WEBVTT

00:00:00.597 --> 00:00:02.478
Kiedy jesteś dzieckiem,

00:00:02.478 --> 00:00:06.077
nic i wszystko jest możliwe.

00:00:06.147 --> 00:00:10.186
Wyzwaniem, tak często,
jest trzymanie się celu kiedy dorastamy.

00:00:10.596 --> 00:00:12.181
Jako czterolatka,

00:00:12.181 --> 00:00:14.841
pierwszy raz w życiu żeglowałam.

NOTE Paragraph

00:00:15.671 --> 00:00:19.878
Nigdy nie zapomnę podniecenia
gdy zmierzaliśmy do wybrzeża.

00:00:19.878 --> 00:00:21.643
Nigdy nie zapomnę

00:00:21.643 --> 00:00:24.638
poczucia przygody,
kiedy wspinałam się na pokład

00:00:24.638 --> 00:00:28.280
i po raz pierwszy
zajrzałam do malutkiej kajuty.

00:00:28.280 --> 00:00:31.488
Jednak najwspanialszym uczuciem
było uczucie wolności,

00:00:31.488 --> 00:00:35.226
uczucie, gdy wciągaliśmy żagle.

00:00:35.226 --> 00:00:37.600
Dla czterolatki

00:00:37.600 --> 00:00:41.449
było to najlepsze poczucie wolności,
jakie tylko mogłam sobie wyobrazić.

00:00:41.449 --> 00:00:44.792
Tego dnia postanowiłam, że kiedyś

00:00:44.792 --> 00:00:47.850
opłynę świata dookoła.

NOTE Paragraph

00:00:48.530 --> 00:00:52.360
Zrobiłam wszystko, co mogłam,
aby spełnić to marzenie.

00:00:52.360 --> 00:00:55.426
W wieku 10 lat oszczędzałam
resztę ze szkolnego obiadu.

00:00:55.426 --> 00:00:59.344
Codziennie, przez 8 lat, 
jadłam pure ziemniaczane z fasolą,

00:00:59.344 --> 00:01:01.997
po 4 pensy od porcji, sos był za darmo.

00:01:01.997 --> 00:01:05.014
Każdego dnia odkładałam
resztę na wierzch skarbonki.

00:01:05.014 --> 00:01:07.604
I kiedy uzbierałam funta,
wrzucałam do skarbonki

00:01:07.604 --> 00:01:12.167
i wykreślałam jedną ze 100 kratek
narysowanych na kartce.

00:01:12.167 --> 00:01:15.418
W końcu kupiłam małą łódkę.

00:01:15.418 --> 00:01:19.381
Siedziałam w niej godzinami w ogrodzie,
marząc o moim celu.

00:01:19.381 --> 00:01:22.500
Przeczytałam wszystko, co mogłam
znaleźć, o żeglarstwie,

00:01:22.500 --> 00:01:25.495
a kiedy powiedziano mi w szkole,

00:01:25.495 --> 00:01:27.771
że nie nadaję się na weterynarza,

00:01:27.771 --> 00:01:32.454
w wieku 17 lat rzuciłam szkołę, 
aby uczyć się żeglarstwa.

NOTE Paragraph

00:01:32.739 --> 00:01:36.830
Wyobraźcie sobie, co czułam,
tylko 4 lata później,

00:01:36.830 --> 00:01:38.506
siedząc w sali konferencyjnej

00:01:38.506 --> 00:01:42.515
naprzeciwko kogoś,
kto mógł spełnić moje marzenie.

00:01:42.895 --> 00:01:46.003
Czułam, jakby moje życie 
zależało od tej chwili

00:01:46.003 --> 00:01:48.644
i niespodziewanie, ten ktoś się zgodził.

00:01:48.644 --> 00:01:52.754
Ledwo mogłam pomieścić emocje
podczas pierwszego spotkania projektowego

00:01:52.754 --> 00:01:55.564
projektując łódź
którą miałam popłynąć sama,

00:01:55.564 --> 00:01:58.443
bez przerw, dookoła świata.

00:01:58.443 --> 00:02:01.299
Od tego pierwszego spotkania,
aż do końca wyścigu,

00:02:01.299 --> 00:02:03.597
stało się wszystko, o czym
kiedykolwiek marzyłam.

00:02:03.597 --> 00:02:07.498
Tak jak w moich snach,
było niesamowicie i było trudno.

00:02:07.498 --> 00:02:09.658
Minęłam górę lodową o 6 m.

