้
อย่างมีศักยภาพสูงสุดเต็มที่

95
00:04:56,973 --> 00:05:00,182
และนอกเหนือจากการรักษา 
ผู้ป่วยไบโพลาร์สามารถได้รับประโยชน์

96
00:05:00,182 --> 00:05:02,312
จากการเปลี่ยนแปลงที่ทำได้ง่ายกว่า คือ

97
00:05:02,312 --> 00:05:03,982
ออกกำลังกายเป็นประจำ

98
00:05:03,982 --> 00:05:05,485
พฤติกรรมการนอนที่ดี

99
00:05:05,485 --> 00:05:08,012
งดยาเสพติดและแอลกอฮอล์

100
00:05:08,012 --> 00:05:11,667
รวมถึงการยอมรับและการเอาใจใส่
ของครอบครัวและเพื่อน

101
00:05:12,412 --> 00:05:15,522
อย่าลืมว่า โรคไบโพลาร์เป็นภาวะทางการแพทย์

102
00:05:15,522 --> 00:05:17,340
ไม่ใช่ความผิดของผู้ป่วย

103
00:05:17,340 --> 00:05:18,992
หรือตัวตนทั้งหมด

104
00:05:18,992 --> 00:05:20,969
และเป็นสิ่งที่สามารถควบคุมได้

105
00:05:20,969 --> 00:05:24,489
ด้วยยาต่างๆที่ทำหน้าที่จากภายใน

106
00:05:24,489 --> 00:05:29,019
การยอมรับและความเข้าใจจาก
ภายนอกจากเพื่อน และครอบครัว

107
00:05:29,019 --> 00:05:32,436
และผู้ป่วยไบโพลาร์เองสามารถ
เพิ่มขีดความสามารถ

108
00:05:32,436 --> 00:05:34,158
เพื่อหาความสมดุลในชีวิต