00:02:09.658 --> 00:02:12.931
9 razy wspinałam się na
27 metrowy maszt.

00:02:12.931 --> 00:02:15.300
Na Oceanie Antarktycznym
wiatr przewrócił łódkę.

00:02:15.300 --> 00:02:18.272
Ale zachody słońca,
przyroda i odosobnienie

00:02:18.272 --> 00:02:21.597
zapierały dech w piersiach.

00:02:21.857 --> 00:02:24.504
Po 3 miesiącach na morzu, w wieku 24 lat,

00:02:24.504 --> 00:02:26.799
ukończyłam regaty na drugim miejscu.

00:02:27.359 --> 00:02:30.750
Pokochałam to tak bardzo, 
że w ciągu kolejnych 6 miesięcy

00:02:30.750 --> 00:02:35.326
zdecydowałam opłynąć świat jeszcze raz,
tym razem nie w regatach.

00:02:35.326 --> 00:02:40.214
Chciałam być najszybszą osobą,
która opłynęła świat solo bez przerwy.

00:02:40.789 --> 00:02:43.650
Do tego potrzebowałam innego jachtu:

00:02:43.650 --> 00:02:47.244
większego, szerszego, 
szybszego i mocniejszego.

00:02:47.244 --> 00:02:50.959
Żeby pokazać skalę tego jachtu:
Można się wspiąć wewnątrz masztu

00:02:50.959 --> 00:02:52.863
aż po sam czubek.

00:02:52.863 --> 00:02:55.973
23 metry długi, 18 metrów szeroki.

00:02:56.253 --> 00:02:58.372
Pieszczotliwie nazwałam go Moby

00:02:58.552 --> 00:03:00.131
To był trimaran.

00:03:00.311 --> 00:03:03.892
Kiedy go budowaliśmy, nikt jeszcze
nie dał rady opłynąć świata solo,

00:03:03.892 --> 00:03:06.191
bez przerwy, w czymś takim,
choć wielu próbowało.

00:03:06.191 --> 00:03:11.063
Ale kiedy budowaliśmy jacht, pewien
Francuz wziął trimaran 25% większy

00:03:11.063 --> 00:03:14.852
i nie tylko dał radę,
ale jeszcze pobił rekord z 93 dni

00:03:14.852 --> 00:03:17.348
do 72.

00:03:17.568 --> 00:03:20.155
Poprzeczka znalazła się znacznie wyżej.

NOTE Paragraph

00:03:20.155 --> 00:03:22.105
Takie łodzie są niesamowite w żegludze.

00:03:22.105 --> 00:03:25.472
To była łódź szkoleniowa
z francuskiego wybrzeża.

00:03:25.472 --> 00:03:29.187
Dobrze ją znałam, byłam
jedną z pięcioosobowej załogi.

00:03:29.187 --> 00:03:33.538
5 sekund wystarczało,
żeby z pełnej kontroli

00:03:33.538 --> 00:03:36.617
znaleźć się w ciemności
z oknami pod wodą,

00:03:36.617 --> 00:03:38.776
pięć sekund mija szybko.

00:03:38.776 --> 00:03:41.679
Zobaczcie, jak daleko od
tych ludzi jest morze.

00:03:41.679 --> 00:03:45.792
Wyobraźcie sobie że jesteście sami
na Oceanie Arktycznym.

00:03:45.792 --> 00:03:49.950
Zanurzeni w lodowatej wodzie,
tysiące kilometrów od lądu.

NOTE Paragraph

00:03:51.270 --> 00:03:53.560
To było Boże Narodzenie.

00:03:53.560 --> 00:03:56.933
Wbijałam się w Ocean Antarktyczny
poniżej Australii.

00:03:56.933 --> 00:03:59.550
Warunki były straszne.

00:03:59.550 --> 00:04:01.531
Zbliżałam się do miejsca

00:04:01.531 --> 00:04:05.432
ponad 3000 km od
najbliższego miasta.

00:04:05.432 --> 00:04:08.311
Najbliższym lądem była Antarktyka,
a najbliżsi ludzie

00:04:08.311 --> 00:04:11.180
to nade mną, obsada 
Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

00:04:11.180 --> 00:04:12.560
(śmiech)

00:04:12.560 --> 00:04:15.369
To naprawdę środek niczego.

00:04:15.369 --> 00:04:17.180
Jeśli potrzebujesz pomocy

00:04:17.180 --> 00:04:18.736
i nadal żyjesz,

00:04:18.736 --> 00:04:21.731
potrzeba 4 dni,
żeby dotarł statek

00:04:21.731 --> 00:04:25.145
i kolejne 4 dni, 
żeby zabrał Cię do portu.

00:04:25.145 --> 00:04:27.466
Za daleko na helikopter,

00:04:27.466 --> 00:04:29.310
a samolot nie ma jak wylądować.

00:04:29.310 --> 00:04:32.584
Zbliżałam się do gigantycznego sztormu,

00:04:32.944 --> 00:04:35.370
z wiatrem wiejącym z prędkością 80 węzłów,

00:04:35.370 --> 00:04:38.296
zbyt silnym dla łodzi i dla mnie.

00:04:38.296 --> 00:04:41.337
Fale sięgały już 12 - 15 metrów,

00:04:41.337 --> 00:04:43.427
a piana zdmuchiwana z grzbietów

00:04:43.427 --> 00:04:46.492
pędziła poziomo, 
jak śnieg w zadymce.

00:04:46.492 --> 00:04:50.370
Jeśli nie popłynęłabym dość szybko,
wkrótce zostałabym pochłonięta,

00:04:50.370 --> 00:04:53.527
i albo przewrócona, 
albo roztrzaskana na kawałki.

00:04:53.527 --> 00:04:56.314
Dosłownie walczyłam
o swoje życie,

00:04:56.314 --> 00:04:59.518
wiszące na włosku.

NOTE Paragraph

00:04:59.518 --> 00:05:03.351
Prędkość, której tak desperacko 
potrzebowałam, była też groźna.

00:05:03.351 --> 00:05:07.575
Wszyscy wiemy jak jest prowadzić auto
30 km/h, 40, 50,

00:05:07.575 --> 00:05:10.454
To nie jest trudne,
łatwo się skoncentrować.

00:05:10.454 --> 00:05:12.242
Radio może być głośno.

00:05:12.242 --> 00:05:16.700
Ale zwiększ prędkość do 80, 100, 120,
i dalej, do 140, 160 km/h

00:05:16.700 --> 00:05:19.974
a dłonie zacisną się tak mocno,
że kostki zbieleją.

00:05:19.974 --> 00:05:22.537
Zjedź z drogi w nocy z taką prędkością,

00:05:22.537 --> 00:05:24.873
usuń wycieraczki
i przednią szybę,

00:05:24.873 --> 00:05:26.498
zgaś światła i wymontuj hamulce.

00:05:26.498 --> 00:05:28.704
To żeglarstwo na Oceanie 
Antarktycznym.

00:05:28.704 --> 00:05:32.192
(śmiech) (aplauz)

00:05:32.992 --> 00:05:34.041
Łatwo sobie wyobrazić,

00:05:34.041 --> 00:05:36.831
że ciężko spać w takich warunkach,


00:05:36.831 --> 00:05:38.511
nawet jako pasażer.

00:05:38.781 --> 00:05:40.306
A co kiedy nie jesteś pasażerem?

00:05:40.306 --> 00:05:42.705
Sam na jachcie, ledwo
utrzymujesz się na nogach,

00:05:42.705 --> 00:05:45.213
i musisz podejmować wszystkie decyzje?

00:05:45.213 --> 00:05:48.487
Byłam całkowicie wyczerpana,
fizycznie i psychicznie.

00:05:48.487 --> 00:05:50.600
8 zmian żagli w 12 godzin.

00:05:50.600 --> 00:05:53.130
Grot wążył 3 razy więcej ode mnie,

00:05:53.130 --> 00:05:54.827
i po każdej zmianie

00:05:54.827 --> 00:05:57.124
przewracałam się na pokład,
mokra od potu

00:05:57.124 --> 00:06:01.721
z tym lodowatym powietrzem arktycznym
palącym mnie w gardło.

NOTE Paragraph

00:06:01.721 --> 00:06:04.276
Ale tam, najgłębszy niż

00:06:04.276 --> 00:06:07.596
kontrastował tak często 
z najwyższym wyżem.

00:06:07.596 --> 00:06:11.659
Kilka dni później wydostałam się
z tyłu niżu atmosferycznego

00:06:11.659 --> 00:06:15.397
i wbrew przeciwnościom byłam 
w stanie płynąć dalej po rekord

00:06:15.397 --> 00:06:17.464
korzystając z niżu za sobą.

00:06:17.464 --> 00:06:20.250
Niebo się oczyściło,
deszcz przestał padać.

00:06:20.250 --> 00:06:24.569
i nasze emocjonujące, potworne
morza wokół przekształciły się

00:06:24.569 --> 00:06:28.168
w najpiękniejsze, zalane księżycem, góry.

NOTE Paragraph

00:06:28.168 --> 00:06:32.765
Trudno wytłumaczyć,
ten inny stan umysłu na morzu.

00:06:32.765 --> 00:06:34.750
Łódź jest całym światem

00:06:34.750 --> 00:06:37.595
I to co zostało zabrane na pokład,
jest wszystkim co masz.

00:06:37.595 --> 00:06:40.612
Gdybym poprosiła Was,
żebyście pojechali do Vancouver

00:06:40.612 --> 00:06:44.348
i przygotowali wszystko co będzie 
potrzebne na kolejne 3 miesiące,

00:06:44.348 --> 00:06:46.116
to niemałe zadanie.

00:06:46.116 --> 00:06:48.554
Jedzenie, paliwo, ubrania

00:06:48.554 --> 00:06:50.969
nawet papier toaletowy i pasta do zębów.

00:06:50.969 --> 00:06:52.432
To jest to co robimy,

00:06:52.432 --> 00:06:54.336
Przed wyruszeniem właśnie planujemy,

00:06:54.336 --> 00:06:58.000
do ostatniej kropli paliwa
i ostatniej puszki z jedzeniem.

00:06:58.000 --> 00:06:59.833
Żadne inne doświadczenie

00:06:59.833 --> 00:07:03.640
nie mogłoby mi pomóc bardziej
zrozumieć znaczenie słowa "skończone".

00:07:03.640 --> 00:07:05.852
Wszystko, co bierzemy,
jest wszystkim co mamy.

00:07:05.852 --> 00:07:07.571
Nie ma nic więcej.

NOTE Paragraph

00:07:07.571 --> 00:07:10.891
Nigdy w życiu nie poczułam
znaczenia "skończone",

00:07:10.891 --> 00:07:14.211
które znałam z pokładu,
poza żeglarstwem,

00:07:14.211 --> 00:07:18.809
dopóki nie zeszłam z łodzi na końcu
tego rejsu, po pobiciu rekordu.

NOTE Paragraph

00:07:18.809 --> 00:07:21.955
(aplauz)

NOTE Paragraph

00:07:24.265 --> 00:07:26.935
Nagle połączyłam kropki.

00:07:26.935 --> 00:07:29.164
Nasza światowa gospodarka
niczym się nie różni.

00:07:29.774 --> 00:07:32.276
Całkowicie zależy od
skończonej ilości materiałów,

00:07:32.276 --> 00:07:34.864
do wykorzystania raz
w całej historii ludzkości.

00:07:34.864 --> 00:07:38.638
To trochę jak ujrzeć coś 
niespodziewanego pod kamieniem,

00:07:38.638 --> 00:07:40.147
są dwie możliwości:

00:07:40.147 --> 00:07:42.701
albo odłożyć kamień na bok

00:07:42.701 --> 00:07:46.114
i poznać to coś, albo
odłożyć kamień na miejsce,

00:07:46.114 --> 00:07:49.876
i dalej wykonywać swoją pracę
marzeń, żeglując dookoła świata.

NOTE Paragraph

00:07:50.526 --> 00:07:52.128
Wybrałam to pierwsze.

00:07:52.128 --> 00:07:55.611
Odłożyłam kamień na bok i rozpoczęłam
nową wyprawę badawczą,

00:07:55.611 --> 00:07:59.117
rozmawiałam z prezesami,
ekspertami, naukowcami, ekonomistami

00:07:59.117 --> 00:08:02.739
żeby zrozumieć, jak
działa światowa gospodarka.

00:08:02.739 --> 00:08:06.431
Moja ciekawość zaprowadziła
mnie w niezwykłe miejsca.

NOTE Paragraph

00:08:06.431 --> 00:08:09.983
Ta fotografia została zrobiona
w kotle w elektrowni węglowej.

00:08:11.183 --> 00:08:14.317
Byłam urzeczona węglem, podstawą
naszych potrzeb energetycznych,

00:08:14.317 --> 00:08:17.274
ale także bardzo bliskim mojej rodzinie.

00:08:17.274 --> 00:08:19.280
Mój pradziadek był górnikiem,

00:08:19.280 --> 00:08:22.600
spędził 50 lat życia pod ziemia.

00:08:23.520 --> 00:08:26.315
To jest jego zdjęcie,
i kiedy je oglądamy,

00:08:26.315 --> 00:08:28.480
widać kogoś z innej epoki.

00:08:28.800 --> 00:08:31.818
Nikt już w tym wieku dziś
nie nosi spodni

00:08:31.818 --> 00:08:34.303
z paskiem tak wysoko. (Śmiech)

00:08:34.303 --> 00:08:36.053
A tu ja, z moim
pradziadkiem,

00:08:36.053 --> 00:08:38.366
przy okazji, to nie są
jego prawdziwe uszy.

00:08:38.376 --> 00:08:44.896
Byliśmy blisko. Na jego kolanach
słuchałam jego górniczych opowieści.

NOTE Paragraph

00:08:44.906 --> 00:08:47.144
Pamiętam, jak opowiadał
o podziemnej wspólnocie,

00:08:47.144 --> 00:08:49.796
i kiedy chowali okruszki z kanapek

00:08:49.816 --> 00:08:53.593
dla kucyków pracujących pod ziemią

00:08:54.473 --> 00:08:55.801
To było jak wczoraj.

00:08:55.951 --> 00:08:58.122
Podczas mojej wyprawy badawczej

00:08:58.142 --> 00:09:00.340
odwiedziłam stronę
Światowej Organizacji Węgla,

00:09:00.340 --> 00:09:02.532
a tam, gdzieś na środku
strony, było napisane:

00:09:02.532 --> 00:09:05.584
"Zostało nam węgla na 118 lat"

00:09:06.214 --> 00:09:08.972
Pomyślałam, to nie zdarzy się
za mojego życia,

00:09:08.982 --> 00:09:12.246
i to o wiele więcej
niż ropy naftowej.

00:09:12.246 --> 00:09:14.985
Zrobiłam rachunek i zdałam
sobie sprawę, ze mój pradziadek

00:09:14.995 --> 00:09:19.310
urodził się dokładnie 
118 lat wcześniej.

00:09:19.320 --> 00:09:22.104
a ja siedziałam mu
na kolanach do 11 roku życia,

00:09:22.114 --> 00:09:24.067
I zdałam sobie sprawę, że to jest nic

00:09:24.087 --> 00:09:26.261
ani w czasie, ani w historii.

00:09:26.281 --> 00:09:29.693
Podjęłam decyzję,
wcześniej niewyobrażalną,

00:09:29.703 --> 00:09:32.481
zostawiam samotne żeglarstwo,

00:09:32.481 --> 00:09:35.136
i skupiam się na największym
wyzwaniu, jakie spotkałam:

00:09:35.136 --> 00:09:37.281
przyszłość naszej światowej gospodarki.

00:09:37.501 --> 00:09:40.221
Szybko zdałam sobie sprawę,
że nie chodzi tylko o energię.

NOTE Paragraph

00:09:40.221 --> 00:09:41.300
ale też surowce.

00:09:41.300 --> 00:09:44.743
W 2008 trafiłam na naukową rozprawę,

00:09:44.743 --> 00:09:46.382
na jaki czas mamy zasoby

00:09:46.382 --> 00:09:49.562
do wydobycia z Ziemi:

00:09:49.592 --> 00:09:53.762
miedź, 61 lat; cyna
i cynk, 40; srebro 29.

00:09:53.762 --> 00:09:57.441
Te szacunki nie są dokładne,
ale wiemy, że zasoby są skończone.

00:09:57.441 --> 00:09:58.987
Możemy je wydobyć tylko raz.

00:09:58.987 --> 00:10:02.864
Do tego, tempo zużycia 
zasobów gwałtownie rośnie,

00:10:02.864 --> 00:10:04.338
wykładniczo.

00:10:04.338 --> 00:10:06.880
Przy rosnącej liczbie ludzi,
posiadającą coraz więcej,

00:10:06.880 --> 00:10:09.026
byliśmy świadkami,
jak 100 lat spadku cen

00:10:09.026 --> 00:10:12.780
tych podstawowych towarów,
cofnęło się w tylko 10 lat.

00:10:12.790 --> 00:10:15.115
To ma wpływ na nas wszystkich.

00:10:15.115 --> 00:10:17.712
Spowodowało duże zmiany w cenach,

00:10:17.712 --> 00:10:19.582
tak bardzo, że w 2011

00:10:19.612 --> 00:10:22.441
przeciętny producent aut w Europie

00:10:22.441 --> 00:10:24.679
obserwował skok cen na surowce

00:10:24.679 --> 00:10:27.233
o 500 milionów EUR,

00:10:27.233 --> 00:10:29.679
co wymazało połowę
jego zysków operacyjnych,

00:10:29.679 --> 00:10:32.751
przez coś, na co
nie miał żadnego wpływu.

00:10:32.921 --> 00:10:36.070
Im więcej wiedziałam, tym bardziej 
zmieniałam swoje życie.

NOTE Paragraph

00:10:36.070 --> 00:10:39.010
Mniej podróżowałam,
mniej robiłam, mniej używałam.

00:10:39.010 --> 00:10:42.229
Miałam wrażenie, że robiłam
mniej niż powinnam.

00:10:42.239 --> 00:10:44.100
Ale coś nie dawało mi spokoju.

00:10:44.110 --> 00:10:45.850
Coś nie było w porządku.

00:10:45.850 --> 00:10:48.482
Czułam, że tylko kupuję czas.

00:10:48.482 --> 00:10:50.478
Tylko odwlekam koniec.

00:10:50.478 --> 00:10:53.660
Nawet, jeśli wszyscy się zmienili,
problem nie zostałby rozwiązany.

00:10:53.660 --> 00:10:55.367
System nie zostałby naprawiony.

00:10:55.367 --> 00:10:58.261
To było kluczowe dla zmiany,
ale to co mnie zafascynowało,

00:10:58.271 --> 00:11:02.502
to pytanie, na co to była zmiana?
Co by zadziałało?

00:11:03.632 --> 00:11:07.591
Uderzyło mnie, że sam system,
struktura w której żyjemy,

NOTE Paragraph

00:11:07.591 --> 00:11:09.086
jest z gruntu wadliwa.

00:11:10.006 --> 00:11:11.875
i w końcu dotarło do mnie,

00:11:11.875 --> 00:11:14.714
że nasz system operacyjny,
sposób, w jaki działa gospodarka,

00:11:14.714 --> 00:11:17.207
w jaki została zbudowana,
to jest właśnie system.

00:11:17.237 --> 00:11:19.320
Na morzu musiałam
rozumieć złożone systemy.

00:11:19.320 --> 00:11:22.222
Musiałam zdobyć
wiele informacji,

00:11:22.222 --> 00:11:24.100
przerobić je,

00:11:24.100 --> 00:11:25.612
i zrozumieć zasady, by wygrać.

00:11:25.612 --> 00:11:28.150
Musiałam zrozumieć sens.

00:11:28.150 --> 00:11:30.233
Kiedy patrzę na gospodarkę,
też widzę taki system.

00:11:30.233 --> 00:11:34.296
To układ, który nie może
efektywnie działać dłużej.

00:11:34.296 --> 00:11:38.708
Zdałam sobie sprawę, że przez 150 lat
tylko poprawiamy

NOTE Paragraph

00:11:38.708 --> 00:11:42.059
liniową gospodarkę,

00:11:42.059 --> 00:11:44.339
system, gdzie materiały
są wydobywane z ziemi,

00:11:44.339 --> 00:11:46.370
wykorzystujemy je,
a potem

00:11:46.370 --> 00:11:48.878
wyrzucamy je na śmietnik.
Część przetwarzamy

00:11:48.878 --> 00:11:52.152
ale to raczej próba
zrobienia z tym coś na koniec,

00:11:52.152 --> 00:11:54.817
a nie plan.

00:11:54.817 --> 00:11:57.513
Taka gospodarka z założenia
nie może być długodystansowa,

00:11:57.513 --> 00:12:00.557
skoro wiemy, 
że surowce są skończone,

00:12:00.557 --> 00:12:03.590
po co budujemy gospodarkę,
która tak korzysta z materiałów,

00:12:03.590 --> 00:12:06.919
że powstają śmieci?

00:12:06.919 --> 00:12:08.777
Życie istnieje
miliardy lat

00:12:08.777 --> 00:12:11.702
i ciągle się przystosowywało,
żeby najlepiej używać surowce.

00:12:11.702 --> 00:12:15.324
To skomplikowany system,
lecz nic się w nim nie marnuje.

00:12:15.324 --> 00:12:18.645
Wszystko się metabolizuje.

00:12:18.645 --> 00:12:20.874
To nie gospodarka liniowa,
ale cyrkulacyjna.

00:12:21.244 --> 00:12:24.783
Poczułam się jak dziecko w ogrodzie.

NOTE Paragraph

00:12:25.934 --> 00:12:28.931
Pierwszy raz, podczas mojej podróży,
zobaczyłam dokąd zmierzamy.

00:12:28.931 --> 00:12:33.598
Jeśli dalibyśmy radę stworzyć gospodarkę,
która zamiast zużywać, używa,

00:12:33.598 --> 00:12:37.382
moglibyśmy stworzyć gospodarkę,
która działałaby długodystansowo.

00:12:37.382 --> 00:12:40.610
Podekscytowało mnie to.

00:12:40.610 --> 00:12:42.364
To było coś co warto wypracować.

00:12:42.364 --> 00:12:45.463
Wiedzieliśmy dokąd zmierzamy.
Tylko musimy wymyślić w jaki sposób,

00:12:45.463 --> 00:12:47.130
i to właśnie było myślą,

00:12:47.130 --> 00:12:50.730
która przyświecała przy założeniu
Fundacji Ellen MacArthur we wrześniu 2010.

00:12:50.730 --> 00:12:54.095
Wiele szkół naukowych miało na nas wpływ
i nawiązywało do tego pomysłu:

NOTE Paragraph

00:12:55.485 --> 00:12:59.348
Symbioza przemysłowa, wydajna gospodarka,
ekonomia dzielenia się, bionika,

00:12:59.348 --> 00:13:03.968
i, oczywiście, cradle-to-cradle®.

00:13:03.968 --> 00:13:06.974
Surowce byłby określone jako
albo techniczne, albo biologiczne,

00:13:06.974 --> 00:13:10.579
nie byłoby żadnych zaplanowanych odpadków,

00:13:10.579 --> 00:13:13.600
i stworzylibyśmy system,
który mógłby działać

00:13:13.600 --> 00:13:16.112
długoterminowo.

00:13:16.112 --> 00:13:18.294
Jak by to mogło wyglądać?

NOTE Paragraph

00:13:18.294 --> 00:13:21.071
Może zamiast kupna żarówek,
płacilibyśmy za oświetlenie,

00:13:21.081 --> 00:13:24.899
a producenci
odzyskiwaliby surowce

00:13:24.899 --> 00:13:27.532
i, z czasem, wymienialiby sprzęt
na lepszy i wydajniejszy.

00:13:27.532 --> 00:13:30.763
Co, jeśli opakowania były tak dobre,
że rozpuszczały by się w wodzie

00:13:30.763 --> 00:13:33.990
i moglibyśmy je wypić?
Nigdy nie stałyby się odpadkami.

00:13:33.990 --> 00:13:37.102
Co, jeśli maszyny mogłyby
być przebudowane,

00:13:37.102 --> 00:13:39.215
i moglibysmy odzyskać
wszystkie surowce

00:13:39.215 --> 00:13:41.150
zmniejszając zapotrzebowanie na energię.

00:13:41.150 --> 00:13:44.130
Co, jeśli można by rozmontować 
układy scalone i ponownie użyć,

00:13:44.130 --> 00:13:47.160
a potem odzyskać z nich
wszystkie surowce

00:13:47.160 --> 00:13:49.343
w kolejnym etapie?

00:13:49.343 --> 00:13:51.075
Co by było, gdybyśmy
zbierali ścieki?

00:13:51.075 --> 00:13:53.637
Co, jeślibyśmy przerobili je
na nawozy, ciepło i prąd,

00:13:53.637 --> 00:13:56.698
by w końcu połączyć obieg 
składników odżywczych

00:13:56.698 --> 00:13:59.694
i odbudować naturalne zasoby?

00:13:59.694 --> 00:14:02.805
A auta? To co potrzebujemy,
to możliwość przemieszczania.

00:14:02.805 --> 00:14:05.707
Nie potrzebujemy posiadać
surowców w autach.

00:14:05.707 --> 00:14:07.680
Czy samochody mogą też być usługą

00:14:07.680 --> 00:14:10.359
i, w przyszłości, dawać tylko
możliwość przenoszenia się?

00:14:10.359 --> 00:14:13.643
To wszystko brzmi niesamowicie,
ale to nie mrzonki, to już się dzieje,

00:14:13.643 --> 00:14:17.230
to główne założenia
gospodarki cyrkulacyjnej.

00:14:17.230 --> 00:14:19.950
Pozostaje to rozszerzyć
i zwiększyć skalę.

00:14:19.950 --> 00:14:24.454
Jak przeszlibyście z gospodarki
liniowej na cyrkulacyjną?

NOTE Paragraph

00:14:24.454 --> 00:14:27.429
My w Fundacji pomyśleliśmy,
że może chcielibyście współpracować

00:14:27.899 --> 00:14:31.195
z najlepszymi uniwersytetami na świecie,

00:14:31.195 --> 00:14:33.069
z wiodącymi firmami na świecie,

00:14:33.069 --> 00:14:34.789
z największymi na świecie
organizacjami

00:14:34.789 --> 00:14:35.807
i z rządami.

00:14:35.807 --> 00:14:39.059
Pomyśleliśmy, że chcielibyście
współpracować z najlepszymi analitykami

00:14:39.059 --> 00:14:39.779
i zapytać

00:14:39.779 --> 00:14:42.313
"Czy taka gospodarka może
oddzielić wzrost od zasobów?

00:14:42.313 --> 00:14:45.514
Czy gospodarka cyrkulacyjna może
odbudować naturalne zasoby?

00:14:45.514 --> 00:14:49.136
Czy gospodarka cyrkulacyjna może 
zastąpić chemiczne nawozy?"

00:14:49.136 --> 00:14:52.781
Tak, oddzielenie jest możliwe,

00:14:52.781 --> 00:14:55.127
i tak, możemy zastąpić 
dzisiejsze zużycie nawozów

00:14:55.127 --> 00:14:58.145
o oszałamiające 2.7 raza.

00:14:58.145 --> 00:15:01.930
Ale to, co mnie najbardziej uwiodło
w gospodarce cyrkulacyjnej,

00:15:02.690 --> 00:15:05.250
to możliwość inspirowania młodych ludzi.

00:15:05.250 --> 00:15:08.239
Młodzi ludzie, patrzący na gospodarkę
w ten nowy sposób,

00:15:08.779 --> 00:15:11.914
widzą nowe możliwości
w takim świecie.

00:15:11.914 --> 00:15:16.450
Mogą użyć swojej wiedzy
i kreatywności

00:15:16.488 --> 00:15:19.093
żeby przebudować cały system,

00:15:19.093 --> 00:15:21.480
I to jest do zrobienia już teraz,

00:15:21.480 --> 00:15:23.593
im szybciej to zrobimy, tym lepiej.

00:15:23.593 --> 00:15:26.049
Czy możemy to osiągnąć za ich życia?

NOTE Paragraph

00:15:26.049 --> 00:15:28.899
Czy to możliwe?

00:15:28.899 --> 00:15:30.345
Wierzę, że tak.

00:15:30.345 --> 00:15:33.575
Kiedy spojrzycie na życie mojego
pradziadka, wszystko jest możliwe

00:15:33.575 --> 00:15:36.944
Kiedy się urodził, na świecie
było tylko 25 samochodów;

00:15:37.574 --> 00:15:41.310
dopiero zostały wynalezione.

00:15:41.310 --> 00:15:43.740
Kiedy miał 14 lat, 
po raz pierwszy polecieliśmy.

00:15:43.740 --> 00:15:47.671
Teraz jest 100 tys. lotów

00:15:47.671 --> 00:15:50.160
każdego dnia.

00:15:50.160 --> 00:15:52.106
Kiedy miał 45 lat, stworzyliśmy
pierwszy komputer.

00:15:52.106 --> 00:15:56.100
Wielu mówiło, że to się nie przyjmie,
ale się udało, i już 20 lat później

00:15:56.100 --> 00:15:59.257
zmieniliśmy go w mikrochip,

00:15:59.257 --> 00:16:01.278
jakich jest tysiące
teraz w tej sali.

00:16:01.278 --> 00:16:05.360
10 lat przed jego śmiercią
powstał pierwszy telefon komórkowy.

00:16:05.360 --> 00:16:08.139
Nie był jeszcze bardzo mobilny, 
trzeba przyznać,

00:16:08.139 --> 00:16:10.003
ale teraz już taki jest.

00:16:10.003 --> 00:16:12.787
A kiedy pradziadek opuszczał Ziemię, 
pojawił się Internet.

00:16:12.787 --> 00:16:16.277
Teraz możemy wszystko,

00:16:16.277 --> 00:16:18.390
a co ważniejsze,

00:16:18.390 --> 00:16:19.670
mamy plan.

00:16:19.670 --> 00:16:21.985
Dziękuję.

NOTE Paragraph

00:16:24.640 --> 00:16:33.281
(aplauz)